Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/218 E. 2022/319 K. 11.05.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/218 Esas – 2022/319
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/218 Esas
KARAR NO : 2022/319

BAŞKAN :…
ÜYE : …
ÜYE :…
KATİP : ..

DAVACI : …
DAVALI …
VEKİLİ : Av. ..
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 29/03/2021
KARAR TARİHİ : 11/05/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 09/06/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı dava dilekçesinde özetle; …. Kooperatifi tarafından davacı aleyhine…. E. Sayılı dosyasından,… kayıtlı taşınmazlar üzerine trafo merkezi inşa edilmek suretiyle taşınmazlara el atıldığından bahisle tazminat davası açıldığı, davanın …’ın sorumlu olduğu döneme ilişkin olması sebebiyle ihbar edildiği, yargılamada …7 K. sayılı 24.12.2014 tarihli kararıyla davanın kabulüne, dava konusu iki taşınmaz için toplam 476.298,00 TL kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminatın dava tarihi olan 28.04.2014 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte …’tan alınarak Kooperatife ödenmesine ve dava konusu taşınmazların … adına tesciline karar verildiği; anılan karara karşı temyiz yoluna gidildiği, Y… K. sayılı kararıyla bir takım eksikliklerin giderilmesi için dosyanın geri çevrildiği, söz konusu eksiklikler tamamlandıktan sonra … K. sayılı kararıyla bozma kararı verildiği, bu kez … E.sayılı dosyasında 476.298,00 TL tazminatın …’tan alınarak Kooperatife ödenmesine, dava konusu taşınmazların … adına tesciline karar verildiği, bu karara karşı da temyiz başvuru yapıldığı, Y…. K. sayılı kararıyla kararın düzeltilerek onandığı ve ilk derece mahkemesi kararının 14.12.2020 tarihinde kesinleştiği, … incelemesi devam ederken Kooperatif tarafından B… E. Sayılı dosyasından icra takibi yapıldığı ve toplam 506.416,00 TL’nin 05.02.2015 tarihinde ödendiği, …ın düzelterek onama kararındaki harç ve vekalet ücretine ilişkin kısımlar nedeniyle, …E. Sayılı dosyasından yeniden yapılan dosya hesabı üzerine 89.461,71 TL’nin de … tarafından 21.05.2019 tarihinde ödendiği, daha sonra ursa … K. sayılı ilamıyla 13.015,43 TL’nin …’a iadesine karar verildiği ve alacaklı tarafından bu bedelin icra dosyasına 07.01.2021 tarihinde iade edildiği, ayrıca düzelterek onama kararı uyarınca bakiye harç tutarı olan 29.957,58 TL’nin de … tarafından 04.06.2020 tarihinde Vergi Dairesi’ne ödendiği; davacının Kooperatife ve vergi dairesine çeşitli tarihlerde 612.819,86 TL ödeme yapıldığı, davada …’ın değil …’ın sorumlu olduğu ve paranın ödenmesi için …’a talepte bulunulduğu ancak sonuç alınamadığı, arabuluculuk başvurusunda da sonuç alınamadığı; … ve perakende sektöründe rekabete dayalı bir ortamın oluşturulması ve gerekli reformların yapılmasını teminen dağıtım bölgeleri baz alınarak kamu hizmetlerinin özelleştirilmesine karar verildiği ve …’ın 02.04.2004 tarih ve 2004/22 sayılı …Kurulu kararıyla özelleştirme kapsam ve programına alındığı, dağıtım bölgelerinin yeniden belirlendiği, …’ın Bursa merkez olmak üzere …il sınırlarında faaliyet göstermek üzere 01.03.2005 tarihinde ilan edilerek kurulduğu, … ve … arasında 24.07.2006 tarihinde İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin aktedildiği, 31.08.2010 tarihinde de Hisse Satış Sözleşmesinin imzalandığı ve … hisselerinin satılmasıyla özelleştirme sürecinin tamamlandığı, Davacı şirketin bu şekilde 2006 yılı itibariyle işletme hakkını devraldığı, bu dönemden önce gerçekleşen işlemler nedeniyle davacının sorumlu olamayacağı, nitekim anılan sözleşme süreci ile dağıtım şirketlerinin kuruluşu ve aktedilen sözleşme uyarınca sorumluluğun dönemsel olarak paylaştırıldığının … sayılı emsal kararında da belirlendiği, davacının sorumluluğunun 2010 yılı ve devamındaki yıllara ilişkin olduğu, bundan önceki gerçekleşen iş ve işlemlerden sorumluluğu olmadığı;… ) sayılı davaya konu taşınmazlardaki trafoların bahse konu davanın davacısı Kooperatif ile … arasında aktedilen protokol uyarınca 1985-1986 yılları arasında yapıldığı, 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.maddesinde “üçüncü kişilerin hak iddiaları” nın düzenlendiği ve devir öncesi yapılan işlemler nedeniyle devirden sonra ortaya çıkan maddi yükümlülüklerden …’ın sorumlu olduğunun düzenlendiği, bu sözleşmenin 7.2, 7.4 ve 7.6 maddelerine atıfla davacının devir tarihinden önce … tarafından yapılan iş ve işlemler nedeniyle ödemek zorunda kaldığı tutarlara ilişkin rücu hakkının 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir sözleşmesine dayandığı, yine taraflar arasında aktedilen 31.08.2010 tarihli Hisse Satış sözleşmesinin 9.4 maddesinde de İşletme Hakkı Devir Sözleşmesindeki hükümlerin saklı tutulduğu; Özelleştirme sonrası kurulan özel hukuk tüzel kişiliğine tabi dağıtım şirketlerinin işletme hakkı dışında hiçbir şekilde mülkiyet hakkına sahip olmadığı, mülkiyetin davalıya ait olduğu, davacının … mevzuatına tabi olduğu ve 6446 sayılı Kanun kapsamında bir sorumluluğunun bulunmadığı, 6446 sayılı Kanun 19/6 maddesiyle kamulaştırma işlemlerinin …’ın yetki ve sorumluluğunda olduğunun açıkça belirtildiği, kamulaştırmasız el atmanın varlığının kabul edilebilmesi için, taşınmaza kamulaştırma yetkisini haiz bir idare tarafından el konulması gerektiği,…Mahkemesince verilen kararda kamulaştırmasız el konulduğuna hükmedilen taşınmazların tapuda … adına tesciline karar verildiği, bu sebeple …E. Sayılı dosyasına ödenen 506.416,00 TL’nin ödeme tarihi olan 05.02.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili, davacı tarafından … E. Sayılı dosyasına ödenen 89.461,71 TL’den 13.015,43 TL’nin iade alınmasından sonra kalan 76.446,28 TL’nin ödeme tarihi olan 21.05.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili, davacı tarafından Vergi dairesine ödenen 29.957,58 TL’nin ödeme tarihi olan 04.06.2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
CEVAP: Davalının 11/08/2020 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davanın rücu talebine ilişkin olduğu, Borçlar Kanunu 73.maddesi gereğince rücu davalarında zamanaşımının 2 yıllık süreye tabi olduğu, ödemenin yapıldığı yıl göz önüne alındığında davanın zamanaşımına uğradığı; 4628 sayılı Kanunla enerji sektöründeki özelleştirmelerin 4046 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından gerçekleştirileceğinin belirlendiği, … 17.03.2004 tarih 2004/3 sayılı kararı ile kabul edilen … Özelleştirme Stratejisi Belgesi çerçevesinde …’ın 02.04.2004 tarih,… sayılı Özelleştirme Yüksek Kurulu kararı ile özeleştirme kapsam ve programına alındığı, … K. sayılı kararı ile dağıtım bölgelerinin mülkiyetinin devri dışında işletme hakkının devir suretiyle özelleştirilmesinin mümkün bulunduğunun belirtildiği, davacı Şirketin de dahil olduğu 20 şirketin, ..’deki dağıtım bölgelerinde dağıtım lisansına sahip olarak 01.03.2005 tarihi itibariyle sermayesinin tamamı davalı kuruma ait olmakla birlikte davalı kurumdan ayrı birer tüzel kişiliğe sahip olarak faaliyet göstermeye başladığı, davacı …’ın da… lisansına sahip olan … Genel Müdürlüğü’nden ayrı bir tüzel kişiliğe sahip bir anonim şirket olduğu, Dağıtım bölgesi sınırları içerisinde dağıtım hizmetlerini görmek üzere dağıtım şirketi kurularak bu şirkete 49 yıl süre ile dağıtım lisansı ve işletme hakkı verilmesinin, dağıtım tesisleri dışında kalan duran varlıkların (araç, bina, taşıt, demirbaş v.b.) da bu şirkete devir edilmesinin ve söz konusu şirketin hisselerinin satışı suretiyle özelleştirilmesinin mümkün olup olmadığı hususunda Danıştay I. Dairesi’nden görüş sorulduğu ve …K. sayılı kararı ile bahsedilen özelleştirme modelinin uygun bulunduğu, D… K. sayılı kararı ile kabul edilen özelleştirme modeline uygun olarak, 4628 sayılı Kanunun 14’üncü maddesinin ikinci fıkrası “…’ın faaliyet alanında yer alan ve dağıtım faaliyeti için gerekli olan işletme varlıkları üzerinde, mülkiyeti saklı kalmak kaydı ile … ile belirlenen dağıtım bölgelerinde faaliyet göstermek üzere kurulan… şirketleri arasında işletme hakkı devir sözleşmesi düzenlenebilir” hükmünü amir olduğu, söz konusu düzenlemeye istinaden gerekli işlemlerin tamamlanmasını (mülkiyetin …’a aktarılması vs.) müteakiben … ile %100 hisselerine sahip olduğu 20… şirketi arasında dağıtım varlıklarının işletilmesine ilişkin ”İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi” imzalandığı, 31.08.2010 tarihinde …’ın %100 hissesi … ve …’ın özelleştirmesinin tamamlandığı; … ile… A.