Emsal Mahkeme Kararı Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/146 E. 2022/838 K. 14.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/146 Esas – 2022/838
T.C.
… “TÜRK MİLLETİ ADINA “
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2022/146 Esas
KARAR NO : 2022/838
HAKİM : …
KATİP : ….

DAVACILAR :….

DAVALI ….
DAVA : Tazminat (Destekten Yoksun Kalma Tazminat)
DAVA TARİHİ : 02/03/2022
KARAR TARİHİ : 14/12/2022
KARAR YAZMA TARİHİ : 19/12/2022
Mahkememize açılan davanın yapılan açık yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; 16.01.2022 tarihinde sürücü … sevk ve idaresindeki …plakalı aracı ile direksiyon hakimiyetini kaybederek gidişine göre yolun solundan yoldan çıkarak patikaya takla atarak devrilmesi neticesinde tek taraflı, ölümlü, yaralanmalı ve maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, bu kazanın sonucunda …plakalı araçta … konumunda bulunan müvekkillerinden …’in öz; …’in ise 2014 yılından beri birlikte yaşadığı üvey evladı olan (eşi…’in oğlu) … (T.C: … ) vefat ettiğini, ölümü nedeniyle müvekkilleri maddi açıdan mağdur olduklarını, müteveffa … 28.11.2005 yılında dünyaya geldiğini, annesi… ile öz babası … 22.05.2013 tarihinde boşandıklarını, müteveffanın öz babası … 22.02.2014 tarihinde vefat etmiş olduğunu, müteveffanın annesi… ile … 2014 yılında dini nikahlı olarak evlenmiş olduklarını, 12.09.2018 tarihinde resmi nikah yapmış olduklarına, 9 yaşından bu yana babalık vazifesine yerine getirmekle birlikte; aralarında özlük-üveylik ilişki bulunmadan baba-oğul ilişkilerini yürütmekte olduklarını, Müteveffa ile davacılardan …’in arasındaki baba-oğul ilişkisine binaen müvekkili …’in de …’in vefatı nedeniyle desteğinden yoksun kalmış olduğunu, trafik kazası sonucu …’ın vefatı nedeniyle (…için 140.000,00-TL, … için 110.000,00-TL olmak üzere) ŞİMDİLİK 250.000,00-TL -belirsiz alacak davasına ilişkin geçici talepleri olduğunu, maddi tazminat bedelinin (destekten yoksun kalma tazminatı) temerrüt tarihi olan 18.02.2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt (avans) faizi ile birlikte, diğer kusurlu kişilerin kusurlarına düşen sorumluluk dahil olmak üzere limit sınırları içerisinde 6098 Sayılı TBK.nun 61, 2918 sayılı KTK’nın 88/1. Ve TBK.nun 163/1. maddeleri gereği teselsül hükümleri uyarınca davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile her bir davacı lehine ayrı ayrı hesaplanacak vekalet ücretinin , davalı yan üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir.

