Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/29 Esas – 2023/9 Karar
T.C.
… TÜRK MİLLETİ ADINA
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2023/29
KARAR NO : 2023/9

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI ….

DAVALILAR …

DAVA : Tazminat (Araç değer kaybı ve mahrumiyet gideri)
DAVA TARİHİ : 21/11/2022
KARAR TARİHİ : 12/01/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 12/01/2023

Mahkememize açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
Davacı ayrıntısı dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere, 19/11/2020 tarihinde ruhsat sahibi … olan, … Sigorta Anonim Şirketi tarafından sigortalı, …sevk ve idaresindeki …plakalı, 2011 model, BMW marka aracın, 07 GD 840 plakalı araca çarptığını, kazada davalı İbrahim KAYA’nın alkollü ve trafik kurallarını da ihlal ettiği tespit edilerek %100 tam kusurlu bulunduğunu belirterek fazlaya dair tüm talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik trafik kazası sonucu şahsına ait … tescil plakalı araçta meydana gelen 10.000,00 TL değer kaybı, 440,78 TL ekspertiz ücreti, 62.600,00 TL araç mahrumiyeti giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınmasına, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
… 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/11/2022 tarih, 2022/554 esas, 2022/402 karar sayılı görevsizlik kararının kesinleşmesi ve süresi içerisinde gönderme talebinde bulunulması sonrasında dosya mahkememize gönderilmekle yazılı esas sırasına kaydedilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan maddi tazminat istemine ilişkindir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Basit Yargılama – Uygulanacak hükümler başlıklı 322/1. maddesi “Bu Kanun ve diğer kanunlarda basit yargılama usulü hakkında hüküm bulunmayan hâllerde, yazılı yargılama usulüne ilişkin hükümler uygulanır.” hükmünü, Yazılı Yargılama Usulü – Davanın Açılması – Davanın açılma zamanı başlıklı 118/1. maddesi “Dava, dava dilekçesinin kaydedildiği tarihte açılmış sayılır. Dava dilekçesine davalı sayısı kadar örnek eklenir.” hükmünü içermektedir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4/1. maddesinde sayılan davalar ve bazı özel kanunlarda belirlenmiş olan davalar (Kooperatifler Kanununun 99.; İcra ve İflas Kanununun 154.; Finansal Kiralama Kanununun 31.; Ticari İşletme Rehni Kanununun 22. maddesi) (mutlak ticari davalar), her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan işlerden kaynaklanan davalar (nispi ticari davalar) ile yalnızca bir tarafın ticari işletmesini ilgilendiren havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davalar (üçüncü grup ticari davalar) ticari dava olarak kabul edilmektedir ve bu davalarda Asliye Ticaret Mahkemeleri görevlidir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun Dava şartı olarak arabuluculuk başlıklı 5/A maddesinin (1.) fıkrası “Bu Kanunun 4 üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır.” hükmünü içermektedir.
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun Dava şartı olarak arabuluculuk başlıklı 18/A-2 maddesi “Davacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini dava dilekçesine eklemek zorundadır. Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirde davanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığının anlaşılması hâlinde herhangi bir işlem yapılmaksızın davanın, dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilir.” hükmünü içermektedir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun Dava şartlarının incelenmesi başlığını taşıyan 115/1. maddesi “Mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler.” hükmünü, 115/2. maddesi “Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkün ise bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde dava şartı noksanlığı giderilmemişse davayı dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddeder.” hükmünü, 115/3. maddesi “Dava şartı noksanlığı, mahkemece, davanın esasına girilmesinden önce fark edilmemiş, taraflarca ileri sürülmemiş ve fakat hüküm anında bu noksanlık giderilmişse, başlangıçtaki dava şartı noksanlığından ötürü, dava usulden reddedilemez.” hükmünü içermektedir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun 23/12/1976 tarih, 1976/11-7 esas, 1976/6 karar sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ile davanın açılmasına bağlanan hukuki sonuçlar belirlenmiştir. Karara göre davanın açıldığı tarihte maddi hukuk ve usul hukuku yönünden ortaya çıkan bir takım sonuçlar bulunmaktadır. Karar içeriğinde maddi hukuk yönünden zaman aşımının kesilmesi, hak düşürücü süre bulunması halinde hakim tarafından kendiliğinden göz önüne alınması, şahsa bağlı haklarla ilgili bazı davaların takibinin mirasçılara geçmesi, davalı yönünden temerrüt şartlarının dava öncesinde oluşmamış olması halinde temerrüt halinin oluşması, usul hukuku yönünden ise mahkemece açılan davanın sonuçlandırılması zorunluluğu, dava şartlarının mevcut olup olmadığının dava tarihine göre belirlenmesi ve değerlendirilmesi, derdestlik durumunun dava tarihine göre belirlenmesi, davanın geri alınması veya iddianın genişletilmesi yada davanın mahiyetinin değiştirilmesi yasağının başlaması ana başlıklar olarak sayılmıştır.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu kararı dikkate alındığında, dava şartlarının dava tarihi itibari ile incelenmesinin gerektiği, dava tarihinin ise HMK’nin 118/1. maddesi uyarınca görevli yada görevli olmayan mahkemeye başvurulması sonucunda dava dilekçesinin kaydedildiği tarih olarak belirlenmesinin gerektiği anlaşılmıştır. Görevsiz mahkemede açılan dava nedeniyle dosyanın görevli mahkemeye gönderilmesi halinde dahi dava tarihinin değişmesi mümkün değildir. Dava tarihinin görevli mahkemede dosyanın kaydedildiği tarih olarak değiştirilmesinin mümkün olduğunun kabul edilmesi halinde Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulunun yazılı kararında ana başlıklar halinde belirlenen maddi hukuk ve usul hukukuna ilişkin itiraz, defi ve kendiliğinden incelenmesi gereken hususların incelenmesi ve çözümlenmesi hususunda çelişkiler ortaya çıkabilecektir.
Yargıtay 6. Hukuk Dairesinin 19/09/2022 tarih, 2022/3092 esas, 2022/4203 karar ve 20/12/2022 tarih, 2022/4765 esas, 2022/5915 karar sayılı kararları ile, arabuluculuğa başvuruya ilişkin dava şartının davadan önce gerçekleştirilmesi gereken dava şartı olduğu ve HMK’nin 115/2. maddesi kapsamında tamamlanabilir bir dava şartı olmadığına karar altına alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davalılar arasında zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesini düzenleyen sigorta şirketinin de bulunması ve sigorta hukukuna ilişkin hükümlerin 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda düzenlenmesi nedeniyle davanın ticari dava niteliğinde bulunduğu, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A maddesi ile 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-2. maddesi uyarınca ticari nitelikteki davalarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olmasının ve düzenlenen son tutanağın dava dilekçesine eklenmesinin dava şartı olarak sayıldığı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 118/1. maddesi uyarınca davanın açılış tarihinin 21/11/2022, dosyaya sunulan arabuluculuk son tutanağına göre arabuluculuk sürecinin başladığı tarihin 18/11/2022, arabuluculuk sürecinin bittiği ve son tutanağın düzenlendiği tarihin ise 05/12/2022 olduğu, 6100 sayılı HMK’nin 115/3.son maddesi dikkate alındığında dava şartlarının dava tarihi itibari ile yerine getirilmiş olmasının gerektiği gibi maddi ve usul hukukuna ilişkin itiraz, defi ve şartların da var olup olmadığı hususunun mahkemece dava tarihi itibari ile incelenmesinin gerektiği, 6100 sayılı HMK’nin 118/1. maddesi hükmü dikkate alındığında görevsiz mahkemeye davanın açıldığı ve dava tarihi olarak belirlenen tarihin dosyanın görevli mahkemeye gelmekle değişmeyeceği, değişeceğinin kabul edilmesi halinde maddi hukuk ve usul hukukuna ilişkin itiraz, defi ve diğer hususların çözümlenmesi yönünden çelişkiler ve hukuki çıkmazların oluşacağı, arabuluculuk yönünden arabulucuya başvurulmuş olmasının ve dava tarihinden önce düzenlenen son tutanağın dava dilekçesine eklenmesinin dava şartı niteliğinde olduğu, sadece başvuru yapılmış olmasının dava şartının yerine getirilmesi olarak değerlendirilmesinin mümkün olmadığı, 6100 sayılı HMK’nin 322/1, 118/1. maddeleri, 6102 sayılı TTK’nin 4, 5/A maddeleri ile 6325 sayılı Kanunun 18/A-2. maddesi birlikte değerlendirildiğinde dava tarihi itibari ile arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği, yukarıda açıklanan gerekçeler ve yargı kararları dikkate alındığında arabuluculuk dava şartının tamamlanabilir nitelikte olan dava şartlarından olmadığı anlaşıldığından dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur (… BAM 22. HD. 06/07/2022 tarih, 2022/554 e, 2022/1001 k; … BAM 31. HD. 30/06/2022 tarih, 2022/593 e, 2022/695 k; Kayseri BAM 6. HD. 14/12/2022 tarih, 2022/2726 e, 2022/2723 k).
H Ü K Ü M ; gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1) Davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 322/1, 118/1. maddeleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 4, 5/A maddeleri, 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-2.ilk, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114/2, 115/1, 115/2, 115/3. maddeleri uyarınca DAVA ŞARTI YOKLUĞU NEDENİYLE REDDİNE,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL harçtan, dava açılışında alınan 1.247,36 TL peşin harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 1.067,46‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde YATIRANA İADESİNE,
3) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
Dair, tarafların YOKLUĞUNDA, gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren HMK’nin 345/1. maddesi uyarınca 2 (iki) hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar verildi. 12/01/2023

Katip … Hakim …
e – imzalıdır e – imzalıdır
Bu gerekçeli karar güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.