Emsal Mahkeme Kararı Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/295 E. 2022/179 K. 28.03.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2019/295 Esas
KARAR NO : 2022/179

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
VEKİLİ : Av. … …
DAVALI : 1- … –
VEKİLLERİ …

DAVALI : 2- … – …

DAVA : Alacak (İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/03/2019
KARAR TARİHİ : 28/03/2022
KARAR YAZMA TARİHİ : 27/04/2022

… 15. Asliye Hukuk Mahkemesince 2019/96 E. 2019/202 K. Sayılı 06/03/2019 tarihli davanın göreve ilişkin dava şartı bulunmadığından davanın reddi kararı sonrasında mahkememize tevzi edilen ve mahkememizde görülmekte olan Alacak (İşletme Hakkı Devir Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA DİLEKÇESİ: Türkiye …Sendikası ile Karayolları Genel Müdürlüğü adına TÜHİS arasında 20/09/2017 tarihinde toplu iş sözleşmesi imzalandığını, bahsi geçen 17. Dönem İş Sözleşmesinin Kantinler ve Tüketim Koop. Başlıklı 119 maddesi kapsamında müvekkiline işletme devir sözleşmesi ile verilen alanda işletmecilik yapma şartlarının sözleşme ile kararlaştırıldığını, sözkonusu işletme devir sözleşmesinin S.S …Sendikası … 1 No’lu Şubesi Mensuplerı Tüketim Koop. (Kısa adı …) ile müvekkilinin 13.07.2017 tarihinde imzaladığını, devredilen işletme süresinin 13/07/2017 tarihinden itibaren 3 yıl belirlendiğini, sözleşmenin 3.5 maddesinde işletme için her hangi bir kira ödenmeyeceği, işletmenin boşaltılmasını gerekli kılan bir durum ortaya çıkması halinde ise … tarafından müvekkile işletme için uygun şartlarda yer tahsis edileceğinin kararlaştırıldığını, sözleşmenin 3.6 maddesinde ise iş bu sözleşmenin ancak karşılıklı fesih edilebileceği, tek taraflı fesih durumunda, karşı tarafın bu fesihten doğan zararları ödemek zorunda olduğunun hüküm altına alındığını, müvekkilinin söz konusu alanda 19 seneden beri hazır giyim ve gıda dükkanı işlettiğini, 28/09(2018 tarihinde Karayolları… Müdürlüğü, toplu iş sözleşmesi ile kullanma izni verdiği dava konusu alanı, müvekkiline hiç bir tebligat ve bildirimde bulunmadan elektriği ve suyunu keserek tahliye etmesini istediğini, dükkanın faaliyette bulunmaması için önüne beton bloklarla kapattığını, 01.10.2018 tarihinde de müvekkilinin eşyaları ile tahliye ediliğini, tahliye ediliği iş yerinin Karayolları… Müd. …İçi Etlik Dışkapı adresi olduğunu, müvekkilinin taşınmazın tahliyesini engellemek için … …. SHM 2018/1844 E. sayılı dosyası ile zilyet olunan taşınmaza el atmanın önlenmesi davası açıldığını, müvekkiline Karayolları Genel Müd. Tarafından taşınmazın boşaltılması için tebligat yapılmadığını, müvekkilinin taşınmazı kullanma hakkını Karayolları Genel Müd. İle …Sendikası arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinden ve …sendikasının kurduğu ve Yetki verdiği … ile imzaladığı işletme devir sözleşmesinden aldığını, tüm evraklarının yasal olduğunu, Gelinen noktada …’nun müvekkiline karşı yaptığı haksız fesih ile ne kullanması için yeni bir yer tahsis ettiğini, ne de verdiği zararları karşıladığını, müvekkilinin İşletme hakkı devir sözleşmesine aykırı olarak tahliye ediliğini ve zarar uğradığını, bu nedenle İşletme Devir Hakkı sözleşmenin 3.6 maddesine dayanarak sözleşmeye aykırılıkdan kaynaklanan ve mahrum kalınan karın müştereken ve müteselsilen davalılardan talep ettiklerini, işletme devir sözleşmesinin, 13.07.2017 tarihinde müvekkili tarafından “işletme borçlar listesinde geçen” işletmenin borçlarının müvekkili tarafından ödenmesi karşılığında devrediliğini, müvekkilininde bu borçların büyük bir kısmını ödediğini, demirbaş listesinde gösterilen 15 adet demirbaşta teslim akabinde devredenlerce satıldığıunı, müvekkili tarafından ödenen borçlara ilişkin kayıtlarında sunulduğunu, borç kalemlerin 46.688.000 TL olup, müvekkili tarafından 43.398.00 TL sinin ödendiğini, ayrıca elektrik su bedellerinin … tarafından karşılanacağı belirtilmiş iken müvekkiline ödetildiğini, müvekkilinin işletmeyi tahliye etmesi üzerine malları taşımak için nakliye tuttuğunu, 400,00 TL masraf yaptığını ve malzemeleri koymak için yeni bir yer kiraladığını, bir kısım mallarını da firmalara zararına iade etmek zorunda kaldığını ve sözleşme süresince elde edeceği kardan da mahrum kaldığını, davalı …’nun sözleşmesini tek taraflı feshetmesi nedeniyle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak şimdilik 20.000,00 TL müspet zararın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP DİLEKÇESİ: Davalılar davaya cevap vermemiştir.
DAVANIN NİTELİĞİ VE UYUŞMAZLIK: Dava, taraflar arasındaki işletme devir sözleşmesine aykırlığa istinaden müspet zararının tahsili istemine ilişkidir. Davanın işletme devrinden kaynaklanması nedeniyle mahkememiz görevlidir. Mahkememizin yetkisine itiraz edilmemiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; husumet her iki davalıya da husumet yönelitilip yöneltilemeyeceği, davalıların sözleşmeye aykırlıkları sözkonusu olup olmadığı, sözleşmeye aykırlık söz konusu olması halinde talep edilebilecek müspet zarar miktarına ilişkidir.
DELİLLER: Karayolları Genel Müdürlüğünden davaya konu işletme devir sözleşmesi uyarınca davaya konu yere ilişkin işlem dosyası ve Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası ile Türkiye Yol, Yapı, İnşaat İşçileri Sendikası arasında akdedilen Toplu İş Sözleşmesi dosyaya celp edilmiştir.
