Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/38 Esas – 2022/768 Karar
T.C.
… TÜRK MİLLETİ ADINA
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/38
KARAR NO : 2022/768
HAKİM :…
KATİP : …
DAVACI :…
DAVALI :….
DAVALI :…
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 17/01/2022
KARAR TARİHİ : 22/11/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 01/12/2022
Mahkememize açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
Davacı vekili ayrıntısı dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere, davacı ile davalılar arasında değişen dönemlerde hizmet alım sözleşmeleri imzalandığını, imzalanan sözleşmeler kapsamında dava dışı Mohammed Bagi HUSSEİN’in davalılar yanında sözleşme ile çalıştığını, iş sözleşmesinin sonlanması sonucunda işçilik alacaklarına ilişkin olarak açtığı davanın kabul edilmesi nedeniyle … 13. İcra Dairesinin 2019/26208 esas sayılı dosyası ile başlatılan icra takibi sırasında 37.141,49 TL ödeme yaptıklarını, taraflar arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında yapılan ödemelerden davalıların sorumlu olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 37.141,49 TL ödemenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan alınmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun olarak dava dilekçesi ve duruşma günü tebliğ edilmek suretiyle taraf teşkili sağlanmıştır.
Davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketi vekili ayrıntısı cevap dilekçesinde yazılı olduğu üzere, arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediğini, … mahkemelerinin yetkili olmadığını, yetkili mahkemenin İstanbul mahkemeleri olduğunu, dava dışı Mohammed Baqi HUSSEİN’in davalıya ait iş yerinde çalıştığı sürenin karşılığı olarak ödemelerin yapıldığını, bakiye herhangi bir alacağının bulunmadığını, sözleşmeler kapsamında yapılan ödemelerden davalının sorumluluğunun bulunmadığını belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, davacı ile davalılar arasında imzalanan hizmet sözleşmesi kapsamında iş sözleşmesi sonlandırılan dava dışı işçiye davacı tarafından yapılan işçilik alacağına ilişkin ödemenin sorumlulukları oranında davalılardan alınmasına yönelik alacak davasıdır.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmeler, davacı tarafından dava dışı işçiye işçilik alacakları nedeniyle yapılan ödemeye ilişkin bilgi ve belgeler dosyaya sunulmuştur.
Dava dışı işçiye ait iş yeri unvan listesini gösterir hizmet dökümü dosya arasına alınmıştır.
Hizmet alım sözleşmeleri, idare tarafından ihale yoluyla, yapılan ilanda belirtilen işlerin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yüklenici tarafından yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Sözleşme kapsamında yüklenicinin edimi kendi işçisi ile hizmetin yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçileri tarafından yerine getirilecektir. Sözleşme kapsamında çalıştırılacak işçiler ile yüklenici arasında iş sözleşmeleri imzalanmaktadır. Çalıştırılan işçiye ait sosyal güvenlik kurumu kayıtları ile de işçilerin iş sözleşmelerini yüklenici ile imzaladıkları anlaşılmaktadır. Hizmet alımına ilişkin sözleşmelerde işverenin yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu bulunmamaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 2/6. maddesi hükmüne göre işveren idare ile yükleniciler arasında imzalanan hizmet sözleşmeleri kapsamında aralarında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmakla çalıştırılan işçiye karşı işçilik alacakları nedeniyle işveren ve yüklenici birlikte sorumlu bulunmaktadır. Bu sorumlulukları çalıştırılan işçiye karşı olan sorumluluklarıdır. Ancak, kendi aralarında oluşacak uyuşmazlıklarda ise Türk Borçlar Kanunu hükümleri ile sözleşme ve eki şartname hükümlerinin uygulanması ve asıl işveren (idare) ile alt işveren (yüklenici) arasında oluşan uyuşmazlıkların bu şekilde çözülmesi gerekecektir. Sözleşme kapsamında çalıştırılan işçiye yapılacak ödemelerden sorumluluğun tamamen taraflardan birine ait olacağına ilişkin hüküm bulunması halinde ise yapılan ödemelerden sözleşme kapsamında sorumluluğu belirlenen taraf yükümlü olacaktır.
Sözleşmeler kapsamında çalıştırılan işçilere işçilik alacakları yapılan ödemeler iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden yapılmakta olduğundan işveren tarafından yapılan ödemelerin iadesine ilişkin açılan davalarda da iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden hesaplama yapılmak suretiyle iadeye konu olabilecek alacak yada tazminat miktarının belirlenmesi gerekmektedir.
İdare tarafından bir işin görülmesine ilişkin olarak yapılan hizmet alımlarına ilişkin sözleşmeler devamlı olarak belli bir yüklenici ile imzalanabileceği gibi dönemlere göre değişen yükleniciler ile de imzalanabilecek ve yerine getirilebilecektir.
Değişen dönemlerde farklı yükleniciler ile hizmetin yürütüldüğü durumlarda iş sözleşmesi sonlanan işçiye yapılan kıdem tazminatı ödemesinden işçiyi çalıştırdıkları dönemle orantılı olarak yükleniciler, ihbar tazminatı ödemesi ile yıllık izin ücreti ödemesinden son yüklenici, ücret alacağı ödemesi, hafta tatili ücreti ödemesi, fazla mesai ücreti ödemesi, ulusal bayram ve genel tatil günleri ödemesi ve sair adlar altında yapılan ödemelerden ise işçiyi çalıştırdıkları dönemle sınırlı olarak yükleniciler sorumlu olacaklardır.
İşveren işçilik alacakları nedeniyle yapmış olduğu ödemeleri ve ferilerini, sözleşmelerde ödemelerden işverenin sorumlu olacağına dair bir hüküm bulunmaması halinde işçiyi çalıştıran yüklenicilerden sözleşme hükümlerine uygun olarak talep edebilecektir.
Hizmet alım sözleşmeleri kapsamında işveren tarafından yapılan ödemelerin iadesine ilişkin açılan alacak yada tazminat davalarında yükleniciler arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmadığı gibi borçtan işverene karşı müteselsilen sorumlu olmalarını gerektiren bir kanun yada mevzuat hükmü de yoktur. Bu kapsamda ise yapılacak yargılama sonucunda yüklenicilerin sorumlu olduklarının kabul edilmesi halinde her bir yüklenici açısından ayrı ayrı sorumluluklarını belirtir şekilde hüküm kurulması gerekmektedir.
Davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketi vekili tarafından yetki itirazında bulunulmuş ise de, dosyada bulunan diğer davalının yetki itirazında bulunmadığı gibi taraflar arasında imzalanan sözleşmeler kapsamında yetkili mahkeme olarak … mahkemelerinin belirlendiği anlaşıldığından yetki itirazının reddine karar verilerek, yargılamaya mahkememizde devam olunmuştur.
Dava dışı işçi Mohammed Baqi HUSSEİN tarafından işçilik alacaklarına yönelik olarak … 20. İş Mahkemesinin 2015/2373 esas sayılı dosyası ile dava açıldığı, davalının Türkiye Radyo Televizyon Kurumu, ihbar olunanların dosyamız davalıları olduğu, mahkemece yapılan yargılama sonucunda 17/01/2019 tarih, 2015/2373 esas, 2019/26 karar sayılı kararı ile 1.094,32 TL kıdem tazminatı, 12.735,40 TL ihbar tazminatı, 7.107,38 TL yıllık izin ücreti alacağı, 1.007,30 TL yargılama gideri ile 2.725,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verildiği, dava dışı işçi tarafından mahkemece hüküm altına alınan alacakların … 13. İcra Dairesinin 2019/2620 esas sayılı dosyası ile icra takibine konu edildiği, icra takibi sırasında davacı tarafından 08/05/2021 tarihinde 35.750,65 TL ödeme yapıldığı, mahkeme vekalet ücreti ile icra vekalet ücreti yönünden kesinti yapılmaksızın yapılması gereken ödeme miktarının icra dosyasında yapılan kapak hesabına göre 37.123,49 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bilirkişi Fatma BEKTAŞ tarafından sunulan, dosya kapsamına, taraflar arasındaki sözleşmeye, usule, yargı kararlarına, denetime ve hüküm kurmaya elverişli rapora göre, dava dışı işçi tarafından açılan dava sonucunda icra dairesi kanalı ile ödenen miktarlardan davalıların sorumlu olduğunu belirterek her bir davalı yönünden dava dışı işçinin çalışma sürelerini dikkate almak suretiyle sorumlu olduğu miktarların tespit edildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan değerlendirme neticesinde, davacı kurum ile davalı … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi arasında 16/02/2013 – 28/02/2014 tarihlerini kapsayan dönemde, davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketi arasında 07/06/2014 – 27/04/2015 tarihlerini kapsayan dönemde hizmet alımına ilişkin sözleşmeler imzalandığı, dava dışı işçinin davalı … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinde 16/02/2013 – 28/02/2014 tarihleri arasında, davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinde 07/06/2014 – 27/04/2015 tarihleri arasında iş sözleşmesi karşılığında çalıştığı, iş sözleşmesinin işçilik alacaklarına hak kazanacak şekilde sonlandığı, davacı tarafından dava dışı işçiye işçilik alacakları nedeniyle 08/05/2021 tarihinde başlatılan icra takibi sırasında mahkeme vekalet ücreti ile icra vekalet ücreti stopaj miktarlarını düştükten sonra 35.750,65 TL ödeme yapıldığı, taraflar arasında imzalanan hizmet alımına ilişkin sözleşmeler ile dava dışı işçinin davalılar yanında çalışma süreleri dikkate alındığında davalı … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinın 1.110,14 TL ödemeden, davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinın 35.500,48 TL ödemeden sorumluluklarının bulunduğu, dava dışı işçi tarafından açılan işçilik alacaklarına ilişkin dava sırasında … 20. İş Mahkemesinin 2015/2373 esas sayılı dosyasında davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketi tarafından dava öncesinde ve dava dışı işçinin iş sözleşmesinin sonlanması sırasında yapılan ödemenin makbuz niteliğinde bulunduğu kabul edilerek işçilik alacaklarının hesaplandığı, davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinin dava öncesinde dava dışı işçinin işçilik alacaklarının tamamının ödendiğine yönelik itirazının bu nedenle yerinde olmadığı, taraflar arasında imzalanan hizmet alımı sözleşmelerin tip sözleşmeler olduğu, sözleşmelerin ve eki şartnameler kapsamında asıl işveren konumunda bulunan davacının işçilik alacaklarından sorumlu olacağına ilişkin herhangi bir düzenlemenin bulunmadığı, bu hali ile yapmış olduğu ödemeleri sorumluluğu bulunan yüklenicilerden talep etme imkanının olduğu anlaşıldığından davanın kabulü ile davacı tarafından yapılan ödemenin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan sorumlulukları oranında alınmasına, davalılar arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaması nedeniyle her bir davalıya karşı açılan dava ayrı bir dava gibi değerlendirilmek suretiyle vekalet ücretinin belirlenmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M ; gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1) Davanın KISMEN KABULÜ ile toplam 36.610,62 TL alacağın,
(i) 1.110,14 TL alacağın 08/05/2021 tarihinden itibaren işleyecek AVANS FAİZİ ile birlikte … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinden,
(ii) 35.500,48 TL alacağın 08/05/2021 tarihinden itibaren işleyecek AVANS FAİZİ ile birlikte … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinden,
AYRI AYRI ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 2.500,87 TL karar ve ilam harcından, dava açılışında alınan 634,29 TL peşin harcın düşülmesi ile alınması gereken 1.866,58 TL bakiye karar ve ilam harcının,
(i) 56,60 TL’sinin … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinden,
(ii) 1.809,98 TL’sinin … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinden,
AYRI AYRI ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.360,00 TL arabuluculuk ücretinin,
(i) 40,65 TL’sinin … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinden,
(ii) 1.299,91 TL’sinin … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinden,
(iii) 19,44 TL’sinin DAVACI İDARE’den,
AYRI AYRI ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) Davacı tarafından yargılama sırasında yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 295,50 TL tebligat gideri, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, 3,50 TL posta gideri toplamı 1.379,70 TL yargılama giderinin davanın kabul oranına göre hesaplanan 1.359,98 TL’si ile 634,29 TL peşin harç olmak üzere toplam 1.994,27 TL yargılama giderinin,
(i) 59,34 TL’sinin … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinden,
(ii) 1.897,49 TL’sinin … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinden,
AYRI AYRI ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
4) Davacının yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşıldığından her bir davalı yönünden kabul edilen miktar dikkate alınmak ve her bir davalı yönünden açılan dava ayrı dava olarak kabul edilmek suretiyle hesaplanan ve takdir edilen,
(i) 1.110,14 TL vekalet ücretinin … TANITIM ve Güvenlik Sistemleri Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketinden,
(ii) 9.200,00 TL vekalet ücretinin … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinden,
AYRI AYRI ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davalı … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketinin yargılama sırasında kendisini vekil ile temsil ettirmesi nedeniyle hesaplanan ve takdir edilen 287,47 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN alınarak … … Yapım Eğitim ve Yayıncılık Hizmetleri Limited Şirketi’ne VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin YÜZÜNE KARŞI, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nin 345/1. maddesi uyarınca 2 (iki) hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.22/11/2022
Katip … Hakim …
e – imzalıdır e – imzalıdır
Bu gerekçeli karar güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.