Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/519 E. 2022/426 K. 09.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/519 Esas – 2022/426

TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.

2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/519 Esas
KARAR NO : 2022/426

HAKİM …
KATİP :….

DAVACI …

DAVALI : ….
DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 05/07/2018
KARAR TARİHİ : 09/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 05/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: “Davacı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğünün 233 sayılı KHK hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülü olduğu, genel müdürlüğe bağlı Çukurova Tarım İşletmesi Genel Müdürlüğünün tarım işçilikleri hizmetlerinin 2011 ve 2017 yılları arasında imzalanan sözleşmeler ile davalılar tarafından üstlenildiği söz konusu yıllarda davalı şirketin işçisi olarak çalışan … tarafından davacı genel müdürlüğe verilen 29.07.2017 tarihli dilekçe ile kendisinin 08.02.2017 tarihinde emekli olduğu, çalışmalarına ilişkin kıdem tazminatının tarafına ödenmesi talebinde bulunduğu, kendisine Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen personel çalışmasına dayalı hizmet alımları kapsamında istihdam edilen işçilerin kıdem tazminatlarının ödenmesi hakkında yönetmelik hükümleri gereğince, 12.233,57-TL kıdem tazminatının 09.04.2018 tarihinde ödendiği, 11.09.2014 tarih ve 29116 sayılı (mükerrer) Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6552 sayılı Kanun ile 4857 sayılı İş Kanununun 112. maddesine eklenen fıkra ile kıdem tazminatlarının kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödeneceği esasının getirildiği, ancak, kıdem tazminatlarının kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenmiş olmasının işçiyi çalıştıran alt işverenlerin kıdem tazminatından sorumluluklarını ortadan kaldırmadığını, Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2016/15460 Esas, 2016/19015 Karar sayılı ve 23.06.2016 tarihli ilamında da kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenen kıdem tazminatlarından alt işverenlerin sorumluluğunun ortadan kalkmadığı gerekçelerine yer verildiği ileri sürülerek davanın kabulüne karar verilmesi” iddia ve talep edilmiştir.

CEVAP:Davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. İle … Tarım Ürn. Nak. Orman Gıda İnş. Teks. Elektrik Petrol San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından verilen cevap dilekçesinde özetle; “… Mahkemelerinin yetkili olduğu, dava dışı işçi …’ın 2011-2017 yılları arasında asıl işveren olan Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne bağlı Çukurova Tarım İşletmeleri Müdürlüğünde çalıştığı, dava dışı işçinin talebi üzerine kendisine 12.233,57-TL kıdem tazminatı ödendiği, söz konusu ihale şartnamesine göre davalı şirketler bakımından işten çıkan işçilere kıdem tazminatı ödemesi hususunda herhangi bir hakkedişin bulunmadığı, 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 6. fıkrasının (e) bendinde, kıdem tazminatlarının kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödeneceği hususunun düzenlendiği, davalı şirketlerin kendilerine ödenen hakkedişlerle işçilere karşı sorumluluğunun bulunduğu, kıdem tazminatı ödenmesi yönünde hakkediş bulunmadığından, davalı şirketlerin kıdem tazminatının ödenmesi yönünden herhangi bir sorumluluğunun bulunmadığı, dava dışı işçinin 2011-2017 yılları arasında tamamında davalı şirketlerde çalışmadığı, davalı şirketlerin dava dışı işçinin çalıştığı dönemler esas alınarak sorumlulukları yönünde hesap yapılması gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi” talep edilmiştir.