Ş’leri arasında 24.7.2006 tarihinde imzalanan ve halen yürürlükte olan İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nin “Diğer Hususlar” başlıklı 18.6 maddesinde; “Şirket, yürürlükteki mevzuat’a göre kurulmuş ve faaliyetlerini yürüten bir anonim şirket olduğunu, …’ın ayrı ve bağımsız bir tüzel kişiliği bulunduğunu, … hisselerinin kamuya ait olmasının, başka bir kamu kurum veya kuruluşunun fiillerinin …’ın hiçbir şekilde sorumlu tutulamayacağını bu kararlar gerekçe gösterilerek …’tan talepte bulunulamayacağını, genel olarak …de dahil olmak üzere herhangi bir kamu kurum veya kuruluşunun iş ve işleminden …’ın sorumlu tutulamayacağını, bu Sözleşme’ye dayanarak … de dahil olmak üzere başkaca bir kamu kurum veya kuruluşundan talepte bulunulamayacağını, …’ın belirli iş ve işlemlerinin idari yargının denetimine tâbi olmasından ve bunun sonucu idari yargıda verilecek bir yürütmeyi durdurma veya iptal kararı neticesinde …’ın Sözleşmeden doğan yükümlülüklerini hiç veya gereği gibi yerine getirememesinden, bu Sözleşmedin veya Sözleşmedin dayanağını oluşturan herhangi bir işlemin yürütmesinin durdurulması veya iptalinden dolayı herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, …’tan masraf, zarar veya herhangi bir isim altında hiçbir talepte bulunmayacağını gayrikabili rücu ve kayıtsız şartsız olarak beyan, kabul ve taahhüt eder.” hükümlerine yer verildiği, Konuya ilişkin olarak İhale Şartnamesinin “Diğer Hususlar” başlıklı 22. Maddesinin; “ (d) Alıcı, basiretli bir tacir gibi davranmak sureliyle Şirket ile ilgili gerekli gördüğü her türlü teknik, hukuki, finansal, vergisel ve diğer bütün incelemeleri yaparak ve Şirket’in Hisse Satış Sözleşmesi tarihi itibariyle mevcut ve fiziki durumunu bilerek hisseleri devir teslim aldığını, Şirket hakkında kendisine verilen bilgilerin gerçek durumu yansıtmadığını veya benzer iddiaları ileri sürmeyeceğini; hisselerin devrinin gerçekleşmesinin ardından, ayıba karşı tekeffül hükümleri başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında herhangi bir fiili ve/veya hukuki nedene dayanarak idare’den veya …’dan talepte bulunmayacağını kabul ve taahhüt eder.…
(f) Alıcı, ihale konusu hisseleri devraldığı tarihten önceki döneme ilişkin olarak İşletme Hakkı Devir Sözleşmesindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla, Şirkette yapılmış olan her türlü işlemden kaynaklanan borç ve yükümlülüklerden, kayıtlara intikal etmemiş olsa dahi Şirketin sorumlu olduğunu, bu hususlarda, alınmış karar ve yapılmış sözleşmelerle ilgili olarak kendisinin veya Şirketin İdare’yi ve …’ı ilzam edecek hiçbir başvuru rücu hakkının bulunmadığım kabul eder”, Alıcı, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nden doğan bütün yükümlülükleri Şirket’in zamanında ve gereği gibi yerine getireceğini kabul, taahhüt ve garanti eder. Hükümlerinin yer aldığı; Hisse Satış Sözleşmesinin “Alıcının Taahhütleri” başlıklı 9. Maddesinin ; ” 3. ALICI, basiretli bir tacir gibi davranmak suretiyle ŞİRKET ile ilgili gerekli gördüğü her türlü teknik, hukuki, finansal, vergisel ve diğer bütün incelemeleri yaparak ve ŞİRKET’in SÖZLEŞME tarihi itibariyle mevcut ve fiziki durumunu bilerek HİSSELERİ devir ve teslim aldığını, ŞİRKET hakkında kendisine verilen bilgilerin gerçek durumu yansıtmadığını veya benzer iddiaları ileri sürmeyeceğini. HİSSELER’in devrinin gerçekleşmesinin ardından, ayıba ve zapta karşı tekeffül hükümleri başta olmak üzere yürürlükteki mevzuat kapsamında herhangi bir fiili ve/veya hukuki nedene dayanarak, İDARE’den veya …’tan taleple bulunmayacağını kabul ve taahhüt eder. 4.ALICI, ihale konusu HİSSELERİ devraldığı tarihten önceki döneme ilişkin olarak ŞİRKET’in … ile 24.07.2006 tarihinde imzalamış olduğu İşletme Hakkı Devir Sözleşmesindeki hükümler saklı kalmak kaydıyla. ŞİRKET’te yapılmış olan her türlü işlemden kaynaklanan borç ve yükümlülüklerden, kayıtlara intikal etmemiş olsa dahi ŞİRKET’in sorumlu olduğunu… kabul ve taahhüt eder.… 11.Alıcı, İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden doğan bütün yükümlülükleri Şirketin zamanında ve gereği gibi yerine getireceğini kabul, taahhüt ve garanti eder” Hükümlerinin yer aldığı, bu düzenlemeler gereğince de davacı …’ın davalı kurumdan herhangi bir talepte bulunamayacağının açık olduğu, Zira diğer… şirketleri tarafından açılan rücu davalarında da Hisse Satış Sözleşmesinin işbu maddeleri doğrultusunda davanın reddine karar verildiği; … ve dağıtım şirketleri arasında 24.07.2006 tarihinde işletme Hakkı Devir Sözleşmesi imzalanmadan önceki ve sonraki süreç, özelleştirmeyi düzenleyen yasal çerçeve içinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığının talimatları doğrultusunda gerçekleştirildiği, dolayısıyla özelleştirmeye ilişkin iş ve işlemleri yerine getirmekle yükümlü olan …’ın 24.07.2006 tarihinde Şirketlerle imzalamış olduğu İşletme Hakkı Sözleşmesi’nin İhale Şartnamesi ve Hisse Devir Sözleşmesi ile bütünlük arz ettiğinden, her üç doküman hükümlerinin birlikte yorumlanması gerektiği; Özelleştirme kapsam ve programında bulunan … ve bağlı şirketler, 4046 sayılı Kanunun 37. Maddesinde yer alan “Bu kanun hükümleri gereğince özelleştirme programına alman kuruluşlar özel hukuk hükümlerine tabi olup, bunlar hakkında varsa kendi kuruluş kanunları ile diğer kanunlarda yer alan bu kanuna aykırı hükümler ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uygulanmaz.” hükmüne tabi, tüzel kişiliğe sahip olarak faaliyetlerini sürdürdükleri, Özelleştirme uygulamalarıyla ilgili olarak; …08.04.2011 tarih ve 2443 sayılı yazısında ; “…elektrik dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesinde, bir dağıtım bölgesinde dağıtım varlıklarının kullanım hakkına ve dağıtım ile perakende satış lisansına sahip şirketin hisselerinin blok olarak satışı öngörülmüştür. Şirketlerin özelleştirilmesinde yukarıda da ifade edildiği üzere blok hisse satış yöntemi uygulanmıştır. Burada, faaliyetlerine devam eden Elektrik Dağılım Şirketinin hisselerinin, belli bir tarihte alıcıya devri yapılmaktadır. Bu yönteme göre, özelleştirme öncesinde ve sonrasında Şirketin hak. borç ve yükümlülüklerinde herhangi bir değişiklik söz konusu olmamakta. Şirket faaliyetlerini rutin olarak yürütmekte ve tahsilat ve ödemeler de rutin olarak yapılmaktadır. Anılan yöntemde, devir işlemi (Hisse Satış Sözleşmesinin imzalanması), devir tarihinden önce kamuya ait olan şirket hisselerinin devir tarihinden itibaren özel sektöre geçmesini sağlamaktadır. Diğer bir ifadeyle, 3096 sayılı Kanun çerçevesinde gerçekleştirilen… Özelleştirmeleri için geçerli olan devir tarihi itibarıyla endeks okuma, stok sayımı gibi uygulamalar idaremizce gerçekleştirilen… Özelleştirilmelerinde geçerli olmayıp; Şirketin tüzel kişiliği, hakları, borçları ve yükümlülüklerinde herhangi bir değişiklik olmaksızın sadece hisselerinin el değiştirmesi söz konusudur…” ifadelerine yer verildiği, … Şirketlerinin özelleştirme metodu ve devir sürecine ilişkin bazı konularda ortaya çıkan farklı yorum ve değerlendirmeleri gidermeye yönelik … …, … ve Hazine Müsteşarlığına dağıtımlı ekte birer sureti yer alan 22.04.2011 tarih ve 2705 sayılı yazısında; şirketlerin özelleştirilmesinde blok hisse satış yöntemi uygulandığı, burada faaliyetlerine devam eden… şirketinin hisselerinin belli bir tarihte alıcıya devri yapıldığı, bu yönteme göre özelleştirme öncesinde ve sonrasında şirketin hak, borç ve yükümlülüklerinde herhangi bir değişikliğin söz konusu olmadığı, şirketin faaliyetlerini rutin olarak yürütmekle ve tahsilat ve ödemelerinin de rutin olarak yapıldığı, anılan yöntemde devir işleminin (Hisse Satış Sözleşmesinin imzalanması) devir tarihinden önce kamuya ait olan şirket hisselerinin devir tarihinden itibaren özel sektöre geçmesini sağlamak olduğu, ihale sürecinde yatırımcılar tarafından teklife ilişkin değerlendirmelerin de bu esaslar çerçevesinde yapıldığının ifade edildiği, Davacı talebini 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 7.2, 7.4 ve 7.6 maddelerine dayandırmakta ise de; İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin 18.6. maddesinde yer alan “Şirket, (…) bu sözleşmeye dayanarak …Devleti de dahil olmak üzere başkaca bir kamu kurum veya kuruluşundan talepte bulunulamayacağını, (…) …’tan masraf, zarar veya herhangi bir isim altında hiçbir talepte bulunmayacağını gayrikabili rücu ve kayıtsız şartsız olarak beyan, kabili ve taahhüt eder.” hükmü gereğince davacı Şirketin dava konusu ettiği alacaklara ilişkin olarak hiçbir talepte bulunmayacağının açıkça ortada olduğu, diğer taraftan dava konusu alacağa dayanak olarak gösterilen dava ve icra dosyalarının davalı kurum kayıtlarında bulunmadığı, Davaya konu …. sayılı kararından anlaşıldığı üzere; söz konusu dosyanın konusunun kamulaştırması el atma nedeniyle tazminat talebi olduğu, ancak el atmanın hangi tarihte olduğunun mahkeme kararından anlaşılamadığı, 24.07.2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinin; “ 7. Üçüncü Kişilerin Hak İddiaları 7.1.İşletme Hakkı … tarafından devredilen Dağıtım Tesisleri’nin mülkiyeline ilişkin olarak Sözleşme’nin imza tarihinden önce başlamış idari ve hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bundan kaynaklanan her türlü sorumluluk …’a aittir.7.2.İşletme Hakkı … tarafından devredilen Dağıtım Tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak, Sözleşme’nin imza tarihinden sonra ortaya çıkacak idari ve hukuki ihtilaflar Şirket tarafından derhal …’a bildirilir. Söz konusu Dağıtım Tesislerinin mülkiyetine dair bu idari veya hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bunlardan doğacak her türlü yükümlülük …’a aittir, Şirket gecikmesinde tehlike olan durumlarda, …’a bildirimde bulunmakla birlikte … adına ve/veya hesabına gerekli tedbirleri almak ve işlemleri yapmakla yükümlüdür. Şirket tarafından alınan tedbirler ve gerçekleştirilen işlemlere ilişkin masraflar belgelendirilmek ve makul olmak şartıyla … tarafından karşılanır.7.3.4628 sayılı Kanun’un 15. maddesinin (c) bendinde yer alan düzenleme saklı kalmak kaydıyla, Şirket yatırımları çerçevesinde oluşan Dağıtım Tesisieri’nin mülkiyetine ilişkin olarak ortaya çıkacak idari ve hukuki ihtilaflar … tarafından takip edilerek çözüme kavuşturulur. Bunlardan doğacak her türlü mali yükümlülük Şirket’e ait olup, … buna ilişkin rücu hakkına sahiptir. Bu ihtilafların Dağıtım Tesislerimin geri devri sırasında devam ediyor olması halinde, … Şirket’ten muhtemel yükümlülüklerini karşılayacak tutarda ve nitelikte teminat talebinde bulunabilir, bunlara karşılık olmak üzere Şirket’e karşı olan yükümlülüklerini yerine getirmekten kaçınabilir. …’m muhtemel zararları nedeniyle Şirket’ten tazminat talep etme hakkı saklıdır.7.4. Dağıtım Faaliyeti’nin … tarafından yürütüldüğü dönemde bu faaliyetin yürütülmesi amacıyla gerçekleştirilen her türlü iş ve işlemlerin bütün sorumluluğu …’a aittir. … tarafından yürütülmüş bulunan bu faaliyetler nedeniyle üçüncü kişiler tarafından ileri sürülecek her türlü talebin muhatabı …’tır. Bu talepleri konu alan icra takibi ve davalar … tarafından yürütülür ve sonuçlandırılır. Bu takip ve davalardan doğacak her türlü mali yükümlülük … tarafından karşılanır.” Hükmünün yer aldığı, bununla birlikte 30/3/2013 tarihli 28603 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununun Kamulaştırma başlıklı 19. Maddesinde; ” (1) Elektrik piyasasında üretim veya dağıtım faaliyetlerinde bulunan önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişilerinin, önlisans ve lisansa konu faaliyetleri için gerekli olan kişilerin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlara ilişkin kamulaştırma talepleri Kurum tarafından değerlendirilir ve uygun görülmesi hâlinde Kurul tarafından kamu yararı kararı verilir. Söz konusu karar çerçevesinde gerekli kamulaştırma işlemleri 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununda belirtilen esaslar dâhilinde üretim faaliyetlerinde bulunan ön lisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri için …, dağıtım faaliyetlerinde bulunan lisans sahipleri için … tarafından yapılır. Bu durumda kamulaştırma bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderler kamulaştırma talebinde bulunan ön lisans veya lisans sahibi tüzel kişi tarafından ödenir. (2) Kamulaştırılan taşınmazın mülkiyeti ve/veya üzerindeki sınırlı ayni haklar, üretim veya dağıtım tesislerinin mülkiyetine sahip olan ilgili kamu kurum veya kuruluşuna, bunların bulunmaması hâlinde ise Hâzineye ait olur. Kamulaştırma bedeli ön lisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişisi tarafından ödenerek tapuda Hazine adına tescil edilen veya niteliği gereği tapudan terkin edilen taşınmazlar üzerinde Maliye Bakanlığınca kamulaştırma bedelini ödeyen ön lisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri lehine bedelsiz irtifak hakkı tesis edilir ve/veya kullanma izni verilir. İrtifak hakkının ve/veya kullanma izninin süresi ön lisans veya lisansın geçerlilik süresi ile sınırlıdır. (3)Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerce yeni dağıtım tesisleriyle ilgili yapılan kamulaştırmaların gerektirdiği kamulaştırma bedelleri ile diğer giderler tarifeler yoluyla geri ödenir.(4) Ön lisans sahibinin lisans alamaması ya da ön lisans veya lisansın sona ermesi ya da iptali hâlinde, ön lisans veya lisans sahibi tüzel kişiler tarafından ödenmiş bulunan kamulaştırma bedellerine ilişkin olarak aşağıdaki uygulamalar yapılır:
a) Dağıtım lisansının süresinin bitmesi nedeniyle sona ermesi hâlinde tarifeler yoluyla geri alınmayan kamulaştırma bedelleri kamulaştırılan taşınmazın mülkiyetine sahip olan kamu kurum veya kuruluşu tarafından ilgili şirkete iade edilir.
b) Kamulaştırılan taşınmazların üzerinde irtifak hakkı tesis edilmek ve/veya kullanma izni verilmek suretiyle başka bir önlisans sahibinin kullanımına bırakılması durumunda, kamulaştırma bedeli lehine irtifak hakkı tesis edilen ve/veya kullanma izni verilen önlisans sahibi tarafından kamulaştırma bedelini ödemiş olan tüzel kişiye ödenir.
c) 2942 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi uyarınca kamulaştırılan taşınmazın sahibi veya mirasçıları tarafından geri alınması durumunda, taşınmaz sahibi veya mirasçıları tarafından geri ödenecek bedel, kamulaştırma bedelini ödemiş olan tüzel kişiye ödenir.
(5) Kamu tüzel kişiliğini haiz önlisans veya lisans sahibi tüzel kişilerce yürütülen üretim, iletim veya dağıtım faaliyetleri için gerekli olan taşınmazlarla ilgili kamulaştırma işlemleri, bu tüzel kişiler tarafından yapılır ve kamulaştırılan taşınmazlar üretim, iletim veya dağıtım tesislerinin mülkiyetine sahip olan ilgili kamu tüzel kişileri adına tescil edilir.
(6) Özel hukuk tüzel kişileri tarafından faaliyette bulunma hakkı edinilen dağıtım bölgelerinde özelleştirme tarihi itibarıyla mevcut olan dağıtım tesislerinin bulunduğu ve bu tarih itibarıyla kamulaştırma kararları alınmamış veya kamulaştırma kararı alınmakla birlikte kamulaştırma işlemleri tamamlanmamış taşınmazların kamulaştırması … tarafından yapılır ve kamulaştırma bedelleri ile ilgili diğer giderler … tarafından ödenerek tapuda … adına tescil edilir.
(7) Özel hukuk tüzel kişilerince yürütülen üretim veya dağıtım faaliyetleri için gerekli olan Hazineye ait taşınmazlar dışındaki kamu kurum veya kuruluşlarına ait taşınmazlar, Kurul tarafından verilecek kamulaştırma kararı uyarınca üretim faaliyetlerinde bulunan önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri için Maliye Bakanlığınca, dağıtım faaliyetlerinde bulunan lisans sahipleri için … tarafından, 2942 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi uygulanarak temin edilir. Bu durumda kamulaştırma bedelleri ile kamulaştırma işlemlerinin gerektirdiği diğer giderler kamulaştırma talebinde bulunan özel hukuk tüzel kişisi tarafından ödenir. Bu taşınmazların mülkiyeti üretim veya dağıtım tesislerinin mülkiyetine sahip olan ilgili kamu kurum veya kuruluşuna, bunların bulunmaması hâlinde ise Hazineye ait olur.
(8) İrtifak hakkı, kullanma izni ve kiralamaya ilişkin olarak aşağıdaki uygulamalar yapılır:
a) Piyasada üretim veya dağıtım faaliyetinde bulunan lisans veya önlisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri, faaliyetleri ile ilgili olarak Hâzinenin mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlar üzerinde irtifak hakkı tesisi, kullanma izni verilmesi veya kiralama yapılabilmesi için Kurumdan talepte bulunur. Bu talebin Kurulca uygun görülmesi hâlinde, Maliye Bakanlığı ile önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişileri arasında önlisans veya lisans süresi ile sınırlı olmak üzere irtifak hakkı tesisi, kullanma izni veya kiralama sözleşmesi düzenlenir. Bu sözleşmelerde, sözleşmenin geçerliliğinin önlisans veya lisansın geçerlilik süresi ile sınırlı olacağı hükmü yer alır. İrtifak hakkı, kullanma izni veya kiralama bedelini ödeme yükümlülüğü, önlisans veya lisans sahibi özel hukuk tüzel kişisine aittir.
b) Piyasada kamu tüzel kişiliğini haiz önlisans veya lisans sahibi tüzel kişilerce yürütülen üretim, dağıtım veya iletim faaliyetleri için gerekli olan, Hâzinenin özel mülkiyetindeki veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazlarla ilgili olarak irtifak hakkı tesisinin veya kullanma izni verilmesinin talep edilmesi hâlinde, Maliye Bakanlığı tarafından ilgili kamu tüzel kişileri lehine lisans süresince bedelsiz irtifak hakkı tesis edilir veya kullanma izni verilir.” Hükmünü amir olduğu, 4/6/2016 tarihli ve 6719 sayılı Kanunun 23 üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “kamulaştırma bedelleri” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile ilgili diğer giderler” ibaresi eklendiği, anılan mevzuat hükümleri ve İHDS hükümleri bir arada değerlendirilmesi gerektiği ve el atılan yere hangi tarihte el atıldığı, tesisin fiili devir tarihinde var olup olmadığı hususlarının araştırılması gerektiği, zira İHDS’nin 18.7 maddesinde yer alan “Bu sözleşmenin imzalanmasından sonra yürürlükteki mevzuat hükümlerinde meydana gelebilecek değişikliklerin tarafları etkileyen hükümleri sözleşmeye yansıtılır.” düzenlemesi uyarınca 6446 sayılı Kanunun 19. Maddesi İHDS’ye de uygulanacağı; bir an için dosya sorumluluğunun …’ta olduğu varsayılsa dahi icra masraf ve giderlerinden sorumluluğunun olmadığı, süresi içerisinde yatırılmayarak cezalı olarak vergi dairesine ödenmiş olan harcın da cezalı olarak ödenen kısmının davalıdan talep edilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğu belirtilerek davanın reddini talep ettiği anlaşılmaktadır.
GEREKÇE:
Dava, rücuen alacak istemine ilişkindir.
Dosyaya sunulan delillerden, dava dışı…Kooperatifi tarafından davacı … aleyhine 28/04/2014 tarihinde …Parsel sayılı taşınmazlar üzerinde bulunan trafo binası nedeniyle kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat talebi ile dava açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonu cunda 24/12/2014 tarih 2… K. Sayılı kararla davanın kısmen kabulüne 476.298,00-TL tazminatın davalıdan tahsiline ve dava konusu taşınmazlardaki kararda belirtilen miktardaki kısımların … adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, karara karşı temyiz yoluna başvurulması üzerine … E. Sayılı kararla hükmün bozulmasına karar verildiği ve davanın tekrar … Esasında görüldüğü, mahkemece yapılan yargılama sonucunda dava konusu taşınmazlara kamulaştırmasız el atma nedeniyle 476.298,00-TL tazminatın davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine ve …’lik kısmın … adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, kararın … … E. Sayılı kararla düzelterek onandığı ve hükmün 14/12/2020 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
… E. Sayılı dosyasında, dava dışı kooperatif tarafından davacı … aleyhine başlatılan takipte … tarafından 05/02/2015 tarihinde 500.000,00-TL ve 6.416,00-TL ödemenin yapıldığı, ayrıca davacı tarafından 89.461,71-TL’nin 21/05/2019 tarihinde ödendiği ve … tarafından iadesine karar verilen 13.015,43-TL’nin davacı tarafa iade edildiği, davacı tarafından vergi dairesine 29.957,58-TL harcın yatırıldığı anlaşılmıştır.
Yargılama sırasında dava konusu taşınmazların mahkeme kararı doğrultusunda … Genel Müdürlüğü aleyhine tapuya tescil edildiği, UYAP kayıtlarından anlaşılmıştır.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; Davanın rücu talebine ilişkin olduğu, taraflar arasındaki uyuşmazlığın, B… esas sayılı kararına istinaden…. esas sayılı dosyasına davacı tarafından yapılan ödeme nedeniyle taraflar arasında imzalanan İHDS hükümleri gereğince davacının rücu hakkının bulunup bulunmadığı, varsa rücu edebileceği miktar konusundan kaynaklanmaktadır.
Taraflar arasında akdedilen 24/07/2006 tarihli İşletme Hakkı Devir Sözleşmesi’nin 7.1.maddesinde; “İşletme Hakkı … tarafından devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak sözleşmenin imza tarihinden önce başlamış idari ve hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bundan kaynaklanan her türlü sorumluluk …’a aittir.”
Aynı sözleşmenin 7.2 maddesinde; “İşletme Hakkı … tarafından devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak, sözleşmenin imza tarihinden sonra ortaya çıkacak idari ve hukuki ihtilaflar şirket tarafından derhal …’a bildirilir. Söz konusu dağıtım tesislerinin mülkiyetine dair bu ideri veya hukuki ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bunlardan doğacak her türlü yükümlülük …’a aittir. Şirket gecikmesinde tehlike olan durumlarda …’a bildirimde bulunmakla birlikte … adına ve/veya hesabına gerekli tedbirleri almak ve işlemleri yapmakla yükümlüdür. Şirket tarafından alınan tedbirler ve gerçekleştirilen işlemlere ilişkin masraflar belgelendirilmek ve makul olmak şartıyla … tarafından karşılanır,” hükmü düzenlenmiştir.
İşletme hakkı … tarafından devredilen dağıtım tesislerinin mülkiyetine ilişkin olarak sözleşmenin imza tarihinden önce başlamış ihtilaflarla ilgili sorumluluğun …’a ait olduğu, sözleşmeden sonra ortaya çıkacak ihtilafların şirket tarafından derhal …’a bildirileceği ve söz konusu dağıtım tesislerinin mülkiyetine dair ihtilafların takip edilmesi, çözüme kavuşturulması ve bunlardan doğacak her türlü yükümlülüğün …’a ait olduğu yukarıda anılan sözleşme hükümlerinden anlaşılmaktadır.
Davaya dayanak olan…de görülen kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davasına ilişkin uyuşmazlığın, mülkiyete ilişkin olduğu bu nedenle anılan sözleşmenin 7.2. Maddesi gereğince … tarafından davanın …’a bildirilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Mahkeme kararı gereğince, kamulaştırmasız el atmaya konu taşınmazların davalı … adına tapuya kaydedilmiş olması ve İHDS’nin 7.2 maddesi dikkate alınarak, davacı tarafından 3. Kişiye yapılan ödemeden davalının sorumlu olduğu kanaatine varılmıştır.
Davalının sorumlu olduğu tazminat miktarı ise …’deki davanın davalıya ihbar edilmemiş olması nedeniyle mahkeme kararındaki miktar, karar tarihine kadar işlemiş faiz, harç ve yargılama giderleri ile ilam vekalet ücretinden ibaret olduğu, karar tarihinden sonra gerek asıl alacağa gerekse fer’ilere işlemiş faizlerin davalıdan talep edilemeyeceği kabul edilmiştir.
Buna göre, yapılan hesaplamada; mahkeme kararındaki alacak miktarı 476.298,00-TL, yargılama gideri 1.554,60-TL, ilam vekalet ücreti 33.001,92-TL, harç 24.351,52-TL’dir.
Dava tarihi olan 28/04/2014 tarihinden 26/03/2019 karar tarihine kadar asıl alacak olan 476.298,00-TL’ye yasal faiz oranı üzerinden işleyen faiz miktarı mahkememizce 213.500,58-TL olarak hesaplanmıştır. İlk karar tarihine kadar ki faiz oranı ise 28.577,88-TL olarak hesaplanmıştır. Ancak, dava dışı 3. Kişi tarafından … E. Sayılı dosyasında ilk talepte faiz olarak 3.523,00-TL talep edilmiştir. İcra dosyasındaki kapak hesabında ise toplam faiz miktarı 14.532,27-TL olarak (10/05/2019 hesap tarihi) gösterilmiştir. İlk dava tarihinden ilk karar tarihi olan 24/12/2014 tarihine kadar işleyen faiz miktarı 28.577,88-TL olmasına rağmen davacı tarafından 3. Kişiye ödenen faiz miktarının 14.532,27-TL olması nedeniyle faizin bu miktar olarak esas alınması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Sonuç olarak, davacının mahkeme kararındaki alacak miktarı 476.298,00-TL, yargılama gideri 1.554,60-TL, ilam vekalet ücreti 33.001,92-TL, harç 24.351,52-TL ve işlemiş faiz olarak 14.532,27-TL olmak üzere toplam 549.738,31-TL alacak miktarı kadar davacının davalıya rücu edebileceği kabul edilmiştir.
Davacı tarafından 05/02/2015 tarihinde 506.416,00-TL’nin ödendiği, harcın 04/06/2020 tarihinde ödendiği, geri kalan ödemenin 21/05/2019 tarihinde ödendiği dikkate alındığında; Tespit edilen davacının alacağına ödeme tarihlerinden itibaren avans faizi işletilmesine karar verilerek, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile, toplam 549.738,31 TL alacağın, 506.416,00 TL yönünden 05/02/2015, 18.970,79 TL yönünden 21/05/2019 ve 24.351,52 TL yönünden 04/06/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin isteminin reddine, ‭
3-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 37.552,62 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 10.465,44-TL nin mahsubu ile bakiye 27.087,18-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye ÖDENMESİNE,
4- Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre belirlenen 44.536,92 TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
5- Davalı kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürülükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre belirlenen 9.000,60-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ÖDENMESİNE,
6-Davacı tarafından yapılan toplam 1.616,36-TL yargılama giderinden davanın kabul ve red oranına göre belirlenen 1.449,98-TL’sinin davalıdan ile davacıya ÖDENMESİNE,
Bakiyenin davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
7-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde HMK 333. Maddesine uygun şekilde İADESİNE,
8-Arabuluculuk Son Tutanağı, iş bu davada verilen karar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirilmek suretiyle; 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 7 ve 18/A-13 maddeleri ile bu Kanuna göre hazırlanan ve 02/06/2018 tarih ve 30439 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yönetmeliğin 26. maddesi hükümlerine göre; Bakanlık bütçesinden karşılanan/karşılanması gereken ve iki taraf ve iki saat üzerinden yapılan hesaba göre belirlenen toplam 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin (yargılama giderinin) davanın Kısmen KABULÜNE karar verilmiş olması nedeniyle 1.302,84-TL’sinin DAVALIDAN geriye kalan 17,16-TL’sinin DAVACIDAN alınarak 6183 sayılı AATUHK hükümlerine göre tahsili ile hazineye gelir kaydına, bu amaçla işbu karar eklenmek suretiyle ilgili vergi dairesine yazı yazılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde… Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/05/2022

Başkan ..
e-imzalıdır
Üye ..
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır