Emsal Mahkeme Kararı Ankara 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/40 E. 2022/500 K. 29.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2015/40 Esas – 2022/500
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN

T.C.
ANKARA
2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2015/40 Esas
KARAR NO : 2022/500

BAŞKAN …
KATİP : …

ASIL DAVA

TEMLİK ALAN DAVACI ….
DAVALI : ……
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/11/2020

BİRLEŞEN 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2015/604 ESAS SAYILI DOSYASI


DAVALI ….
DAVA : İtirazın İptali (Haksız Eylemden Kaynaklanan Zarar Nedeniyle)
DAVA TARİHİ : 01/04/2015

BİRLEŞEN 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2015/1085 ESAS SAYILI DOSYASI

DAVACI ….
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 08/05/2015
KARAR TARİHİ : 29/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan … Enerji A.Ş. (İşveren) ile müvekkili … Ltd. (yüklenici ) şirketi arasında; MEREK Regülatörü ve HES Projesi inşaatı işlerinin yapımı konusunda 14.06.2012 tarihli sözleşmenin imzalandığını, bu sözleşme ve işin yapımı sırasında imzalanan muhtelif zeyilnameler gereğince; davalı …’ın, garanti eden sıfatıyla düzenlediği 24 Ocak 2013 tarih ve 3900TM4057 nolu kesin ve şarta bağlı teminat mektubunun davalı işveren … A.Ş. ye teslim edildiğini. … A.Ş. lehine düzenlenen teminat mektubunun geçerlilik süresi, bütün şartları aynı kalmak üzere 31.10.2016 tarihine kadar temdit edilerek … A.Ş. ye teslim edildiğini, … A.Ş. nin bir taraftan “teminat mektubunun süresinin uzatılmasını” talep ederken, diğer taraftan kötü niyetli bir davranışla… 54. Noterliğinden … A. Ş. ye gönderdiği 23.10.2014 tarihli yazısı ile hiçbir açıklama yapmaksızın ve gerekçe göstermeksizin bu teminat mektubunun paraya çevrilerek kendi bankasına ait hesaba ödenmesini talep ettiğini, bu şekliyle davalı … A.Ş.’nin baştan bu yana kötü niyetle teminat mektubunu nakde çevirme konusunda fırsat yaratmaya çalıştığını ve ticari teamüllere aykırı olarak müvekkilini zor durumda bırakmayı amaçladığının anlaşıldığını. … A.Ş. nin teminat mektubunun temdit edilmesinden çok kısa bir süre sonra, kötü niyetli davranışlarının devamı olarak, 27.11.2014 tarihinde … Ltd. şirketine gönderdiği ihtarnamede: müvekkil şirketin yükümlülüğünde olmayan ve geçici kabule engel teşkil etmeyen bazı işlerin bulunduğunu gerekçe göstererek, … Ltd. Şirketinin 01.12.2014 tarihinde gerekli iş makineleri ve personelle sahada olmasını, aksi halde; sözleşmenin feshedilmiş sayılacağını, ayrıca teminat mektubunun irat kaydedileceğini ihtar ettiğini, Davalı … A.Ş.’nin ihtarnamesi 01.12.2014 tarihinde müvekkiline teblığ edilmesine rağmen hiç süre verilmeden hemen ertesi günü, 02.12.2014 tarihinde, … A.Ş. Tarafından davalı … A.Ş. ye gönderdiği yazıda hiçbir gerekçe göstermeksizin; ” 650.000,00 TL. tutarlı kesin teminat mektubunun nakde çevrilerek” banka hesabına yatırılmasını talep ettiğini ve aynı gün mektup bedelinin diğer davalı … A.Ş.’nin banka hesabına ödendiğini. … lehine verilen teminat mektubunun şarta bağlı olduğunu, bu nedenle teminat mektubu lehtarının, teminat mektubundaki şartın yerine geldiği veya gerçekleştiği yönünde bir beyanı olmamasına rağmen, dayalı banka tarafından şartın gerçekleştiği araştırılmadan, 650.000,00 TL (Altı yüz elli bin Türk Lirası) tutarlı kesin teminat mektubunun – nakde çevrilerek ödenmesinin hukuka, bankacılık mevzuat YARGITAY ‘ın yerleşik içtihatlarına aykırı olduğunu, Davalı Bankanın, teminat mektubundaki açık şarta rağmen ve konu ile ilgili itirazların daha önce Bankaya ulaştırılmasına rağmen hiçbir araştırma ve inceleme yapmadan ödeme yaparak müvekkilini mağdur ettiğini, muhatap Bankanın sorumluluklarını ve yükümlülüklerini yerine getirmeyerek ve gerekli özeni göstermemek süretiyle mektubu ödediğinden müvekkilinin zararından, talep edenle ( garanti edilenle) birlikte müteselsilin sorumlu olduğunu açıkça gösterdiğini, Davalı … yönünden de teminat mektubunun nakde çevrilmesinin yasal koşullarının kesinlikle gerçekleşmediğini, taraflar arasında imzalanan sozleşme ve zeyilnamelerde; verilen kesin teminat mektubunun % 50’sinin inşaat işi tamamlanarak geçici kabul yapıldığında, kalan %50’si de bu geçici kabul tarihinden bir yıl sonra yapılacak olan kesin kabulden sonra …’a iade edileceğini, sözleşme ile yapımı taahhüt edilen işin müvekkili tarafından tamamlanarak geçici kabule hazır hale getirildiğinin 20.07.2014 tarihli yazıyla bildirildiğini, … tarafından, işin bitirildiğine ilişkin ön inceleme yapıldığını ve ” işin sözleşmeye uygun olarak tamamlandığı ve geçici kabule hazır olduğu tespit edilerek” DSİ 22. Bölge Müdürlüğüne 14.08.2014 tarihli belge ile geçici kabul teklifinde bulunulduğunu, bunun üzerine geçici kabul heyetinin işin geçici kabule hazır olduğunu belirlediğini ve kabule engel olmayan ufak tefek önemsiz işlerin de kesin kabule kadar bitirilmesi konusunda süre verdiğini, bu hususun davalı tarafından 27.11.2014 tarihinde gönderilen ihtarnamede ” gerçekleştirilen inşaat dönemi neticesinde 11.11.2014 tarihinde…22. Bölge Müdürlüğü yetkililerince ,ilgili mevzuata göre yapılan geçici kabulünde .. ” ” . bilindiği üzere, santralın türbin montaj işlemleri de tamamlanmış olup, birkaç gün içinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının devreye alma kabulünün yapılması beklenmektedir… ” denilerek kabul edildiğini, Teminat mektuplarının kısmen nakde çevrilmesinin de mümkün olduğunu, somut olayda teminat mektubunun %50 sinin nakde çevrilmesi hususu ihtilaflı iken, kalan %50 sinin nakde çevrilmesi ile ilgili hiçbir ihtilaf mevcut olmadığını, sözleşmeye ve mevzuata göre nakde çevrilmesinin şartlarının oluşmadıgınm son derece açık olduğunu.; Davalı … A.Ş.’nin ihtarnamesinin 01.12.2014 tarihinde tebliğ edildiğini ve bir gün süre dahi verilmeden ertesi gün 02.12.2014 tarihinde tazmin talebinde bulunulduğunu, bu durumda TBK. gereği olarak “makul süre” verilmesinden söz edilemeyeceğini, hiç süre verilmeden mektubun paraya çevrilmesinin davalının kötü niyetinin açık kanıtı olduğunu, Taraflar arasında imzalanan sözleşme ve zeyılnamelerde teminat mektubunun %50 sinin inşaat işi tamamlanarak geçici kabulü yapıldığında kalan %50 sinin de “kesin kabul” de iade edileceğinin kabul edildiğini, Müvekkilinin 20.07.2014 tarihli yazısı ile işin tamamlandığını ve geçici kabule hazır oldugunu bıldırdığını ve davalı tarafından dâ 14.08.2014 tarihli belge ile…22. Bölge Müdürlüğüne “geçici kabul ” teklifinde bulunulduğunu. Bu hususun davalı …’un ihtarnamesinde de ifade edildiğini, 650.000,00 TL.’lık teminat mektubunun 325.000,00 TL/’lık kısmının müvekkile iade edilmesi gerekirken paraya çevrildiğini. Mektubun diğer %50’sinin ise tazmin koşulları gerçekleşmemiş olması sebebiyle kesin kabule kadar bankada kalması gerekirken haksız olarak ve kötü niyetle paraya çevrildiğini, bu durumda, bakiye 325.000,00 TL.’nın ise önceki mektuptaki şarta uygun olarak davalı bankada depo edilmesi veya bedelinin ödenmesi gerektiğini, Davalı …’un haksız ve kötü niyetle teminat mektubunu paraya çevrilmesini talep ettiğini ve davalı Bankanın da Bankacılık mevzuatından kaynaklı olarak yükümlülüklerini yerine getirmeyerek teminat mektubunu paraya çevirerek müvekkili şirketin ticari itibarının zedelenmesine neden olduğunu, davalı … ‘un şartları oluşmayan mektubu sistemli şekilde davranışlar sonucu, kötü niyetle paraya çevirmesi ve davalı Bankanın da yasal sorumluluklarını yerine getirmemesi sebebiyle müvekkil şirketin manevi zararı doğduğundan ayrıca 200.000,00 TL Manevi tazminatın da davalılardan müştereken ve müteselsilin tahsilini talep ettiklerini belirterek, taraflar asındaki sözleşmenin feshinin geçersizliğinin tespiti ile garanti edilen işin geçici kabul Asına gelmekle teminat mîhubmm 1/2 nin müvekkile iadesi gerekeceğinden; nakte çevrilen teminat mektubunun % 50 si olan 325.000,00 TL nın 02.12.2014 tarihinden itibaren işleyecek ( teminat mektuplarında uygulanan en yüksek faiz oranı üzerinden ) faizi ile birlikte davalılar tarafından müvekkili şirkete ( diğer yasal haklar saklı tutularak) ödenmesine, bakiye mektup bedeli olan 325.000,00 TL’nın ise sözleşme gereğince işin kesin kabulünün yapılmasından sonra müvekkiline iade edilmek koşuluyla davalı Bankada veya başka bir Bankada önceki mektuptaki şarta uygun olarak depo edilmesini veya teminat mektubu şeklinde tanziminin sağlanmasına, teminat mektubu komisyon bedellerinin ve teminat mektubunun nakde çevrilmesi sebebiyle müvekkilinin ödemek zorunda olduğu tüm ödemelerin de davalılar tarafından ödenmesine, müvekkilinin manevi zararlarına karşılık 200.000 TL nın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama gideri ile avukatlık ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmektedir.
CEVAP: Davalı … vekili 16.03.2015 tarihli cevap dilekçesindeDavacının; yükleniminde bulunan MEREK Regülâtörü ve HES işini Sözleşme hükümleri çerçevesinde tamamlamadan, Temmuz 2014 tarihinde kalan iş makineleri ve personeli ile birlikte saha’dan ayrıldığını, müvekkil şirketin, kendi çabalarıyla santralın inşaat işlerini…tarafından gerçekleştirilecek inşaatın kabulü aşamasına hazır etmeye çalıştığını, Merek HES.’in çok yakınında bulunan “Ensu Elektrik Üretim A.Ş.” tarafından gönderilen ihtarname ve gerekse de 11.11.2014 tarihinde yapılan…kabulünde ortaya çıkan eksiklikler dikkate alınarak davacıdan; Santralın Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığınca yaptırılacak ve ticari işletmeye alınabilmesinin ön şartı olan geçici kabulüne engel olmaması ve dahası, Ensu firmasının tazminat talep etmesini bertaraf amacıyla, bu eksikliklerin, mevcut sözleşme hükümleri çerçevesinde, en kısa sürede giderilmesinin talep olunduğunu, davacının, müvekkil şirketin ihtarına cevaben, 01.12.2014 tarihli yazısında; talep olunan iş ve işlemleri, özetle, projede olmadığı veya çok ucuza tamamlanabilecek işlemler olduğu gibi gerekçelerle, gerçekleştirmeye niyetinin olmadığını açık bir şekilde beyan ettiğini, davacının sözleşme hilafına verdiği bu cevap üzerine müvekkil şirketin de, sözleşmeyi fesih ederek teminatı irad kaydettiğini, Geçici Kabul’ün, DSİ tarafından yapılan geçici kabulle ilgisi olmadığını, santralın devreye alınarak ticari faaliyete başlanılmasını sağlayacak ve ilgili mevzuat çerçevesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından oluşturulan Kabul Komitesi tarafından hazırlanacak tutanağın tariflendiğini. DSİ.’ye ya da herhangi bir başka kuruma verilmek üzere hazırlanarak firmalarına da verilen devir teslim tutanağının, işin bitmiş olduğu anlamını taşımadığı aksine, sözleşmeden doğan yükümlülüklerin halen devam edeceğinin açıkça ifade edildiğini, Sözleşme’nin 14. Maddesi Teminat’ın % 50’lik kısmının santralın geçici kabulünün yapılarak ticari işletmeye alınmasını müteakip iade edileceğini açıkça hükme bağladığını, merek HES Santralinin ancak 06.02.2015 tarihinde ticari işletmeye alınabildiğini bu sebeple davacının talep ve hatta dava tarihinde dahi boyle bir durumun söz konusu olamayacağının açık olduğunu, bununla beraber davacının süresini uzattığı teminat mektubunun yine aynı bedel üzerinden hazırlandığı da dikkate alındığında davacının da geçici kabulden anladığının yukarıda belirtilen Enerji ve tabi Kaynaklar Bakanlığı tarafından oluşturulacak heyet ve kabul olduğu ve santralin ticari işletmeye alınması gerektıgını bildiğini gösterdiğini, davacı tarafından işin tamamlanma tarihinin Kasım 2013 olarak bildirildiğini müvekkilinin bu bildirimi ciddiye alarak, elektromekanik ekipman tedarikçisinin, ekipmanın Ekim 2013 de sahada olmasını sağlayacak şekilde düzenleme yaptığını, tedarikçi firmanın ekipmanı süresinde teslim ettiğini, şantiye de durum uygun olmadığı için 8 ay kadar depoda bekletilmek zorunda kalındığını. ançak, belirtilen tarihte inşaat işinin bitirilmesi söz konusu olmadığını, Müvekkilinin işin tamamlamak için sözleşmeyi feshetmek yerine, davacıyla tartışmayı sürdürmesi halinde, santralin devreye alınamayacağını ve daha önemlisi, süre geçtiği için, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu nezdindeki teminat mektubunun irad kaydedileceğini, davacı yanın sözleşme konusu edimleri yerine getirmediğini ve getirmeyeceğini yazılı olarak müvekkiline bildirdiğini, teminat mektubunun sözleşme hükümlerinin kısmen veya tamamen yerine getirilmemesi halinde nakte çevrileceği şartı olduğu kabul edilse dahi davacının sözleşme şartlarını yerine getirmediği sabit olduğunu, teminat mektubunun irat kaydedilmesinin ne taraflar arasında imzalanan sözleşmeye ne de mevzuata aykırı olduğunu, müvekkili şirketin işlemlerinin tümüyle mevzuata uygun olarak gerçekleştirildiğini ve davacı şirketin manevi tazminat talep etmesinin yeri olmadığını, manevi tazminatın hukuken belirlenmiş hiçbir unsurunun bu olayda gerçekleşmediğini belirterek, davacının yasal mesnetten yoksun davası ile tüm taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … vekili 16.03.2015 tarihli cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili Bankanın, taraflar arasında doğacak her türlü uyuşmazlıkta taraf olmadığını ve olmayacağını, kendisine düşen edimin ilk yazılı taleple birlikte tazmin işlemini yerine getirmekle sınırlı olduğunu dava konusu teminat mektubunda açıkça belirttiğini, garantör olarak hazırlanan teminat mektuplarının ödenmemesi için bir tedbir kararının olmasının gerektiğini böyle bir kararın olmaması halinde ilk yazılı talepte teminat mektuplarının tazmin edilmesinin zorunlu olduğunu, … A.Ş.’nin Davacı Şirket aleyhine keşide ettiği… 56. Noterliğinin 27.11.2014 tarih ve 21619 yevmiye nolu ihtarnamesini ek yapmak suretiyle 02.12.2014 tarihinde dava konusu teminat mektubunun tazmninini talep ettiğini, işbu talebi ile birlikte davacı Şirket’in 14.06.2012 tarihli sözleşmede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediğini de belirttiğini, bankanın, tazmin talebinin ekinde gönderilen ihtarnameyi esas alarak taraflar arasındaki vuku bulacak her türlü uyuşmazlık ve bunun kanuni sonuçlarını dikkate almaksızın tazmin talebini yerine getirmeye mesul olduğundan tazmin talebinin yerine getirildiğini, hiçbir kabulü içermemekle birlikte; Müvekkili Banka’nın taraflar arasındaki hukuki ilişkiyi tanımlama ve yorumlama zorunluluğu bulunmamasına rağmen Davacı … İnşaat’ın zaten sözleşmede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmediğinin de aşikâr olduğunu, bu durumda dava konusu teminat mektubunun tazminin de kaçınılmaz olduğunu belirterek davacının tüm taleplerinin reddine karar verilmesini talep etmiştir.
BİRLEŞEN 9 ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2020/605 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 14/06/2012 tarihli sözleşme ve farklı tarihli zeyilnameler ve protokol imzalandığını, davalının 01/07/2014 tarihinde şantiyeyi terk ederek işi bıraktığını ve sözleşmeyi eylemli olarak feshettiğini, davalının gerçekleştirdiği imalatlara karşılık olmak üzere 13 ara hak ediş yapıldığını ve bu hak edişler karşılığı toplam 20.640.407,54 TL ödendiğini, müvekkilinin teknik uzmanlar vasıtasıyla kesin metraj ve hesap çalışması yaptırdığını, buna göre davacının hak ettiği bedelin 19.504.123,02 TL olduğunu, takriben 1.136.284,52 TL nin fazladan ödendiğini belirtmiş ve fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere müvekkilinin davalıya fazladan yaptığı ortaya çıkacak ödemeden 10.000,00 TL nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; derdestlik itirazında bulunduklarını, asıl davada kesin hak ediş talebi bulunduğundan ve birleşen davadaki taleplerde tamamen bununla ilgili bulunduğundan asıl davada verilecek karar ile birleşen davadaki uyuşmazlığında ortadan kalkacağını, tüm iddialar ve taleplerin karşılığı asıl davada mevcut olduğundan davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini, ayrıca zaman aşımı ve husumet yönünden de birleşen davanın reddine karar verilmesini talep ettiklerini belirtmiştir.
BİRLEŞEN 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2015/604 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkil şirket ile davalı arasında Merek Regülatörü ve Hes Projesi İnşatı işi sebebiyle 14/06/2012 tarihli sözleşme imzalandığını zeyilname hükümleri çerçevesinde icra takibinin başlatıldığını, davalının borca itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu, itirazların yerinde olmadığını, bu nedenle itirazın iptaline karar verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerine bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının işi yarım bırakıp ihtara rağmen tamamlamayı reddettiğini, söz konusu protokole dayalı alacağın ödenmesi işin tamamlanması şartına bağlı olduğunu ve bu şartın gerçekleşmediğini, davacı alacaklarının temliki olduğunu, iddia edilen alacak bedelinin… 54. Noterliğinin 06/05/2014 tarih 18879 yevmiye numaralı bildirimle … Uluslararası Taş .. A.Ş. Ye temlik edildiğini, söz konusu temlik işleminin varlığı karşısında mevcut olduğu iddia olunan alacak ortaya çıksa dahi davacıya ödenmesinin söz konusu olmadığını, varlığı iddia olunan alacaktan davacıya çeşitli tarihlerde avans ödemesi yapıldığını, temerrüt oluşmadığından alacağa faiz talep edilemeyeceğini, alacak likit olmadığından icra inkar tazminatına hükmedilemeyeceğini belirtmiş ve davanın reddine karara verilmesini istemiştir.

BİRLEŞEN 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2015/1085 ESAS SAYILI DOSYASI
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, taraflar arasında 14.06.2012 tarihinde Merek Regülatörü ve HES Projesi inşaatı hususunda sözleşme imzalandığını, müvekkili tarafından işin tamamlanarak geçici kabulle hazır hale getirildiğini ve bu durumun 20.07.2014 tarihli yazı ile davalıya bildirildiğini, davalı tarafın 27.11.2014 tarihli ihtarname keşide ederek sözleşmeyi fesh ettiğini bildirdiğini belirterek sözleşme gereği müvekkili tarafından hazırlanarak davalı işverene tebliğ edilen kesin hakediş ile onaylı 13 adet hakediş de belirlenen alacaktan şimdilik 350.000,00 TL’nin avans faiz ile birlikte tahsili talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının talep ettiği alacağın kaynağının belirsiz olduğunu, ayrıca davacının… 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/604 Esas sayılı dosyasında bir alacak davası daha açtığını, bahse konu davadaki alacak talebinin de aynı hukuki ilişkiden ve aynı gerekçeden kaynaklandığını, davanın öncelikle dava şartı yokluğu ile reddini istediklerini, bu talepleri uygun görülmez ise iş bu davanın… 13. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2014/604 Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep ettiklerini, davacı yüklenicinin işi yarım bıraktığını ve ihtarlara rağmen tamamlamayı reddettiğini, davacının alacaklarının temlikli olduğunu, ayrıca davacıya iddia olunan alacaktan avans şeklinde ödemeler yapıldığını belirterek davanın reddini istemiştir.
GEREKÇE:
Asıl dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan nakde çevrilen teminat mektubu bedelinin %50 sinin tahsili ve %50 sinin bankaya depo edilmesi ve manevi tazminat, birleşen 13 ATM’deki dava itirazın iptali, birleşen 14 ATM’deki dava eser sözleşmesinden kaynaklanan kesin hesap alacağının tahsili ve birleşen 9 ATM deki dava eser sözleşmesi kapsamında fazla ödenen bedelin tahsili talebine ilişkindir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık asıl dava yönünden, teminat mektuplarının iş sahibi tarafından nakde çevrilmesinin haksız olup olmadığı, bu nedenle davacının mektup bedellerinin iade ve depo talebinde ve manevi tazminat talebinde haklı olup olmadığı, birleşen 13 ATM deki dava yönünden, davacının takip konusu alacağının bulunup bulunmadığı, birleşen 14 ATM deki dava yönünden yüklenicinin kesin hesap alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarı, birleşen 9 ATM deki dava yönünden, iş sahibinin fazla ödemesinin bulunup bulunmadığı, varsa miktarı konusundan kaynaklanmaktadır.
Taraflar arasında Merek Hidroelektrik santrali inşaatı yapım sözleşmesi konulu 14/06/2012 tarihli sözleşme ve 23/01/2013 tarihli zeyilname , 30/04/2014 tarihil zayilname , 07/11/2013 tarihli protokol , 21/10/2013 tarihli mütebakat zaptı, 04/04/2013 tarihli zeyilname imzalandığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya inşaat mühendisi Suat Taş, hukukçu Av…. … ‘dan oluşan bilirkişi kuruluna tevdi edilerek bilirkişiden 07/02/2017 tarihli rapor alınmıştır.
Bilirkişi kurulu kök raporunda asıl dava yönünden, davalının işi feshetmede ve teminat mektubunu nakde çevirmede haksız olduğunu, 14 ATM’deki dava yönünden raporda belirtilen belgelerin sunulması gerektiğini, 13 ATM deki dava yönünden davacının protokol gereği 550.000,00 TL alacaklı olduğunu bildirmişlerdir.
Bilirkişi kurulu 22/08/2017 tarihli ek raporunda, asıl dava yönünden kök rapordaki görüşün bildirildiği, birleşen 14 ATM deki dava yönünden kurula bir adet harita mühendisi eklenmesiyle yerinde yapılacak ölçüm ve incelemeler sonucu elde edilecek veriler ve dosya muhtevasında yer alan belgelerin değerlendirilerek kesin hesabın yapılabileceğini, birleşen 13 ATM deki dava yönünden davacının 658.000,00 TL alacaklı olduğunu bildirmişlerdir.
Mahkememizce 15/11/2017 tarihli duruşmada; ” 1-Tüm tarafların bilirkişi kök ve ek raporuna yönelik yapmış oldukları itiraz ve beyanların tek tek cevaplandırılması amacıyla,
Bilirkişi heyetine, heyetin talebi doğrultusunda harita mühendisi de eklenerek yeniden dosyanın tevdi edilerek yukarı da belirtildiği gibi tarafların tüm iddia ve beyanları ile davalı … A.Ş.’nin dosyaya sunmuş olduğu uzman görüşü de değerlendirilerek, rapora yönelik itiraz ve beyanlarının da tek tek cevaplandırılacağı ek rapor düzenlemelerinin istenilmesine, ” karar verilmiş olup, bilirkişi kurulu tarafından 02/02/2018 tarihli rapor alınmıştır.
Bilirkişi kurulu raporunda asıl dava ve birleşen 13 ATM deki dava yönünden önceki rapordaki sonuçlar aynen korunmuş, 14 ATM deki dava yönünden iş bedeli KDV hariç 22.632.600,39 TL davacının kesin hesap alacağı KDV dahil 2.350.000,00 TL olarak hesaplanmıştır.
27/06/2018 tarihli duruşma ara kararı ile; ” Davalı … A.Ş.’nin mahkememizce oluşturulan bilirkişi heyetinin gerek vasfına gerekse düzenlemiş oldukları kök ve 2 ek rapora yönelik itiraz ve beyanlarının mahkeme heyetimizce değerlendirilmesi neticesinde;
Mahkeme heyetimizce bilirkişi olarak atanmalarına karar verilen İnşaat Mühendisi Semih Nakip ile Mali Müşavir Ali Dursun Koç’a dosyanın tevdii edilerek;
Tespit edilen uyuşmazlık konusu ile bu uyuşmazlık konusu doğrultusunda yürütülen yargılama neticesinde toplanan deliller ve dosyaya sunulan bilirkişi heyetinin kök ve 2 adet ek raporuna davalı tarafça itiraz edilmesi üzerine, davalı tarafın itiraz ve beyanlarının tek tek asıl ve birleşen dava dosyaları yönünden ayrı ayrı değerlendirilerek rapor düzenlenmelerinin istenilmesine, ” karar verilmiş ve bilirkişi kurulundan 15/02/2019 tarihli kök rapor alınmıştır.
Bilirkişi kurulu kök raporunda, asıl dava yönünden davalının sözleşmeyi fesihte haklı olmadığı, bu sebeple teminat mektubunun haksız olarak irat kaydedildiği, nakde dönüşen tutarın yarısının iadesinin 12/02/2015 tarihi itibariyle mümkün olabileceği ancak dava tarihinin 14/01/2015 tarihi olduğu, 13 ATM deki dava yönünden davacının 685.000,00 TL alacaklı olduğu, 14 ATM deki dava yönünden kesin hesaba göre davacının 2.289.385,86 TL alacaklı olduğu bildirilmiştir.
Davalı tarafın rapora itiraz etmesi üzerine itirazlar konusunda ve her üç dosyadaki iddialar ve savunmalar ile ilgili yerinde inceleme yapılması gerekip gerekmediği konusunda bilirkişi kurulundan ek rapor alınmış olup, bilirkişi kurulu ek raporunda, davalı vekilinin itirazlarını dosya kapsamındaki belgelerden irdelenebildiğini, mahalinde inceleme yapılmasına gerek olmadığının değerlendirildiğini ancak davalının hak edişe girdiği halde yapılmadığını iddia ettiği imalatlar hususu dinlenecek ise bu konuda yerinde inceleme konusunda takdirin mahkemeye ait olduğunu bildirmişlerdir.
Davalı … vekili tarafından itiraz edilen ve yerinde tespiti talep edilen imalatların 14 nolu hak edişte belirtilen miktarlarda olup olmadığı varsa mevcut durumdaki miktarların bilirkişi marifeti ile tespiti için Bulancak ATM ye talimat yazılmasına karar verilmiştir.
Talimat mahkemesince aldırılan 14/08/2020 tarihli bilirkişi raporunda, davaya konu imalatlara ilişkin her bir koz yönünden değerlendirme yapılmıştır.
Talimat bilirkişi raporundan sonra dosya rapor alınan son bilirkişi kuruluna tevdi edilerek talimat yoluyla alınan bilirkişi raporlarındaki tespitler değerlendirilmek suretiyle asıl ve birleşen dosyalardaki davacıların alacak talepleri ve itiraz ettikleri hususlar konusunda ve her bir dava yönünden alacak talebiyle ilgili ek rapor düzenlenmesi istenmiştir.
Bilirkişiler tarafından sunulan 2. Ek raporda da asıl dava yönünden aynı görüş bildirilerek birleşen… 13 ATM deki davada alacak miktarı 685.000,00 TL , 14 ATM’deki dava da kesin hesaba göre hak ediş alacağı 2.289.385,86 TL olarak tespit edilerek birleşen 9 ATM deki dava yönünden alacağın bulunmadığı bildirilmiştir.
Alınan rapora itiraz edilmesi üzerine mahkememizce 16/06/2021 tarihli duruşma ara kararı ile; ” Dosyanın rapor alınan bilirkişilere tevdi edilerek davaya konu işe ilişkin her bir poz yönünden tarafların iddia ve kabul ettikleri miktarlar göz önünde bulundurulmak suretiyle dosyaya sunulmuş olan önceki hak edişler talimat mahkemesince yapılan keşif sonucu düzenlenen bilirkişi raporlarındaki tespitler, taraflarca sunulan deliller ve davalı tarafın ticari defteri incelenmek suretiyle davalı tarafın 2. Ek rapora karşı yaptıkları itirazlar konusunda ve birleşen 14 ATM’nin 2015/1086 ve 9 ATM’nin 2020/605 esas sayılı dosyalarındaki davalar yönünden kesin hesabın çıkarılarak 14 ATM dosyasındaki dava yönünden davacının hak ediş alacağının bulunup bulunmadığı varsa miktarı, birleşen 9 ATM dosyasındaki dava yönünden davacının fazla ödemesinin bulunup bulunmadığı, varsa miktarı konusunda rapor düzenlenmesinin istenmesine,
Bilirkişi heyetine bir elektrik mühendisi ve bir makine mühendisinin eklenmesine,
Bilirkişilere davalı şirket defterlerinin bulunduğu yerde yerinde inceleme yetkisi verilmesine,” karar verilmiş, davalı defterlerinin incelenmesi için İstanbul Bakırköy ATM ye talimat yazılmıştır.
Talimat bilirkişisi tarafından 03/11/2021 tarihli rapor sunulmuştur.
Bilirkişi kurulu tarafından sunulan 3. Ek raporda da bir önceki rapordaki gibi sonuca ulaşılmıştır.
Davalı tarafından yapılan itirazların değerlendirilmesi sonucunda 09/03/2022 tarihli duruşmada; ” dosyanın rapor alınan bilirkişilere tevdi edilerek 1 nolu poz yönünden en fazla talimat bilirkişi raporunda tespit edilen miktar esas alınarak kesin hesabın çıkarılması,
Davalı tarafça 3. Kişilere yaptırıldığı belirtilen imalatlarla ilgili sunulan belgelerin ve talimat bilirkişisi Ersin YAŞAR’ın raporun değerlendirilmediği itirazın incelenerek her bir poz yönünden varsa 3. Kişiye yaptırılan imalat bedellerinin kesin hesapta dikkate alınması,
Yerinde halen sabit olan imalatlara ilişkin pozlar yönünden yerinde inceleme yapılarak düzenlenen talimat raporlarındaki miktarların dikkate alınması,
Sabit olmayan işlere ilişkin pozlar yönünden (akaryakıt, makine kullanımı gibi) yapılan iş kapsamında pozdaki işleri ve miktarlarının imalata göre makul olup olmadığı hususunun dikkate alınarak kesin hesap konusunda ek rapor düzenlenmesinin istenmesine, ” karar verilmiş olup, bilirkişi kurulu tarafından 4. Ek rapor sunulmuştur.
Ek raporda talimat mahkemesi bilirkişisinin bir nolu poza ilişkin değerlendirilmesi nazara alınarak hazırlatıkları alternatif kesin hesap neticesinde … şirketinin 2.274.242,65 TL alacaklı olduğu, davalı tarafça üçüncü kişilere yaptırıldığı belirtilen imalatlarla ilgili sunulan belgelerin ve talimat bilirkişisi Ersin Yaşar’ın raporu nazara alınarak yapılan incelemede dosyaya sunduğu faturaların dava konusu …’ın yaptığı işlerle ilgisinin belirlenemediği şeklinde görüş bildirilmiştir.
Toplanan deliller, alınan bilirkişi raporları dikkate alınarak son bilirkişi kurulunun kök ve ek raporları hüküm kurmaya ve denetime elverişli görüldüğünden itirazların reddine karar verilmiştir.
Asıl dava yönünden yapılan değerlendirme sonucunda davacı şirketin 21/07/2014 tarihli dilekçesi ile işin tamamlandığını belirterek geçici kabulün yapılmasının talep edildiği, tarafların 13/08/2014 tarihinde geçici kabul ön incelemesini yaptıkları, inceleme sonucunda işin tamamlandığı, kabule hazır hale geldiği tespit edilerek yapım işleri geçici kabul , teklif belgesi tanzim ettikleri ve belgeyi itirazsız imzaladıkları, işin süresinden önce tamamlandığının belirtildiği, davalının DSİ’ye geçici kabul için müracaat ettiği, DSİ elemanlarınca 11/11/2014 tarihinde yapılan incelemede 14 kalem halinde eksiklik tespit edildiği, bu kalemlerin geçici kabule engel teşkil etmeyeceğini belirterek tamamlanması için kesin kabule kadar süre verildiği, geçici kabul tutanağının 15/08/2014 tarihi itibariyle tanzim edildiği, EPDK’nın da 12/02/2015 tarihinde işin geçici kabulünün yapıldığı ve tesisin faaliyete geçtiği, Temmuz 2014 itibariyle işin tamamlandığı, geçici kabul işlemlerine başlandığı, geçici kabul tarihi olarak 15/08/2014 tarihi itibar edildiği, bilirkişi kurulu raporuna göre davalının tamamlanmasını istediği eksikliklerin bir hafta içerisinde giderilebileceği, diğer eksikliklerinde uzun bir süre almayacağı, DSİ tarafından 1 yıl süre verildiği göz önünde bulundurulduğunda işin tamamlanması için sözleşme gereğince süre verilmeden ihtarnamenin tebliğ edildiğinin ertesi günü teminatın nakde çevrilerek sözleşmenin feshedilmesinin haklı nedene dayanmadığı bu nedenle sözleşmenin feshedilmesinin ve teminatların nakde çevrilmesinin haksız olduğu, ancak teminatın iadesi şartlarının dava tarihi itibariyle oluşmadığı nazara alındığında davacının teminat bedelinin ödenmesi ve depo edilmesi talebinde haklı olmadığı kanaatine varılmakla buna ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Diğer taraftan her ne kadar davacı tarafından manevi tazminat talep edilmiş ise de sözleşmenin feshi ve teminat mektubunun nakde çevrilmesinin akde aykırılık teşkil etmekte ise de her akde aykırılığın kişinin kişilik haklarını saldırı niteliği taşımayacağı bu nedenle manevi tazminat gerektirmeyeceği, manevi tazminat koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla manevi tazminat talebinin de reddine karar verilmiştir.
Birleşen 13 ATM’nin 2015/604 esas sayılı dosyası yönünden, taraflar arasında imzalanan 19/12/2014 , 21/10/2013 tarihli mutabakat zaptı ve 07/11/2013 tarihli protokole istinaden toplam 891.504,14 TL alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptalinin talep edildiği, takibe dayanak 07/11/2013 tarihli protokolde yüklenici …’ın alacağı olarak 750.000,00 TL nin belirlendiği, takip tarihinin 12/01/2015 olduğu, davalı tarafça sunulan… 54. Noterliğinin 06/05/2014 tarih 18879 yevmiye numaralı temliknameye göre davacının temlik borçlusu … enerjiden olan Merek Regulatörü ve hes projesinden doğan hak ve alacaklarının 800.000,00 TL miktarının temlik alan … Uluslararası Taşımacılık .. A.Ş. ye temlik edildiği, alacağın temliki nedeniyle takip konusu alacağın temlik edenin mal varlığından çıktığı, takip tarihi itibariyle davacının takip konusu protokolden dolayı alacağının bulunmadığı, bu nedenle davalının ödeme emrine itirazında haklı olduğu kanaatine varılmakla davacının davasının reddine karar verilmiştir.
Birleşen 14 ATM’deki kesin hesap alacağına ilişkin dava yönünden, toplanan deliller alınan bilirkişi kurulu raporuna göre davacı yüklenicinin davalı iş sahibinden 2.274.242,65 TL alacağının bulunduğu ( 4. Ek rapor) , bu alacağın ödenmesinde iş sahibinin sorumlu olduğu anlaşılmıştır. Davacı tarafça birleşen davadaki talep 22/02/2022 tarihli dilekçe ile ıslah edilerek toplam 2.274.242,65 TL ye çıkarılmıştır. Davalı taraf ıslah talebine karşı zaman aşımı definde bulunmuştur.
Davacının iddiasına göre işin teslim tarihinin 2014 yılı olduğu, davalı tarafça feshin 2014 tarihinde yapıldığı, fesih iradesinden davacının en geç 2015 dava tarihi itibariyle haberdar olduğu bu nedenle zaman aşımının en geç dava tarihi itibariyle başlayacağı, eser sözleşmesinden doğan hak ediş alacağının 5 yıllık zaman aşımına tabi olduğu, davanın kısmi dava olarak açılmış olması nedeniyle sadece dava edilen miktar yönünden zaman aşımının kesileceği, dava edilmeyen miktar yönünden zaman aşımı süresinin işlemeye devam edeceği, ıslah tarihi itibariyle ıslah edilen miktar yönünden zaman aşımının doğduğu ve davalının da zaman aşımı definde bulunması nedeniyle dava konusu 350.000,00 TL miktar üzerinde kalan yönünden zaman aşımı nedeniyle davanın reddine, ilk dava konusu 350.000,00 TL yönünden davacının 2.274.242,65 TL miktarla hak ediş alacağının bulunması nedeniyle dava edilen miktar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Birleşen 9 ATM’deki dava yönünden ise, yüklenicinin kesin hesap alacağının bulunması nedeniyle davalı iş sahibi tarafından yapılmış fazla ödemenin bulunmadığı, bu nedenle birleşen davada davacı iş sahibini haksız olduğu kanaatine varılmakla davanın reddine, davalı taraf haklı çıkmış olsa da arabuluculuk görüşmelerine davalı tarafın katılmadığı ve katılıp katılmamam konusunda bilgi verilmediği arabuluculuk tutanağından anlaşılmakla yargılama giderlerinden davalının sorumlu tutulmasına ve lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, kısa karardaki dosya numaralarıyla ilgili maddi hatalar düzeltilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan nedenlerle;
A-Mahkememizin 2015/40 esas sayılı dosyadaki asıl davada,
1-Davacının davalılara karşı açtığı davasının reddine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 14.515,88 TL harcın mahsubu ile bakiye 14.435,18 TL harcın karar kesinleştikten sonra talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı … Enerji şirketi tarafından yapılan 33.180,73 TL (bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinin davacıdan alınarak davalı … Enerji şirketine verilmesine,
5-Davalılar kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 59.550,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalılara verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
B-Birleşen 13 ATM’nin 2015/604 esas sayılı dosyadaki davada,
1-Davacının davasının reddine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 10.767,15 TL harcın mahsubu ile bakiye 10.686,45 TL harcın karar kesinleştikten sonra talep halinde davacı tarafa iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen 61.625,21 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
6-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
C-Birleşen 14 ATM’nin 2015/1085 esas sayılı dosyadaki davada,
1-Davacının davasının kısmen kabulü ile, 350.000,00 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Alınması gerekli 23.908,50 TL harçtan peşin alınan 39.097,13 TL harcın mahsubu ile bakiye 15.188,63 TL harcın davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen ( kabul ve red oranına göre) 32.950,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirmiş bulunduğundan AAÜT uyarınca belirlenen ( kabul ve red oranına göre) 98.733,95 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yatırılan 39.097,13 TL (peşin ve ıslah) harcının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından 26.085,20 TL ( ilk yargılama gideri, bilirkişi ücreti, posta gideri olmak üzere) yargılama giderinden ( kabul ve red oranına göre) 3.987,89 TL sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde talep halinde taraflara iadesine,
D-Birleşen 9 ATM’nin 2020/605 esas sayılı dosyadaki davada,
1-Davacının davasının reddine,
2-Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL harcın mahsubu ile bakiye 90,08 TL harcın karar kesinleştikten sonra talep haline davacı tarafa iadesine,
3-Arabuluculuk kanunun 18/A-11 maddesi gereğince davacı tarafça yapılan 62,20 TL ( ilk yargılama giderinin) davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Arabuluculuk kanunun 18/A-11 maddesi gereğince davalı lehine vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
5-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, kararın tebliği tarihinden itibaren 2 hafta içinde… Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.29/06/2022

Başkan…
e-imzalıdır
Katip…
e-imzalıdır