CEVAP:Davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; “Davanın yetkisiz mahkemede açıldığı, 4857 sayılı Kanunun 112/2. maddesindeki düzenlemeye göre davacının ödediği kıdem tazminatından dolayı davalı şirkete rücu edemeyeceği, davalı şirket ile davacı Genel Müdürlük arasında imzalanan sözleşmelerin işçi teminine ilişkin olduğu, davacı Genel Müdürlüğün hangi işçinin çalışıp hangisinin çalışmayacağına kendisinin karar verdiği, aynı şekilde işçinin kaç saat ne şekilde, nerede çalışacağına asıl işveren olan davacı Genel Müdürlüğün karar verdiği, davacı Genel Müdürlüğün dava dışı işçiyi işten çıkarmakla sorumluluk altına girdiği, davacı Genel Müdürlüğün ihaleyi, şartnameyi ve sözleşmeyi kendisinin hazırlayarak kendi lehine hükümler koyduğu, davalı şirketin sözleşmede değişiklik talep etme hakkının bulunmadığı, davacı Genel Müdürlük ile davalı şirket arasında üst işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığı, davacı Genel Müdürlüğün şahsın müracaatı üzerine ödemeyi yaptığı, bu nedenle ödediği tüm miktarlardan sorumlu olduğu, 4857 sayılı Kanununun 112/2. maddesindeki hükme uygun değerlendirme yapılmadığı, dava dışı işçinin iş sözleşmesinin 1475 sayılı İş Kanununun 14. maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermediği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi” talep edilmiştir.
CEVAP:Davalılardan Gezerler Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Tük. Zir. Ve Orm. Maden Tem. Özel Güvenlik Taş. Taahhüt İth. İhr. Turizm Tic. Ve San. Limited Şirketi vekili tarafından verilen 03.10.2018 tarihli cevap dilekçesinde özetle, “Davanın yetkisiz mahkemede açıldığı, asıl işveren ile davalı şirket arasında işçilerin ücretlerinin, çalışacakları zamanların, hak ve alacaklarının, yıllık izinlerinin ve işçi ile ilgili her türlü yetkilerinin belirlenmesi konusunda asıl işverenin yetkiye sahip olduğu, davalı şirketin işçiye dair alınacak kararlarda hiçbir tasarrufunun olmadığı, davacının iddia ettiği Türk Borçlar Kanunun 73/1. maddesindeki 2 yıllık müteselsil sorumluluğunun burada geçerli olmadığı, işçi alacaklarında davalı şirkete sorumluluk yükletilmesinin mümkün olmadığı, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 2015/33839 Esas, 2015/19971 Karar sayılı ve 21.10.2015 tarihli kararının da bu yönde olduğu, 4857 sayılı Kanunun 112. maddesinde açıkça kıdem tazminatının kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödeneceği hususunun düzenlendiği, 4734 sayılı Kanunun 62. maddesine göre de kıdem tazminatının kamu kurum ve kuruluşları tarafından ödenmesi gerektiği belirtilerek davanın reddine karar verilmesi” talep edilmektedir.

Diğer davalılar ise cevap dilekçesi sunmamışlardır.
GEREKÇE:
Dava, davacı kurum ile davalı şirketler arasında akdolunan hizmet alım sözleşmesine istinaden alt işveren / üst işverenlik ilişkisi kurulan dava dışı işçiye ödenen emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı olan 12.233,57-TL’nin rücuen davalı şirketlerden tahsili talebine dayalı alacak davasıdır.
Davacı kurum ile davalı şirketler arasında ihale neticesinde kurulan hizmet alım sözleşmeleri ile dava dışı işçi …’ın SGK hizmet dökümü ve işyeri dosyası ile tarafına emeklilik nedeniyle yapılan kıdem tazminatı ödemesine ilişkin belge dosyaya kazandırılmakla;
Dosya mahkememizce re’sen seçilen nitelikli hesap bilirkişisine tevdi olunmuş, alınan kök raporun taraflara tebliğini müteakiben itirazları değerlendirilmek üzere dosya yeniden bilirkişiye tevdi olunmakla, bilirkişinin hükme esas alınan 08/01/2022 tarihli ek raporunda; incelenen Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre dava dışı işçinin 14.09.2010-02.08.2017 tarihleri arasında 6 yıl 7 ay 9 gün süre ile çalıştığı, brüt ücretinin 1.955,25-TL olduğu, hesaplanan kıdem tazminatı davacı Genel Müdürlük tarafından hesaplanan ve talep edilen 12.233,57-TL’den fazla olduğundan, davacı Genel Müdürlük tarafından fazladan talep edilen bir miktar olmadığı belirtilerek dava dışı işçinin davalı şirketler nezdinde çalıştığı süreler dikkate alınarak her bir davalı yönünden sorumlu oldukları miktarların belirtildiği görülmüştür.
Davacı ile son alt işveren haricindeki davalılar arasındaki ilişki 818 sayılı Borçlar Kanununun yürürlük dönemindedir. Olaya uygulanacak kanun 818 sayılı Borçlar kanunu ve son alt işveren için ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu yasa hükümleri ve 4857 sayılı yasa hükümleridir.
İhale makamı ile ihale ile iş alanlar arasındaki sözleşmelerin incelenmesi neticesinde, alt işverenin iş kanuna göre ödenecek işçilik alacaklardan muaf olduğuna ilişkin hüküm bulunmamaktadır. Davacı fesih tarihinde yürürlükte bulunan 4857 sayılı yasanın m.2/6 hükmüne göre üst işveren olarak işçilik alacaklarından birlikte sorumludur. Buradaki sorumluluk işçinin zarar görmemesi için getirilmiş bir sorumluluktur. Esasen işçilik alacaklarından işçiyi çalıştıran, hizmet akdinin tarafı işveren yani davalı alt işverenler sorumludur. Davacının sorumluluğu işçinin alacaklarının teminatı için yasa ile getirilmiş bir sorumluluktur. Davalıların ise çalışan işçinin işvereni, başka bir deyişle hizmet akdinin tarafı olarak sorumluluğu vardır. Davacı üst işverenin işçilik alacaklarından sorumluluğunun kaynağı 4857 sayılı yasanın m.2 hükmüdür. Üst işveren garantör olarak işçilik alacaklarını ödemektedir. Bu ödeme yasanın hükmü ile yapılan ödemedir ve yasadan kaynaklı rücu hakkı (eksik teselsülde iç ilişki ) saklı kalmak kaydıyla yapılan ödemedir. Üst işveren ve hizmet akdinin tarafı alt işveren işçiye karşı, işçilik alacaklarından dolayı müteselsil sorumludur. Buradaki teselsül ilişkisi eksik teselsüldür. Bu sebeple yasa gereği sorumlu olan şahıs, sözleşmeye göre sorumlu olacak şahsa her zaman (eksik teselsüldeki iç ilişki sebebiyle) 818 sayılı B.K. m.51 göre rücu hakkı vardır. İhale sözleşmesinde rücu ile ilgili hüküm bulunmasına gerek bulunmamaktadır. İşçiyi çalıştıran hizmet akdinin tarafı alt işverendir. İş kanunu gereğince ödenmesi gereken işçilik alacaklarından dolayı doğrudan sorumlu olacak olan da hizmet akdinin tarafı alt işverendir
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2013/9-1559 esas sayılı ilamında “Buna göre, somut uyuşmazlıkta müteselsil sorumlu olanlardan; dava dışı alt işveren ile davacı arasındaki hukuki ilişki hizmet akdine dayanmakta iken davalı asıl işveren arasındaki hukuki ilişki 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2.. maddesinde düzenlenen “birlikte ( Müteselsil ) sorumluluktan” kaynaklanmaktadır ….
818 sayılı Kanun’un 50. ile 51. maddeleri arasında her iki müteselsil sorumluluğu birbirinden ayırmak için öğreti ve yargı kararlarında BK’nun 50. maddesine dayanan müteselsil sorumluluğun “tam teselsül”, anılan Kanun’un 51. maddesine dayanan müteselsil sorumluluğun ise “eksik teselsül ” olduğu kabul edilmektedir. ….Davacıya karşı müteselsil sorumlu olanlardan, dava dışı alt işverenin sorumluluğu akitten, davalı asıl işverenin sorumluluğu kanundan kaynaklandığından; diğer bir ifade ile, asıl ve alt işveren işçilik alacakları yönünden işçiye karşı farklı hukuki sebepler nedeniyle sorumlu olduklarından; davacı ile davalılar arasındaki ilişki, dava açıldığı tarihte yürürlükte bulunan mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 51 maddesi uyarınca, eksik teselsül ilişkisine dayanmaktadır.” şeklinde belirtilmiştir.
Tüm bu açıklamalar ışığında; davacı kurum ile davalı şirketler arasında ihale neticesinde kurulan hizmet alım sözleşmeleri ile dava dışı işçi …’ın 14/09/2010 – 02/08/2017 tarihleri arasında 6 yıl 7 ay 9 gün süre ile çalıştığı, brüt ücretinin 1.955,25-TL olduğu, dava dışı işçiye emeklilik nedeniyle kıdem tazminatı olarak 12.233,537 TL’nin taraflar arasındaki teselsül ilişkisine dayalı olarak davacı kurum tarafından ödendiği, davalı şirketlerin de dava dışı işçi ile akdi ilişkileri olduğu ve işvereni sıfatıyla yer aldıkları, hükme esas alınan 08/01/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda da belirtildiği üzere incelenen Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre hesaplanan kıdem tazminatının davacı kurum tarafından hesaplanan ve talep edilen 12.233,57 TL’den fazla olduğu anlaşılmakla, aralarındaki teselsül ilişkisi bulunan taraflar yönünden davacının rücuen alacak talebinde haklı olduğu kanaatiyle davanın kabulüne karar verilerek aşağıda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda açıklanan gerekçe uyarınca,
1-Davalılardan Gezerler Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Tük. Zir. ve Orm. Maden Tem. Özel Güvenlik Taş. Taahhüt İth. İhr.Turizm Tic. Ve San. Ltd. Şti. yönünden davanın KABULÜ İLE, 2.972,26 TL’nin dava tarihi olan 05/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan Gezerler Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Tük. Zir. ve Orm. Maden Tem. Özel Güvenlik Taş. Taahhüt İth. İhr.Turizm Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
a-Alınması gerekli 203,03 TL harcın davalılardan Gezerler Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Tük. Zir. ve Orm. Maden Tem. Özel Güvenlik Taş. Taahhüt İth. İhr.Turizm Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
b-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 2.972,26 TL vekalet ücretinin davalılardan Gezerler Akaryakıt İnş. Hayv. Ürün. Nak. Gıda Mad. Day. Tük. Zir. ve Orm. Maden Tem. Özel Güvenlik Taş. Taahhüt İth. İhr.Turizm Tic. Ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan 914,86 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın KABULÜ İLE, 1.851.23 TL’nin dava tarihi olan 05/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
a-Alınması gerekli 126,46 TL harcın davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
b-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 1.851,23 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan 569,81 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
3-Davalılardan … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın KABULÜ İLE, 1.851.23 TL’nin dava tarihi olan 05/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
a-Alınması gerekli 126,46 TL harcın davalılardan … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
b-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 1.851,23 TL vekalet ücretinin davalılardan … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan 569,81 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalılardan … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın KABULÜ İLE, 4.628,09 TL’nin dava tarihi olan 05/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya VERİLMESİNE,
a-Alınması gerekli 315,80 TL harçtan peşin alınan 208,92 TL harcın mahsubu ile bakiye 106,88 TL harcın davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
b-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 4.628,09 TL vekalet ücretinin davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan 1.422,99 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
d-Davacı tarafından yatırılan 208,92 TL peşin harcın davalılardan …Petrol Nakliyat Gıda ve Hayv. San. Tic. Ltd. Şti. ile … Tarım Ürn. Nak. Orman İnş. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den müşterek ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile … yönünden davanın KABULÜ İLE, 930,76 TL’nin dava tarihi olan 05/07/2018 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile …’ten alınarak davacıya VERİLMESİNE,
a-Alınması gerekli 63,58 TL harcın davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile …’ten alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
b-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 930,76 TL vekalet ücretinin davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile …’ten alınarak davacıya verilmesine,
c-Davacı tarafından yapılan 257,22 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davalılardan … Otom. Gıda Tar. Nak. Orm. Ürn. İnş. Giyim Teks. Elekt. İletiş. Petr. Temz. Turz. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ile …’ten alınarak davacıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı/vekillerinin yokluğunda her bir davalı yönünden dava değeri itibariyle kesin olmak üzere karar verildi. 09/06/2022

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır