Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/194 Esas – 2022/745
T.C.
ANKARA “TÜRK MİLLETİ ADINA “
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/194 Esas
KARAR NO : 2022/745
HAKİM…
KATİP : ….

DAVACI ….
DAVALI ….
DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 21/03/2022
KARAR TARİHİ : 16/11/2022
KARAR YAZMA TARİHİ : 18/11/2022
Mahkememize açılan davanın yapılan açık yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Teşekkülerine bağlı …HES İşletme Müdürlüğünün ihtiyacı olan üç yıl süreli 20 kişi ile silahlı özel güvenlik hizmet işinin 2017/109936 ihale kayıt nolu ihale neticesinde davalının uhdesinde kalmış olduğunu, belirtilen sözleşme maddeleri gereği ihale karar pulu (damga vergisi) davalı tarafından 05.05.2017 tarihinde Teşekkülleri hesaplarına yatırılmış olduğunu. Söz konusu damga vergisi mükellef olan Teşekkülleri tarafından yasal süresi içerisinde beyan edilip vergi dairesine ödenmiş olmasına rağmen, davalı firmanın daha sonra Gelir İdaresi Başkanlığı aleyhine Vergi Mahkemesinde açtığı, dava neticesinde damga vergisini vergi dairesinden tahsil etmiş olduğunu. …Mal Müdürlüğü tarafından bahse konu damga vergisine ilişkin vergi/ceza “ihbarnamesi ve ödeme yazılarını Teşekküllerine gönderilmiş olduğunu. Tahakkuk eden 17.261,56-TL ihale karar damga vergisi aslı ve 14.931,25 -TL gecikme faizi 2.09.2021 tarihinde 12.215,04-TL Tecil faizi ise 04.10.2021 tarihinde olmak üzere toplam 44.407,85-TL …HES İşletme Müdürlüklerince, …Mal Müdürlüğüne ödenmiş olup ödemeye ilişkin belgeler dilekçeleri ekinde sunulduğunu. Ödemeyi takiben firmaya ödenen tutarın tarafımıza iadesi için yazılmışsa da, İşletme Müdürlüğü hesaplarına herhangi bir tutar iade edilmemiş olduğunu. Teşekküllerini 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye Tabi olarak kurulmuş sermayesinin tamamı Devlete ait kamu iktisadi teşekkülüdür. Teşekkülümüz mal alımı, hizmet alımı, yapım ve satın alımı işleri 4734 ve 4735 sayılı kanunlar ve ikincil mevzuatı hükümlerine göre yürütülmek olduğunu. Kamu İhale Genel Tebliği 78.30. Maddesinde; “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur: ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, (…) sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir.” denildiğini. Teşekkülleri ile davalı firma arasında imzalanan ve ekte sunulmuş olan “…HES İşletme Müdürlüğü İhtiyacı Olan Üç Yıl Süreli 20 Kişi İle Silahlı Özel Güvenlik Hizmeti Alımı İşi” Sözleşmenin Sözleşme Bedeline Dâhil Olan Giderler’ başlıklı 7. maddesi; “Taahhüdün yerine getirilmesine ilişkin, istekliler teklif fiyatına ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç gibi giderler (..) sözleşme bedeline dahildir. İlgili mevzuatı uyarınca hesaplanacak Katma Değer Vergisi, sözleşme bedeline dâhil olmayıp İdare tarafından Yükleniciye ödenecektir.” şeklinde belirtildiğini. Belirttikleri üzere; Kamu İhale Kanunu kapsamında yapılan ihalelerde Kamu İhale Kurumunca hazırlanan ve Teşekküllerinin ihalelerinde kullanılan tip sözleşme ve ekleri gereği sözleşme bedelince dahil olan ve yüklenicinin aramızdaki sözleşme gereği sorumlu olduğu tutar teşekküllerince ödenmek zorunda kalındığından söz konusu tutarın ödeme tarihi itibariyle işlemiş avans faiziyle tahsilini talep etme zorunluğu hasıl olmuş olduğunu. Arabuluculuğa başvurduklarını sonuç alamadıklarını ,fazlaya ilişkin haklarımız saklı kalmak kaydıyla 44.407,85-TL alacaklarının ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle taraflarına ödenmesine Yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak dava dilekçesi tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; ihale karar pulu, damga vergisini kamu gücünü kullanarak davacı idare tarafından müvekkili şirkete ödetilmiş olduğunu, tüm ihalelerin 4734 sayılı kanun kapsamında tip idari şartnameler şeklinde yapıldığını sözleşmede damga vergisini ihale makam tarafından ödeneceğini yüklenici firma sorumluluğunda olduğunu belirtilmesinin gerekli olduğunu, davacı idare tarafından idari şart namenin teklif fiyat dahil giderler başlıklı 25. Maddesini dayanak göstermiş olup yapılacak ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderlerini yükleniciye ait olduğunu, hükmüne atıf yapılmış olduğunu, TBK’nın 20. Maddesine göre genel işlem koşulları bir sözleşme yapılırken düzenleyenin ilerde çok sayıda benzer sözleşmeler kullanmak amacıyla önceden tek başına hazırlayarak karşı tarafa sunduğu sözleşme hükümleri olarak tanımlanmış olduğunu, düzenleyenin genel işlem koşulları hakkında yaptığı bilgilendirmenin açık olması gerektiğini, aksi takdirde genel işlem koşullarını yazılmamış sayılacağını tartışmasız olduğunu, davacı idarenin müvekkil ile yapmış olduğu delil sözleşmesi sayılan şartnamede yer alan hükümlerin 6098 sayılı TBK’nın 20. Maddesinde yer alan genel işlem koşulları, niteliğinde olduğunu açık olduğunu, idari şartnamenin müvekkili şirketin menfaatine aykırı olduğunu genel işlem koşullarının dürüstlük kurallarına aykırı olarak bağlaştırıcı şekilde hükümler kurulamayacağını davacı tarafın damga vergisini iki kez ödediklerine ilişkin beyanları somut olaya uygun düşmediği özel hukuk ilişkilerinde taraflar eşit konumda bulunup idariye herhangi bir üstünlük tanınmadığını, belirtilen nedenlerle açılan davanın tümden reddine karar verilmesini savunmuştur.
Gelir İdaresi Başkanlığı …Malmüdürlüğüne müzekkere yazılarak davalının Gaziantep … Vergi Mahkemesinin 2019/984 Esas 2019/1179 Karar sayılı kararına göre, davanın kabulüne karar verilmiş olduğundan davacı tarafa karar kapsamında yapılan iade – ödemesi var ise kalem kalem bildirilmesi istenilmiş olup gelen dosyaya eklenmiştir.
Davacı tarafın Vakıfbank vasıtasıyla yaptığı ödemelere ilişkin üç (3 ) adet …Mal Müdürlüğüne yapılan ödemelerin müzekkere ile istenilmiştir.
Gaziantep 1. Vergi Mahkemesine müzekkere yazılarak 2019/984 Esas 2019/1179 Karar sayılı dosyasının ve ilamın UYAP sistemi üzerinden istenilmiştir.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, tüm deliller toplandıktan sonra dosya Yeminli Mali Müşavir Vergi Müfettişi bilirkişi … , Emekli Sayıştay Uzman Denetçisi Hüsnü Erdal ÖZGÖRGÜN ile Nitelikli Hesap Uzmanı bilirkişi Mustafa Bayram MISIR ‘a tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 29/08/2022 tarihli raporda özetle; Sözleşme hukmu davalı yanca, Damga Vergisi Kanunu’nun, 6/6/2008 tarihli ve 26898 Mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5766 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 10/a maddesiyle değişik 8 inci maddesi,“Bu Kanunda yazılı resmi daireden maksat, genel ve özel bütçeli idarelerle il özel idareleri, belediyeler ve köylerdir. Bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmeler resmi daire sayılmaz.” Hükmü gereği davacı kurumun A.Ş. statüsünde ve Kamu İktisadi Teşekkülü olduğu anlaşılmakla, davacı Damga Vergisi Kanunu kapsamında resmi daire olarak kabul edilmeyeceği, bu kapsamda davacının imzalamış olduğu sözleşmelerde Kanunun 3.Maddesinde yer alan “Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.” hükmü davacı için cari olmayacağı kabul edilerek yorumlanmaktadır. Sözleşme hükmünün bizzat mahkeme tarafından yorumlanması gerektiğini. Dava dosyası içerisinde mevcut bilgi ve belgelerin incelenmesinden, delillerin ve hukuki durumun Takdirinin Mahkemeye ait olmak üzere; Taraflar arasındaki Sözleşme hükmünün ve ilgili mevzuatın yorumu münhasıran Mahkemeye ait olmakla, sözleşme hükmü ve mevzuata göre davacının rücuan talepte bulunup bulunmayacağının takdirinin Mahkeme’ye ait olacağını, Talep edilip edilemeyeceğinin takdiri Sözleşme’de yer alan ilgili düzenleme ve mevzuat gereğince Mahkeme’ye ait olmakla, talep edilebileceğinin düşünülmesi halinde; rücuya esas miktarın, Alacak Kalemleri; İhale Karar Pulu Tutarı: 17.261,56.TL ödeme tarihi: 22.09.2021,Tecil Faizi Tutarı: 12.215,04.TL ödeme tarihi:22.09.2021 ile Gecikme Faizi Tutarı: 14.931,25.TL, ödeme tarihi: 04.10.2021 olup TOPLAM 44 407,85.TL olarak hesaplanabileceğini, ödeme tarihinin de tabloda gösterildiği sonuç ve kanaati belirtilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; davacı teşekkülün ödemiş olduğu, ihale karar pulu – damga vergisini davalıdan tazmini için açılan rücuen tazminat davasına ilişkindir. Uyuşmazlık. Davacının rücuen tazminatını talep ettiği ihale karar pulu – damga vergisini taraflar arasındaki sözleşme ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanuna göre kimin ödemesi gerektiğinin tespiti ile vergi dairesine ödenmiş ihale karar pulu damga vergisi davalı tarafından Vergi Mahkemesi kararı ile geri alınmış olduğundan belirtilen ihale karar pulu ve damga vergisini davacı teşekkülün belirtilen mevzuat kapsamında davalı şirketten rücuen tazminat olarak talep edip edilmeyeceğinin tespitine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı, iddia, savunma, arabuluculuk tutanağı ile birlikte Gelir İdaresi Başkanlığı …Malmüdürlüğü ile Vakıfbank ödeme yazısı ve Gaziantep 1. Vergi Mahkemesinin 2019/984 Esas 2019/1179 sayılı kararı ile toplanan tüm deliller ile birlikte alınan bilirkişi kurulu raporu birlikte değerlendirildiğinde, bilirkişi kurulunun raporunda belirtildiği üzere; davacının rücuan talepte bulunup bulunmayacağının takdirinin Mahkeme’ye ait olacağını, talep edilebileceğinin düşünülmesi halinde; rücuya esas miktarın, Alacak Kalemleri; İhale Karar Pulu Tutarı: 17.261,56.TL ödeme tarihi: 22.09.2021,Tecil Faizi Tutarı: 12.215,04.TL ödeme tarihi:22.09.2021 ile Gecikme Faizi Tutarı: 14.931,25.TL, ödeme tarihi: 04.10.2021 olup TOPLAM 44 407,85.TL olarak hesaplanabileceğini belirtilmiş olup bilirkişi kurulu tarafından sunulan rapor denetime açık ve hüküm kurmaya elverişli görülerek, bu kapsamda davacı kurumun A.Ş. statüsünde ve Kamu İktisadi Teşekkülü olduğu anlaşılmakla, davacı Damga Vergisi Kanunu kapsamında resmi daire olarak kabul edilmeyeceği, bu kapsamda davacının imzalamış olduğu sözleşmelerde Kanunun 3.Maddesinde yer alan “Resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemlere ait kağıtların Damga Vergisini kişiler öder.” hükmü davacı için cari olmayacağı kabul edilerek, buna göre davanın kabulü ile, toplam 44.407,85.TL alacağın; 17.261,56.TL’ si olan ihale karar pulunun ödeme tarihi olan 22.09.2021 tarihinden itibaren, 12.215,04.TL’si olan tescil faizinin ödeme tarihi olan 22.09.2021 tarihinden itibaren, 14.931,25.TL’si olan gecikme faizinin ödeme tarihi olan 04.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek AVANS faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiştir. Taraflar tacir kabul edildiğinden işletilecek faize bu sebep ile avans faizi belirlenerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M ; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1)Davanın KABULÜ İLE, TOPLAM 44.407,85.TL ALACAĞIN; 17.261,56.TL’ si olan ihale karar pulunun ödeme tarihi olan 22.09.2021 tarihinden itibaren, 12.215,04.TL’si olan tescil faizinin ödeme tarihi olan 22.09.2021 tarihinden itibaren, 14.931,25.TL’si olan gecikme faizinin ödeme tarihi olan 04.10.2021 tarihinden itibaren işleyecek AVANS faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 3.033,50.TL karar ve ilam harcının, dava açılışında davacıdan alınan 758,38.TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 2.275,12.TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13.maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00.TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,

4) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 80,70 TL başvurma harcı,758,38.TL peşin harç, 133,25 TL tebligat ücreti, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, olmak üzere toplam 3.972,33.TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00.TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair; davacı vekili yüzüne, karşı davalı vekilinin yokluğunda olmak üzere, gerekçeli kararının tebliğinden itibaren, HMK.nun 345.maddesine göre 2 (iki) hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu usulen anlatıldı. 16/11/2022

Katip…
¸e-imzalıdır.

Hakim ….
¸e-imzalıdır.

¸* Bu karar 5070 sayılı kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır*¸