Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/188 Esas – 2023/268 Karar
T.C.
ANKARA TÜRK MİLLETİ ADINA
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2020/188
KARAR NO : 2023/268

HAKİM ….
KATİP :….
….
DAVALI ….
DAVA : İtirazın İptali (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 24/04/2020
KARAR TARİHİ : 02/05/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 24/05/2023

Mahkememize açılan davanın yapılan yargılaması sonucunda, dosya incelendi.
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ ;
Davacı vekili ayrıntısı dava dilekçesinde yazılı olduğu üzere, davacı şirket tarafından sigorta poliçesi düzenlenen dava dışı … Fabrikası Anonim Şirketine ait float cam emtiasının davalı tarafından 18/10/2018 tarihinde Türkiye’den Bulgaristan’da bulunan … firmasına nakledildiğini, CMR senedinde de tespit edildiği üzere taşımaya konu 4 milimetre makina ebadı clear float glaas camların taşıma sırasında hasar gördüğünü, kırık çıktığını ve hurdaya atıldığını, hasar gören cam bedelinin 8.972,29 EUR (Euro) olarak tespit edildiğini, boşaltma sırasında loyds eksperinin de hazır bulunduğu sırada tutanak düzenlendiğini, dava dışı şirket tarafından da sevk edilen 2,10 milimetre clear float glaas camların da hasar gördüğü, kırık çıktığı ve hurdaya atıldığının belirlendiğini, hasarlanan cam bedelinin 1.342,46 EUR (Euro) olarak tespit edildiğini, davacı tarafından sigortalısı hesabına 1.424,46 EUR (Euro) ödeme yapıldığını, TTK’nin 1472. maddesi uyarınca davalıya rücu mektubu gönderildiğini, davalı tarafından bedelin ödenmemesi üzerine icra takibi başlattıklarını, davalının takibe itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu belirterek… 25. İcra Dairesinin 2019/15268 esas sayılı dosyasında itirazın iptaline, icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili ayrıntısı cevap dilekçesinde yazılı olduğu üzere, CMR konvansiyonunun 32/1. maddesi uyarınca dava konusu alacağın zaman aşımına uğradığını, davacı tarafından davalıya rücu mektubu gönderilmediğini, buna ilişkin bir kaydın bulunmadığını, takipten önce zaman aşımını kesecek veya durduracak nitelikte yapılan bir bildirim, ihtar veya yasal işlem olmadığını, hasar tarihi ve takip tarihi dikkate alındığında dava konusu alacağın zaman aşımına uğradığını, CMR konvansiyonunun uygulanmayacağının düşünülmesi halinde ise 6102 sayılı TTK’nin 855/1-3. maddeleri uyarınca talebin zaman aşımına uğradığını, dava konusu icra takibinin hangi hasara ve miktara ilişkin yapıldığının belirli olmadığını, dava dilekçesinde birden fazla hasardan bahsedildiğini, dava konusu emtianın hasarlanmasında davalı şirketin kusur ve sorumluluğunun bulunmadığını, davalı şirketin dava dışı şirketin cam içeriğindeki eşyasını bildirdiği adrese teslimatını yıllardır yaptığını, emtiayı taşıma için özel donanıma sahip olduğunu, emtianın tam ve sağlam taşınması hususunda gerekli her türlü özeni gösterdiğini, dava konusu hasarlanmanın taşıma sırasında davalının kusuru ile meydana geldiğine ilişkin herhangi bir somut delilin bulunmadığını, dava konusu taşımanın tır veya kamyon üzerinde teslim şeklinde gerçekleştirildiğini, yükleme ve boşaltma ile ilgili davalı taşıyıcının yükümlülüğünün bulunmadığını, dava konusu olayda emtia hasarının sebebinin emtianın araca hatalı yüklenmesi yada sabitlenmesi olduğunu, CMK’nin 14/4-c maddesi uyarınca taşıyıcının sorumluluğunun bulunmadığını belirterek davanın reddine, kötü niyet tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, uluslararası kara taşıma sözleşmesi kapsamında taşıma sözleşmesine konu eşyanın hasarlanması nedeniyle ödendiği belirtilen hasar bedelinin TTK’nin 1472. maddesi uyarınca rücuen iadesi için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali talebine yöneliktir.
Ankara 25. İcra Dairesinin 2019/15/268 esas sayılı dosyasının incelenmesinde, davacı tarafından davalı hakkında “müvekkil şirket sigortalısı … Dış Ticaret Anonim Şirketinden Trakya Glass Bulgarie Ead firmasına gönderilen bir kısım emtia hasarlı olarak teslim edilmiş olup bu durum CMK senediney kayıt düşülmüştür. Tespit edilen hasar bedeline ilişkin olarak müvekkil şirket tarafından yapılan ödemenin rücuen tahsiline ilişkindir.” açıklaması ile icra takibi başlatıldığı, 7 örnek ödeme emrinin davalı borçluya 29/11/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalı borçlu vekilinin 05/12/2019 tarihinde ve süresi içerisinde borca ve tüm ferilerine yapmış olduğu itiraz nedeniyle takibin durdurulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı tarafından dava ve takip öncesinde takibe konu ödemenin rücu işlemlerinin yapılması için davalıya PTT aracılığı ile iadeli taahhütlü mektup gönderildiği, gönderilen mektubun davalıya 25/03/2019 tarihinde teslim edildiği, TTK’nin 1472, 855/1-3 ve CMR konvansiyonunun 32/1. maddelerinde yazılı zaman aşımı süresinin dolmadığı anlaşılmış, davalının zaman aşımı defi yerinde görülmeyerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dava dışı … Fabrikaları Anonim Şirketi Topluluğu ile davalı Başkent Fiat Uluslararası Nakliyat Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi arasında imzalanan Karayolu Taşıma Sözleşmesinin incelenmesinde, davalı davalı Başkent Fiat Uluslararası Nakliyat Turizm Sanayi ve Ticaret Limited Şirketinin taşıyan olarak imzasının bulunduğu, sözleşme konusunun … Karayolu İhracaat ve Bulgaristan – Türkiye Taşımalarına konu ürünlerin taşınması olarak belirlendiği, taşıyanın hak ve yükümlülüklerinin sözleşmenin 6.1 maddesinde belirlendiği anlaşılmıştır.
Dava dışı … Fabrikaları Anonim Şirketi Topluluğu Uluslararası Karayolu Taşıma Teknik Şartnamesinin incelenmesinde, şartnamenin 3/1. ve 3/2. maddesinde taşıma araçlarının özelliklerinin belirlendiği ve belirlenen özelliklere uymayan araçlara şirketler tarafından yükleme yapılmayacağının hüküm altına alındığı, 5. maddesinde yükleme ve boşaltmaların ne şekilde yapılacağının düzenlendiği, buna göre yüklemelerin şirketlerin yükleme rampalarından şirketler elemanlarınca, boşaltmaların ise malın sevk edildiği şirketlerin müşteri boşaltma mahallinde müşterinin elemanlarınca iş günleri ve mesai saatleri dahilinde sıra esasına göre yapılacağının ve taşıyanın sorumluluğunun ürünlerin araçlara yüklenmesinden sonra başlayacağının hüküm altına alındığı, taşıyan sürücülerinin yükleme ve boşaltmalara nezaret edeceklerinin belirlendiği, 5.8 maddesi ile taşıyan veya araç sürücüsünün yükleme esnasında ürünlerin emniyetli bir şeklide taşınmasına engel olacak bir yükleme yada ambalajlama hatasını tespit etmesi halinde gerekli uyarıları yapmasının kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
Davalı tarafından dosya kapsamına sunulan … … tarafından hazırlanan uzman mütalaası ile, CMR konvansiyonunun ilgili hükümleri dikkate alındığında dava konusu zarardan davalının sorumlu tutulamayacağının belirtildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi Dr. … tarafından düzenlenen 02/04/2021 tarihli rapor ile, dava konusuna ilişkin olarak CMR konvansiyonunun 8, 10, 17. maddeleri, 6102 sayılı TTK’nin 853. maddesi, dava dışı … ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketine ait Uluslararası Karayolu Teknik Şartnamesinin 5/3. maddesinin uygulanmasının gerektiği, dava dosyasında yer alan hasara ilişkin olduğu belirtilen fotoğraflara göre hasarın taşıma sırasında meydana geldiği, taşıma sırasında taşıyan araçlara ilişkin herhangi bir kaza bilgisinin dosya kapsamında yer almaması nedeniyle hasarın yüksek ihtimalle hatalı yükleme ve ambalajlamadan meydana geldiği, hasarın meydana gelmesinde dava dışı şirketin % 70, taşıcıyı davalı şirketin ise % 30 oranında kusurunun ve sorumluluğunun bulunduğu, dosya kapsamındaki belgeler ile zarar miktarının hesaplanmasının mümkün olmadığı hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişi Dr. Selçuk ÖZ tarafından düzenlenen 18/10/2021 tarihli rapor ile, asıl raporda tespit edilen hususlara ilişkin görüşün değiştirilmesini gerektirir bir durumun bulunmadığının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler Dr. Gürkan COŞKUN ve Tolga ÇAKICI tarafından düzenlenen 02/01/2022 tarihli rapor ile, zaman aşımı defi yönünden takdirin mahkemeye ait olduğu, dosya kapsamında hasarın varlığını ve miktarını tespite elverişli tutanağa, ekspertiz raporuna veya belgeye rastlanılamadığı, hasarın nedeninin tespit edilemediği ve sorumluluk konusunda da değerlendirme yapılamadığı, davacı tarafından dava dışı … Fabrikaları Anonim Şirketi yararına Nakliyat Emtia Blok Sigorta Poliçesinin düzenlendiği, hasara istinaden 06/02/2019 tarihinde Şişecem Automotiv Bulgaria adına ödeme yapıldığı, CMR belgesine göre göndericinin … Fabrikaları Anonim şirketi olduğu, ödeme yapılan şirket ile poliçe lehtarının aynı olmadığı, hasarın meydana gelmesindeki kusur oranının takdirinin mahkemeye ait olduğu, hasar gören emtianın brüt ağırlığının tespit edilememesi nedeniyle sınırlı sorumluluk hesabının yapılamadığı hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler Şafak GİRGİN, Ayşe Betül AKMAN ve Umut BENLİ tarafından düzenlenen 25/04/2022 tarihli bilirkişi raporu ile, dava konusu olayda davacının rücu talep etme koşullarının oluşmadığı, hasara ilişkin olarak sorumluluğun dava dışı satıcı ve alıcıya ait olduğu hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler Şafak GİRGİN, Ayşe Betül AKMAN ve Umut BENLİ tarafından düzenlenen 10/06/2022 tarihli bilirkişi ek raporu ile, asıl raporda yer alan tespitlerde herhangi bir değişiklik bulunmadığı hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Bilirkişiler İrfan YILMAZ, Mustafa AKKAŞ ve Duygu ERDOĞAN tarafından düzenlenen 13/01/2023 tarihli rapor ile, dava dışı sigortalı şirket tarafından gerçekleştirilen paketleme, nakliye aracına yükleme, istifleme ve bağlantı faaliyetlerine davalı taşıyıcı firmanın teknik şartname hükümleri uyarınca refakat ettiği, taşınacak emtiayı sorunsuz bir şekilde teslim alarak nakliye faaliyetine başladığı, dosya içerisinde çekinceli sevk mektubunun bulunmadığı, bu hali ile davalı taşıyıcı firmanın gönderici firmanın faaliyetlerine onay verdiği, taşımada kullanılan aracın yükün özelliğine uyumlu olmadığına ilişkin bir iddianın bulunmadığı, CMR konvansiyonu ve imzalanan nakliye sözleşmesinin uygulanmasının gerektiği, yükleme işlemlerinin dava dışı sigortalı şirket tarafından yerine getirildiği, taşıma sırasında meydana gelen kaza yada herhangi bir mücbir sebebin olduğuna ilişkin dosyada belge bulunmadığı, gönderici tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin muhtemel kusurundan söz edilecek bir durumun olmadığı, taşıma faaliyeti sonrasında emtianın teslimi esnasında düzenlenen hasar raporlarına göre hasar oluşumunun nakliye esnasında meydana geldiğinin değerlendirildiği, nakliye sırasında oluşan hasardan davalı taşıyıcı firmanın sorumluluğunun bulunduğu hususlarının tespit edildiği anlaşılmıştır.
Dosya kapsamına sunulan 07/05/2019 tarihli ihbar föyünün incelenmesinde, ihbar edenin sigortalı … Fabrikaları Anonim şirketi, ihbar tarihinin 08/01/2019, ihbara konu hasar tarihinin 18/10/2018, hasar sebebinin kırılma olarak yazılı bulunduğu anlaşılmıştır.
CMR (Convention Marchandise Routier) uluslararası karayolu taşımacılığında standart koşulları belirleyen sözleşme olarak 1978 yılında Cenevre’de yazılmış, 1979 yılında Birleşmiş Milletler tarafından imzalanması için dünya devletlerine gönderilmiştir. Ülkemiz 3939 sayılı Eşyaları Karayolundan Uluslararas Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi (CMR) ile Bu Sözleşmeye Ek Protokole Katılınmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun ile sözleşmeye çekince konulan maddeler dışında taraf haline gelmiştir.
Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesinin (CMR) 8/1. maddesi “Yükü teslim aldığı sırada taşımacı şunları kontrol edecektir: a) Parça sayısı ve bunların üzerindeki marka ve numaralar bakımından sevk mektubundaki beyanların doğruluğunu, b) Yükün ve bunların görünüşteki durumunu” hükmünü, 8/2. maddesi “Taşımacı bu maddenin 1 inci paragrafında belirtilen beyanları kontrol etmek olanaklarından yoksun ise sevk mektubuna itiraz kayıtlarını yazacak ve bunların geçerli nedenlerini de belirtilecektir. Aynı şekilde yükün ve ambalajların görünüşteki durumu ile itiraz nedenlerini de açıklayacaktır. Gönderici, sevk mektubunda itiraz kayıtlanna bağlı kalacağını açıkça kabul ermiş olmadıkça bu kayıtlar göndericiyi bağlamaz.” hükmünü, 8/3. maddesi “Gönderici, yükün brüt ağırlığını veya bunların başka türlü ifade edilmiş miktarlarını, kontrol etmesini taşımacıdan istemek hakkına sahiptir, ayrıca parçaların kontrol edilmesini de isteyebilir. Taşımacı kontrol giderlerini istemek hakkına sahiptir. Kontrollerin sonuçları sevk mektubuna yazılır.” hükmünü, 10/1. maddesi “Gönderici, kişilere malzemeye ve diğer yüklere gelecek zarar ziyan ve hasardan, yükün kusurlu olarak ambalajlanmasından yüklenilecek ödemelerden taşımacıya karşı sorumludur. Ancak, yükün kabulünde kusur açık seçik ise ve taşımacı tarafından biliniyor ise bu hususta bir itiraz beyanında bulunmamış ise bu hüküm geçersizdir.” hükmünü, Taşımacının Sorumluluğu başlıklı 17/1. maddesi “Taşımacı, yükü teslim aldığı andan teslim edinceye kadar, bunların kısmen veya tamamen kaybından ve doğacak hasardan sorumludur.” hükmünü, 17/2. maddesi “Eğer kayıp, hasar veya gecikme istek sahibinin hatası veya ihmalinden, taşımacının hatasından değilde, istek sahibinin verdiği talimattan, yüke has bir kusurdan yahutta taşımacının önlemesine olanak bulunmayan durumlardan ileri geliyorsa, taşımacı sorumlu tutulamaz.” hükmünü, 17/3. maddesi “Taşımacı taşımayı yapmak için kullandığı kusurlu taşıtları, bu taşıtı kiraladığı kişinin veya vekilinin yahutta çalışanlarının hata ve veya ihmallerinden dolayı sorumludur.” hükmünü, 17/4. maddesi “Kayıp veya hasar aşağıda belirtilen koşullardan bir veya bir kaçının doğal sonucu olan özel risklerden doğmuş ise, taşımacı sorumlu tutulamaz. a) Kullanılmasında anlaşmaya varılmış ve sevk mektubunda açıkça belirtmiş olduğu üzere, madeni levha ile kaplanmamış açık taşıtlar kullanılması, b) Ambalajlanmadıkları veya kötü ambalajlandıkları zaman, özellikleri gereği fire veren veya hasara uğrayan malların ambalajlanmaması veya hatalı ambalajlanmış olması, c) Yükün gönderici, alıcı veya bunlar adına hareket eden kişiler tarafından alınması taşınması, yüklenmesi, yığılması veya boşaltılması, d) Özellikle kırılma, paslanma, çürüme, kuruma, normal fire yahutta güve ve haşarettan kısmen veya tamamen zarar görebilecek mallann özelliği,e) Sandık veya paketlerin üzerindeki marka veya numaralann yetersiz veya hatalı oluşu, f) Canlı hayvan nakli,” hükmünü, 17/5. maddesi “Kayıp, hasar ve gecikmeye neden olan faktörlerden bazılan bakımından bu maddeye göre taşımacının sorumlu olmadığı hallerde, yine maddeye göre sorumlu olduğu faktörlerin kayıp, hasar ve gecikmeye yaptıkları katkı oranında sorumlu olacaktır.” hükmünü içermektedir.
Toplanan delillerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda, davacı şirket tarafından dava dışı … Fabrikaları Anonim Şirketi yararına 383278718-2 poliçe numaralı, başlangıç tarihi 13/08/2018, bitiş tarihi 01/01/2019 olan Nakliyat Emtea Blok Sigorta Poliçesinin düzenlendiği, dava dışı .. Anonim Şirketi ile davalı arasında imzalanan Karayolu Taşıma Sözleşmesi kapsamında 18/10/2018 tarihinde davalı taşıyıcı tarafından dava dışı sigortalı şirkete ait emtianın Türkiye’den Bulgaristan’a taşıma işleminin gerçekleştirildiği, davacı şirket sigortalısı dava dışı gönderici tarafından taşımacı olan davalıya ait araca malzemelerin usulüne uygun olarak yüklendiği, yükleme sırasında yada yüklemenin bitimi sonrasında gerek taşıyıcı davalı çalışanları tarafından, gerekse dava dışı sigortalı şirket çalışanları tarafından uygun yükleme yapılmadığı yada aracın yükün taşınmasına uygun olmadığı yönünde bir tespit ve belirlemenin bulunmadığı, dava dışı sigortalı şirket tarafından dava konusu malzemelerin taşımaya uygun şekilde yüklendiğinin kabul edilmesinin gerektiği, dosya kapsamına sunulan uzman mütalaası ile alınan bilirkişi raporlarının birbiri ile çelişir nitelikte olduğu, raporların kapsamı itibari ile hukuki değerlendirme dışında kalan hususları tespit ettiği, çelişkinin giderilmesinin hukuki yorum yapılmak suretiyle mümkün olabileceği ve bu hususun da bilirkişilerin görev alanına girmediği, bilirkişiler tarafından yapılan tespitler de dikkate alınmak suretiyle yapılan hukuki değerlendirme sonucunda davalı taşıyıcının taşımaya ilişkin olarak yükümlülüğünün yükleme ve boşaltma işlemine nezaret etmek olduğu ve meydana gelen zararın yükleme yerinden boşaltma yerine taşınması sırasında meydana geldiğine ilişkin olarak dosya kapsamında herhangi bir bilgi yada belgenin bulunmaması karşısında davalı ile dava dışı şirket arasında imzalanan sözleşme ve eki şartname ile CMR konvansiyonu hükümleri uyarınca taşıyıcı davalının meydana geldiği öne sürülen zarar nedeniyle sorumluluğunun bulunmadığı, takibe konu alacağın mevcut ve talep edilebilir nitelikte olduğu hususunun davacı tarafından ispat edilemediği ve itirazın haklı olduğu anlaşıldığından davanın reddine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M ; gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere,
1) (a) Davanın REDDİNE,
(b) Kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 179,90 TL harçtan, dava açılışında alınan 95,66 TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 84,24 TL harcın DAVACIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin DAVACIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5) Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 7.920,03 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin YÜZÜNE KARŞI, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren HMK’nin 345/1. maddesi uyarınca 2 (iki) hafta içerisinde… Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.02/05/2023

Katip… Hakim …
e – imzalıdır e – imzalıdır
Bu gerekçeli karar güvenli elektronik imza ile imzalanmıştır.