Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/30 Esas – 2021/206
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2017/30 Esas
KARAR NO : 2021/206

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/01/2017
KARAR TARİHİ : 02/04/2021
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili 12/01/2017 tarihli dava dilekçesinde özetle; DHMİ Genel Müdürlüğü’nün işletmekte olduğu havalimanlarında teknik işletim destek hizmetlerinin piyasaya ihale yoluyla yaptırıldığını, İzmir Adnan Menderes Havalimanının teknik hizmetlerinin 01/06/2005-31/12/2012 döneminde davalılar tarafından yürütüldüğünü, davalılar çalışanı … tarafından açılan davada mahkeme tarafından kıdem tazminatı, ücret alacağı ve yıllık izin ücret alacaklarının varlığına hükmedildiğini ve kararın kesinleşmesi üzerine müvekkili tarafından icra dosyasına ödeme yapıldığını, açıklanan nedenlerle davanın kabulü ile 43.318,00 TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … …. … İnş. Hay. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve … Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının müvekkili şirketten ne kadar alacağının bulunduğunu açık ve net olarak talep etmediğini, usulüne uygun dava açılmadığından bu yönden davanın reddini talep ettiklerini, davanın yetkili yerde açılmadığını, çünkü müvekkilinin ikametgahının Dalaman olduğunu, dava dışı işçi, davacının emir ve talimatlarına göre hareket ettiğinden onun işçisi olduğunu, müvekkilinin diğer davalılarla müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna gidilemeyeceğini, davalılar temerrüde düşürülmediğinden ödeme tarihinden itibaren faiz istenmesinin mümkün olmadığını, bu nedenlerle açılan haksız ve yersiz davanın hem usulden hem de esastan reddedilmesini talep ve beyan etmiştir.
Davalı … Müh. Eln. Elk. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde özetle; davaya konu alacağın 5 yıllık zamanaşımına tabi olduğunu, iş bu sürenin dolduğunu ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, ihale makamı ile teknik işi dava dışı … Medikal Tem. Elk. Sasın Nak. Tek. Tic. Ltd. Şti. ile birlikte müvekkili şirketinin iş ortaklığı şeklinde yaptıklarından, iş ortaklığındaki ortaklık oranının ise %70 olduğundan bu oran üzerinden sorumluluğun bulunabileceğini, ihale dokümanlarında yer alan yaklaşık maliyet hesabında maaş, sigorta, giyim yardımı, yemek bedeli, yol ücreti yükleniciye ait olduğu, bu kalemler dışında yüklenicinin sorumlu tutulmasının mümkün olmadığını, 4734 sayılı Kanunun 7 ve 4.maddelerine göre, ihale dokümanına aykırı sözleşme yapılamayacağı, bu nedenlerle açılan davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
… Mahkemesi’nin … E., … K. sayılı kararı incelendiğinde, davacı … tarafından davalılar DHMİ Genel Müdürlüğü aleyhine açılan davada, Mahkemenin … K. sayılı kararının bozulması üzerine, yapılan yargılama neticesinde, davanın kısmen kabul, kısmen reddi ile; davacının ihbar tazminatına ilişkin talebinin reddine, 15.785,50 TL brüt kıdem tazminatı alacağının aktin feshi tarihi olan 31/12/2012 tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte, 4.690,98 TL brüt ücret alacağının dava tarihinden itibaren en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte, 3.887,40 TL brüt yıllık izin ücret alacağının dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte, davalıdan alınarak, davacıya verilmesine karar verildiği, iş bu kararın tarafların temyiz etmemesi üzerine 20/04/2016 tarihinde kesinleştiği görülmüştür.
… Müdürlüğü’nün …esas sayılı icra dosyası incelendiğinde, alacaklı … tarafından DHMİ Genel MÜdürlüğü aleyhine toplam 36.962,36 TL alacağın tahsili amacı ile ilamlı icra takibi başlattığı,davacı DHMİ tarafından takip dosyasına 20.04.2016 tarihinde 43.318,00 TL ödendiği görülmüştür.
Dosya kapsamına alınan 16/09/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; davalıların ayrı ayrı sorumlu olabileceği reel parasal miktarların hesaplanabilmesi için dava dışı …’ya (T.C …) ait şahsi sicil dosyasının ilgili yerlerden getirtilmesi gerektiği, istenilen belge geldiğinde ek rapor ile hesaplama yapılabileceği bildirilmiştir.
Dosya kapsamına alınan 06/10/2020 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; dava dosyasında mevcut belgelerin incelenmesi neticesinde, taraflarına verilen görev sınırı çerçevesinde gerekçesi açıklandığı üzere; davacı DHMİ Genel Müdürlüğü ile davalılar ile ayrı ayrı zamanlarda yapılan ihale sonucunda imzalanan teknik hizmetleri sözleşmesi ile edimin ifası aşamasında davalıların nezdinde çalışmış olan dava dışı işçilere davacı tarafından işçi alacaklarının ödenmek zorunda kalınması sebebiyle ödenen miktarların davalıdan rücuen tahsili talebine ilişkin olarak; taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmelerinin farklı maddelerinde;” yüklenicinin istihdam ettiği personelin İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarda belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk DHMİ’ye yüklenemez” düzenlemeleri yer aldığından yüklenici davalılar dava dışı işçi ….’nın işçilik alacaklarından sorumlu olduğu ve fakat anılan işçinin ücretlerinin davacı idare tarafından ödendiğinden yüklenicilere rücu edilebileceği, … Tic Taah. Paz. Ltd. Şti’nin 3.335,50 TL, … Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Ştİ.& … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti, ortak girişiminin 5.696,32 TL, … Müh. Bek. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin 5.696,32 TL, … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elekt. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti’nin 11.431,63 TL, … …. İnş. İnş. Hay. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük.Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah.İth. Ihr. Tur, Tic. ve San. Ltd. Şti’nin 17.145,27 TL tutarında sorumlu olduğu, bu miktarlara ödeme tarihi olan 20/04/2016’dan itibaren avans faiz işletilebileceği bildirilmiştir.
Dosya kapsamına alınan 04/02/2021 tarihli bilirkişi 2. ek raporunda özetle; taraf itirazları incelendiğinde kök ve ek raporda itirazların karşılandığı, tarafların beyanı dışında dosyaya yeni bir belge eklenmediğinden kök ve ek raporumuzu değiştirebilecek bir hususa rastlanmadığı, yapılan hesaplamalarımız gözden geçirilmiş olup diğer davalıların sorumlu olduğu miktar hesaplamalarında bir değişiklik olmamakla birlikte davalılardan … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elekt. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin sorumlu olduğu miktarın 11.431,63 TL olarak belirlenmiş ise de yeniden yapmış olduğumuz hesaplamada 11.444,59 TL olarak hesaplanmakla düzeltildiğini, hesaplamada davalılara yüklenen tazminat toplamının dava değerini vermiş olduğu ve böylece maddi hatanın giderildiği bildirilmiştir.
Dava, hizmet alım sözleşmesine dayalı rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Öncelikle, davalılardan … İnşaat Proje …Ltd.Şti’nin, …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 01/10/2009 tarih, …. K.sayılı ilamı ile iflasına karar verildiği, iflas kararının 04/10/2010 tarihinde kesinleştiği, davacı tarafça iflas tarihinden sonra 20/04/2016 tarihinde ödeme yapıldığı anlaşılmış olup, BK’nın 147. maddesine dayalı olarak kullandığı rücu hakkına dayalı alacağı iflastan sonra ödenerek doğmuştur. Bu durumda alacak, İİK’nın 235. maddesine dayalı kayıt kabul istemine konu olabilecek müflis borçlarından olmayıp, iflastan sonra … masa borcu niteliğindedir. Buna göre, İİK’unun 235.maddesinde düzenlenen kayıt kabul davaları için geçerli olan kesin yetki kuralı iş bu dava dosyası için geçerli olmayıp, davanın esası incelenmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden … yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Öte yandan, 6552 sayılı Kanun ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112.maddesine eklenen 8. maddenin gerekçesinden, alt işveren işçilerinin hak kazandıkları kıdem tazminatının alamamalarının büyük sorun olduğu, alt işverenlerin her yıl değişmesinin bu şirketlerde çalışan işçilerin bir yıllık çalışma şartını sağlamalarını zorlaştırdığı, aynı şekilde kıdem şartını yerine getirse dahi işçilerin kıdem tazminatlarının birçok alt işveren tarafından ödenmediği, herhangi bir uyuşmazlık durumunda alt işverene ulaşılamadığı, özellikle kamu sektöründe iş alan alt işverenlerin işçilerinin hak ettiği kıdem tazminatlarının ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından doğrudan işçinin banka hesabına aktarılarak sorunun çözümleneceğinin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre, alt ve üst işverenin, işçiye karşı dış ilişkide birlikte sorumlu olmasına, hatta İş Kanunu’nun 6552 sayılı Yasa ile değişik 112.maddesi uyarınca işçinin kıdem tazminatını üst işveren kamu kurumunun ödemesi gerekmesine rağmen, iç ilişkide tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacaktır. Taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesi, tarafların birbirlerine karşı hak, borç ve yükümlülüklerini düzenlemekte olup, işçiye karşı yükümlülüklerin düzenlendiği İş Kanunu hükümlerine aykırılığının ileri sürülmesi mümkün değildir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin eki mahiyetindeki teknik şartname ve genel şartnamelerde; “Yüklenicinin istihdam ettiği personelin, İş Kanunu, SGK mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici istihdam ettiği personelin 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklerden … tüm ekonomik ve sosyal haklarını yerine getirmekle yükümlüdür. Yüklenici tarafından istihdam edilen personele ilişkin herhangi bir sorumluluk DHMİ’ne yüklenemez.” şeklinde düzenleme bulunmaktadır.
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında somut olay değerlendirildiğinde; taraflar arasında imzalanmış hizmet alım sözleşmeleri ve idari şartnameler incelendiğinde, yüklenicinin istihdam ettiği işçilerin İş Kanunu, SSK mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarda belirlenen uygulamalar ve tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabının ve sorumlusunun yüklenici olduğu, DHMİ’nin sorumlu sayılmayacağı düzenlenmiş olduğundan, davalıların işçiyi çalıştırdıkları süreyle orantılı olarak ödenen işçilik alacaklarından sorumlu oldukları açıktır. Ayrıca, ödeme tarihi olan 2016 yılından itibaren 10 yıllık zamanaşımı süresi dolmadığından, bir kısım davalıların ileri sürdükleri zamanaşımı def’i de yerinde görülmemiştir. Hükme esas alınan ek bilirkişi raporları ile davacının alacağının tamamının davalılara rücu edebileceği kabul edilerek her bir davalı yüklenicinin sorumlu olduğu tazminat tutarı belirlenmiş olup, bu tutar üzerinden davanın kabulüne karar verilmiştir. (Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23.HD. 2017/62 E.-2017/67 K., – 2018/1010 E., 2020/1510 K.)
Rücuen tazminat talebi, başkasına ait bir borcu yerine getiren kişinin mal varlığında meydana gelen kaybı gidermeye yönelen tazminat niteliğinde olup, davacının mal varlığındaki eksilme ödeme tarihinde gerçekleştiğinden ödeme gününden itibaren her iki tarafta tacir olduğundan avans faizi talep edebilir (Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 13/04/2016 tarih ve 2016/2239-2016/4044 E.-K. Sayılı emsal kararı). İş bu nedenle, alacağın ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş olup, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE,
-… Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den 3.335,50 TL,
-… Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. & … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminden 5.696,32 TL,
-… Müh. Eln. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den 5.696,32 TL,
-Müflis … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elek. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den 11.444,59 TL,
-… …. İnş. Hayv. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den 17.145,27 TL olmak üzere toplam 43.318,00 TL’nin ödeme tarihi olan 20/04/2016 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 2.959,05 TL harçtan peşin olarak alınan 739,77 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.219,28 TL harcın,
.170,88 TL’sinin … Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den,
. 291,83 TL’sinin … Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. & … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminden,
. 291,83 TL’sinin … Müh. Eln. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 586,11 TL’sinin Müflis … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elek. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 878,63 TL’sinin … …. İnş. Hayv. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den alınarak HAZİNEYE GELİR KAYDINA,
3-Davacı tarafça yatırılan ve mahsup edilen 739,77 TL harcın,
. 56,96 TL’sinin … Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den,
. 97,27 TL’sinin … Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. & … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminden,
. 97,27 TL’sinin … Müh. Eln. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 195,37 TL’sinin Müflis … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elek. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 292,90 TL’sinin … …. İnş. Hayv. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT hükümlerine göre belirlenen 6.431,34 TL vekalet ücretinin;
. 495,21 TL’sinin … Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den,
. 845,72 TL’sinin … Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. & … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminden,
. 845,72 TL’sinin … Müh. Eln. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 1.698,51 TL’sinin Müflis … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elek. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 2.546,18 TL’sinin … …. İnş. Hayv. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
5-Davacı tarafça yapılan ve aşağıda dökümü gösterilen toplam 1.949,80-TL yargılama giderinin;
. 150,13 TL’sinin … Tic.Taah.Paz.Ltd.Şti.’den,
. 256,39 TL’sinin … Müh. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti. & … Med. Tem. Elek. Bas. Nak. Teks. Tic. Ltd. Şti. ortak girişiminden,
. 256,39 TL’sinin … Müh. Eln. Elek. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 514,94 TL’sinin Müflis … İnş. Proje Müh. Dek. Tes. Mak. Elek. Paz. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den,
. 771,95 TL’sinin … …. İnş. Hayv. Ür. Nak. Gıd. Mad. Day. Tük. Zirai ve Or. Ür. Mad. Tem. Öz. Güv. Taş. Taah. İth. İhr. Tur. Tic. ve San. Ltd. Şti.’den alınarak davacıya VERİLMESİNE,
6-Taraflarca yatırılan gider avansından arta kalan gider kısmının HMK’nın 333.maddesine uygun olarak iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/04/2021