Tüm deliller toplandıktan sonra, davacının ticari defter ve kayıtları üzerinde tespit edilen uyuşmazlıklar konusunda rapor düzenlenmesi için dosya Kooperatifler ve Ticaret Hukuku konularında nitelikli hesap uzmanı ve SMMM bilirkişiden oluşan bilirkişi heyetine tevdi dilmiş, SMMM bilirkişi … ve Kooperatifler ve Ticaret Hukuku konularında nitelikli hesap uzmanı bilirkişi … 13/10/2020 tarihli raporlarında; Davacı …’in 2017 takvim yılında İşletme Hesabı Defteri tutuğu, İşletme Hesabı Defterinin sahibi lehine delil olarak kullanılamayacağı, 2018 ve 2019 takvim yılı ticari defterlerinin ise lehine delil olarak kullanılabileceği sonucuna varıldığı, her iki davalıya husumet yöneltilmesine engel teşkil edebilecek bir itiraz ve sebebe dosya içerisinde rastlanılmadığı, en nihayetinde takdirin mahkemeye ait olduğu, davalıların sözleşmeye aykırılık neticesinde hakim tarafından karşılanmasına karar verilecek alacak kalemleri üzerinden davacıya karşı tazmin borcu yükümlülüğü altında kalacağı, en nihayetinde takdirin mahkemeye ait olduğu, davacı …’in işyerini tahliye etmesi ve yeni bir adrese nakletmesi nedeniyle bir kar kaybına uğramadığı, Davacı tarafından ödenen 3.200,40TL su bedelinin davacıya iadesi gerektiği, iş yerinin sözleşme bitim tarihinden önce tahliyesi nedeniyle yüklenilen 8.712,50TL giderin davacıya ödenmesi gerektiği, İşletme Devir Sözleşmesi’nin 3.2. maddesinde belirtilen …’ya ait olan ve … tarafından fazladan yapılan 19.620,86TL borç ödemesinin davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesi gerektiği mütala edilmiştir.
… Ticaret Sicil Müdürlüğünden ve Karayolları Genel Müdürlüğünden davalı Kooperatife ait tüm evraklar celp edildikten sonra dosya davalı Yol-İş Vekilinin itirazlarını karşılar şekilde rapor düzenlenmesi için bilirkişilere tevdi edilmiş, SMMM bilirkişi Ercan Çalı ve Kooperatifler ve Ticaret Hukuku konularında nitelikli hesap uzmanı bilirkişi … 12/04/2021 tarihli raporlarında; Davalı Yol-İş Sendikası vekilinin 13/10/2020 tarihli kök rapora karşı husumet yönündeki itirazlarının hukuki değerlendirmeye konu olacağı, bu sebeple husumet yönündeki itirazların değerlendirmesinin Sayın Mahkemenin takdirinde olduğu, davalı Yol-İş Sendikası vekilinin itirazları da incelendiğinde, husumet itirazı dışında davacının davalı/davalılardan talep edebileceği miktara ilişkin bir itiraz bulunmadığı, kaldı ki kök rapordaki değerlendirmeleri değiştirmeyi gerektirecek bir durum da bulunmadığından, bu sebeple 13/10/2020 tarihli kök raporda yapılan hesaplamada herhangi bir değişikliğe gidilmesi yönünde bir kanaat oluşmadığı mütala edilmiştir.
ISLAH DİLEKÇESİ: Davacı vekili, bilirkişi kök ve ek raporu doğrultusunda ıslah dilekçesi sunarak, 31.533,76 TL alacağın tahsilini talep etmiş, harcını ikmal etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Toplanan delillere, bilirkişi raporlarına, davacı ile davalı … arasındaki İşletme Devir Sözleşmesine, tarafların beyan ve itirazlarına ve tüm dosya kapsamına göre;
Türkiye Yol-İş Sendikası ile Karayolları Genel Müdürlüğü adına TÜHİS arasında 20/09/2017 tarihinde toplu iş sözleşmesi imzalandığı, bahsi geçen 17. Dönem toplu iş sözleşmesinin Kantinler ve Tüketim Kooperatifleri başlıklı 119. Maddesi kapsamında, … Sendikası … 1 nolu Şubesi Mensupları Tüketim kooperatifi (kısa adı …) ile davacı … arasında 13/07/2017 tarihinde hazır giyim ve gıda maddeleri satışı için davaya konu İşletme Devir Sözleşmesi ile yer tahsisi yapıldığı, sözleşme süresinin üç (3) yıl olarak belirlendiği, sözleşmenin 3.5 maddesinde işletme için kira ödenmeyeceği, işletmenin herhangi bir şekilde boşaltılmasını gerekli kılan bir durumun ortaya çıkması halinde, … tarafından işletme için uygun şartlarda yeni yer tahsis edileceği, 3.6 maddesinde ise iş bu sözleşmenin ancak karşılıklı fesih edilebileceği, tek taraflı fesih durumunda, karşı tarafın bu fesihten kaynaklanan zararları ödemek zorunda olduğunun hüküm altına alındığı belirtilmiştir. Bu kapsamda davacının maruz kaldığı tek taraflı fesih ve bilhassa kararlaştırılan kira süresinin bitiminden önce tahliyeye zorlanması ve devraldığı işletmesini işletemez hale getirilmesi hususlarının sözleşmeye aykırılık teşkil etmesi nedeniyle uğradığı zarar ve masrafların sözleşme akidi, … tarafından karşılanması gerekecektir, diğer davalının sözleşmeye taraf olmadığı dikkate alınmakla zarar ve masraflardan sorumlu tutulmaması gerektiği sabittir. Davalı …’nun sözleşmeye aykırılıktan dolayı sorumlu olduğu miktar, davalı …’nun İşletme Devir sözleşmesinin 3.4. Maddesi uyarınca ödemesi gerekirken davacının ödediği su bedeli, sözleşmenin 3.2. Maddesi uyarınca konulan ödeme şartı nedeniyle yaptığı ancak erken tahliyesi nedeniyle fazladan ödediği bedel ve sözleşmenin süresinden önce sona erdirilmesi nedeniyle davacının katlanmak zorunda kaldığı tahliyesi nedeniyle yapmış olduğu giderler toplamından ibaret olduğu, bu hususların bilirkişi raporları ile de doğrulandığı anlaşılmakla, bilirkişi raporu ile tespit edilen ve davacının İşletme Devir Sözleşmesinin süresinden önce davalı … tarafından haksız feshi nedeniyle uğramış olduğu 31.533,76 TL alacağının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine dair davanın kabulüne karar vermek gerekmiş, davalı Yol-İş Sendikasının ilgili sözleşmeye taraf olmadığı sabit olmakla davanın iş bu davalı yönünden ise taraf ehliyeti (pasif husumet) yokluğu nedeniyle reddine dair karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

H Ü K Ü M: Yukarıda Açıklanan Gerekçelerle;
1-Davanın davalı Yol-İş Sendikası yönünden HMK’nun 114/1-d, 115/1-2 maddeleri uyarınca taraf ehliyeti (pasif husumet) yokluğu nedeniyle usulden REDDİNE,
2-Davanın davalı … yönünden KABULÜ ile 31.533,76 TL’den ibaret alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı … Kooperatifinden tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Harçlar Kanunu gereğince alınması gerekli 2.154,07 TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan 538,55 TL (341,55 TL peşin harç ve 197,00 TL ıslah harcı) harcın mahsubu ile bakiye 771,70 TL’nin davalı … Kooperatifinden alınarak hazineye irat kaydına,
4-Davacı taraf kendini bir vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT’ne göre hesap edilip takdir edilen 5.100,00 TL vekalet ücretinin davalı … Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine,
5-Karar ve ilam harcından mahsup edilen 538,55 TL peşin harcın davalı … Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri 44,40 TL başvuru harcı, 6,40 TL vekalet harcı, 1.200,00 TL bilirkişi ücreti, 275,40 TL tebligat ve müzekkere posta gideri olmak üzere toplam 1.526,20 TL’nin, davalı … Kooperatifinden alınarak davacıya verilmesine,
7-HMK’nun 333 ve GAT’nin 5. Maddesi gereğince kullanılmayan gider avansının kalan kısmının hüküm kesinleştiğinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekili, davalı Yol-İş vekilinin ve davalı … Başkanının yüzüne karşı taraflara tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/03/2022

Katip …
¸

Hakim …
¸