Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
14. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
KARAR
ESAS NO : 2021/601 Esas
KARAR NO : 2022/48

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI : … – … …
VEKİLLERİ : Av. … …
DAVA : Kooperatif Defter ve Kayıtlarını İnceleme İzni Verilmesi
DAVA TARİHİ : 22/10/2021
KARAR TARİHİ : 27/01/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 11/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Kooperatif ve Defter Kayıtlarını İnceleme İzni Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin, davalı kooperatifin son genel kurulunda denetim kurulu üyesi olarak seçildiğini, müvekkilinin, Kooperatifler Kanunu’nun 66. vd. maddeleri ile Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet Kooperatifi Anasözleşmesi’ nin 53. vd. maddelerinin yüklediği görev gereği kooperatif defter, belge ve hesaplarını incelemek ve raporunu tanzim etmek üzere 17.09.2021 tarihinde kooperatif merkezine gittiğini, ancak kooperatif başkanı Hamdi Çelik’in müvekkilinin talep ettiği defter ve belgeleri teslim etmediği gibi kooperatif çalışanlarına, kooperatif denetçisi müvekkilini darp etme talimatı verdiğini, bu hususun Bahçelievler Polis Merkezi Amirliği’nde verilen ifade ve alınan darp raporu ile de sabit olduğunu, yöneticilerin, inceleme yükümlülüğünü yerine getirecek olan denetçilere kooperatifin defter ve belgelerini vermekle, ibraz etmekle yükümlü olduklarını, yöneticilerin bu ibraz yükümlülüğü yanında ayrıca denetçilere bilgi verme yükümlülüğün de bulunduğunu, bazı yönetim kurulu üyelerinin üyelik şartlarını taşımadığı ve / veya kaybettiği yönünde gelen ihbar ve bildirimler kapsamında yönetim kurulu üyelerinin üyelik şartlarını araştırma görevinin de denetçilere ait olduğunu, ithamların ciddiyeti, bazılarının suç teşkil etmesi ve kooperatifçiliğe hâkim temel ilkelerden eşit işlemde bulunma yükümlülüğünü ihlal eder nitelikte bulunmaları karşısında denetçi olan müvekkilinin, inceleme yapmak, rapor tanzim etmek ve nihayet gerek görürse genel kurula bildirmesi gerektiğini, kooperatif defterlerinin, gerekli işlemlerin yapılması için kooperatif merkezinde bulunması gerektiğini, kooperatif yönetimi incelemeye engel olursa denetçinin bu müdahaleyi ortadan kaldırması için mahkemeye başvurmasının olanaklı olduğunu, denetim kurulu üyelerinin, kendilerine kanun ve ana sözleşme ile verilen görev ve yetkileri gerekirse tek başlarına da kullanabileceklerini, son genel kurulda müvekkili ile birlikte denetçi olarak seçilen Hakkı Sağ’ın, yönetim kurulu başkanı…. ‘le …. plakalı takside ortaklığı olduğunu tespit eden müvekkilinin durumu ihtarla kooperatife bildirdiğini, müvekkilin bildirimi sonrası denetçi Hakkı Sağ’ın görevden alındığını ve yerine yedek seçilen denetçi geldiğini, müvekkiline karşı hasmane tutumun sebebinin bu tespiti yapmış olması ve kooperatife bildirmesi olduğunu, müvekkilinin kooperatif merkezinde can güvenliği bulunmadığını belirterek denetçi müvekkilinin kanun ve ana sözleşmeyle yüklendiği görevleri yerine getirebilmesi için, tüm kooperatif defterlerinin, ortaklar defterinin, fatura ve belgelerin incelenmek ve iade edilmek üzere mahkemeye getirtilmesini, bunun mümkün olmaması halinde müvekkilinin kooperatif merkezinde inceleme yapabilmesi için güvenlik önlemleri aldırılmasını talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacı yanın talebinin hukuken dinlenebilecek ve dava konusu edilebilecek bir talep olmadığını, Hukuk Mahkemelerinin böyle bir hususta karar verme yetki ve görevi bulunmadığını, olsa olsa Cumhuriyet Savcılığı ve/veya ceza mahkemelerinde kovuşturma konusu edilebilecek bir durum olabileceğini, davacının Ankara …. . Asliye Ticaret Mahkemesindeki davanın davacısı…. ile menfaat ve eylem birliği içerisinde, kooperatif zararına hareket ettiğini, davacının yönetim kurulu görevinden istifa eden bir üyeyi bu kadar savunmasının istifa eden ve ardından müvekkili kooperatife karşı dava açan eski yönetim kurulu üyesi ile arasında büyük bir olasılıkla istifa vakasından evveline dayanan ve 1163 sayılı yasanın 54. maddesi kapsamında sayılabilecek bir çıkar ilişkisinin var olabileceğini düşündürdüğünü, bu durumun ise davacı Denetim Kurulu üyesinin amacının denetim görevini yapmak değil de istifa eden eski yönetim kurulu üyesinin davasına delil yaratmak, bu yolda ona yardımcı olmak olarak düşünüldüğünü, davacının 10.07.2021 tarihli Genel Kurul da Denetim Kurulu üyesi olarak seçildiğini, görevine de 10.07.2021 tarihinden itibaren başladığını, bu durum karşısında ve ana sözleşme gereğince davacı yanın 3’er aylık dilimler halinde hazırlamakla görevli olduğu Denetim Kurulu raporunun ilk dönemi Temmuz Ağustos ve Eylül 2021 tarihlerini kapsadığını, davacı yanca 10.07.2021 – 30.09.2021 tarihleri arasındaki döneme ilişkin Denetlim Kurulu raporunun hazırlandığını, davacı yanca hazırlanması gereken 01.10.2021 – 31.12.2021 arası 3 aylık döneme ait denetim kurulu raporunun hazırlanma süresinin ise henüz dolmadığını, bu açıdan bakıldığında davacı yanın dava konusu edilemeyecek “defter ve belgeleri incelememe izin vermediler ” şeklindeki bir hususun somut olarak da varit olmadığını belirterek davanın öncelikle usulden, mahkeme aksi kanaatte olursa esastan reddini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Dava, davalı kooperatif defter ve kayıtlarının incelenmesinin sağlanması istemine ilişkindir.
Mahkememizce deliller toplanmış, davalı kooperatifin ana sözleşmesi ile ticaret sicil özeti getirtilmiştir.
1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 66/2. maddesine göre; yöneticiler, görevlerini/incelemelerini yerine getirebilmeleri için denetçilere kooperatifin defter ve belgelerini vermekle/ibraz etmekle yükümlü olup, defter ve belgeler kooperatif merkezinde denetçilerin incelemesine hazır bulundurulur.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nun Ek md. 2/2’de, defter ve belgeleri incelemek üzere denetçilere teslim etmeyen yöneticiler hakkında hapis ve ağır para cezası öngörülmüştür.
Davalı kooperatif Ana Sözleşmesi’nin 53/3. maddesi uyarınca, denetim kurulu üyeleri, kendilerine Kanun ve Ana Sözleşme ile verilen görev ve yetkileri gerektiğinde tek başlarına da kullanabilirler. Bu nedenle davacının tek başına talepte bulunma hakkı (aktif husumet) vardır.
Denetçiler Kurulu, Kooperatifler Kanunu’nun 43. maddesi uyarınca, genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine de sahiptir.
Davalı vekili tarafından, davacının da yer aldığı denetim kurulu tarafından, davadan önceki 10.07.2021 – 20.09.2021 dönemi yönünden rapor hazırlandığı, sonraki dönem için dava tarihi itibariyle rapor hazırlama süresinin henüz dolmadığı savunulmuş ise de, cevap dilekçesi ekinde sunulan Denetim Kurulu Raporu’nda ismi bulunan denetçi Hakkı Sağ’ın 15.09.2021 tarihli dilekçe ile istifa etmesi nedeniyle yerine aynı tarih itibariyle yedek listede 1. sıra da bulunan Kalender Akbuğa’nın geçtiği, bu duruma göre de 30.09.2021 tarihine göre yapılan denetime ilişkin belgelerin geçerliliğinin tartışmalı olduğu ve bu savunmaya itibar edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.
Kooperatifler Kanunu’nda, denetim kurulunun kooperatif defter ve belgelerini inceleyememesi halinde başvurulabilecek yollar belirtilmiş olup, dava dilekçesinin konu ve sonuç bölümlerinde belirtilen, davalı kooperatifin defter ve belgelerin mahkemeye getirtilmesi, bunun mümkün olmaması halinde davacının kooperatif merkezinde inceleme yapılabilmesi için güvenlik önlemleri aldırılmasına ilişkin talepler hakkında mahkememizin yetkisi bulunmadığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:
Davanın REDDİNE,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL harcın karar davacıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettiren davalı yararına AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekili davacı vekili Av. …. ile davalı vekili Av. …’IN yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içerisinde ANKARA BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ’ne İSTİNAF BAŞVURU YOLU açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 27/01/2022

Başkan …
✍e-imzalı
Üye …
✍e-imzalı
Üye …
✍e-imzalı
Katip …
✍e-imzalı