Emsal Mahkeme Kararı Ankara 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/146 E. 2022/808 K. 01.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2018/146 Esas – 2022/808
T.C.

14. ASLİYE TİCARET
MAHKEMESİ “TÜRK MİLLETİ ADINA”
KARAR
ESAS NO : 2018/146 Esas
KARAR NO : 2022/808

BAŞKAN : ….
KATİP : ….

DAVACI :….
DAVALI ….
DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 26/02/2018

BİRLEŞEN … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2022/427 ESAS SAYILI DAVASINDA;

DAVACI ….
DAVALI :…..
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/06/2022
KARAR TARİHİ : 01/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 30/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) ve Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davalarının yapılan açık yargılamaları sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …Bor İşletme Müdürlüğü ihtiyacı 201.500 adet torba alımı işinin 26/07/2016 tarihli sözleşme ile davalı şirkete sipariş edildiğini, davalı şirketin sözleşme süresi içerisinde teslimatını tamamlayamadığını, işin tamamlanması için 60 gün cezalı süre verildiğini, davalı tarafın bu süre içerisinde de teslimatını gerçekleştiremediğini, son kez 07/06/2017 tarihine kadar süre verilmesine karar verildiğini, ancak davalı tarafın idarece verilen ek sürede de teslimatı tamamlayamadığını, …Bor İşletme Müdürlüğünün görüş bildirimiyle sözleşmenin ilgili maddeleri gereği sözleşmenin feshi ile kesin teminatın irad kaydedilmesine karar verildiğini, sözleşmenin feshinden kaynaklanan zarar ve ziyanın yükleniciden tazmin edilmesinin uygun bulunduğunu, davalı tarafa 10/07/2017 tarihli yazı ile teminatın irad kaydedildiği, sözleşmenin feshinden 8.963,61 TL tutarında damga vergisi doğduğu, damga vergisi borcunun davalı şirketin borç hesabına alındığı hususunun bildirildiğini, teslim edilmeyen 64.486 adet torba için 648.340.-TL gecikme cezasının hesaplandığını, 26/07/2017 tarihli yazı ile gecikme cezasının 10 gün içerisinde ödenmesinin talep edildiğini, davalı tarafın cevap vermediğini ve ödeme yapmadığını belirterek 8.963,61 TL damga vergisi ve 648.340,00 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 657.303,61 TL tutarın davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; taahhüt edilen 201.500 adet torbadan 137.139 adedinin teslim edildiğini, torbanın üretiminde kullanılan hammaddenin yurtdışı menşeili olduğunu ve döviz kurundaki artış nedeniyle maliyetlerin karşılanamaz hale geldiğini, üretimde gecikmelere neden olduğunu, müvekkili şirketin ek süre talebinde bulunduğunu, bakiye miktar teslim edilemeden sözleşmenin feshedildiğini, davacı tarafın gecikme cezasını nasıl hesapladığının tebliğ edilmediğini, sözleşmenin 15/07/2017 tarihli ihtarname ile sonlandırıldığını, fesih yazısında alacak hakkının saklı tutulmadığını, bu nedenle gecikme cezası talep edilemeyeceğini, davacı tarafından 404.068,65 TL gecikme cezası ve 284.560,00 TL teminat olmak üzere toplam 688.628,65 TL tahsilat yapılmış olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
BİRLEŞEN … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’NİN 2022/427 ESAS SAYILI DAVASINDA;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, …Bor İşletme Müdürlüğünün ihtiyacı olan ”201.500 Adet Muhtelif Big Bag Torba Alımı” işinin, 180 (6 ay) takvim gününde işin bitirilmesi kaydıyla davalı … Ambalaj San. Tic. A.Ş.’ye 26.07.2016 tarihli sözleşme ile sipariş edildiğini, … Ambalaj San. Tic. A.Ş.’ce sözleşmenin süresi içerisinde teslimatını tamamlayamaması nedeniyle sözleşmede belirtilen şartlara bağlı kalmak şartıyla 60 gün cezalı ilave süre verildiğini, ancak firmanın bu süre içerisinde de teslimatını yapamadığı 85.528 adet torbadan 20.142 adedini teslim etmiş olması nedeniyle söz konusu işin sözleşmede belirtilen şartlara bağlı kalmak şartıyla son kez 07.06.2017’ye (dâhil) kadar cezalı ilave süre verildiğini, verilen ek sürede de teslimatın tamamlanamaması nedeniyle sözleşmenin feshedildiğini, kesin teminat mektubunun sözleşmenin feshi nedeniyle nakde tahvil edilerek irat kaydının yapıldığını, sözleşmenin 13.2. Maddesine istinaden müvekkilince, teslim edilmeyen 64.486 adet torba için 648.340,00TL gecikme cezası hesaplandığını, … San. Tic. A.Ş.’ye 26/07/2017 tarihli yazı ile 648.340,00TL gecikme cezası ödenmesi için ihtarat yapıldığını, davalı yanca cevap verilmediği gibi herhangi bir ödeme de yapılmadığını ileri sürerek 657.303,61TL nin fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faizinin kendilerine ödenmesini, aralarında hukuki bağlantı bulunduğundan davanın … 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/146 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini, mahkeme aksi kanaatte olursa fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 8.963,61 TL damga vergisi ve 648.340,00 TL gecikme cezası olmak üzere toplam 657.303,61 TL’nin fesih tarihinden itibaren işleyecek avans faizinin davalıdan alınarak müvekkiline ödenmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun şekilde dava dilekçesi tebliğ edilmiş, süresi içerisinde beyanda bulunulmamıştır.
DELİLLER VE GEREKÇE:
Asıl Dava; Eser Sözleşmesi’nin feshi sonucu damga vergisi ve gecikme cezası nedeniyle tazminat, Birleşen Dava; mahkememizin 2018/146 Esas sayılı davasına konu alacak nedeniyle işlemiş faiz tutarının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkememizce tarafların delilleri toplanmış, bilirkişi incelemeleri yaptırılmıştır.
… 12. Asliye Ticaret Mahkemesinin 13.06.2022 tarihli 2022/427-472 sayılı kararı ve … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 08.04.2022 tarihli 2022/254-283 sayılı kararı ile dosyalar mahkememiz dosyası ile birleştirilmiştir.
Mahkememizin 28/04/2022 tarihli Ara Kararı ile mahkememiz dosyası ile birleşen … 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2022/254 Esas sayılı davasında arabuluculuk dava şartı gerçekleşmediği anlaşıldığından HMK’nın 167. maddesi uyarınca davanın usulden reddine karar verilmek üzere tefrikine karar verilmiştir.
Mahkememizce davalı şirketin defter ve kayıtlarının incelenmesi yönünden Bakırköy 5. Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan talimat sonucu bilirkişi tarafından düzenlenen 02.09.2019 tarihli raporda özetle; davalının 2016 yılı ticari defterlerin davalı lehine delil vasfının bulunmadığı, 2017 ve 2018 yılı ticari defterlerin davalı lehine delil vasfının bulunduğu, davalı şirketin teslim ettiği torbalara ilişkin geç teslimden dolayı hesaplanan gecikme cezasının 302.033,90 TL, davaya konu sözleşme süresince teslim edilmeyen torbalara ilişkin hesaplanan gecikme cezasının 650.905.20 TL olduğu, davalı tarafından, toplam 404.068,65 TL davalıya ödenmesi gereken rakamın gecikme cezası altında ödenmediği, davacının işbu dava ile mükerrer cezai şart talep ettiği iddiasının ortaya konulamadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin 19.maddesi gereği davacının sözleşme bedelinin binde 1.89 oranında 8.913,63 TL tutarında damga vergisi talep edip edemeyeceği ve madde 17.4 gereği 284.560.00 TL tutarındaki teminat mektubunun davacı tarafından irat kaydedilip kaydedilemeyeceği hususunda takdirin mahkemeye ait olduğu, davalının takas mahsup talebinin kabulü halinde, teminat mektubu hariç 68.920,96 TL, teminat mektubunun davacı tarafından irat kaydedilemeyeceğinin kabulü halinde ise 353.480,96 TL tutarın davalı lehine davacı alacağından takas-mahsup edilebileceği açıklanmıştır.
Mahkememizce görevlendirilen bilirkişi tarafından düzenlenen 21.01.2020 tarihli raporda özetle; davalı yüklenicinin, sözleşme kapsamındaki 65.386 adet torbanın teslimatını son teslim tarihi olan 07.06.2017 tarihinde de gerçekleştirememesi üzerine 15.06.2017 tarihinde fesih işlemlerinin başlatıldığı, 14.07.2017 tarihinde fesih kararının alındığı, davacının fesih yazısının 10.07.2017 tarihinde davalıya ulaştığı, sözleşmenin haklı nedenlerle ve mevzuata yer alan usullere uygun bir şekilde feshedildiği, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa ekli 1 sayılı Cetvelin Akidler başlıklı 1. maddesinin 5. fıkrasında “Fesihnamelerin” %01,89 oranında Damga Vergisine tabi tutulacağı belirtildiğinden davacı İdare dava konusu sözleşmeyi fesih işlemi nedeniyle Sözleşme bedeli olan 4.742.650,70 TL’nin Binde 1,89’u olan 8.963,61 TL’ yi Vergi Dairesine yatırmak mükellefiyetinde olduğu, davacı idarenin bu gidere davalının kusurlu davranışı nedeniyle katlandığından, taraflar arasındaki Sözleşmenin 17/2 maddesinde yer alan “ Yüklenicinin doğmuş borçları ve sözleşmenin feshinden dolayı ortaya çıkacak her türlü menfi ve müspet zarar, gelir kaydedilen teminat tutarları düşülmeksizin faiziyle birlikte yükleniciden tahsil edilir.” düzenlemesine istinaden davacının 8.963,61 TL tutarındaki Damga Vergisini sözleşmenin feshinden sonra da talep edebileceği, davalıya sözleşme feshedilmeden önce Sözleşme ve 4735 sayılı Kanun gereğine verilmesi zorunlu olan en az 10 gün cezalı teslim süresinin 17.06.2017 tarihine dolduğu, dolayısıyla raporda Bilirkişi tarafından her bir teslimat için belirlenen gecikilen gün sayılarına 10 ar gün ilavesiyle tapılan hesaplamaya göre sözleşmenin yürürlükte kaldığı süre içerisinde telim edilmeyen torbalara ilişkin Gecikme Cezası toplamının 698.344,76 TL olarak hesaplandığı, davacı tarafından sözleşme gereği teslim edilmeyen mallar için gecikme cezası istemiyle iş bu davanın açıldığı, sözleşme süresi içerisindeki geç teslimler nedeniyle davacının yüklenicini hakkedişlerinden kestiği cezaların dava konusu yapılmadığı bildirilmiştir.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekillerinin beyan ve itirazları üzerine mahkememizce görevlendirilen yeni bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 25.12.2020 tarihli raporda özetle; davacı yanca davalıya verilen cezalı süre toplamının 152 gün olduğu, ancak, sözleşmenin 13.2 maddesine göre, “gecikilen mal bedeli üzerinden, gecikilen her gün için %0,3 oranında” gecikme cezası tahakkuk ettirileceğinin kararlaştırıldığı, her bir termin döneminde teslim edilmesi kararlaştırılan 25 ayrı torba tipine göre, teslim edilmeyen kısım üzerinden kalem kalem hesaplama yapılması gerektiği, buna göre 648.340,00 TL tutarında gecikme cezası hesaplandığı, sunulan yazışmalarda da davalının cezalı ek süreleri kabul ettiği, teslimatın gecikmesinde davacıya atfedilebilecek kusur iddasında da bulunulmadığı, davacı yanca, 40440, 40662, 40616 ve 40663 nolu irsaliyelere istinaden kesilen faturaların, dava konusu sözleşmeye dahil olmadığı iddiasına ilişkin olarak 11/02/2020 tarihli dilekçe ekinde sunduğu irsaliyelerin incelenmesinde; doğrudan temin yoluyla davalıdan satın alındığının görüldüğü ve davalı yanca ayrı bir hukuki ilişkiye dayanan 4 adet faturadan kaynaklı alacağa ilişkin takas def’i ileri sürülmediği nazara alınarak, toplamda 120.530,86 TL’nin hesaplamaya dahil edilmemesi gerektiği, davacı yanın, geç teslim edilen malzemelerden dolayı davalıdan gecikme cezası kesebileceği tutarın 302.033,90 TL olabileceği, davalıya yapılan ödemelerden, geç teslim edilmiş malzemelerden dolayı yapılan kesintinin, yukarıda belirtilen 4 adet fatura bedeli dışlandığında; 370.954,86 -120.530,86= 250.424,00 TL olduğu, sözleşmenin 13.2 maddesinde gecikme cezasının hükme bağlandığı, ayrıca saklı tutulmasına gerek olup olmadığı hususunun mahkemenin taktirinde bulunduğu, davalının davacı yandan 370.954,86 TL tutarında alacaklı olduğunu ve 01.07.2016 — 26/07/2016 tarihleri arasında 80.915,99 TL’nin gecikme cezası için ödendiğini iddia etmiş ise de, bahse konu ödemeler, davalının cezalı süresinin başladığı 19/09/2016 tarihinden öncesine ilişkin olup, henüz tahakkuk etmemiş gecikme cezasına istinaden ödeme yapılamayacağının değerlendirildiği, anılan paranın neye istinaden ödendiği tespit edilemediğinden hesaplamaya dahil edilmediği, davalının, davacı tarafından nakde dönüştürülen 284.560,00 TL tutarındaki teminat mektubunun da gecikme cezasından mahsup edilmesi gerektiği ifade edilmekte ise de, sözleşmenin 17.4 maddesinde gelir kaydedilen teminatların, yüklenici borcuna mahsup edilemeyeceği hükme bağlandığından yapılan hesaplamada davalı borcundan mahsup edilmediği, davacının, sözleşmenin 13.2. maddesine göre toplam 648.756,27 TL gecikme cezası ile yine sözleşmenin 19. maddesinde, sözleşmenin yapılmasına ait her türlü vergi, resim, harç, vs. masrafların yükleniciye ait olacağının belirlenmesi nedeniyle fesihnamelerde sözleşme bedelinin %1,89’u oranında damga vergisi tahakkuk edeceğinden; davacı yanın 8.963,60 TL damga vergisi talep edebileceği açıklanmıştır.
Bilirkişi raporu taraflara tebliğ edilmiş, taraf vekillerinin beyan ve itirazları ile davacı tarafın iş bedellerini eksik ödeyip ödemediği, daha önceki gecikme cezaları nedeniyle fazla kesinti yapılıp yapılmadığı hususları da araştırılarak, dava konusu alacak bedelinden mahsup edilecek bir tutar bulunup bulunmadığı hususlarında bilirkişiler tarafından düzenlenen 14.06.2021 tarihli ek raporda sonuç olarak; davacı yanca 03.08.2016 tarihli fatura için 1.307,25 TL, 08.08.2016 tarihli fatura için ise 280,13 TL olmak üzere toplam 1.587,38 TL gecikme cezası kesildiği ancak bu tutarın kayıtlara alındığına ya da tahsiline ilişkin bir belge sunulmadığı, ayrıca kök raporda yapılan tespit ve değerlendirmelerde bir değişiklik olmadığı bildirilmiştir.
Bilirkişi ek raporu taraflara tebliğ edilmiş, davacı vekili vekili tarafından beyan ve itiraz dilekçesi sunulmuş ise de, delillerin takdirinin mahkememize ait olması, raporun usul ve yasaya uygun olması nedenleriyle itirazlara itibar edilmemiştir.
Toplanan deliller ve dosya içeriği birlikte değerlendirildiğinde; davalı şirketin 16.01.2017 tarihli yazısı ile cezalı ek süreleri ve gecikme cezalarını kabul ettiği, edimlerini süresi içerisinde yerine getirmemesi nedeniyle sözleşmenin davacı tarafından haklı olarak feshedildiği, davacının fesih yazısında sözleşmeden kaynaklanan haklarını saklı tutması ve sözleşme eki Teknik Şartname’nin 8.maddesi gözönüne alındığında feshe rağmen gecikme cezasının talep edilebileceği, yine sözleşmeye göre gelir kaydedilen teminatın borca mahsup edilemeyeceği kanaatine varılmakla usul ve yasaya, dosya içeriğine uygun, denetime elverişli 25.12.2020 tarihli asıl ve 14.06.2021 tarihli ek raporlar da gözönüne alınmak suretiyle asıl davanın kabulüne, işlemiş faiz yönünden açılan birleşen davada 29.09.2017 temerrüt tarihinden itibaren mahkememizce re’sen hesaplanan tutar yönünden davanın kısmen kabulüne karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Mahkememizin 2018/146 Esas sayılı davasında;
Davanın KABULÜ ile,
648.340,00 TL gecikme cezası ve 8.963,61 TL damga vergisi olmak üzere toplam 657.303,61 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 44.900,41 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 11.225,11 TL harcın mahsubu ile bakiye 33.675,3‬0 TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettiren davacı yararına AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 90.303,40 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvurma harcı, 11.225,11 TL peşin harç, 5,20 TL vekalet harcı, 527,10 TL posta gideri ve 3.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 15.193,31‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2-Birleşen … 12 ATM’nin 2022/427 Esas sayılı davasında;
Davanın KISMEN KABULÜ ile,
482.199,34 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 32.939,04 TL karar ve ilam harcından peşin alınan 8.249,13 TL harcın mahsubu ile bakiye 24.689,91‬ TL harcın davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Davanın zorunlu arabuluculuğa tabi olması nedeniyle suç üstü ödeneğinden karşılanan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye irad kaydına,
Kendisini duruşmalarda vekil ile temsil ettiren davacı yararına AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 70.507,91 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yapılan 80,70 TL başvurma harcı, 8.249,13 TL peşin harç ve 11,50 TL vekalet harcı olmak üzere toplam 8.341,33‬ TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
Davacı tarafından yatırılan ve artan gider avansının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, asıl ve birleşen davada davacı vekili Av. ASLIHAN YALÇINKAYA DUMAN yüzüne karşı davalı tarafın yokluğunda gerekçeli kararın tebliğinden itibaren İKİ HAFTA içerisinde … BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ’ne İSTİNAF BAŞVURU YOLU açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 01/12/2022

Başkan…
✍e-imzalı …. 186044
✍e-imzalı