Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/422 Esas – 2022/746
T.C.
… “TÜRK MİLLETİ ADINA “
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2021/422 Esas
KARAR NO : 2022/746

HAKİM :…
KATİP :….

DAVACI :….
DAVALI : ….

DAVA : ALACAK (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/07/2021
KARAR TARİHİ : 16/11/2022
KARAR YAZMA TARİHİ : 21/11/2022
Mahkememize açılan davanın yapılan açık yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
DAVA DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Müvekkili kurumun taşra teşkilatında yer alan … Et Kombinası Müdürlüğünün ihtiyacı sebebiyle genel müdürlüklerince 01/04/2020 tarihinde 2020/114726 İKN ‘li … Et Kombinesi Kavurmahane ve depolama alanı yapılması işi için ihaleye çıkarılmış olup ihalenin davalı şirket ile 21/04/2020 tarihinde sözleşme imzalandığını ,ihale konusu işin bitimini 07/09/2020 olarak belirlendiğini, ancak verilen ek sürelere rağmen işin bitimi tarihinden yapılan incelemede işin tamamlanmadığının tespit edildiğini, sözleşme ve mevcut hükümleri çerçevesinde 15 günlük cezalı süre başlatıldığını, iş bu cezalı sürenin 17/10/2020 tarihinde dolmasına rağmen 20/10/2020 tarihinde yapılan tespitle işin halen tamamlanmadığı anlaşıldı. Yapılan incelemede toplam işin %70,395 ‘lik kısmının tamamlandığı, %25,6049 kısmına tekamül eden imalatın tamamlandığının tespit edildiğini, yapı denetim heyetlerince iş yerinde yapılan inceleme sonucunda donuk et kıyma makinesi ve kavurma kazanı tam tamamlanmadığı, bu makinenin verimli çalışmadığının tespit edildiğinden 4735 sayılı KHİ’na göre sözleşmeyi feshettiklerini, teminatı irad kaydettiklerini eksik kalan imalatların tamamlanması için 10/03/2021 tarihli yeniden ihale çıkarttıklarını, 10/03/2021 tarihinde 2.689.922,00 TL bedel üzerinden … Makine … A.Ş firması ile 05/04/2021 tarihinde ihaleye göre sözleşme imzaladıklarını, toplam kurum zararının 2.164.938,62 TL olduğunu, davalı firmanın hak edişinden blokeyi alana 1.067.025,19 TL mahsup edildiğinden davalının 1.097.913,43 TL borçlu kaldığını, davalı firmaya borcun ödenmesi için yazı yazıldığını, buna rağmen bugüne kadar ödeme yapılmadığını, ayrıca davalı firmanın 22/04/2021 tarihli 25455 nolu yazıda kurumlarınca 477.792,57 TL’lik KDV hariç kesin hak ediş düzenlenerek davalı firmaya gönderildiğini, ancak davalı firmanın fatura kesmediğinden davalı firmaya alacak kaydı yapılmadığını, bu durumda kurumlarının davalı firma ile yaptıkları sözleşmeye güvenerek başka bir sözleşme firsatı kaçırdığından daha az maliyetle yaptırabilecek işleri yeniden ihaleye girerek pahalıya yaptırmak zorunda kaldığından menfi zararı talep etmek zorunda kaldıklarını, davalı tarafın bu zararlarını ödememesi üzerine arabuluculuğa başvurduklarını, sonuç alamadıklarını, şimdilik 10.000,00 TL’nin 15/05/2020 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafın üzerinde bırakılmasını talep etmiştir.
Davalıya usulüne uygun olarak dava dilekçesi tebliğ edilerek taraf teşkili sağlanmıştır.
CEVAP DİLEKÇESİNDE ÖZETLE; Görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olup , davalı tarafın tacir olmadığını, bu nedenle davaya bakmakla görevli mahkemenin asliye hukuk mahkemesi olduğunu, davanın konusunun KİH çerçevesinde akdedilmiş bir ihaleye ilişkin sözleşmenin feshi sonrası yeni ihale sonrası akdedilen sözleşmenin bedeli kaynaklı aradaki farkın idari zarar olarak istenmesine ilişkin olduğunu, davalı idarinin ihale sözleşmesini haksız yere fesh etmiş olduğunu … 12. AHM’nin 2020/1043 Esas sayılı dosyası ile ihalenin haksız fesh edildiğinin tespitine ilişkin dava açtıklarını, davanın derdest olup bekletici mesele yapılmasını gerektiğini, fesih süresince davalı müvekkiline yapılan tebligatların usulüne uygun gerçekleşmediğini, bu nedenle sözleşmenin feshinin hukuka aykırı olduğunu, 04 POZ nolu işin imalatının gerçekleştirememesinin BK’nun aşırı ifa güçlüğü doğrultusunda değerlendirilmesi gerektiğini, sözleşmenin mevcut olağanüstü şartlara göre uyarlanması, yada sözleşmenin feshi / sözleşmeden dönme talep edilmesinin BK’na göre mümkün olduğunu, dava konusu sözleşmenin götürü bedel sözleşmesi olup BK’nun 480. Maddesinin uygulanmasının mümkün olduğunu, davalı idarenin müvekkili davalıya pandemi süreci kaynaklı olarak verilmesi gereken süre uzatmalarını vermediğini, uyuşmazlığın çözümü için yüksek fen kurumuna uyuşmazlığın götürülmeyerek sözleşmeyi fesh etmesini davacı tarafı için hukuka aykırılık arz ettiğini, davacı idarenin ödemesi gerekin hak edişleri zamanında ödemediğini, davacı idarenin eski ihale ile yeni ihale arasındaki farkı zarar olarak müvekkilinden istediğini, oysa iki ihalenin koşullarının farklı olduğunu, buna göre aradaki farkın zarar olarak istenmesinin hukuka aykırı olduğunu, itirazlarının kabulü ile davanın reddini savunmuştur.
Her iki tarafta tacir olduğundan görev re’sen kamu düzeni gereği dikkate alındığından mahkememiz görevli olduğundan davalı tarafın bu konudaki itirazının reddine karar verilmiştir.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, tüm deliller toplandıktan sonra dosya Makine Mühendisi bilirkişi … , SMMM Güner KARDEŞ ARISOY , Nitelikli Hesap Uzmanı Hasan ERDOĞAN ve Emekli Sayıştay Uzman Denetçisi Atilla İNAN ‘a tevdi edilmiş, bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 18/07/2022 tarihli raporda, Öncelikle davalı tarafından … 12. AHM’nin 2020/1043 E. Sayılı dosyasında sözleşmenin haksız feshedildiğine dair dava açıldığının belirtilmesi ve uyuşmazlık konuları arasında bulunmaması ve yönde görev verilmemesi nedeniyle sözleşmenin feshinin haklı olup olmadığı yönünden bir değerlendirme yapılmadığını, bu hususun mahkemenin takdirinde bulunduğunu, davacı idarenin sözleşmenin feshi ve eksik kalan işlerin tamamlama ihalesiyle yapılması nedeniyle oluştuğu iddia edilen menfi zararının hesaplanabilmesi için ; Öncelikle; her iki ihalenin de açık vs. aynı olup olmadığınin belirlenmesini, Feshedilen sözleşmedeki eksik kalan işlerin tek tek belirlenmesini, Tamamlama ihalesindeki işlerin, feshedilen sözleşmedeki eksik kalan işler olup olmadığının belirlenmesini, farklı ilave kalem varsa çıkarılarak ilk ihaladeki eksik kalan işlerle tamamlama ihalesinin iş kalemleri yönünden eşitlenmesini, daha sonra eksik kalan ve tamamlama ihalesine çıkan işler için, ilk ihaledenin 2.ncisinin yani Metin Boğa Firmasının eksik kalan/tamamlama ihalesine çıkan işler için teklif ettiği rakamlarla çarpılarak, ilk ihalenin 2.ncisinin rakamlarıyla eksik kalan işlerin bedelinin belirlenmesini, daha sonra ise tamamlama ihalesindeki rakamdan, ilk ihalenin 2.ncisinin rakamına göre belirlenen eksik iş bedelinin çıkarılması sonucu davacı idarenin menfi zararının belirlenmesi gerektiğini, Ancak yukarıda belirtilen hesaplamanın heyetlerince bilirkişilerin branşı dışında kaldığını, bu nedenle bu hesaplamayı yapabilecek kamu ihale sözleşmelerinden anlayan Makine mühendisi veya mahkemece belirlenecek teknik bilirkişinin eklenmesi gerektiğini, Belirtilen hususun ikmali halinde davacı idarenin menfi zararının hesaplanabileceği görüşüne varılmıştır.

EMEKLİ SAYIŞTAY UZMAN BİLİRKİŞİSİ ATİLLA İNAN TARAFINDAN DÜZELENEN 19/07/2022 TARİHLİ RAPORUNDA ÖZETLE; Öncelikle ihalenin haklı bir fesih ile iptal edildiğini Haklı bir fesih için Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 20. maddesinde; “…Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder: a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir…” şeklinde belirtilen koşulların gerçekleştiği kanaatine varıldığı, bunun sonucunda davacı idarenin taleplerinin yasal olduğunu, burada taraflar arasındaki sözleşmenin feshi ile eksik kalan işler yönünden tamamlama ihalesi yapılması nedeniyle davacı idarenin talep edebileceği menfi zararı hesaplandığını, buna göre, sözleşmenin feshedilerek tamamlama ihalesi yapılması nedeniyle oluşan idare zararı; tamamlanmayan işler yönünden ilk ihale sözleşmesindeki en iyi teklif ile 2.(tamamlama) ihalesinin 1. sinin (ihaleyi kazananın) teklifi arasındaki farktan oluşmakta olduğunu, ayrıca ihale ilan ve damga vergisinin eklenmesi gerektiğini, İlk ihalede en iyi 2.nci teklif : 2.071.000,00.TL. (Metin Boğa Firması) Sözleşme tarihi : 21.04.2020 – İkinci (tamamla) ihale sözleşmesi 1.ncisi Teklifi : 2.689.992,00.TL. (Meztaş..A.Ş.) Sözleşme tarihi : 02.04.2021 İncelemesi sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı vekilinin dosyaya sunduğu 01/11/2022 tarihli beyan dilekçesi ile,dava tarihinden sonraki bir tarihte alınan bir idari kararla idare zararına sebebiyet veren makinenin yapılmasından/alınmasından vazgeçilmesi ve vazgeçme neticesinde yeniden hesaplanan idare zararının davalının blokede tutulan alacağından mahsup edilmesi sebepleriyle Kurumlarının davalıdan bir alacağı kalmamasından ötürü huzurlarınızdaki davada, fazlaya ilişkin hakları ve sonradan ortaya çıkabilecek diğer nedenlerle dava açma hakları baki kalmak kaydıyla; Davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilemesine yer olmadığına, karar verilmesini beyan etmiştir.
Davalı vekili de davanın esastan reddine karar verilmesini beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, davacı idarenin ihale sözleşmesini fesh etmesi nedeniyle eksik kalan işleri ihale yoluyla başka bir şirkete pahalı yaptırdığı iddiasından dolayı açtığın menfi zarara ilişkin alacak davasıdır.
Davacı taraf vekilinin dosyaya sunduğu beyan dilekçesi ile fazlaya ilişkin hakları ve sonradan ortaya çıkabilecek diğer nedenlerle dava açma hakları baki kalmak kaydıyla; davanın konusuz kaldığı beyan edildiğinden, bir bakımına talebini atiye bırakmış olduğundan, davacı taraf tek taraflı irade beyanı ile davanın konusuz kaldığını beyan etmek ile buna göre bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Ancak taraflar arasında bir anlaşma, sulh, davadan vazgeçme veya feragat bulunmadığından, davacı taraf dava açma hakları baki kalmak kaydıyla; davanın konusuz kaldığını beyan edildiğinden, davacı taraf talebini atiye bırakmış olduğundan, ileride dava açma haklarını saklı tutmuş olduğundan, buna göre açılan davanın yargılama gideri ve vekalet ücretinden davacı taraf sorumlu tutularak aşagıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M ; Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1Davacı tarafın beyanı kapsamında davanın konusuz kaldığı beyan edildiğinden buna göre BİR KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA ,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70.TL harçtan, dava açılışında alınan 170,78.TL peşin harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 90,08.TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran davacı tarafa iadesine,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13.maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00.TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydedilmesine,

4) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5) Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.200,00.TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak yatıranlara iadesine,
Dair; davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı olmak üzere, gerekçeli kararının tebliğinden itibaren, HMK.nun 345.maddesine göre 2 (iki) hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu usulen anlatıldı. 16/11/2022
Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim ….
¸e-imzalıdır.

** Bu karar 5070 sayılı kanun gereğince elektronik imza ile imzalanmıştır**