Davalıya usulüne uygun olarak dava dilekçesi tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, yetkili mahkemenin İstanbul Anadolu Mahkemeleri olduğunu, yetki itirazına ve zaman aşımı itirazında bulunduklarını, davalı müvekkili şirketin ZMMS sigortası kapsamında sorumluluğunun sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında olduğunu, onun için kusur oranını tespiti gerektiğini, ATK Trafik ihtisas Dairesinden rapor alınması gerektiğini, sorumluluklarının sigorta limiti kapsamında olduğunu, ceza mahkemesinin dosyası var ise sonucunun bekletici mesele yapılması gerektiğini, öncelikle kusur oranının belirlenmesi gerektiğini, ayrıca destekten yoksun kalma tazminatı talep edenlerin müteveffanın kendilerine destek olduğunu ispat etmekle mükellef olduğunu, bunu ispat etmeleri gerektiğini, SGK ‘den rücuya tabi bir tazminat veya yardım alıp almadığının sorulması gerektiğini, desteğin gelir durumunun kesin delille ispatlanması gerektiğini, hatır taşıması ile müterafik kusur olarak emniyet kemeri takılmadığına dair def’i bulunduklarını, müvekkili şirketin temerrütünün söz konusu olmadığını, dava tarihinden itibaren ancak yasal faize hükmedilebileceğini, belirtilen nedenlerde davanın usul ve esastan reddini savunmuştur.
Her ne kadar davalı sigorta vekili tarafından yetki ve zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de davalı sigorta şirketinin …’da bölge müdürlüğü bulunması nedeniyle KTK 110. Maddesine göre ve Yargıtay içtihatları kapsamında davalı vekilinin yetki itirazının REDDİNE, zamanaşımı yönünden de değerlendirildiğinde trafik kazası 16/01/2022 tarihi olup BK’nun 72 ve KTK’nun 109. Maddesine göre 2 ve 10 yıllık zaman aşımı ile uzamış dava ceza zaman aşımı sürede geçmemiş olduğundan zamanaşımı itirazının reddine, karar verilmiştir.
SGK Genel Müdürlüğünden, davacılara PSD bir gelir bağlanıp bağlanmadığına ilişkin müzekkere ile, Davacı tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile müteveffanın desteği konusunun araştırması için ilgili kolluğa yazılan müzekkere ile davalı sigorta şirketinden hasar, poliçe ve varsa ödeme belgelerine ilişkin yazılan müzekkere ile tazminata konu olan ölümlü trafik kazasına ilişkin … Asliye Ceza Mahkemesinin 2022/330 Esas sayılı dosyanın UYAP üzerinden celbi için yazılan bu müzekkerelerin cevapları gelmek ile dosya arasına alınmıştır.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, tüm deliller toplandıktan sonra dosya Aktüerya bilirkişisine tevdi edilmiş, bilirkişi tarafından düzenlenen 31/10/2022 tarihli raporda; olay tarihinde (16.01.2022) yılı ZMSS police teminat limitinin (500.000,00 TL) garamaten paylaştırılması sonucunda; davacı anne…’in destekten yoksun kalma tazminat tutarının 278.024,14 TL olduğu, davacı üvey babanın destekten yoksun kalma tazminat tutarının 221.975,86 TL olduğu, mahkeme tarafından tazminata hükmedilmesi durumunda davacı tarafın; sigorta şirketinin 18.02.2022 temerrüde düşme tarihinden itibaren yasal faiz yürütülerek tazminat talebinde bulunabileceği, hatır taşıması ve müterafik kusur olup olmadığına ilişkin hukuki değerlendirme ve indirim mahkemenin takdirinde olduğundan tarafınca değerlendirme ve indirim yapılmadığı belirtilmiştir.
Davacılar vekilinin dosya sunduğu 16/11/2022 tarihli TALEP ARTIRIM DİLEKÇESİ İLE; Fazlaya ilişkin her türlü talep, ıslah, hak ve dava açma hakları saklı kalmak kaydıyla değer artırım talebimizin kabulü ile davacı Anne… için 278.024,14-TL, davacı Baba … için 221.975,86-TL Olmak üzere TOPLAM 500.000,00-TL maddi tazminat bedelinin (destekten yoksun kalma tazminatı) 18.02.2022 tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt (avans) faizi ile birlikte diğer kusurlu kişilerin kusurlarına düşen sorumluluk da dahil olmak üzere limit sınırları içerisinde 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 61, 2918 sayılı KTK’nın 85/1. Ve Türk Borçlar Kanunu’nun 163. maddeleri gereği teselsül hükümleri uyarınca davalıdan müşterek ve müteselsilen tahsiline, karar verilmesini talep etmiş olup talep artırım harç makbuzunu dosyaya sunmuştur. Talep artırım dilekçesi davalı tarafa tebliğ edilerek tebliğ mazbatası dosyaya eklenmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; Tek taraflı meydana gelen trafik kazasından dolayı araçta yolcu konumunda bulunan müteveffanın ölümünden dolayı destekten yoksun kalan davacıların açtığı destekten yoksun kalma maddi tazminatına ilişkindir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 22/06/2018 tarih 2016/5 Esas, 2018/6 Karar sayılı kararında, annne ve/veya babanın çocuğunun haksız fiil ve veya akde aykırılık sonucu ölmesi nedeniyle açtığı destekten yoksun kalma tazminatı davalarında, destek ilişkisinin varlığının ispatı için Sosyal Güvenlik Kurumun’dan gelir bağlanması şartının aranmayacağı, destekten yoksun kalma tazminatı davalarında çocukların anne ve/veya babaya destek olduklarının karine olarak kabulünün gerektiği kabul edilmiştir.
Destekten yoksun kalma tazminatı; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 53. maddesinin 3. bendinde düzenlenmiş olup, “Ölüm halinde ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıpların tazmini gerekmektedir”. Bu maddeye göre, haksız fiilin doğrudan doğruya muhatabı olmayan, ancak bu haksız fiil nedeniyle ortaya çıkan ölüm olayından zarar gören ya da ileride zarar görmesi güçlü olasılık içinde bulunan kimselere tazminat hakkı tanınmıştır.
İçtihadı Birleştirme Kararının gerekçesine göre; ”Destekten yoksun kalma tazminatının doğumu için destek ile tazminat talebinde bulunan kişi arasında bir destek ilişkisi bulunmalıdır. Burada bahsedilen destek ilişkisi hukuksal bir ilişkiyi değil, eylemli bir durumu hedef tutar. Destek ilişkisinin varlığında destek olunanın ihtiyaçlarının sürekli ve düzenli olarak karşılanması yer almaktadır. Burada ifade edilmek istenen süreklilik ve düzenlilik hali yardımın belirlenen zamanlarda ve belirli miktarlarda yapılması değil, eğer destek ölmeseydi yardımların devam edeceğine dair bir beklentinin bulunmasıdır. Eğer yardım devamlı destek saiki ile değil de, tek seferlik, geçici, düzensiz ya da gelişigüzel zamanlarda yapılıyor ve ileride yardımın devam edeceğine dair bir beklenti yaratmıyorsa , bu durumda desteğin sürekli ve düzenli olduğundan bahsetmek mümkün olmayacaktır”.
Türk Borçlar Kanununun ilgili hükümlerinden anlaşıldığı üzere; destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan yardımdır. Bu tazminatın amacı, ölüm olayı olmasaydı ölenin yardımda bulunduğu kimselere yardımda bulunmaya devam edeceğinin düşünülmesi ve ölüm olayının bu süreci kesmesi sonucu destekten yararlanan kimselerin uğradıkları zararın peşin ve toptan şekilde tazmin edilmesi, bu kimselerin ölüm olayından önceki durumlarına kavuşturulmasıdır. Eş deyişle amaç; destekten yoksun kalanların, desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır. (Yargıtay …Hukuk Dairesinin 2019/213 Esas, 2019/7417 Kararı)
Burada önemle üzerinde durulması gereken husus, trafik kazasında ölen müteveffanın destek gücünün, ana ve/veya babanın destek ihtiyacı ile beklenilen destek şeklinin ve miktarının yaşam deneylerine uygun olması gereğidir.
Davacıların öz ve üvey oğlu olan müteveffanın davaya konu trafik kazası sonucu öldüğü sabit olup, dava konusu kazaya karışan …plakalı aracın kaza tarihi olan 16.01.2022 tarihi itibariyle 26.10.2021- 26.10.2022 tarihleri arasında geçerli 34453643 poliçe numaralı Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta poliçesi kapsamında teminat altına alan davalı sigorta şirketinin kazada davacılar açısından meydana gelen zarardan sorumlu bulunduğu anlaşılmıştır.
Davada, Davacı Anne … ile davacı üvey baba …’in açtığı Destekten Yoksun Kalma Maddi Tazminatı yönünden, trafik kazasında ölen müteveffa … ‘ın destekten yoksun kalma tazminatı davalarında çocukların anne ve babaya destek olduklarının karine olarak kabulünün gerektiği kabul edilmiştir. Türk Borçlar Kanununun 55. maddesine göre maddi delillerle hesaplanabilir sürekli ve düzenli fiili bir desteğin varlığı da kanıtlanmamış olsa dahi farazi desteğin karine olduğu kabul edilmektedir. Davacı üvey baba …’in ise öz baba olmamasına rağmen, … in vefat eden … (öz babasının hayatta olmadığı) ile beraber aynı evde yaşadığı, geçimini sağladığı, …’ın eğitim-öğrenim, giyim, yiyecek masraflarını üvey baba … tarafından karşılandığı tespit edilmiş olup babalık vazifesine yerine getirmekle birlikte; aralarında özlük-üveylik ilişki bulunmadan baba-oğul ilişkilerini yürütmekte olduklarını, sunulan bilgiler doğrultusundan davalı üvey baba Yılmaz

DAĞDEVİREN ile müteveffa çocuk … arasında fiili-düzenli destek ilişkisi olduğu kabul edilerek üvey baba için destek desteğin üvey babası olan davacı … yanında büyücüğü, birbirlerine maddi yönden destek oldukları tespit edilmiş olup Türk Borçlar Kanununun 50. ve 51. Maddeleri uyarınca, somut olayın özelliğine göre davacı anne ve üvey baba yararına, alabileceği destekler de dikkate alınarak aktüerya bilirkişi tarafından hesaplanan, hakkaniyete uygun olan davada, Davacı Anne …için 278.024,14 TL Destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı üvey baba …’in için 221.975,86 TL Destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere TOPLAM 500.000,00.TL maddi tazminat belirlendiği,
Buna göre davacılar vekili tarafından talep artırım dilekçesi sunulmuş olup, davalı Sigorta vekili tarafından Hatır Taşıması ile müterafik kusur emniyet kemeri takmadığına dair def’i de bulunmuş olup
DAVALI TARAFIN HATIR TAŞIMASI İLE EMNİYET KEMERİ TAKMADIĞINA DAİR MÜTERAFİK KUSUR DEF’İSİ DEGERLENDİRİLDİĞİNDE; taşımanın hatır taşıması olması halinde, 2918 Sayılı Kanun’un 87. maddesi gereğince işletenin sorumluluğunu gerektiren durumlarda TBK’nun genel hükümlerince hakimin tazminattan indirim yapabileceği düzenlemiş olup, Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarında da, sigortadan talep edilen tazminat taleplerinde hakim tarafından hatır taşıması nedeniyle indirim yapılabileceği kabul edilmiştir. Buna göre, davacıların desteğinin araç içerisinde hatıra binaen taşınması nedeniyle davalının sorumlu olacağı zarardan hatır taşımasına istinaden indirim yapılması gerekmiş, yerleşik Yargıtay içtihatları, davacının araçta bulunmama sebebi nazara alınarak davalının sorumlu olduğu tazminat miktarından %20 oranında indirim yapılması gerekiği kanaatine varılmıştır.
EMNİYET KEMERİNE DAİR MÜTERAFİK KUSUR YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLDİĞİNDE, Celp edilen savcılık dosyasında araç içerisinde bulunanların ve kaza mahallinne gelen kişilerin alınan beyanlarında; müteveffa …’ın kaza sonrası arabanın dışında cansız yattığına, araç içerisinde bulunanların ise araçtan çıktığına dair beyanlar dikkate alındığında, kaza anında müteveffanın emniyet kemerinin takılı olmadığı kannatine varılarak, davalının sorumlu olacağı zarardan emniyet kemeri takılmamasından dolayı müterafik kusura istinaden indirim yapılması gerekmiş, yerleşik Yargıtay içtihatları, müteveffanın emniyet kemeri takmaması nazara alınarak davalının sorumlu olduğu tazminat miktarından %20 oranında indirim yapılması gerekiği kanaatine varılmıştır.
Bu kapsamda, aktüerya bilirkişinin hesapladığı tazminat üzerinden hatır taşıması indirimi %20 ile emniyet kemeri takılmamasına ilişkin müterafik kusur indirimi %20 yapıldığında buna göre; davanın kısmen kabulü ile, Davacı Anne …için 177.935,45.TL Destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı üvey baba … için 142.064,55.TL Destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere TOPLAM 320,000,00.TL maddi tazminatın davalı sigorta şirketinin poliçe limiti kapsamında sorumlu olmak üzere, temerrüt tarihi olan 18/02/2022 tarihinden itibaren yasal faiz işletilecek şekilde davalı sigorta şirketinden alınarak, davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, karar verilmiştir.
Hatır taşıması ile müterafik kusur yönünden hükmedilen tazminat üzerinden yapılan indirime göre yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden ise, Yargıtay 17.Hukuk Dairesinin 2013/9086 Esas, 2014/7878 Karar sayılı vs yerleşik içtihatlarında belirtildiği üzere davanın “Hatır taşıması, Alkol,Emniyet Kemeri, Ehliyetsizlik” nedeniyle kısmen kabul edilmesi halinde, indirim TBK’nın 54. maddesinden kaynaklandığından reddedilen kısım yönünden davalı yararına vekalet ücreti ve yargılama gideri takdir edilemeyeceğinden, indirim sebebi yasal takdiri indirime dayandığından, hatır ve müterafik kusur olarak yapılan indirim sebebiyle red edilen miktar üzerinden yargılama gideri ile vekalet ücreti davalı taraf lehine takdir edilmeyerek, aşağıdaki şekilde hüküm oluşturulmuştur.

H Ü K Ü M ; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1) Davanın KISMEN KABULÜ İLE, Davacı Anne …için 177.935,45.TL Destekten yoksun kalma tazminatı ile davacı üvey baba … için 142.064,55.TL Destekten yoksun kalma tazminatı olmak üzere TOPLAM 320,000,00.TL maddi tazminatın davalı sigorta şirketinin poliçe limiti kapsamında sorumlu olmak üzere, temerrüt tarihi olan 18/02/2022 tarihinden itibaren yasal faiz işletilecek şekilde davalı sigorta şirketinden alınarak, davacılara ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin REDDİNE,
3) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 21.859,2‬0.TL karar ve ilam harcının, dava açılışında davacıdan alınan 853,88.TL peşin harç ile 853,88 TL talep artırım ıslah harcının toplamı olan 1.707,76.TL’nin düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 20.151,44‬.TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
4) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13.maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00.TL arabuluculuk ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,
5) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 80,70.TL başvurma harcı, 853,88.TL peşin harç, 853,88.TL talep artırım ıslah harcı, 82,00.TL tebligat ücreti, 1.000,00 TL bilirkişi ücreti, olmak üzere toplam 2.870,46‬.TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6) Davacıların yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 47.800,00.TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacılara verilmesine,
Dair, davacılar vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda olmak üzere, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nin 345/1. maddesi uyarınca 2 (iki) hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 14.12.2022

Katip …
✍e-imzalı

Hakim…
✍e-imzalı

** Bu karar 5070 sayılı kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır**