Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/894 E. 2022/679 K. 26.10.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. …2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN
T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/894 Esas
KARAR NO : 2022/679

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … –

DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … -…

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/12/2018
KARAR TARİHİ : 26/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 24/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile borçlu arasındaki hukuki ilişkiye istinaden davalıya ait istasyonda akaryakıt bayiliği hakkı verildiğini, söz konusu hukuki ilişki kurulurken borçlu ile dava dilekçesi ekte sunulan; Bayilik sözleşmesi, Protokol ve Cari hesap sözleşmesi akdedildiğini, işbu sözleşmeler gereğince borçlunun gerek yetki itirazı ve gerekse borca ve borcun tüm fer’ilerine ilişkin yapmış olduğu itirazlarının yersiz, hukuka aykırı ve alacaklı olan müvekkilin alacağının tahsilini geciktirmek için kötü niyetle yapılmış sözde itirazlardan ibaret olduğu açık bir şekilde ortada olduğunu, borçlunun müvekkili şirketten aldığı 5.500,00-USD nakit kredinin varlığı işbu protokol ile belirlenmiş ve borçlu tarafından ödenmeyen 281.353,22 USD için takip başlatıldığını, davacı borçluya işbu borcunu ödemesi için 13.11.2018 tarih ve … 17. Noterliği’nin 39926 Yevmiye numarası ile ihtarname gönderildiğini, ancak borçlu tarafından ödeme yapılmadığını ve borçlu temerrüde düşürüldüğünü, borçlu tarafından ilgili sözleşmede geçen nakit kredi alacağına ilişkin borç ödenmediğinden bayi aleyhine …19. İcra Müdürlüğü’nün 2018/1399 Esas sayılı icra takip dosyası ile 06.02.2018 tarihinde ilamsız icra takibine başlandığını, borçluya gönderilen ödeme emri tebliğ edilmesine karşın, borçlu tarafça takipteki borcun tamamına, işlemiş faize, fer’ilerine genel ifadeler kullanılarak itiraz edildiğini, borçlunun itirazının süresinde olması nedeniyle, …19. İcra Müdürlüğü’nce takibin tamamı yönünden durdurulmasına kararı verildiğini, borçlunun itirazı hiçbir geçerli nedene ve gerekçeye dayanmadığını, borçlu itirazında kötü niyetli olduğunu, haksız olarak icra takibini durdurmak ve zaman kazanmak maksadıyla itiraz ettiğini, müvekkili şirketin ticari defter ve kayıtları üzerinde konusunda uzman tarafından yapılacak bilirkişi incelemesi ile oluşturulacak denetime elverişli rapor ile de, iddia ettiği tüm hususlar tereddüte mahal bırakmayacak şekilde ortaya çıkacağını, davalı taraf yükümlendiği edimlerini zamanında ve eksiksiz yerine getirmediğini, müvekkili şirket bütün yükümlülüklerini eksiksiz yerine getirmesine rağmen borçlunun, TTK anlamında bir tacir olup, basiretli bir tacir gibi davranmadığını, taraflar arasında belirlenen tüm hususlar protokol ve sözleşme ile belirlendiğini ve davalı tarafça kabul edildiğini, borçlu, itirazında haksız olduğunu, icra takibini uzatmak, süreci sekteye uğratmak maksadıyla borca itiraz ettiğini, bu nedenle borçlunun itirazının iptale (asıl alacak, ferileri ile, faize ve takibe itirazının iptaline), takibin devamına ve borçlunun haksız itirazı sonucu şartları oluştuğundan asıl alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere inkâr tazminatına çarptırılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin akaryakıt satışı gerçekleştirmekle davacı dağıtımcı şirket ile 26.10.2015 tarihinde bayilik sözleşmesi imzalayarak davacının resmi bayisi olduğunu, bayilik sözleşmesine ek olarak protokol düzenlendiğini, düzenlenen protokolde bayinin yükümlülükleri, TP’nin yükümlülükleri, ve diğer hükümler kararlaştırıldığını, yapılan sözleşme ve protokol gereği cari hesap şeklinde çalışılmakta olduğunu, müvekkili şirkete verilecek akaryakıt ve türevleri nedeniyle davacı tarafa bir kısım nakit, ipotek, çekler ile kesin ve süresiz teminat mektupları teminat olarak verildiğini, yapılan tüm akaryakıt alımı cari hesap şeklinde devam edilerek müvekkili şirketin işlettiği istasyonda satışlar yapıldığını, ancak davacı şirketin haksız olarak … 17. Noterliği 14.12.2017 tarih ve 49160 Yevmiye nolu ihtarı ile müvekkilinin protokole aykırı hareket ederek asgari ürün alacağının doğduğunu bu nedenle muaccel olan alacakların tahsilini talep ettiğini, davacı şirketin kötü niyetli olarak bu ihtarnameyi düzenlediğini, müvekkili şirketin akaryakıt satışının gerçekleştirilmediğini, tesiste satış yapabilecek petrol ve türevlerinin bulunmadığını, sipariş verilen akaryakıtların davacı şirketin sisteminde gerçekleştirilmediği ve akaryakıt akışının kesildiğinin tespiti amacıyla Şanlıurfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi 2018/24 D. İş. Sayılı dosyasından tespit istemiş olduğunu, istasyonda akaryakıtın bulunmadığı ve satışın yapılamayacağı tespit edildiğini, müvekkili şirketin davacı şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını, davacı şirketin tahsil etmiş olduğu teminatlara rağmen haksız bir şekilde akaryakıt dağıtımını keserek müvekkili şirketi işleyemez konuma getirdiğini, daha sonrasında sözleşmeyi haklı nedene dayandırarak feshettiğini, ancak bu feshin haksız fesih olduğunu, sözleşmenin haksız feshedilmesi nedeniyle tüm zarar ve ziyanlarının saklı kalmak üzere haksız fesihle ortaya çıkan bu haksız bedelin takibi olanaksız olduğundan haksız ve mesnetsiz başlatılan takibin iptali gerektiğini, haksız ve mesnetsiz açılan işbu itirazın iptali davasının reddine, takibin iptal edilmesine, takibin haksız ve kötü niyetli olan alacaklı hakkında takip konusu alacağın %20’sinden az olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine, yargılama gideri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, bayilik sözleşmesi ve protokolden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali talebine ilişkindir.
Taraflar arasında Şanlıurfa İli Merkez İlçesi Bamsuyu Mevkii 1696 Ada 800 Parselde bulunan akaryakıt istasyonunun bayi tarafından TP marka ve logosu altında işletilmesi konusunda 26/10/2015 tarihli bayilik sözleşmesi protokol imzalandığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafından davalıya gönderilen … 17. Noterliği’nin 13/11/2018 tarih 39926 Yevmiye numaralı ihtarnamesiyle bayilik sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiği belirtilerek, ihtarın tebliğinden itibaren 3.244.164,74 USD ve 753.696,77 TL alacağın 3 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiştir.
Davacı tarafından …29. İcra Müdürlüğü’nün 2018/1399 Esas sayılı dosyasında, bayilik sözleşmesi, protokol ve cari hesap sözleşmesinden kaynaklanan 281.353,22 USD asıl alacak, 215,83 USD işlemiş faiz olmak üzere toplam 281.569,05 USD alacağın tahsili için icra takibi başlatılmış, ödeme emrine davalı tarafından süresinde itiraz edilmesi üzerine takip durmuş ve iş bu itirazın iptali davası açılmıştır.
Taraflar arasında imzalanan 26/10/2015 tarihli protokolün 21. Maddesinde “TP geri ödemesi USD para biriminden ilk 12 ay ödemesiz takip eden 36 ayda eşit taksitler halinde geri ödenmek üzere bila faiz 5.500.000 USD nakdi krediyi bayiliğe ödemeyi kabul ve taahhüt eder. TP nakit kredi ödemesini bayiye 18/09/2014 tarihli protokole istinaden gerçekleştirmiştir. TP kredinin ödemesini bayinin ilgili teminatları TP’ye vermesine göre 26/09/2014 tarihinde 2.135.041,37 USD, 31/10/2014 tarihinde 1.353.118,94 USD, 24/12/2014 tarihinde 1.122.382,91 USD, 12/02/2015 tarihinde 889.456,77 USD olarak ödemiştir. Buna göre bayi nakit kredinin 2.135.041,37 USD’lik kısmını 26/09/2015 tarihinden, 1.353.118,94 USD’lik kısmını 31/10/2015 tarihinden itibaren, 1.122.382,91 USD’lik kısmını 24/12/215 tarihinden itibaren ve 889.456,77 USD’lik kısmını 12/02/2016 tarihinden itibaren 36 ayda eşit taksitler halinde geri ödeyecektir.” ve 27. Maddesinde “Protokol ve/veya sözleşmenin TP tarafından haklı veya bayi tarafından haksız suretle feshi halinde bayi … Kredi borçları muaccel hale gelir …” hükmü bulunmaktadır.
Mahkememizce davacı şirketin defterleri incelenmek suretiyle rapor düzenlenmesi için İstanbul Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak bilirkişiden rapor alınmıştır.
Bilirkişi sonuç olarak; davacı şirketin davalı şirkete vermiş olduğu krediden kaynaklı olarak dava tarihi itibariyle 4.666.620,07 TL alacaklı olduğunu belge ve kayıtlarda tespit edildiğini bildirmiştir.
Mahkememizce 11/11/2020 tarihli duruşmanın 2 nolu ara kararı gereğince “…5. ATM’ye yeniden talimat yazılarak dosyanın rapor alınan bilirkişi … ‘ya tevdi edilerek davalı tarafça cevap dilekçesinde belirtilen ödemelerin davacı tarafça hangi borca mahsup edildiği konusunda ve fotokopinin 21. Maddesi gereğince kullandırılan krediden dolayı davacının varsa asıl ve işlemiş faiz alacağının takip tarihi itibariyle USD cinsinden hesap yapılması konusunda ek rapor aldırılarak mahkememize gönderilmesinin istenmesine,” karar verilmiş olup, talimat yoluyla alınan bilirkişi tarafından 2020/78 talimat sayılı dosyaya rapor sunulmuştur.
Mahkememizce yazılan talimatta bilirkişiden cevap dilekçesinde belirtilen ödemelerin davacı tarafça hangi borca mahsup edildiği konusunda ayrıca protokolün 21. Maddesi gereğince kullandırılan krediden dolayı davacının varsa asıl ve işlemiş faiz alacağının takip tarihi itibariyle USD cinsinden hesaplanması için ek rapor düzenlenmesi talep edilmiş ise de bilirkişi tarafından faiz hesabının yapılmadığı, ödemelerin mahsubuna ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla, …Asliye Ticaret Mahkemesine yeniden talimat yazılarak, dosyanın mahkememizce atanacak mali müşavir ve nitelikli hesap bilirkişiye tevdii edilerek ve bilirkişiden; Tarafların iddia ve savunmaları, dosyadaki deliller ve davacı tarafın ticari defterleri incelenmek suretiyle; Davacı tarafın ticari defterlerinin kanuna göre eksiksiz ve usulüne uygun olarak tutulup tutulmadığı, açılış ve kapanış onaylarının yaptırılıp yaptırılmadığı ve defter kayıtlarının birbirini doğrulayıp doğrulamadığı, defterlerin sahibi lehine delil olma vasfını haiz olup olmadığı, Dava konusu protokolün 21. Maddesi gereğince kullandırılan davacının alacaklı olup olmadığı, varsa takip tarihi itibariyle asıl ve işlemiş faiz alacağının USD cinsinden hesaplanması ve cevap dilekçesinde iddia edilen çek ve teminat mektuplarıyla yapılan ödemelerin davacı tarafça hangi borca mahsup edildiği, konusunda rapor alınmasına karar verilmiştir.
Bilirkişi kurulu tarafından sunulan 06/10/2022 tarihli raporda; mahsup edilen teminatlar dikkate alınarak davacının alacağı 281.353,22 USD olarak hesaplanmıştır.
Yapılan yargılama sonucuna toplanan delillerden, taraflar arasında imzalanan bayilik sözleşmesi ve protokol gereğince davacı tarafından davalı bayiiye 5.500.000 USD nakdi kredinin sağlandığı ve söz konusu miktarın protokolün 21. Maddesine göre davalıya ödendiği, davacı tarafından bayiilik sözleşmesinin EPDK tarafından lisansın iptali nedeniyle haklı neden gerekçesiyle feshedildiği, protokolün 27. Maddesine göre fesih nedeniyle kredi borçlarının muaccel hale geldiği, alınan bilirkişi kurulunun 06/10/2022 tarihli raporuna göre davacı tarafından davalıya sağlanan nakdi kredi kapsamında davacının 281.353,22 USD alacağının bulunduğu, bu alacağın ödenmesinde protokol gereğince davalının sorumlu olduğu, bu miktar üzerinden davanın kabulü gerektiği, takip talebinde davacı tarafından işlemiş faiz talep edilmiş ise de 13/11/2018 tarihli ihtarname tebliğ şerhinin sunulmamış olması nedeniyle takipten önce davalının temerrüte düşürüldüğünün ispat edilemediği, bu nedenle takip tarihine kadar işlemiş faiz talebinde davacının haklılığını ispat edemediği, işlemiş faize ilişkin talebin reddi gerektiği, alacağın likit olması nedeniyle davacının itirazın iptaline karar verilen alacağın %20’si oranında icra inkar tazminatı talep edebileceği kanaatine varılmakla aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ ile, …29. İcra müdürlüğünün 2018/1399 esas sayılı dosyasında davalı tarafından ödeme emrine yapılan itirazın 281.353,22 USD asıl alacak miktar üzerinden iptaline, takibin bu miktar üzerinden 3095 sayılı kanunun 4/a maddesindeki faiz oranı işletilmek suretiyle DEVAMINA,
2-Davacının işlemiş faize ilişkin davasının REDDİNE,
3-İtirazın iptaline karar verilen alacağın %20 si olan 212.455,44 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
4-Alınması gerekli 72.564,15 TL harçtan peşin alınan 12.839,50 TL harcın mahsubu ile bakiye 59.724,65 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen (kabul ve red oranına göre) 132.982,18 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen (kabul ve red oranına göre) 814,91 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak DAVALIYA VERİLMESİNE,
7-Davacı tarafından yatırılan 12.839,50 TL peşin harcın davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
8-Davacı tarafından yapılan 4.823,50 TL (ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinden (kabul ve red oranına göre) 4.819,80 TL’sinin davalıdan alınarak DAVACIYA VERİLMESİNE,
9-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya İADESİNE,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde …Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 26/10/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır