Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/902 Esas – 2021/93
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2018/902 Esas
KARAR NO : 2021/93

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/12/2018
KARAR TARİHİ : 12/02/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 06/12/2018 tarihli dava dilekçesinde özetle; … … … Havalimanı temizlik hizmetleri davalılar tarafından yürütüldüğü, dava dışı …’in … Havalimanında çalışmakta iken iş sözleşmesi sonlandırılması üzerine, işçinin dilekçesi talebi ve bildirdiği banka hesabına hesaplanan kıdem tazminatının 36.328,98 TL ödendiği, ayrıca kıdem tazminatına ait damga vergisinin de 277,84 TL vergi dairesine ödendiği, davalılar ile imzalanan tarihli sözleşme, ekleri teknik şartname ve özel şartnamelerde “Yüklenicinin istihdam ettiği personelin; İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk …’ne yüklenemez,” şeklinde düzenleme bulunduğu, davalılar ile imzalanan temizlik hizmetleri sözleşmesi ile eklerinin ilgili hükümleri ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Kararı gereğince, dava dışı işçiye ödenen 36.606,82 TL kıdem tazminatının rücuen davalılardan tahsilinin talep hakkı doğduğunu, dava dışı işçiye ait şahsi dosya, ödeme belgeleri, şirket kayıtları, kurum kayıtları, temizlik hizmet sözleşmeleri ve eki şartnameler, SSK kayıtları, bilirkişi incelemesi ve her türlü yasal delillere göre, davanın kabulü ile 36.606,82 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan sorumlu oldukları dönemler itibariyle tahsiline karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davacı vekili netice-i talebini açıkladığı 12/07/2019 tarihli dilekçesi ile, …….Ltd.Şti.’den 5.775,46 TL, … Organizasyon …Ltd.Şti.’den 396,48 TL, … Gru….Ltd.Şti.’den 2056,32 TL, … Temizlik’ten 1.216,32 TL, … ….Ltd.Şti.’den 2063,04 TL, … Müşavirlik….Ltd.Şti.’den 4.704,00 TL, … Kurumsal&… Temizlik….Ltd.Şti.’den 806,40 TL, … enerji…Ltd.Şti.’den 5.940,48 TL, … Bilg….Ltd.Şti.’den 1632,96 TL, … Kimya…Ltd.Şti.’den 3.272,64 TL, … Temizlik…Ltd.Şti&… Endüstriyel…Ltd.Şti’den 396,48 TL, ……Ltd.Şti.’den &… Tem…Ltd.Şti.’den 4.515,84 TL, … Kurumsal….A.Ş.&……Ltd.Şti.’den 3.830,40 TL olmak üzere toplam 36.606,82 TL’nin davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı … Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, 22/01/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; davacı kurum dava dilekçesinde müvekkil şirket ve diğer yüklenici şirketler arasında imzalanan ihale sözleşmesi ve teknik şartnameye dayanarak şirketlere sorumluluk izafe etmeye çalışmışsa da maddelerde hiçbir şekilde “çalışan personelin kıdem tazminatından doğan haklarından çalışmış olduğu firmalar sorumludur’’ yazmadığını, sözleşmenin maktu olarak kurum tarafından hazırlandığını, sözleşmenin denklik esasına tamamen aykırı olarak düzenlendiğini ve müvekkilince de imzalamak zorunda kaldığını, davacı tüm çalışanlarına kıdem tazminatları konusunda davacı müvekkil şirkete herhangi bir ek ödeme yapmadığını, hakkedişlerden de bu durumun tespit edilebileceğini, tüm yetkileri elinde bulunduran davacının kıdem tazminatından tek başına sorumlu olacağını, belirtilerek haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddini talep ve beyan edilmiştir.
… Kurums. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. vekili 25/01/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; 6252 sayılı yasa ile değişik 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112. maddesine göre müvekkil şirkete kıdem tazminatı ile ilgili sorumluluk yükletilemeyeceğini, esasen yasal hükme göre bir sorumluluğu olmamakla birlikte sorumluluk yükletilecek olması halinde müvekkil şirketin alt işveren olarak bulunduğu sürelerde sorumluluğu olabileceğini, davacının asıl işveren olduğunu, davacının çalıştırdığı işçilere karşı kıdem tazminatından davalı müvekkilinin sorumlu olamayacağını, kendi kusurundan kaynaklı tazminatı davacının katlanmasını belirtilerek, davanın reddine karar verilmesi talep ve beyan edilmiştir.
… Bilgi İşi. Tem. Yem. Gıda Enr. Petr. İnş. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. vekili 15/02/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; müvekkilinin … havalimanında ilgilinin çalışma dönemini kapsayan davacıya karşı olan hizmet ifasını kısmi bir süre ile yerine getirdiğini, davacının kendi sıfatına sahip işçilere ödediği kıdem tazminatını müvekkilinden talep edilmesinin yasal dayanağı bulunmadığını, 4857 sayılı İş Yasası ‘mn yasal hükümleri gereğince bu tazminattan sorumluluğu bulunmadığını, yasanın 112. maddesi gereğince işçilik alacaklarından asıl işveren kamu kurumu sorumlu olacağını, Yargıtay kararlarında istikrar kazandığı üzere, dava dışı işçiye yapılan ödeme nedeniyle müvekkilinin kendi dönemine ait yarı oranda sorumlu olacağını belirtilerek, hukuksal ve olgusal dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesi talep ve beyan etmiştir.
… Enerji Tur. Tem. Mad. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekili 18/01/2019 tarihli cevap dilekçesinde özetle; 4857 sayılı Yasanın 6/3 maddesi gereğince işçi alacaklarında devreden işverenin sorumluluğu iki yıl ile sınırlı olduğundan zamanaşımı itirazında bulunulduğunu, 6098 sayılı Yasanın 167. maddesi hükmü gereğince her bir sorumluya “payı oranında” rücu edilebileceğini, Yargıtay içtihatlarının da her sorumluya payları oranında rücu edilebileceği yönünde olduğunu, dava dışı işçi müvekkil firma bünyesinde 01.08.2010-31.12.2012 tarihleri arasında çalıştığından, Yargıtay kararları gereği, bilirkişi yapacağı hesaplamada çalıştığı dönemdeki tutarın 1/2’sini hesaplaması gerekeceğini belirtilerek, haksız ve yersiz açılan davanın reddine karar verilmesi talep ve beyan edilmiştir.
Dosya kapsamına alınan 13/01/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacı tarafından, dava dışı işçiye kıdem tazminatı ödemesi tutarı olan 36.606,82 TL ödenen işçilik alacağının davalı şirketlerden tahsili talebiyle açılan davayla ilgili olarak; takdiri mahkemeye ait olmak üzere, taraflar arasında imzalanan Sözleşme, teknik şartnamede, işçilerin iş akitlerinin feshi halinde doğacak işçilik alacaklarındaki sorumluluğun; davalılara ait olacağına ilişkin acık bir hüküm bulunmadığına göre davacı ile davalıların 6098 Sayılı Borçlar Kanunun 167. Maddesi hükmü gereği eşit paylarla (yarı yarıya) sorumlu olacağının değerlendirildiği, buna göre, yapılan hesaplamalar sonucunda davacının davalılar; … Tic. Taah. Paz. Ltd. Şti.’nden; 1.472,29 TL, … Org. İnş. Taah. Gıda. San. ve Tic. Ltd. Şti.-… Med. Tem. Ltd. Şti iş ortaklığından; 231,25 TL, … Grup Kurm. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 1.156,25 TL, … …-… Temizlik’den; 578,12 TL, … Tem. Sos. Hizm. Bilg. Sağ. Hizm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den; 959,69 TL, … Müşv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den; 2.478,23 TL, … Kurum. Hizm. Sağ. Taş. Tem. İnş. Tur. Ve Yemek ve Bilş. Gıda Güvn. Sis. San. Ve Tic. Ltd. Şti. – … Temizlik Tur Bilg. Gıda Güv. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 462,50 TL, … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nden; 3.318,43 TL, … Bilgi İşi. Tem. Yem. Gıda Enr. Petr. İnş. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 925,00 TL, … Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden; 1.803,75 TL, … Tem. Bil. Gıda İnş. Tarım Paz. San. Tic. Ltd. Şti. – … Endr. Tem. Gıda İnş. Taah. Paz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 231,25 TL, … Sağ. Hizm. Te. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. -… Tem. Gıda ve Bilg. San. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 2.512,90 TL, … Kurum. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. – … Yemek Hizm. Tem. Oto. Gıda. İnş. Taah. San. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 2.173,75 TL, olmak üzere 18.303,41 TL talep edebileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Dosya kapsamına alınan 13/04/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Davacı ile davalıların 6098 Sayılı Borçlar Kanunun 167. Maddesi hükmü gereği eşit paylarla (yarı yarıya) sorumlu olacağı yönünden, yapılan hesaplamalar sonucunda davacının davalılar; … Tic. Taah. Paz. Ltd. Şti.’nden; 1.472,29 TL, … Org. Inş. Taah. Gıda. San. ve Tic. Ltd. Şti.-… Med. Tem. Ltd. Şti iş ortaklığından; 231,25 TL, … Grup Kurm. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 1.156,25 TL, … …-… Temizlik’den; 578,12 TL, … Tem. Sos. Hizm. Bilg. Sağ. Hizm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den; 959,69 TL, … Müşv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den; 2.478,23 TL, … Kurum. Hizm. Sağ. Taş. Tem. İnş. Tur. Ve Yemek ve Bilş. Gıda Güvn. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. – … Temizlik Tur Bilg. Gıda Güv. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 462,50 TL, … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nden; 3.318,43 TL, … Bilgi İşi. Tem. Yem. Gıda Enr. Petr. İnş. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 925,00 TL, … Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden; 1.803,75 TL, … Tem. Bil. Gıda İnş. Tarım Paz. San. Tic. Ltd. Şti. – … Endr. Tem. Gıda İnş. Taah. Paz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 231,25 TL, … Sağ. Hizm. Te. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. -… Tem. Gıda ve Bilg. San. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 2.512,90 TL, … Kurum. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. – … Yemek Hizm. Tem. Oto. Gıda. İnş. Taah. San. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 2.173,75 TL, olmak üzere 18.303,41 TL talep edebileceği, şayet Sayın Mahkemece, davacının alacağının tamamı üzerinden davalılara rücu edeceği kanaatinde olması halinde ise; … Tic. Taah. Paz. Ltd. Şti.’nden; 2.944,58 TL, … Org. İnş. Taah. Gıda. San. ve Tic. Ltd. Şti.-… Med. Tem. Ltd. Şti iş ortaklığından; 462,50 TL, …. Grup Kurm. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 2.312,50 TL, … …-… Temizlik’den; 1.156,24 TL, … Tem. Sos. Hizm. Bilg. Sağ. Hizm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den; 1.919,38 TL, … Müşv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den; 4.956,46 TL, … Kurum. Hizm. Sağ. Taş. Tem. İnş. Tur. Ve Yemek ve Bilş. Gıda Güvn. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. – … Temizlik Tur Bilg. Gıda Güv. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 925.00 TL, … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nden; 6.636,86 TL, … Bilgi İşi. Tem. Yem. Gıda Enr. Petr. İnş. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 1.850.00 TL, … Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden; 3.607,50 TL, … Tem. Bil. Gıda İnş. Tarım Paz. San. Tic. Ltd. Şti. – … Endr. Tem. Gıda İnş. Taah. Paz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 462,50 TL, … Sağ. Hizm. Te. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. -… Tem. Gıda ve Bilg. San. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 5.025,80 TL, … Kurum. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. – … Yemek Hizm. Tem. Oto. Gıda. İnş. Taah. San. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 4.347,50 TL, olmak üzere 36.606,82 TL talep edebileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Dosya kapsamına alınan 11/09/2020 tarihli bilirkişi 2. Ek raporunda özetle; Davacı ile davalıların 6098 Sayılı Borçlar Kanunun 167. Maddesi hükmü gereği eşit paylarla (yarı yarıya) sorumlu olacağı yönünden, yapılan hesaplamalar sonucunda davacının davalılar; … Kurum. Hizm. Sağ. Taş. Tem. İnş. Tur. Ve Yemek ve Bilş. Gıda Güvn. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. – … Temizlik Tur Bilg. Gıda Güv. Sis. San. ve Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 462.50 TL, … Enerji Tur. Tem. Mad. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nden; 3.318,43 TL, … Bilgi İşi. Tem. Yem. Gıda Enr. Petr. İnş. Nak. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 925,00 TL, … Tem. Bil. Gıda İnş. Tarım Paz. San. Tic. Ltd. Şti. – … Endr. Tem. Gıda İnş. Taah. Paz. San. ve Dış Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 231,25 TL, Davacının alacağının tamamı üzerinden davalılara rücu edeceği yönünden, yapılan hesaplamalar sonucunda davacının davalılar; … Tic. Taah. Paz. Ltd. Şti.’nden; 2.944,58 TL, … Org. İnş. Taah. Gıda. San. ve Tic. Ltd. Şti.-… Med. Tem. Ltd. Şti iş ortaklığından; 462,50 TL, … Grup Kurm. Hizm. San. Tic. Ltd. Şti.’nden; 2.312,50 TL, … …-… Temizlik’den; 1.156,24 TL, … Tem. Sos. Hizm. Bilg. Sağ. Hizm. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den; 1.919,38 TL, … Müşv. İnş. San. Tic. Ltd. Şti.’den; 4.956,46 TL, … Kimya Kim. Mad. Tem. Taah. Ve Tic. Ltd. Şti.’nden; 3.607,50 TL, … Sağ. Hizm. Te. Bilg. Gıda İnş. Tic. ve San. Ltd. Şti. -… Tem. Gıda ve Bilg. San. Tic. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 5.025,80 TL, … Kurum. Hiz. İnş. Oto. San. ve Tic. A.Ş. -… Yemek Hizm. Tem. Oto. Gıda. İnş. Taah. San. Tic. İth. İhr. Ltd. Şti. iş ortaklığından; 4.347,50 TL, olmak üzere 31.669,64 TL talep edebileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi uyarınca, dava dışı işçiye ödenen kıdem tazminatının rücuen tahsili istemine ilişkindir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmakta olup bu hüküm, mali açıdan güçsüz olan alt işverenlerin işçilerini ücret ve diğer hakları yönünden korumaya yönelik bir hükümdür.
Anılan madde uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerinin çalıştıkları işyeri ile ilgili İş Kanunu’ndan ve hizmet sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işverenle beraber birlikte sorumlu olur. Kanunda geçen “birlikte” kavramının sorumluluk hukukunda düzenlenen kanundan doğan müteselsil sorumluluk olduğu doktrinde kabul edilmektedir.
Asıl işveren ile alt işveren arasındaki sorumluluk müteselsil sorumluluktur. Asıl işveren ile alt işveren arasındaki hukuki ilişki hizmet akdine dayanmakta, asıl işverenin alt işverenle yaptığı sözleşme gereği çalışan işçi ile arasındaki hukuki ilişki ise 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinde düzenlenen “birlikte (müteselsil) sorumluluktan” kaynaklanır.
Asıl işverenle alt işverenler arasında düzenlenen hizmet akitlerine göre yapılan iş kapsamında ve değişen alt işverenlere ait işyerinde ara vermeden çalışan işçilerin işçilik alacakları için açtıkları davalar sonunda ödenmesine karar verilen miktarlardan alacaklı işçiye karşı her biri müteselsilen sorumludurlar. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar. İç ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise, İş Hukuku değil, Borçlar Kanunu ve Sözleşme Hukuku esas alınacağından uyuşmazlık taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre çözümlenecektir. 6098 sayılı Borçlar Kanununun 167 (818 sayılı BK nun 146. m.) maddesindeki düzenleme uyarınca, aksi kararlaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça müteselsil sorumlulardan her biri alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu olacaklardır. Yasa hükmünde eşit sorumluluğun müteselsil borçlularda aksinin kararlaştırılmaması halinde uygulanacağı belirtilmiştir. Müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlu, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebilecektir.
Kamu kurumlarının ihale yolu ile muhtelif işlerin yapılması konusunda taşeron şirketlerle yaptıkları hizmet sözleşmeleri nedeniyle çalışan işçilerin, işçilik alacakları için açtıkları davalar sonunda karara bağlanan miktarları 4857 sayılı İş Kanunun 2. maddesindeki düzenleme gereğince müşterek ve müteselsil sorumlu olarak ödemesi nedeniyle bu miktarları 6098 sayılı TBK nun 162. maddesindeki “ tazminatın kendi payına düşeninden fazlasını ödeyen kişi, bu fazla ödemesi için diğer müteselsil sorumlulara karşı rücu hakkına sahip olur ve zarar görenin haklarına halef olur” hükmü uyarınca üst işveren olan kurum, alt işverenlerle arasındaki hizmet akitlerine dayalı olarak rücuan istemde bulunabilir.
Rücu alacağına ilişkin olarak 6098 sayılı Kanunun 73. maddesinde yapılan düzenlemeye göre, “rücu istemi, tazminatın tamamının ödendiği ve birlikte sorumlu kişinin öğrenildiği tarihten başlayarak iki yılın ve her halde tazminatın tamamının ödendiği tarihten başlayarak 10 yılın geçmesi ile zamanaşımına uğrar” hükmü uyarınca iki yılık ve 10 yıllık zamanaşımı süreleri uygulanacaktır.
Rücu istemlerinde, davacının zararı, zarar gören dava dışı kişilere ödemelerin yapıldığı günde gerçekleştiğinden, istek bulunması durumunda, rücu edilen tazminat tutarlarına ödeme gününden itibaren faiz yürütülmesi gerekir.
Rücu istemi ile açılan bir davada, uyuşmazlığın konusu kanundan kaynaklanan bir teselsül olduğundan alt ve üst işverenler işçiye karşı dış ilişki itibariyle müteselsilen sorumludurlar. Bu düzenleme işçi alacağının güvence altına alınması amacıyla yapılmış olup, sadece işçilere karşı bir sorumluluktur. Asıl ve alt işveren arasındaki iç ilişkide ise, İş hukuk değil, Borçlar Kanunu ve Sözleşme Hukuku esas alınacağından uyuşmazlık taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre çözümlenecektir.
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle tarafların arasındaki sözleşme hükümlerine, aynı sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili verilmiş mahkeme kararları ve genel hukuk prensiplerine göre sonuca gidilmelidir.
Tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme ve şartname hükümlerinde işçi alacaklarından kimin ne kadar sorumlu olduğuna ilişkin hüküm varsa bu hükümler tarafları bağlar. Hizmet sözleşmelerinde, ihale evraklarında teknik ve idari şartnamelerde ve diğer taraflar arasında karşılıklı düzenlenen belgelerde yüklenici şirketin sorumluluğuna ilişkin açık hüküm olan hallerde, asıl işveren ödemiş olduğu miktarın tamamını, ilgili alt işverenden rücuen tahsilini talep edebilir. Sözleşme değerlendirilirken işçinin çalıştığı dönemlere ilişkin sözleşme hükümleri dikkate alınmalıdır. (Y.13. HD. 24/05/2018 T, 2015/38873-2018/6205 ve yine aynı Dairenin 31.5.2018 T, 2016/2779- 2018/6452 sy.k) .
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanmış hizmet alım sözleşmeleri ve idari şartnameler incelendiğinde, yüklenicinin istihdam ettiği işçilerin İş Kanunu, SSK mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarda belirlenen uygulamalar ve tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabının ve sorumlusunun yüklenici olduğu, …’nin sorumlu sayılmayacağı düzenlenmiş olduğundan, davalıların işçiyi çalıştırdıkları süreyle orantılı olarak ödenen kıdem tazminatından sorumlu oldukları açıktır. Ayrıca, ödeme tarihi olan 2018 yılından itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından, bir kısım davalıların ileri sürdükleri zamanaşımı def’i de yerinde görülmemiştir. Hükme esas alınan 11/09/2020 tarihli ek bilirkişi raporu ile davacının alacağının tamamının davalılara rücu edebileceği kabul edilerek her bir davalı yüklenicinin sorumlu olduğu tazminat tutarı belirlenmiş olup, davacı yanın 12/07/2019 tarihli dilekçesi dikkate alınarak, taleple bağlı kalınmak suretiyle davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
G.D.: Gerekçesi sonradan yazılmak üzere,
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
1-Davalı … Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den 2.944,58 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davalı … Org.İnş.Taah.Gıda.San.Tic.Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 396,48 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Davalı … Grup Kurm. Hizm.San.Tic.Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 2056,32 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Davalı … …-… Temizlik’ten 1.156,24 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
5-Davalı … Tem…Ltd.Şti.’den 1.919,38 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin istemin reddine,
6-Davalı … Müş…Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 4704,00 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
7-Davalı … Kurum ..Ltd.Şti.-… Temizlik …Ltd.Şti. iş ortaklığından taleple bağlı kalınarak 806,40 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Davalı … Enerji…Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 5.940,48 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
9-Davalı … Bilgi….Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 1632,96 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
10-Davalı … Kimya…Ltd.Şti.’den taleple bağlı kalınarak 3.272,64 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
11-Davalı … Tem…Ltd.Şti.-… End…Ltd.Şti iş ortaklığından taleple bağlı kalınarak 396,48 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
12-Davalı ……Ltd.Şti.-… Tem….Ltd.Şti iş ortaklığından taleple bağlı kalınarak 4515,84 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
13-Davalı … Kurum…A.Ş.- … Yemek …Ltd.Şti.iş ortaklığından taleple bağlı kalınarak 3830,40 TL alacağın ödenme tarihi olan 07/09/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
14- Alınması gerekli 2.293,31 TL harcın peşin alınan 625,16 TL harcın mahsubu ile bakiye 1668,15 TL harcın (…….Ltd.Şti.’den 146,29 TL, … Organizasyon …Ltd.Şti.’den 19,68 TL, … Gru….Ltd.Şti.’den 102,09 TL, … Temizlik’ten 57,38 TL, … ….Ltd.Şti.’den 95,25 TL, … Müşavirlik….Ltd.Şti.’den 233,70 TL, … Kurumsal&… Temizlik….Ltd.Şti.’den 40,03 TL, … enerji…Ltd.Şti.’den 295,99 TL, … Bilg….Ltd.Şti.’den 81,07 TL, … Kimya…Ltd.Şti.’den 162,47 TL, … Temizlik…Ltd.Şti&… Endüstriyel…Ltd.Şti’den 19,68 TL, ……Ltd.Şti.’den &… Tem…Ltd.Şti.’den 224,36 TL, … Kurumsal….A.Ş.&……Ltd.Şti.’den 190,16 TL)oranında davalılardan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
15-Davacı tarafından yatırılan 625,16 TL peşin harcın ((…….Ltd.Şti.’den 54,82 TL, … Organizasyon …Ltd.Şti.’den 7,37 TL, … Gru….Ltd.Şti.’den 38,25 TL, … Temizlik’ten 21,50 TL, … ….Ltd.Şti.’den 35,69 TL, … Müşavirlik….Ltd.Şti.’den 87,58 TL, … Kurumsal&… Temizlik….Ltd.Şti.’den 15,00 TL, … Enerji…Ltd.Şti.’den 110,97 TL, … Bilg….Ltd.Şti.’den 30,38 TL, … Kimya…Ltd.Şti.’den 60,89 TL, … Temizlik…Ltd.Şti&… Endüstriyel…Ltd.Şti’den 7.37 TL,……Ltd.Şti.’den &… Tem…Ltd.Şti.’den 84,08 TL, … Kurumsal….A.Ş.&……Ltd.Şti.’den 71,26 TL) oranında davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
16-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 5035,83 TL vekalet ücretinin (… Tic. Taah. Paz. Ltd. Şti.’den 441,64 TL, … Org.İnş.Taah.Gıda.San.Tic.Ltd.Şti.’den 59,42 TL, … Grup Kurm. Hizm.San.Tic.Ltd.Şti.’den 308,19 TL, … …-… Temizlik’ten 173,23 TL, … Tem…Ltd.Şti.’den 287,54 TL, … Müş…Ltd.Şti.’den 705,51 TL, … Kurum ..Ltd.Şti.-… Temizlik …Ltd.Şti. iş ortaklığından 120,85 TL, … Enerji…Ltd.Şti.’den 893,42 TL, … Bilgi….Ltd.Şti.’den 244,74 TL, … Kimya…Ltd.Şti.’den 490,48 TL, … Tem…Ltd.Şti.-… End…Ltd.Şti iş ortaklığından 59,42 TL, ……Ltd.Şti.-… Tem….Ltd.Şti iş ortaklığından 677,31 TL, … Kurum…A.Ş.- … Yemek …Ltd.Şti.iş ortaklığından 574,08 TL) alınarak davacıya verilmesine,
17-Davacı tarafından yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 2860,20 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre hesaplanan 2623,08 TL’sinin (…….Ltd.Şti.’den 230,04 TL, … Organizasyon …Ltd.Şti.’den 30,95 TL, … Grup….Ltd.Şti.’den 160,53 TL, … Temizlik’ten 90,23 TL, … ….Ltd.Şti.’den 149,77 TL, … Müşavirlik….Ltd.Şti.’den 367,49 TL, … Kurumsal&… Temizlik….Ltd.Şti.’den 62,95 TL, … enerji…Ltd.Şti.’den 465,38 TL, … Bilg….Ltd.Şti.’den 127,48 TL, … Kimya…Ltd.Şti.’den 255,48 TL, … Temizlik…Ltd.Şti&… Endüstriyel…Ltd.Şti’den 30,95 TL, ……Ltd.Şti.’den &… Tem…Ltd.Şti.’den 352,80 TL, … Kurumsal….A.Ş.&……Ltd.Şti.’den 299,03 TL) oranında davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
18-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, tarafların yokluğunda, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.12/02/2021