Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/629 Esas – 2021/286
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/629
KARAR NO : 2021/286

HAKİM :…
KATİP :…

DAVACI : …
VEKİLİ : Av….

DAVALILAR : 1- …
VEKİLİ : Av….

2-…
VEKİLİ : Av….

DAVA : Tazminat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 01/08/2016
KARAR TARİHİ : 13/04/2021
KARAR YAZIM TARİHİ : 03/05/2021

Mahkememize açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
Davacı vekili ayrıntısı…Tüketici Mahkemesine sunmuş olduğu dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere, davalı… şirketi tarafından üretilen, diğer davalı… şirketinin satıcılığını yaptığı saman…makinesini 03/05/2016 tarihinde satın aldığını, davacının kendi mahallesi ve diğer mahallelerde buğday ve arpa hasadından kalan sapları saman ve fiğ balyası haline getirip satmak suretiyle geçimini sağladığını, yaptığı işin mevsimlik nitelikte bir iş olduğunu, davalılardan 2005 yılından itibaren değişik zamanlarda makine alımı yaptığını, davaya konu makineyi satın aldıktan sonra arazide yapmış olduğu çalışmalar sırasında makinenin…yapmaya teknik ve mekanik olarak ehil olmadığını tespit ettiğini, durumu satıcı firmaya bildirdiğini, satıcı firmanın üretici firma ile iletişim kurulduğunu ve sezon öncesinde makinenin kullanmaya uygun hale getirileceğini beyan ettiğini, ancak buna rağmen gerek satıcı firmanın, gerekse üretici firmanın satmış oldukları makinenin tamirini üstlenmediklerini, satın aldığı makinenin tamirinin yapılmaması nedeniyle davacının belirtilen yıl içerisinde çalışamadığını, sap ve fiğ balyası yapamaması nedeniyle zarara uğradığını, ayrıca gerek kendisinin, gerekse iş yapmayı kararlaştırdığı diğer çiftçilerin saplarını ve fiğlerini…haline getirememesi nedeniyle kendisinin ve diğer çiftçilerin saplarının tarlada kaldığını, bu suretle de elde etmeyi amaçladığı bir kısım gelirlerden mahrum kaldığını, gerek mahrum kaldığı gelirlerden, gerekse ayıplı ürünün çalışamaması nedeniyle oluşan zararlardan ayıplı ürünü satan ve üreten davalıların sorumlu olduğunu belirterek gizli ayıplı ve tamiri gerçekleşmeyen malın bedeli karşılığında iadesine, davacının mahrum kaldığı üretim ve satıştan doğan zararlarının davalılardan alınmasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Ankara 5. Tüketici Mahkemesinin 01/08/2016 tarih, 2016/1111 esas, 2016/793 karar sayılı görevsizlik kararı ile dosya…Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmiştir.

Davalı… Tarım Makinaları Otomotiv Nakliyat Turizm Zahirecilik İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi vekili…Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu ayrıntısı cevap dilekçesinde yazılı olduğu üzere, harç yatırılmadan açılan davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesini, süresinde ayıp ihbarının olmadığını, zaman aşımı nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini, yetkili mahkemenin Gölbaşı (Ankara) Asliye Hukuk Mahkemesi olduğunu, davacının dilekçesinde belirtmiş olduğu gelir miktarı dikkate alındığında tacir sınıfında olduğunu, görevli mahkemenin bu nedenle asliye ticaret mahkemesi olduğunu, gizli ayıp iddiasının davacı tarafından ispatlanmasının gerektiğini, davacının üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmeksizin dava açtığını, basiretli bir tacir gibi davranmadığını, aldığı makineyi kontrol etme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, davacının satın aldığı makineyi kullanıp kullanmadığı, işlerini satın aldığı makine ile yapıp yapmadığı hususlarının belli olmadığını, zarar iddiasının ve tazminat taleplerinin haksız ve dayanaksız olduğunu, fiğ balyası yapılabilmesi için makinenin haşbay adı verilen parçasının sökülmesinin gerektiğini, davacının bu hususu yerine getirmeksizin makineyi çalıştırmaya çalıştığını, parçanın sökülmesinin yetkili servis tarafından yapılmasının gerektiğini, makinenin satış tarihi dikkate alındığında arazide arıza verdiği iddiasına yönelik tarihte arızanın tespit edilmesinin mümkün olmadığını, davacının uğradığı zararı ispat edemediğini, davalının oluştuğu iddia olunan zararın oluşmasında kusurunun bulunmadığını, davacının taleplerinin açık olmadığını belirterek öncelikle davanın harç, zaman aşımı, görev, yetki yönlerinden reddine, işin esasına girilmesi halinde ise haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın esastan reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı… Makina Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi vekili…Asliye Hukuk Mahkemesine sunmuş olduğu ayrıntısı cevap dilekçesinde yazılı olduğu üzere, davalının dava konusu makinenin üreticisi olduğunu, diğer davalı ile aralarında bayilik veya benzeri bir anlaşma olmadığını, dava konusu makinenin diğer davalıya satışının yapıldığını, davacıya yapılan bir satışın bulunmadığını, davaya konu makinenin arızasına yönelik servis hizmetinin diğer davalı tarafından verildiğini, davalı şirket tarafından kendisine ulaşılmasından sonra dava konusu makinede üretimden kaynaklı bir hata olup olmadığı hususunun tespiti için personel görevlendirildiğini, servis hizmeti verildiğini, ancak hizmet sonrasında gerek davacı tarafından, gerekse hazır bulunan akrabası tarafından servis hizmet tutanağının imzalanmadığını, servis hizmeti neticesinde davacının öne sürdüğü arızaların giderildiğini, davacı tarafından davalıya herhangi bir ihtarname gönderilmediğini, davacının oluştuğunu öne sürdüğü zararlardan herhangi bir sorumluluklarının bulunmadığını belirterek haksız ve hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Ankara … Asliye Hukuk Mahkemesinin 03/11/2020 tarih, 2017/462 esas, 2020/279 karar sayılı görevsizlik kararı ile dosya mahkememize gönderilmiş, davacının tacir sayılanlar arasında olduğu kabul edilmek suretiyle yargılamaya mahkememizce devam olunmuştur.
Dava, satım sözleşmesinden dönme, malın iadesi koşuluyla bedelinin iadesi, gizli ayıp nedeniyle oluşan zararın ve mahrum kalınan karın ödenmesi talebine yönelik tazminat davasıdır.
Davaya konu…makinesi üzerinde konusunda uzman bilirkişiler makine mühendisi Veli Bülent OĞUZ ile ziraat yüksek mühendisi İlyas BULUT tarafından düzenlenen rapora göre, davaya konu edilen saman – balya makinesinin fabrikasyon hatalı ve gizli ayıplı olduğunun tespit edildiğinin ve davacının uğramış olduğu zararın ise 170.188,00 TL olarak hesaplandığının bildirildiği anlaşılmış, tarafların itirazları üzerine düzenlenen ek raporda ise asıl rapordaki tespitleri değiştirir bir durumun olmadığının bildirildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler ziraat mühendisi Ergün DÖKER, makine mühendisi Bülent ARAS ve hesap bilirkişisi Serpil EJDER tarafından düzenlenen 22/03/2019 tarihli rapor ile, davaya konu makinenin gizli ayıplı olduğunun, fiğ balyası bağlama yönünden davacının kiralamasına rağmen hasadı yapılmayan tarım arazisine yönelik mahrum kalınan gelir kaybının 75.430,00 TL, tarlada bulunan otların uzaklaştırma maliyetinin 9.500,00 TL, belirtilen alanda fiğ balyası yapılamamasından kaynaklanan zararının 7.358,00 TL, sap balyası yönünden mahrum kalınan gelir kaybının 77.600,00 TL olduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
Bilirkişiler ziraat mühendisi Ergün DÖKER, makine mühendisi Bülent ARAS ve hesap bilirkişisi Serpil EJDER tarafından düzenlenen 05/05/2020 tarihli ek rapor ile, davaya konu makinenin gizli ayıplı olduğunun, fiğ balyası bağlama yönünden davacının kiralamasına rağmen hasadı yapılmayan tarım arazisine yönelik mahrum kalınan gelir kaybının 58.557,50 TL, tarlada bulunan otların uzaklaştırma maliyetinin 9.500,00 TL, belirtilen alanda fiğ balyası yapılamamasından kaynaklanan zararının 7.358,00 TL, sap balyası yönünden mahrum kalınan gelir kaybının 77.600,00 TL olduğunun tespit edildiği bildirilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun Ayıptan sorumluluk başlıklı 219/1. maddesi “Satıcı, alıcıya karşı herhangi bir surette bildirdiği niteliklerin satılanda bulunmaması sebebiyle sorumlu olduğu gibi, nitelik veya niteliği etkileyen niceliğine aykırı olan, kullanım amacı bakımından değerini ve alıcının ondan beklediği faydaları ortadan kaldıran veya önemli ölçüde azaltan maddi, hukuki ya da ekonomik ayıpların bulunmasından da sorumlu olur.” hükmünü, 219/2. maddesi “Satıcı, bu ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumludur.” hükmünü, Alıcının seçimlik hakları başlıklı 227/1. maddesi “Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir: 1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme. 2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme. 3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme. 4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.” hükmünü, 227/4. maddesi “Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.” hükmünü, 227/5. maddesi “Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.” hükmünü, Dönmenin sonuçları başlıklı 229/1. maddesi “Satış sözleşmesinden dönen alıcı, satılanı, ondan elde ettiği yararları ile birlikte satıcıya geri vermekle yükümlüdür. Buna karşılık alıcı da, satıcıdan aşağıdaki istemlerde bulunabilir: 1. Ödemiş olduğu satış bedelinin, faiziyle birlikte geri verilmesi. 2. Satılanın tamamen zaptında olduğu gibi, yargılama giderleri ile satılan için yapmış olduğu giderlerin ödenmesi. 3. Ayıplı maldan doğan doğrudan zararının giderilmesi.” hükmünü, 229/2. maddesi “Satıcı, kendisine hiçbir kusur yüklenemeyeceğini ispat etmedikçe, alıcının diğer zararlarını da gidermekle yükümlüdür.” hükmünü içermektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı Orta Öğretim Projesi Tarım Teknolojileri…Makinelerini Bakımı, Ayarları ve Kullanımı ilişkin olarak 2011 yılında hazırlanan kitapçığa göre, balya makinelerinin amacı hasat sonrası hububat artıkları ve biçilmiş, kurutulmuş yem bitkilerinin (yonca, korunga, fiğ, üçgül vesaire) belirli bir şekilde sıkıştırılıp paketlenerek taşıma ve depolamada kolaylık sağlamak olarak tanımlanmıştır.
Taraflar arasındaki sözleşme taşınır satış sözleşmesidir. Davacı, TBK’nin 219 ve devamı maddeleri kapsamında satışa konu taşınır malın gizli ayıplı olması nedeniyle TBK’nin 227. maddesi uyarınca sözleşmeden dönme hakkını kullanmak suretiyle TBK’nin 229. maddesi kapsamında oluşan zararlarının giderilmesi talebinde bulunmuştur.
Davacı vekili 09/03/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile, bedel iadesi talebini 38.500,00 TL, mahrum kalınan gelir kaybı bedeli talebini 69.888,00 TL olacak şekilde ıslah etmiştir.
Tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan değerlendirme neticesinde, davacının davalı… tarafından üretimi, davalı… tarafından ise satışı yapılan saman…makinesini 03/05/2016 tarihinde, 38.500,00 TL bedel karşılığında satın aldığı, satışa konu makinenin çalıştırılması sırasında değişik zamanlarda arızalar yaptığı, söz konusu arızaların onarım ve bakım işleminin yapılmasına rağmen makinede yer alan arızalarının çözülmesinin ve giderilmesinin mümkün olmadığı, alınan bilirkişi raporuna göre satışa konu edilen makinede tespit edilen arızaların fabrikasyon hatası olması nedeniyle gizli ayıp niteliğinde bulunduğu, satışa konu makinenin amacının hububat veya sair otların hasadı sonucunda oluşan sapların…haline getirilmek suretiyle kazanç elde edilmesi olduğu, davacının dava dilekçesinde yapmış olduğu açıklamadan da anlaşılacağı üzere davaya konu makineyi kendi mahallesi ve diğer mahallelerde buğday – arpa hasadından arta kalan sapları saman ve fiğ balyası haline getirip satmak suretiyle geçimini sağlamak olarak tanımlandığı, davalıların TBK’nin 229/2. maddesi uyarınca davacının oluşan zararları nedeniyle kendilerine kusur yüklenemeyeceği hususunu ispat eder nitelikte dosya kapsamına belge ve bilgi sunamadıkları, davaya ve satışa konu makinenin üreticisi ve satıcısı olmaları nedeniyle fabrikasyon hatalı olarak gizli ayıplı olmasından dolayı TBK’nin 219. maddesi uyarınca sorumluluklarının bulunduğu, sözleşmeden dönme halinde alıcının TBK’nin 229/1.1 maddesi hükmü uyarınca faizi ile birlikte satış bedelini ve 229/1.3 maddesi uyarınca ayıplı maldan doğan doğrudan zararın giderilmesini isteyebileceği (Trabzon BAM … HD. 08/01/2021 tarih, 2020/1011 e, 2021/10 k), dolaylı zararları isteyemeyeceği, davaya konu makinenin satış ve kullanım amacı ile davacının dava dilekçesinde belirtmiş olduğu amaç dikkate alındığında fiğ ve sap balyası yapılamamasına ilişkin zararların makinenin doğrudan kullanılamaması nedeniyle oluşan zararlar olduğu, üçüncü kişilerin tarım arazilerinin kiralanması suretiyle ekilen ve hasadı yapılamadığı belirtilen ürünlere yönelik zarar iddiasının dolaylı zarar olduğu, bir an için bu zararların da makinenin çalışmamasından kaynaklandığı düşünülse bile ürünlerin hasat işleminin davaya konu makine ile yapılamayacağı, ancak hasat işlemi yapıldıktan sonra tarım arazisinde kalan saplarının davaya konu makine ile…haline getirilebileceği, kiralanan tarım arazilerine ekilen ürünlerin hasat işleminin dahi yapılmadığının davacı tarafından belirtildiği, aksi yönde bir delilin ve beyan ile bilginin dosya kapsamına sunulmadığı, ayrıca ülkemizin tarım ülkesi olması ve tarım aletlerinin kullanımının ülke genelinde yaygın olması hususları birlikte düşünüldüğünde ise davacının kiralamış olduğu arazilerdeki ürünlerin hasat işlemini yaptıktan sonra meydana gelen sapları…haline getirmesinin hizmet alımı veya makine kiralanması suretiyle de mümkün olduğu, davacının yine bu işlemi yaptığı yönünde bir iddiasının veya buna ilişkin bilgi veya belgenin dosya kapsamına sunulmadığı, bu hali ile dolaylı zararlar kapsamında kalan davacının kiralamasına rağmen hasadı yapılmayan tarım arazisine yönelik mahrum kalınan gelir kaybından ve tarlada bulunan otların uzaklaştırma maliyetinden davalıların sorumlu olmadıkları, davacının davaya konu makineyi ticari amaçla kullanarak kazanç sağlama amacıyla satın aldığını belirtmesi ve gizli ayıplı olan makinenin kullanılamaması nedeniyle…bağlama işlemini yapamaması nedenleriyle bilirkişiler tarafından tespit edilen fiğ balyası bağlama bedeli ve sap balyası bağlama bedeli kadar kazançtan mahrum kaldığı anlaşıldığından davanın kısmen kabulüne, birlikte ifa kuralı dikkate alınarak satıma konu malın iadesi koşuluyla bedelinin iadesine, ayrıca doğrudan zarar kapsamında kalan zararların davalıların birlikte sorumlu olmaları nedeniyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M ; gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1) Davanın KISMEN KABULÜ ile,
(a) Birlikte ifa kuralı da dikkate alınmak suretiyle, davalı… Tarım Makinaları Otomotiv Nakliyat Turizm Zahirecilik İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi tarafından düzenlenen 03/05/2016 tarih, A-32539 seri-sıra nolu fatura ile davacıya satışı yapılan… marka, YMİ 4320 tipinde, 2015 üretim tarihli, 141552 seri nolu…MAKİNESİ’nin davacı tarafından davalılara iadesi şartı ile 38.500,00 TL satış bedelinin dava tarihi olan 01/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek AVANS FAİZİ İLE BİRLİKTE DAVALILAR… Makina Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile… Tarım Makinaları Otomotiv Nakliyat Turizm Zahirecilik İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinden MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
(b) 7.358,00 TL fiğ balyası bağlama bedeli ve 77.600,00 TL sap balyası bağlama bedeli olmak üzere toplam 84.958,00 TL mahrum kalınan kara ilişkin zararın dava tarihi olan 01/08/2016 tarihinden itibaren işleyecek AVANS FAİZİ İLE BİRLİKTE DAVALILAR… Makina Taşımacılık Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi ile… Tarım Makinaları Otomotiv Nakliyat Turizm Zahirecilik İnşaat Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketinden MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 8.433,42 TL harçtan, dava açılışında alınan 400,00 TL peşin harç, 685,00 TL tamamlama harcı ile yargılama sırasında yatırılan 2.901,26 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 3.986,26 TL harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 4.447,16 TL harcın MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN DAVALILARDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 288,50 TL tebligat ücreti, 1.900,00 TL bilirkişi ücreti, 253,80 TL keşif harcı, 232,50 TL posta gideri toplamı 2.674,80 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 1.584,67 TL’si ile dava açılışında alınan 400,00 TL peşin harç, yargılama sırasına alınan 685,00 TL tamamlama harcı ve 2.901,26 TL ıslah harcı toplamından oluşan 5.570,93 TL yargılama giderinin MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN DAVALILARDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
4) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 15.678,51 TL vekalet ücretinin MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN DAVALILARDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davalıların yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 11.840,90 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK MÜŞTEREKEN ve MÜTESELSİLEN DAVALILARA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalı… vekilinin YÜZÜNE KARŞI, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nin 345/1. maddesi uyarınca 2 (iki) hafta içerisinde…Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 13/04/2021

Katip … Hakim …
e – imzalıdır e – imzalıdır
Bu gerekçeli karar güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.