Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/588 E. 2022/222 K. 30.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/588 Esas
KARAR NO : 2022/222

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …
DAVALILAR : 1- … – …
2- ….
VEKİLİ : Av. …
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/08/2018
KARAR TARİHİ : 30/03/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 29/04/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı taraf … Pazarlama ve Dağıtım Tic.A.Ş. Vekili dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile karşı taraf arasında 01/02/2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren satış sözleşmesi, kapalı ve açık nokta sözleşmeleri ek protokolü, 01/12/2012 , 20/02/2013 tarihli protokollerin tanzim ve imza edildiğini, karşı tarafın belirtilen sözleşme ve protokol hükümlerine uymak kayıt ve şartıyla işletmekte olduğu iş yerinde şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi ve distribütör vasıtası ile dağıtımı yapılan bira ürünlerini sözleşme ek protokoller süresi içerisinde herhangi bir hedefe yahut rakip ürünlerin satılmaması koşullarına bağlı olmadan satmayı ve bulundurmayı önceden bildirip yazılı onay almadan süresince faaliyet alanını ve nemini değiştirmemeyi, iş yerini başkasına devir ve temlik etmemeyi, kiralamamayı ve yeni ortak almamayı devir ve temlik kiralama ve yeni ortak alma veya ortak değiştirme durumunda en az 30 gün önce yazılı bilgi verip onay almayı ve müvekkil şirket ile yeni şahıs veya şahıslara veya onlarla birlikte akdin yapılmasını temin etmeyi ..hususları kabul ve taahhüt ettiği, müvekkili şirket tarafından davalılara sözleşmenin 11. Maddesi ve ek protokoller gereği katkı sağlandığı ancak sözleşme devam etmesi ve tüm uyarılara rağmen davalıların iş yerinde ticari faaliyetlerini süresinden önce sonlandırarak sözleşme konusu ürünleri…toptan satış belgesi sahibi yetkili bölge distribütöründen almayarak…belgesini yenilemeyerek 2015 tarihinden beri sözleşme konusu ürünleri hiç almamak suretiyle sözleşmenin bir çok hükmünü ihlal ettiklerini, sözleşmenin 16. Maddesi ile davalıların aldıkları mali yardım katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamaların tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarının verildiği tarihten itibaren işlemiş faizde dahil olmak üzere TC Merkez Bankası tarafından uygulanan avans işlemlerindeki güncel faiz oranından hesaplanacak faizi ile nakden ve defaten itirazsız ödemeyi ve ayrıca şirkete 598.400,00 TL cezai şart ile birlikte şirket ve/veya bayi, distribütörün kay kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararın itiraz etmeksizin nakden ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini , davalıların ödeme emrine yaptıkları itirazın haksız olduğunu belirtmiş ve Ankara…müdürlüğünün 2017/23088 esas sayılı takip dosyasında yapılan itirazın iptaline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP: Davalılar vekili … yönünden verdiği cevap dilekçesinde özetle; davanın zaman aşımına uğradığını, sözleşmelerin diğer davalı … Turizm Gıda .. Limited Şirketi arasında imzalandığını, imza tarihi itibariyle müvekkilinin şirket müdürü olup sözleşmeleri şirket adına temsil ve ilzama yetkili ortak sıfatıyla imzaladığını, imzaların müvekkilinin şahsı sorumluluk altına sokamayacağını, yapılan 26.048,50 TL lik ödemenin proje noktasının dekorasyonu için yapılan ödemenin yetmemesi nedeniyle yapılan ek ödeme olduğunu, davalı şirketin Temmuz 2015 den itibaren mal almadığı iddiasının tamamen gerçek dışı olduğunu, davacı yanın konsept nedeniyle davalı şirketin 100.000,00 TL nedeniyle idari para cezasına çaptırıldığını, kabul anlamına gelmemek kaydıyla davacı yan açısından bir alacağa hükmedilecekse 100.000,00 TL nin mahsubu gerektiğini belirtmiş ve dilekçede bildirdiği diğer sebeplerle davalının reddine karar verilmesini istemiştir.
DELİLLER:
-Ankara…müdürlüğünün 2017/23088 esas sayılı dosyası
-Ankara … müdürlüğünün 2017/3095 esas sayılı dosyası
-Ankara 9 ATM’nin 2017/225 değişik iş sayılı dosyası
-Ankara 8 ATM’nin 2016/137 değişik iş sayılı dosyası
-Ankara 3 Sulh Ceza Hakimliğinin 2016/2869 esas sayılı dosyası
-Davacı ile davalı şirket arasında imzalanan satış sözleşmesi, protokoller
-Çankaya Belediye Başkanlığı , Maltepe Vergi Dairesi Müdürlüğü ve Tarım ve Orman Bakanlığı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı yazı cevapları,
-Bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamı
GEREKÇE:
Dava, bayilik sözleşmesinden kaynaklanan alacak ve cezai şartın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali talebine ilişkindir.
Davacı tarafından davalılar aleyhine Ankara…müdürlüğünün 2017/23088 esas sayılı dosyasında 7 adet faturaya dayalı alacak , cezai şart alacağı ve işlemiş faizleriyle birlikte toplam 1.745.911,83 TL alacağın tahsili için icra takibinin başlatıldığı, ödeme emrine borçlular tarafından itiraz edilmesi üzerine takibin durduğu ve iş bu itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmıştır.
Davacı şirket davalı şirket ile davacı şirketin bayi distribütörü Merpaş Merkez Pazarlama .. Limited Şirketi arasında 24/01/2012 tarihli satış sözleşmesi, 24/02/2012 kapalı ve açık nokta satış sözleşmeleri ek protokolü, 01/12/2012, 20/02/2013 tarihli ek protokolün imzalandığı anlaşılmıştır.
Satış sözlşemesinin 2. Maddesi ile davalı şirketin işletmekte olduğu iş yerinde sözleşme tarihinden itibaren sözleşme konusu bira ürünlerini her tip marka ve türünü sözleşme hükümlerine tamamen uymak kayıt ve şartıyla satmayı ve bulundurmayı kabul ve taahhüt ettiği tespit edilmiştir.
Ayrıca sözleşmenin 16.maddesinde işleticinin sözleşme süresi içerisinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birisini ihlal etmesi veya sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde şirket veya bayi / distribütör kayıtlarındaki borçları ile şirketten veya bayi / distribütörden almış olduğu mali yardım , katkılar ve her türlü sabit yatırım harcamaların tümünü veya uygulanan iskonto tutarının verildiği tarihten itibaren işlemiş faiz de dahil olmak üzere bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte şirket ve/veya bayi – distribütöre nakden veya defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca şirkete 598.400,00 TL cezai şart ile birlikte şirket / veya bayi distribütörün kar kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararının itiraz etmeksizin nakden veya defaten ödemeyi kabul ve taahhüt ettiği nalaşılmıştır.
Davacı şirket tarafından sözleşmeye aykırılık nedeniyle taraflar arasındaki sözleşme 14/11/2017 tarih 17944 yevmiye numaralı Ankara 15. Noterliğinin ihtarnamesi ile fesih edilerek 598.400,00 TL cezai şart ve 679.232,50 TL katkı tutarının verildikleri tarihten itibaren işlemiş faiz dahil olmak üzere bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi ile birlikte 3 gün içerisinde ödenmesi talep edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, bayilik sözleşmesinden kaynaklanan ve Ankara…Müdürlüğünün 23088 esas sayılı dosyasında takibe konulan fatura ve cezai şart alacağının bulunup bulunmadığı, varsa takip ve dava tarihi itibariyle alacağın miktarı, davanın zamanaşımına uğrayıp uğramadığı, …’nın sözleşmeden dolayı sorumlu olup olmadığı, davalıların sözleşmeye aykırı davranıp davranmadığı konusundan kaynaklandığı anlaşıldı.
20/02/2013 tarihli protokolün 3.3. Maddesi ile sözleşmenin sona erme tarihi 31/12/2017 tarihi olarak değiştirilmiştir.
Celp edilen yazı cevaplarından davalı şirketin içki satış belgesinin 31/03/2018 tarihi itibariyle süre uzatımı yapılmaması nedeniyle geçersiz hale geldiği, vergi mükellefiyetinin 30/04/2019 tarihi itibariyle terkin edildiği, iş yeri açma ve çalışma ruhsatının 24/04/2018 tarihi itibariyle terk ve tahliye nedeniyle Çankaya Belediye Başkanlığının oluru ile iptal edildiği tespit edilmiştir.
Ankara … ATM’nin 2017/225 esas sayılı dosyasında davacının talebi üzerine sözleşmeye konu iş yerinde 08/09/2017 tarihinde yapılan tespitte iş yerinin kapalı olduğu belirlenmiştir.
Ankara … müdürlüğünün 2017/3095 esas sayılı dosyasında dava dışı kişi tarafından davalı şirket aleyhine kira bedelinin tahsili için takip yapıldığı anlaşılmıştır.
Ankara … Sulh Ceza Mahkemesinin 2016/2869 esas sayılı dosyasında davalı şirketin tütün ve alkol piyasası denetleme kurumu tarafından tahakkuk ettirilen 100.000,00 TL lik idari para cezasına iptali için yapılan başvuru üzerine yapılan yargılama sonucunda 15/07/2016 tarihli kararla başvurunun reddine karar verildiği, karara karşı … Sulh Ceza Hakimliğine yapılan itiraz üzerine itirazın reddedildiği tespit edilmiştir.
Bilirkişi 07/02/2020 tarihli kök raporunda; tarafların cari hesapların karşılıklı olarak mutabık olmadığı, ihtilaf konusu 7 adet fatura tutarı bakımından tarafların mutabık oldukları, davalı tarafın 31/12/2017 tarihine kadar ki ticari faaliyeti süresinde 08/07/2016 tarihinden itibaren sözleşme dışı firmadan da mal alımı yaptığını bildirmiştir.
Bilirkişi 12/10/2020 tarihli ek raporunda; davalının davacı şirketin bayisinden en son ürün aldığı tarihin 24/06/2017 olduğunu beyan etmiştir.
Mahkememizin 14/04/2021 tarihli ara kararı gereğince bilirkişi tarafından sunulan 21/06/2021 tarihli raporda katkı payı alacağına ve cezai şart alacağına işlemiş faiz de dahil olmak üzere alacak miktarı 1.604.418,30 TL , şirketin öz varlığı 617.527,69 TL olarak tespit edilmiştir.
03/11/2021 tarihli ara karar gereğince sunulan 21/02/2022 tarihli raporda, kamu bankalarınca mevduata fiilen uygulanan azami faiz oranına göre işlemiş faiz hesabı yapılarak 679.232,50 TL fatura alacağına işlemiş faiz miktarı 415.751,45 TL , 598.400,00 TL cezai şart alacağına işlemiş faiz miktarı 4.180,60 TL hesaplanacak toplam alacak miktarı takip tarihi itibariyle 1.697.564,55 TL olarak bulunmuştur.
Mahkememizce yapılan yargılama sonucunda toplanan delillerden davacı şirket ile davalı arasında imzalanan sözleşme gereğince davalının davacı şirketin bayisi distribütörünün dağıtımını yaptığı bira ürünlerini iş yerinde bulundurmayı ve satmayı taahhüt ettiği, sözleşmenin sona erme tarihinin 31/12/2017 olduğu, Ankara 9 ATM’nin tespit dosyasında 08/09/2017 tarihinde yapılan tespitte iş yerinin kapalı olduğunun tespit edildiği, süresinden önce iş yerini kapatarak davalının sözleşmeye aykırı davrandığı, bu nedenle davacının sözleşmeyi feshetmesinin haklı olduğu, taraflar arasındaki satış sözleşmesinin 16. Maddesi gereğince davalıya yapılan katkı ve yardımların iadesi ve 598.400,00 TL cezai şartın davacı tarafından talep edilebileceği, davalı şirketin söz konusu katkı ve cezai şartın ödenmesinden sorumlu olduğu bu nedenle ödeme emrine yapılan itirazında haksız olduğu anlaşılmıştır.
Her ne kadar sözleşmede 598.400,00 TL cezai şart kararlaştırılmış ve davalı taraf tacir olup cezai şartın tenkisini talep edemez ise de şirketin tespit edilen mali durumu dikkate alınarak kararlaştırılan cezai şartın ekonomik mahvına sebep olacağı kanaati ile takdiren cezai şartta %30 oranında indirim yapılmasına karar verilmiş olup, belirlenen 418.880,00 TL cezai şart alacağı 2.926,00 TL işlemiş faizi olmak üzere toplam 421.806,00 TL miktar üzerinden cezai şart talebi hükme esas alınmıştır.
Takip ve dava konusu fatura alacağı yönünden ise 679.232,50 TL fatura asıl alacağına bilirkişi tarafından 21/02/2022 tarihli raporda hesaplanan 415.751,45 TL faiz eklenmek suretiyle alacak miktarının 1.094.983,95 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu şekilde davacı lehine hükmedilen toplam alacak miktarı 1.516.789,95 TL olarak bulunmuştur.
Sözleşmenin 16. Maddesinde kararlaştırılan faiz oranı bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi olmasına rağmen davacı tarafından takip talebinde bankalarca mevduatlara fiilen uygulan azami faiz oranı talep edildiğinden mahkememizce kamu bankalarınca mevduata fiilen uygulanan azami faiz oranı üzerinden davacının işlemiş faiz alacağı talep edebileceği kanaati ile bilirkişi tarafından 21/02/2022 tarihli raporda buna göre yapılan hesaplama sonucunda bulunan miktarlar hükme esas alınmıştır.
Sonuç olarak, sözleşmeye davalı şirket tarafından aykırılık ( süresinden önce iş yerini kapatma, ürünleri satmama) nedeniyle davacı şirket tarafından haklı sebeple sözleşmenin feshi nedeniyle sözleşmenin 16. Maddesi gereğince 679.232,50 TL katkı payı asıl alacağı, 415.751,45 TL işlemiş faizi , 418.880,00 TL cezai şart alacağı, 2.926,00 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 1.516.789,95 TL miktar üzerinden davacının davasında haklı olduğu, ödeme emrine davalı şirket tarafından yapılan itirazın haksız olduğu anlaşılmakla şirkete karşı açılan davanın kısmen kabulü ile, belirlenen miktar üzerinden itirazın iptaline, itirazın iptaline karar verilen ve likit olan fatura alacağı üzerinden hesaplanan 218.996,79 TL icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
Her ne kadar şirket yetkilisi …’ya karşı dava açılmış ise de imzalanan sözleşme ve protokollerde davalının şirket kaşesi altında imza attığı, şirketten ayrı olarak kendisini borç altına sokan imzasının bulunmadığı bu nedenle sözleşme ve protokollerden davalı gerçek işinin sorumlu olmadığı kanaatine varılmakla davalı …’ya karşı açılan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalı …’ya karşı açılan davanın reddine,
2-Davalı …’nın kötü niyet tazminat talebinin reddine,
3-Davalı şirket hakkında açılan davanın kısmen kabulü ile, Ankara…müdürlüğünün 2017/23088 esas sayılı dosyasında ödeme emrine davalı şirket tarafından yapılan itirazın 418.880,00 TL cezai şart asıl alacağı , 2.926,00 TL cezai şart faiz alacağı , 679.232,50 TL fatura asıl alacağı, 415.751,45 TL fatura faiz alacağı olmak üzere toplam 1.516.789,95 TL miktar üzerinden iptaline, takibin bu miktar üzerinden devamına,
4-İtirazın iptaline karar verilen fatura alacak toplam üzerinden hesaplanan 218.996,79 TL icra inkar tazminatının davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine,
5-Davalı şirket yönünden fazlaya ilişkin istemin reddine,
6-Harçlar Tarifesi uyarınca alınması gerekli 103.611,92 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 21.086,25 TL nin mahsubu ile bakiye 82.525,67 TL’nin davalı şirketten tahsili ile hazineye ÖDENMESİNE,
7-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre belirlenen 85.887,65 TL vekalet ücretinin davalı şirketten tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
8-Davalı şirket kendini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürülükte bulunan A.A.Ü.T’ye göre belirlenen ( hakkaniyet indirimi hariç davalının haksız olduğu sabit olan 48.347,28 TL miktar üzerinden) 7.085,15 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı şirkete ÖDENMESİNE,
9-Davalı … kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre belirlenen 93.906,91 TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalı …’ya ÖDENMESİNE,
10-Sadece davalı … yönünden yapılan iki tebligat gideri 28,00 TL yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
11-Davacı tarafından yapılan toplam 2.147,45‬ TL (ilk masraf + tebligat + bilirkişi ücreti TL) yargılama giderinden tarafların haklılık durumuna göre (hakkaniyet indirimi dikkate alınmaksızın davacının haklı olduğu kabul edilen 1.697.564,55 TL miktara göre) 2.087,98 TL sinin ve peşin harç olarak yatırılan 21.086,25 TL nin davalı şirketten tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE, kalan kısmın davacı üzerinde BIRAKILMASINA,
12-Taraflarca kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve istek halinde taraflara iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/03/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır