Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/386 E. 2022/667 K. 25.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/386 Esas – 2022/667
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/386 Esas
KARAR NO : 2022/667

HAKİM :…
KATİP …

DAVACI …
DAVALI ….
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/06/2021
KARAR TARİHİ : 25/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili 10/06/2021 dava dilekçesinde özetle, davacı kurum 233 sayılı KHK hükümlerine tabi iktisadi teşekkül olduğunu, davacı tarım ve tarıma dayalı sanayinin ihtiyacı olan mal ve hizmeti üretmek amacıyla kurulduğunu, davacı kurum hizmet personeli alımı 2007 ve 2018 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ve bu sözleşmelerin eki idari ve teknik şartnameler ile davalılar tarafından üstelendiğini, dava dışı işçi … kıdem tazminatı talebi ile …Arabuluculuk Bürosuna başvurduğunu, arabuluculuk yoluyla anlaşıldığı ve söz konusu miktarın 15/03/2019 tarihinde ödendiğini, dosya kapsamına sunulan sözleşme, idari ve teknik şartnameler incelendiğinde dava dışı işçiye davacı idare tarafından yapılan ödemelerden davalı yüklenici firmaların sorumlu olduğunu ve davacı kurum tarafından yapılan ödemelerin davalı yüklenicilerden rücu edilmesi gerektiğini, 6552 sayılı iş kanunu ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişilik yapılması ile bazı alacakların yeniden yapılandırılmasına dair kanunun 8. Maddesinde 4857 sayılı İş Kanunun 112. Maddesinde kıdem tazminatının kamu kurum ve kuruluşlarınca ödeneceğinin düzenlendiğini, bu hükmün işçi lehine getirildiğini, Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2016/15460 Esas ve 2016/19015 Karar sayılı ve 23/06/2016 tarihli ilamında kurulan hükümde alt işverenin kıdem tazminatından sorumluluğunun ortadan kalmadığını beyanla, davanın kabulünü talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı…İnşaat… Ltd. Şti. Vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı kurum tarafından başka bir dava sonucu dava dışı işçiye ödenen tutarları talep ettiğini, …Çalışma Müdürlüğünün 31/08/2010 tarih ve 69 sayılı raporu ile davacı ile müvekkil şirketler arasında yer alan hizmet sözleşmesinin muvazaalı olduğunu, asıl işverenin davacı olduğu tespitinin yapıldığını, …3. İş Mahkemesinin 2010/980 Esas 2012/142 karar sayılı kararı ile de bu hususun kesinleştiğini, davacı ile davalı arasında geçerli bir sözleşme bulunmadığını, öncelikle talebin zamanaşıma uğradığını, kabul anlamına gelmemek üzere aksi kabl edilse dahi davalının kendi dönemi ile sınırlı olmak üzere ancak sözleşmesinde açık hüküm varsa sorumlu olabileceğini, açık hüküm yönünden ise Genel Şartnamenin 6. Bölümüne sözleşme atıf yapmış ise de, Genel Şartname 6. Bölümde işçinin işten çıkması halinde kimin sorumlu olduğuna dair açık hüküm bulunmadığını, Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 2019/157 Esas 2021/418 Karar sayılı 19.02.2021 günlü kararında bu husus açık bir şekilde “mahkemece, taraflar arasında imzalanan sözleşme ve genel şartname uyarınca davalının işçiyi çalıştırdığı dönemle sınırlı olmak üzere tam sorumlu olduğu kabul edilerek hüküm kurulmuştur.” gerekçesini ortaya koyduğunu, işçinin davalı asıl işveren döneminde çalışmaları karşılığı tazminattan asıl işveren davacının sorumlu olduğunu, daha önce bir bildirim yapılmadığından temerrüt gerçekleşmediğinden, ödeme tarihinden itibaren faiz talebinin yersiz olduğunu beyan etmiş ve davanın reddini talep etmektedir.
Diğer davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
DELİLLER:
SGK kayıtları, ticaret sicil kayıtları, …3. İş Mahkemesi’nin 2010/980 E. Sayılı dosyası, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı.
GEREKÇE:
Davanın, hizmet sözleşmesinden kaynaklanan alacak nedeniyle rücuen alacak istemine ilişkin olduğu, davacı ile davalılar arasında hizmet alım sözleşmeleri düzenlendiği, bu kapsamda dava dışı işçi …’nun fiilen davalı olan alt işverenlerde çalıştığı, davacının asıl işveren olduğu, bu sıfatla dava dışı işçi …’nun işçilik alacakları ile ilgili olarak asıl işveren sıfatı ile davacıya başvurusu üzerine hizmet süresi dikkate alınarak dava dışı işçiye arabuluculuk görüşmesi sonucunda 15/03/2019 tarihi itibariyle 20.500,00-TL kıdem tazminatı ödemesinin yapıldığını belirterek, söz konusu ödemenin taraflar arasındaki hizmet sözleşmesi ile şartnameler gereğince rücuen davalılardan sorumluluk miktarlarına göre tahsiline karar verilmesinin istendiği anlaşılmıştır.
Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. SGK kayıtları da bu hususu doğrulamaktadır. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
Taraflar arasında düzenlenen hizmet alımına ilişkin sözleşmelere ait ihale şartnamelerinin 2007-2010 yıllarına ilişkin olanlarda 33.4. maddesinde, 2011-2012-2013 yıllarına ilişkin olanlarda 18.4.maddesi; 2014-2015-2016-2017-2018-2019-2020 yıllarına ilişkin olanlar da 35.4 maddesinde; “Yüklenici, taahhütleri çerçevesinde kusurlu, uygulama yanlışlığı, denetim eksikliği, taahhüdün sözleme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmemesi ve benzeri nedenlerle ortaya çıkan zarar ve ziyandan doğrudan sorumludur. Bu zarar ve ziyan öncelikle yüklenicinin idareye vermiş olduğu teminatlardan, buradan netice alınamazsa genel hükümlere göre yükleniciye ikmal ve tazmin edecektir.” hükmü bulunmaktadır.
2007-2011 Yılı İdari Şartnamenin 34.3. Maddesinde, 2011-2012 Yılı, 2012-2013 Yılı İdari Şartnamelerinin 16.3. Maddesinde, 2013-2014 Yılı, 2014-2015 Yılı, 2016-2017 Yılı, 2017-2018 Yılı, 2018-2019 Yılı- İdari Şartnamelerin 36.3. Maddesinde, “Yüklenici çalıştıracağı işçilerin ücretlerini ve SGK primlerini mevzuatlar çerçevesinde öder. İşçilerin nam ve hesabına idareden bağımsız çalışmakta olup, ödenemeyen ücret, SGK primleri, meydana gelebilecek tüm iş kazalarından münhasıran yüklenici sorumludur.” hususu belirtilmiştir.
SGK’dan alınan yazı cevabına göre, dava dışı işçi …’nun davalı işverenler nezdinde 04/12/2007 – 31/07/2010 tarihleri arasında 958 gün davalı …… Ltd. Şti. Nezdinde, 01/08/2010 – 31/12/2013 tarihleri arasında 1225 gün davalılar…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı nezdinde, 01/01/2014 – 28/02/2015 tarihleri arasında 420 gün davalı … İnşaat… Ltd. Şti. Nezdinde, 01/03/2015 – 29/02/2016 tarihleri arasında 352 gün davalı … nezdinde, 01/03/2016 – 31/03/2018 tarihleri arasında 712 gün davalı … Nakl.. A.Ş. Nezdinde ve 01/04/2018 – 27/07/2018 tarihleri arasında 68 gün … Mermer İnşaat… Ltd. Şti. Nezdinde hizmetinin bulunduğu anlaşılmaktadır. İşten çıkış bildirgesine göre dava dışı işçinin KOD No: 29 : İşveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeniyle iş akdinin feshi nedeniyle işten çıkarıldığı anlaşılmıştır.
Dava dışı işçi … tarafından kıdem tazminatı talebi ile …Arabuluculuk Bürosu’na başvurulduğu, davacı ile arabuluculuk yoluyla anlaştığı, buna istinaden davacı tarafından dava dışı işçinin banka hesabına 20.500,00-TL kıdem tazminatı ödemesinin 15/03/2019 tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Hizmet alım ihaleleri aynı yüklenici tarafından alındığı gibi, değişik yükleniciler tarafından da alınabilmektedir. Bu halde işyeri devri suretiyle işçiler yeni yükleniciye devredildiği için hizmet akitleri kesintiye uğramadan devam etmekte ve işçilik alacakları da bu doğrultuda hesaplanmaktadır.
İşçiye ödenen kıdem tazminatı iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki giydirilmiş ücret üzerinden hesaplanmakta olup bu kıdem tazminatının tamamından işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler işverene karşı sorumludurlar.
Bu verilere göre somut olay değerlendirildiğinde; SGK kayıtlarına göre dava dışı işçinin davalı şirketler nezdinde az yukarıda da belirtildiği üzere 10 yıl 2 ay 25 gün (3735 gün) çalışmasının bulunduğu, iş akdinin sona erdiği işten çıkış bildirgesinde KOD No: 29 : İşveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranış nedeniyle iş akdinin feshi nedeniyle feshedildiğinin yazılı olduğu, iş akdinin kıdem tazminatını gerektirmeyecek şekilde feshedildiği hususu bakımından ispat yükünün işverende olduğu, işveren tarafından bu hususun ispatlanamadığı, buna göre dava dışı işçinin kıdem tazminatı talep hakkının bulunduğu, davacı işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt ücretinin 2.536,88-TL olduğu, buna göre hizmet süresine göre yapılan hesaplama dikkate alındığında, dava dışı işçinin 25.768,30-TL net, 25.965,37-TL brüt kıdem tazminat talep hakkının olduğu, davacı asıl işveren tarafından arabuluculuk aşamasında 20.500,00-TL kıdem tazminatı bakımından dava dışı işçi ile anlaşma sağlandığı ve ödemenin yapıldığı, yukarıda belirtilen hizmet alım sözleşmeleri ile ihale şartnamesi hükümleri ile idari şartnameler de dikkate alındığında davacı asıl işverenin yapmış olduğu bu ödemeyi rücuen hizmet süreleri dikkate alınarak davalılardan talep hakkının olduğu, davalı şirketlerin bu kapsamda sorumlu olduğu miktarların Nitelikli Hesaplama bilirkişisi tarafından düzenlenen 01/09/2022 tarihli rapor ile belirlendiği anlaşılmakla, belirlenen bu miktarlar üzerinden davanın kabulüne karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. (Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin 26/01/2021 Tarih ve 2019/2339 E. 2021/225 K. Sayılı Emsal Kararı).
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçeler uyarınca;
1-Davanın KABULÜ ile;
-5.258,09-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-6.723,56-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-2.305,22-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-1.932,00-TL’nin davalı …’dan,
-3.907,90-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-373,23-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden,
Olmak üzere toplam 20.500,00-TL’nin ödeme tarihi olan 15/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte alınarak davacı tarafa VERİLMESİNE,
2-Alınması gereken 1.400,36-TL harçtan dava açılırken peşin olarak yatırılan 350,09-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.050,27-TL harcın;
-269,39-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-344,49-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-118,16-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-98,94-TL’nin davalı …’dan,
-200,18-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-19,11-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden,
Alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafça yatırılan ve mahsup edilen 350,09-TL harcın;
-89,80-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-114,83-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-39,39-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-32,99-TL’nin davalı …’dan,
-66,73-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-6,37-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden,
Alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre belirlenen 9.200,00-TL vekalet ücretinin;
-2.359,80-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-3.017,60-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-1.035,00-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-866,64-TL’nin davalı …’dan,
-1.753,52-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-167,44-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden,
Alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafça yapılan 1.515,70-TL yargılama giderinin;
-388,78-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-497,15-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-170,52-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-142,78-TL’nin davalı …’dan,
-288,89-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-27,59-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden,
Alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Arabuluculuk Son Tutanağı, iş bu davada verilen karar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek suretiyle; 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 7 ve 18/A-13 maddeleri ile bu Kanuna göre hazırlanan ve 02/06/2018 tarih ve 30439 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 26. maddesi hükümlerine göre; Bakanlık bütçesinden karşılanan/karşılanması gereken ve iki taraf ve iki saat üzerinden yapılan hesaba göre belirlenen toplam 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) davanın KABULÜNE karar verilmiş olması nedeniyle;
-338,58-TL’nin davalı …… Ltd. Şti.nden,
-432,96-TL’nin davalı…İnşaat… Ltd. Şti. & …Grup İnşaat A.Ş. İş Ortaklığı’ndan müştereken ve müteselsilen,
-148,50-TL’nin davalı … İnşaat… Ltd. Şti.nden,
-124,34-TL’nin davalı …’dan,
-251,59-TL’nin davalı … Nakliyat Temizlik A.Ş.’den,
-24,02-TL’nin davalı … Mermer İnş… Ltd. Şti.nden, alınarak 6183 sayılı AATUHK hükümlerine göre tahsili ile hazineye gelir kaydına, bu amaçla işbu karar eklenmek suretiyle ilgili vergi dairesine yazı yazılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333. Maddesine uygun şekilde İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda, dava konusu miktar itibariyle kesin olarak verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.25/10/2022

Katip 185833
E-imzalıdır

Hakim 42715
E-imzalıdır