Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2021/163 Esas
KARAR NO : 2022/837

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … …
DAVALI : 1- … – …
VEKİLLERİ : Av. … – …
Av….
DAVALI : 2- … – … …
VEKİLİ : Av. … -….
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/03/2021
KARAR TARİHİ : 08/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 26/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan alacak (ticari satımdan kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili, müvekkilinin Bitlis İli’ndeki tüm koyun keçi üreticilerinin üye bulunduğu ve 5996 Sayılı Kanun ile kurulmuş bir tüzel kişilik olduğunu, ana sözleme ile düzenlemenin yapılmadığı konularda tüm birlikler gibi Kooperatif Kanununa tabi bulunduğunu, davalı Türkiye Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği (TÜDKİYEB) ile dava dışı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (…) arasında damızlık koyun keçi temini ve teslimine ilişkin sözleşme imzalandığını, davalı…’in yaptığı sözleşme doğrultusunda dava dışı …’e hayvan temini için çeşitli il birlikleri ile sözleşme imzalamış olduğunu, müvekkilinin de sözleşme imzalanan birlikler arasında yer aldığını, bu yapılan sözleşmeye dayanarak müvekkili tarafından Bitlis, Erzurum, Sivas ve birkaç ilde daha yüze yakın çiftçiye çeşitli adetlerde koyun/keçi teslim edildiğini, davalı …’ın da bu kişiler arasında yer aldığını, anılan davalıya 263 baş damızlık koyun ve 11 baş koç olmak üzere 274 baş hayvanın teslim edildiğini, akabinde 379.680,00 TL tutarlı, 30/04/2019 tarihli ve 002862 nolu fatura kesilmesine rağmen müvekkiline ödeme yapılmadığını, davalı …’ın aldığı koyun ve keçileri kişisel öz sermayesiyle ödeme yapmak yerine …Bankası aracılığıyla Kredi Garanti Fonundan kaynak sağladığını, Kredi Garanti Fonunun önce ödemeyi onayladığını, ancak ondan sora üreticiye ödemediğini, davalının kredi çıkmamasını bahane ederek teslim aldığı koyun/keçi bedelini ödemediği gibi hayvanları da iade etmediğini, TÜKDİYEB’de diğer davalının kendine ödeme yapmamasını bahane ederek müvekkiline ödeme yapmadığını ileri sürerek, 379.680,00 TL’nin 30/04/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı … vekili, müvekkilinin sözleşmeyi davacı ile değil … ile yaptığını, diğer kurum ve kuruluşlarla yapılan sözleşmenin müvekkilini bağlamadığını, görevli mahkememin asliye hukuk mahkemesi olduğu gibi, müvekkilinin ikametgahının Sivas İli, Hafik İlçesi’nde bulunması nedeniyle Sivas Mahkemelerinin yetkili bulunduğunu savunarak, görevsizlik ve yetkisizlik kararı verilmesi gerektiğini, müvekkili ile dava dışı … arasında 29/04/2019 tarihinde küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi projesi kapsamında sözleşme imzalandığını, bu sözleşmeye istinaden anılan Kurum tarafından müvekkiline sözleşmede belirtilen miktarda küçükbaş hayvan teslim edildiğini, …’in …Bankası ile yapılan protokol doğrultusunda …Bankasının belirttiği sürede koyun teslimini gerçekleştirmediğini, bankanın müvekkiline kredi vermemesinin sebebinin bu şekilde diğer tarafların ihmalinden kaynaklandığını, müvekkilinin kredi dışında başka bir imkanının bulunmadığını, müvekkilinin yazılı, sözlü olarak ve …Bankası Hafik Şubesi aracılığıyla yazılı olarak …’e başvuru yapmasına rağmen söz konusu küçükbaş hayvanları sözleşmeye aykırı olarak teslim alınmadığını, koyunların zamanında teslim edilmemesi nedeniyle …Bankasının krediyi iptal ettiğini ve ödemeyi gerçekleştirmediğini, bu hususların tamamının resmi yazışmalar ve belgelerle sabit olduğunu, kredinin çekilmemesi ve ödemenin yapılmasında müvekkilinin hiçbir kusurunun bulunmadığı savunarak, haksız ve mesnetsiz davanın reddini istemiştir.
Diğer davalı vekili, müvekkili açısından husumet yokluğu sebebiyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, bedelin hayvanların teslim edildiği ve adına fatura düzenlenen davalı …’dan talep edilmesi gerektiğini, müvekkilinin il birliği tarafından kesilen fatura bedelinden sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, sözleşme gereği hayvanların … adlı yetiştiriciye sözleşme şartları içinde teslim edildiğini açıklayarak, davanın reddini savunmuştur.
KANITLAR:08/02/2021 tarihli Hukuk Uyuşmazlıklarında Dava Şartı Arabuluculuk Son tutanağı sunulmuştur.
Davalı … ile dava dışı … arasında 29/04/2019 tarihli ‘Küçükbaş Hayvancılığın Geliştirilmesi Projesi Kapsamında Küçükbaş Hayvancılık Yetiştiricilik Sözleşmesi’ başlıklı sözleşme imzalandığı, 263 baş dişi, 11 erkek koyun satışına ilişkin olduğu, tarafların hak, yetki ve sorumluluklarının belirlendiği anlaşılmıştır.
Davalı …’ın 26/04/2019 tarihli ve muhatabı dava dışı … olan imzaladığı taahhütname örneği sunulmuştur.
Davalı …’a 263 koyun ve 11 koç teslim edildiğine dair, 29/04/2019 tarihli hayvan teslim tutanağı ibraz edilmiş, anılan davalının, davacı temsilcisi ile diğer görevlilerin imzasını içerdiği anlaşılmıştır.
Davacı ile davalı… arasında muhtelif ırklarda damızlık koyun/keçi alım sözleşmesi ve ekleri sunulmuştur.
14/09/2018 tarihli davalı… ile dava dışı … arasında damızlık koyun alım sözleşmesi akdedildiği belirlenmiştir.
Davacının davalı … adına, 30/04/2019 tarihli ve 379.680,00 TL tutarlı, damızlık koyun ve koç satışına ilişkin fatura düzenlendiği anlaşılmıştır.
…Bankası Hafik/Sivas Şubesinin 22/10/2021 tarihli cevabi yazısında “…’ın şubelerinden kredi talebine rastlanılmadığı, talebi olduğu durumda ödeme düzeni olmadığından ve yapılandırılmış borcu bulunduğundan kredi talebi ret edilmektedir” şeklinde bilgi verilmiştir.
…’den tüm yazışmalar, sözleşme örnekleri ve belgeler getirtilmiştir.
Sivas Valiliği İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden davalı …’a ait hayvan setlimine ilişkin dosya örneği getirtilmiştir.
Nitelikli hesap ve Kooperatifler alanında uzmanı bilirkişiden oluşturulan bilirkişi kurulundan rapor alınmış, düzenlenen raporda; Davacı ile davalı… arasında sözleşme ilişki mevcut ise de taraflar arasındaki sözleşmenin 5.2. maddesinde ödemelerin dava dışı … tarafından yapılacağının kararlaştırıldığı, sözleşmenin 5.3. maddesinde ise davalı…’in bu işten komisyon alacağının düzenlendiği, nitekim bu davalı tarafından dava dışı …’e gönderilen 30/04/2019 Tarih ve Mb.2019/873 sayılı yazı ile 30.12.2019 tarih ve Mb.2019/2140 sayılı yazıyla… adına düzenlenen fatura bedelinin ödenmesinin talep edildiği görülmekle, davacının sözleşme uyarınca …’in ödeyeceğini kabul ettiği küçükbaş hayvan bedelinin davalı…’ten talep edip etmeyeceğinin bu anlamda davalının husumet itirazının yerinde olup olmadığının mahkemenin takdirinde bulunduğu, mahkemece sözleşmenin nisbiliği ilkesi nazara alındığı takdirde davacı İl Birliği’nin kendisi ile doğrudan bir sözleşme ilişkisi olmayan davalı …’dan dava konusu küçükbaş hayvanların bedelinin isteyip isteyemeyeceğinin eş deyişle davalının husumet itirazının yerinde olup olmadığının takdirinin yine mahkemeye ait bulunduğu, ancak davalılardan…’ın hayvanları teslim aldığı sabit olmasına rağmen, iade ettiğine veya bedelinin ödediğine dair bir belge sunulmadığından, aradaki sözleşme ilişkisi olmasa dahi herhalükarda teslim aldığı hayvanların bedelinden sorumlu olduğu kanaatine varıldığı takdirde davacının davalı …’dan fatura tutarı 379.680,00 TL yi isteyip isteyemeyeceği hususunun mahkemenin takdirinde olduğu görüş olarak açıklanmıştır.
GEREKÇE: Dava, hayvan satım bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Somut uyuşmazlıkta dava dışı …, T.C …Bankası A.Ş ile Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı arasında küçükbaş hayvancılığın geliştirilmesi kapsamında 27/03/2018 tarihli protokol imzalandığı, bu protokol kapsamında dava dışı … ile davalı üretici … arasında toplam 264 koyun ve koçun yetiştiriciliği hakkında ayrıca sözleşme akdedildiği, anılan proje kapsamında davalı… ile dava dışı …, davacı ile… arasında da sözleşmeler imzalandığı, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına da sorumluluklar yüklendiği hususları uyuşmazlık konusu değildir. Ayrıca, davacının, protokol ve sözleşmeler kapsamında uyuşmazlığa konu koyun ve koçları davalı …’a teslim ettiği, anılan davalının bankadaki sorunları nedeniyle kredisinin çıkmadığı, davacıya ödeme yapılmadığı ve hayvanların teslim edilmediği, halen davalı gerçek kişi zilyedinde olduğu yönleri de dosya kapsamıyla sabittir.
Çekişme, davacının satışını yaptığı koyun ve koç bedelinden davalıların sorumlu olup olmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Davalı … görev ve yetki itirazında bulunmuş ise de davacı ile davalı…’in 5996 sayılı Kanuna tabi birlik statülerinin olması, anılan tüzel kişiliklerin 1163 sayılı Kooperatifler niteliğinde bulunması, davanın ticari nitelik arz etmesi, tacir olmayan gerçek kişi davalıyla diğer davalıdan müştereken ve müteselsilen talebin olması nedeniyle mahkememiz görevli kabul edilmiştir. Ayrıca, davalıların birden ziyade olması ve HMK’nın 7. maddesi uyarınca gerçek kişi dışındaki diğer davalının merkezinin mahkememizin yargı çevresinde kalması dikkate alınarak yetki itirazına da itibar edilmemiş, davanın esası incelenmiştir.
İddia, savunmalar, toplanan kanıtlar, taraflar ve tarafların dava dışı kurumlarla imzaladığı sözleşmeler, davalı üretici …’ın protokol kapsamında oluşturulan dosyası, yine tarafların imzalarını içerir koyun-koç teslim tutanağı ve fatura kapsamından, dava dışı …, …Bankası A.Ş ve Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı arasında küçükbaş hayvancılığı geliştirme kapsamında protokol düzenlendiği, anılan protokolün dava dışı … tarafından yürütüldüğü, bu çerçevede davalı gerçek kişi gibi üreticilerle yetiştirme sözleşmeleri imzaladığı, anılan sözleşme ile küçükbaş hayvanların nitelikleri, temini, teslimi, takibi bakımından edimler üstlendiği, satım bedelinin üreticiler tarafından dava dışı banka tarafından kredi kullanarak ödenmesine aracılık ettiği, yine damızlık hayvanların seçimi, alımı, temini ve termini bakımından davacının da üye olduğu davalı Birlikle de sözleşme imzaladığı, anılan sözleşmeler kapsamında gerek davalı… gerekse dava dışı …’in esas itibariyle komisyon aldıkları, satıcıların, davacı gibi il birlikleri olduğu, satım bedelinin de esas itibariyle üreticiler tarafından ödendiği, davalı üretici …’a tahsis edilen koyun ve koçlarla ilgili tüm prosedürün yerine getirildiği, sözleşmelerin akdedildiği, yazışmaların yapıldığı, davacı tarafından damızlık hayvanların tesliminin gerçekleştirildiği, ancak anılan davalının kredisinin süresinin dolmasına rağmen ve yenileme imkanı varken yenilemediği, esasen borcu bulunduğu gerekçesiyle de kredi verilmediği, damızlık hayvanları teslim aldığı, dava tarihi itibariyle de iade etmediği, protokol ve sözleşmeler bir bütün olarak dikkate alındığında, her ne kadar davacı ile davalı arasında yazılı bir sözleşme yok ise de davacının menkul niteliğindeki hayvanları davalı …’a teslim ettiği, adına fatura düzenlediği, gerek bu davalı gerekse başka kurumca davacıya satım bedelinin ödenmediği, davacının mal varlığından çıktığı, bu davalı mal varlığı kapsamına girdiği, en azından satım bedeli kadar sebepsiz zenginleşeceği, satım bedelinden sorumlu olması gerektiği, önceden usulüne uygun şekilde temerrüde düşürülmediği, fatura bedelini dava tarihinden itibaren yasal oranda temerrüt faiziyle ödemek zorunda olduğu, davalı Birlikle doğrudan satış sözleşmesinin bulunmadığı, bu davalının hayvanların seçim ve teslim işini üstlendiği, satım bedelinden sorumlu olmayacağı, kendisine pasif husumetin düşmeyeceği sonucuna varılarak aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1-Davacının davalı … hakkındaki davasının pasif husumet nedeniyle reddine,
a)Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
2-Davacının davalı … hakkındaki davasının kısmen kabulne, 379.680,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal oranda temerrüt faiziyle birlikte bu davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
a)Alınması gerekli 25.935,94 TL harçtan peşin alınan 6.483,99 TL harcın mahsubu ile bakiye 19.451,95‬ TL harcın davalı …’dan alınarak hazineye irat kaydına,
b)Davacı tarafından yatırılan 6.483,99 TL peşin harcın davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
c)Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 56.155,20 TL vekalet ücretinin davalı … Yıdırım’dan alınarak davacıya verilmesine,
d)Davacı tarafından yapılan 3.232,9‬0 TL (59,30 TL başvurma harcı, 8,50 TL vekalet harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 165,10 TL posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalı …’dan alınarak davacıya verilmesine,
e)Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
f)6325 Sayılı Kanunun 18/4-14 maddesi gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanacak olan 1.320,00 TL arabuluculuk giderinin davalı …’dan tahsili ile Hazineye irat kaydına, bu amaçla karar kesinleştiğinde işbu karar eklenmek suretiyle ilgili vergi dairesine yazı yazılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde… Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
08/12/2022
Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır