Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2023/434 Esas – 2023/679
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2023/434 Esas
KARAR NO : 2023/679

BAŞKAN :….
ÜYE :…
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …

DAVALI : ….
VEKİLİ : Av. …

İHBAR OLUNAN : …
…
DAVA : Teminat Mektubunun İadesi
DAVA TARİHİ : 02/12/2021
KARAR TARİHİ : 19/10/2023

Mahkememizde görülmekte olan Teminat Mektubunun İadesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının davalı ile 10.06.1997 tarihinde “…” işi için sözleşme imzaladığı ve 22.12.1998 tarihinde “gemi yükleme operasyonu sırasında kuyu bazında tartımların yapılması” ilave işin sözleşme kapsamına alındığını, davacının sözleşme kapsamında …’ya … Banka ait 06.06.1997 tarihli 146.250 Euro bedelli ve 72.750 Euro bedelli banka teminat mektubu teslim ettiğini, davacının sözleşme kapsamında üzerine düşen yükümlülüklerini eksiksiz bir şekilde yerine getirdiklerini, 11.12.1999 tarihinde geçici kabul 28.12.2001 tarihinde de kesin kabul işlemlerinin yapıldığını, buna rağmen davalının davacıya teminat mektubu iadelerini gerçekleştirmediğini, kesin kabul işleminin üzerinden 17 yıl geçtikten sonra 12.11.2018 tarihli … yazısıyla davacının alt yüklenicisi … LTd.Şti’nin …’na 308.887,69 TL tutarında projeye ilişkin borcunun ödenmediğini ve bu sebeple 72.750 Euro tutarındaki banka teminat mektubunu nakde çevrildiğini davacıya bildirdiğini, buna ilaveten 146.250 Euro tutarındaki banka teminat mektubunun iadesi talebinin 23.05.2019 tarihli yazı ile reddedildiğini, davacı tarafından davalıya …. Noterliğinin 29.03.2019 tarihli … yev numaralı ihtarname çekilerek 146.250 Euro tutarlı teminat mektubunun iadesi nakde çevrilen 72.750 Euro tutarlı teminat mektubu bedelinin tazmini talep ettiğini, bu taleplerin … ve … borçlanıldığı bahisle reddedildiğini, teminat mektubunun 10 yıllık zaman aşımına uğradığını, …’nun 2013-2014-2015 ve 2016 dönemlerine ilişkin vergi borçlarını gerekçe göstererek teminat mektubunu iade etmemesinin hukuka aykırı olduğunu, bu dönem vergi borçlarının sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerden kaynaklanmadığının aşikar olduğunu, teminat mektubunun veriliş amacı dışında nakde çevrilemeyeceğini, davacının davalıya karşı sözleşme kapsamındaki borçlarının zaman aşımına uğradığını, 10.06.1997 tarihinde sözleşme akdedildiğinde 25.06.1986 tarihli … İhale Yönetmeliğinin yürürlükte bulunduğunu, yönetmeliğin 15. maddesinde teminat mektubunun iade şartları arasında … borcun bulunmaması koşulunun bulunmadığını belirterek … Banka ait 06.06.1997 tarihli 146.250 Euro bedelli banka teminat mektubunun davacıya iadesini, iade mümkün olmaz ise iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Taraflar arasındaki yapım sözleşmeleri dışındaki 72.750 ECU ve 146.250 tutarında iki adet süresiz kesin teminat mektubu alındığını, söz konusu işlerin 12.10.1999 tarihinde tamamlanarak geçici kabulün 11.12.1999 tarihinde kesin kabullerin ise 28.12.2001 tarihinde yapıldığını, şu an itibariyle davacı firmanın taşeronu olan … Sis. LTd.Şti’nin firmasının ihaleye konu iş nedeniyle oluşan … borcu nedeniyle 72.750 ECU tutarında teminat mektubunun 21.09.2018’de nakde çevrildiğini, davaya konu 146.250 ECU teminat mektubunun ise firmanın vergi borcu olması nedeniyle iade edilemediğinin ve kurum hesaplarında bekletilmekte olduğunu, sözleşmenin 12. ve 47. maddelerindeki düzenlemelere göre …’dan ilişiksiz belgesi getirilmediğini davalı kurumun yazısı üzerine işin bitiminden 17 yıl sonra mektubun iadesi için başvurduğunu, davacı firmanın iade konusu şartları yerine getirmediğinde ve ilişiksiz belgesi getirilmediğinden mektupların iade edilmemiş olduğunu, firmanın iade istediği tarihlerde geçerli mevzuata göre hem … ilişiksiz belgesi hemde vergi borcu bulunmadığına yönelik yazı getirilmesi şartlarının arandığını ancak firmanın vergi borcu olması nedenleri ile teminat mektubunun iade edilemediğini, TBK 146 maddesi gereği zaman aşımı süresinin dolduğunu belirterek davanın zaman aşımı yönünden reddini, devamında esasa ilişkin sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Taraf delilleri toplanmış, …, …, …, … cevabi yazıları dosya kapsamına alınmış,… esas sayılı dosya örneğinin uyap sisteminden temini ile incelenmesinde davacı … tarafından davalı … hakkında nakde çevrilen 72.750 Euro bedelli banka teminat mektubunun 240.000,00 TL’lik bakiyesinin yasal faizi ile birlikte tazmini talebi ile açılan davanın derdest olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı üzerinde mali müşavir ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişilerden oluşan heyet tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen rapor ve bu rapora yönelik beyan ve itirazların celp olunan bilgi ve belgelerin incelenmesi bakımından düzenlenen ek raporda özetle; “… ile kapsama alınan silo içi rehabilitasyon projesi işin bitirildiği tarih 26.11.1999, geçici kabul tarihi 11.12.1999, kesin kabul tarihi 28.12.2001 olduğu,
… Bankası … şubesine ait 22.12.1998 tarihli ve … belge numaralı 72.750 Euro değerindeki teminat mektubu teminat mektubunun 21.09.2018 tarihinde 522.250,43 TL üzerinden nakde çevrilerek 21.09.2018 tarih … no.lu yevmiye maddesinde tesis edilen muhasebe kaydı ile kurum kayıtlarına intikal ettirildiği, … Bankası … şubesine ait 06.06.1997 tarihli ve … belge numaralı 146.250 Euro Değerindeki teminat mektubunun nakde çevrilmediği, “teminat mektubunun iadesi ile ilgili tüm koşullar sağlanan kadar 146.250 Euro bedelli mektubunun iadesinin mümkün olmadığı” hususun davacı şirkete farklı tarih ve sayılı yazılar ile bildirildiği, … ilişiksizlik belgesi getirilmesi gerekeceği sözleşmeden açıkça anlaşılmakta ise de vergi borcu bulunmadığına dair yazının da davalıya sunulması gerekeceği hususu mevzuat ve sözleşme hükümleri birlikte değerlendirilmesi mahkemenin takdirinde olduğu, maddi içeriği bakımından davalının varlığını ileri sürdüğü vergi borcunun davacıya ait olmadığı, davacı taşeronuna ait olduğu ve borcun teminat mektubunun verildiği işten doğmasının mümkün olmadığının … 05.10.2022 tarihli cevabi yazısından anlaşıldığı, buna göre kök raporda açıklandığı üzere sözleşmeye göre vergi borcu yoktur yazısının ibrazı gerektiği kesin yorumuna varılamadığı, davalı yanca teminat mektubunu iade etmemeye dayanak gösterilen vergi borcunun davacıya ait olmadığı (davacı taşeronununa ait olduğu) ve bu borcun davacının tamamlayarak teslim ettiği işten kaynaklanmadığı anılan … yazısından anlaşıldığından üçüncü kişiye ait borç nedeni ile iade edilmediği anlaşılan teminat mektubunun iade edilmesi ile taraflar arasındaki muarazanın giderilmesi gerekeceği düşünülmekte ise de takdirin mahkemeye ait olduğu” ifade edilmiştir.
Dava: yanlar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında verilen teminat mektubunun iadesi talebine ilişkindir.
Davalı yanın cevap dilekçesinde süresi içerisinde yapılan zamanaşımı defi kapsamında değerlendirme yapılması gerekmiştir.
Davacı ile davalı arasında 10.06.1997 tarihli “… imzalanarak sözleşmenin 12. maddesi kapsamında dava konusu edilen … Banka ait 06.06.1997 tarihli 146.250 XEU bedelli kontrgarantisine istinaden düzenlenen … Bankası … şubesinin 06.06.1997 tarihli 146.250 XEU (Avrupa Para Birimi) bedelli süresiz kesin teminat mektubunun davacı tarafından davalı idareye verildiği, sözleşme konusu işin 26.11.1999 tarihinde tamamlandığı, geçici kabulün 11.12.1999 tarihinde, kesin kabulün ise 28.12.2001 tarihinde yapılmış olduğu hususları her iki yanın kabulünde olup dosya kapsamı ile sabittir .
Kesin kabulü 28.12.2001 tarihinde yapılan yanlar arasındaki sözleşmeye konu işe ilişkin davacı tarafından davalı idareye verilmiş olan dava konusu 146.250 Euro bedelli teminat mektubunun iadesi talebi davacı tarafından keşide edilen …. Noterliğinin 29.03.2019 tarihli ihtarname ile davalıya bildirilmiş davalı ise davacı yüklenicinin alt taşeronuna ait vergi borcu bulunduğundan bahisle iade talebini reddetmiştir.
Yanlar arasındaki sözleşme niteliği itibariyle eser sözleşmesi olduğundan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 147/6 maddesi uyarınca sözleşme kapsamında veriliş olan teminat mektubunun iadesi talebi ile açılacak dava 5 yıllık zaman aşımı süresine tabii olduğu, TBK’nın 149. maddesi hükmü gereğince zamanaşımı alacağın muaccel olması ile işlemeye başlayacağı, alacağın muaccel-istenebilir olduğu tarih de sözleşmenin ifası, kesin kabulün yapıldığı 28.12.2001 tarih olup kesin kabul tarihinden itibaren 5 yıllık zaman aşımı süresinin dolduğu, zaman aşımı süresinin durması ve kesilmesini gerektiren bir halin varlığı da ileri sürülmediğinden davalı yanın süresinde yapılan zaman aşımı def’inin kabulü ile davanın zaman aşımı nedeniyle reddine dair verilen kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine …. karar sayılı 25.05.2023 tarihli ilamında ” … …’ın 13/12/1967 tarihli ve … sayılı içtihadı birleştirme kararında da açıklandığı üzere, teminat mektubunun iadesi ile ilgili bir davada teminat mektubunun iadesini isteyen tarafın hukuki yararı bulunduğu sürece zamanaşımı iddiası dinlenmez. Mahkemenin vereceği teminat mektubunun iadesi veya iptali kararı, teminat mektubunun yerini alacak olup, teminat mektubunun başlı başına maddi bir değeri bulunmadığından zamanaşımı söz konusu olamaz. Bu itibarla mahkemece davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmesi isabetli olmamıştır.
Davalı iş sahibi, davacının … ilişiksiz belgesi sunmaması ve davacı firmanın vergi borçlarının bulunması hususlarının teminatın iade edilmesine engel teşkil ettiğini savunmaktadır. Taraflar arasında imzalanan sözleşme 10/06/1997 tarihli olup, sözleşmenin 12. maddesinde teminat mektuplarının serbest bırakılması için … ilişiksiz belgesi sunulması gereğinden bahsedilmiştir. Vergi borçlarının bulunması sözleşmede teminatın iadesi için bir koşul olarak öngörülmemiştir. Teminatın iadesi için vergi borçlarının ödenmesi gerektiği yönündeki yönetmelik hükmü, taraflar arasında imzalanan sözleşme tarihi itibariyle yürürlükte değildir. Bu nedenle davalının bu yöndeki savunmasına itibar edilmesi mümkün değildir. Mahkemece davacının davayı konu iş nedeniyle … …’na bir borcu olup olmadığı hususunda ilgili … merkezine müzekkere yazılmalı ve, taraflar arasındaki sözleşmenin 12. maddesinde öngörülen koşulların oluşup oluşmadığı irdelenerek sonucuna göre hüküm kurulmalıdır. gerekçesi ile mahkememizce verilen kararın kaldırılmasına karar verilmiştir.
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 12. maddesi “… Kesin Teminat Mektubu: Kesin Kabulün yapılmasını müteakip 6 ay sonra serbest bırakılacaktır.
Kesin Teminat veya Garantinin serbest bırakılma şartlarından biri de, …’in … Mevzuatlarına göre yükümlülüklerini yerine getirdiğini belirten ve bu Kurumca düzenlenmiş … ilişiksizlik belgesinin … tarafından İdare’ye verilmiş olmasıdır.” şeklinde düzenlenmiştir.
… ‘ne yazılan yazı cevabında … işinin yapımını üstlenen yüklenici firma … Müş. Paz. Ltd.Şti’nin borcunun bulunmadığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamı uyarınca taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacı tarafından davalıya 72.750 Euro ve 146.250 Euro bedelli 2 ayrı kesin teminat mektubu verildiği, sözleşmeye konu işin kesin kabulünün 28.12.2001 tarihinde yapılmış olduğu, davalı idare tarafından davacının taşeronu olan … Müş. Paz. Ltd.Şti’nin … borcunun karşılanması yönünde işbu davaya konu olmayan davacının 72.750 Euro bedelli teminat mektubunun nakde çevrildiği, Süleymanpaşa … yazı cevabında dava konusu işe ilişkin … borcunun bulunmadığı ifade edilmiş olmakla yanlar arasındaki sözleşmenin 12. maddesi kapsamında teminat mektubunun davacıya iadesi koşullarının oluştuğu, taraflar arasındaki 10.06.1997 tarihli sözleşmenin imzalandığı tarihte 08.03.2000 tarih ve 23987 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan … İhale Yönetmeliği yürürlükte bulunmadığından vergi borcunun varlığı hususunun teminatın iade koşulu olarak kabul edilemeyeceği kaldı ki bilirkişi heyeti tarafından yapılan incelemede davacı taşeronuna ait vergi borcunun dava konusu işe ilişkin olmadığının da tespit edildiği anlaşılmakla taraflar arasındaki sözleşmenin 12. maddesi gereğince dava konusu edilen 146.250 Euro bedelli teminat mektubunun iadesi koşulları gerçekleştiğinden kanıtlanan davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile … Bank …’nin 06.06.1997 tarihli kontrgarantisine istinaden düzenlenen … Bankası A.Ş’nin 09.06.1997 tarihli … nolu 146.250 Euro bedelli teminat mektubunun davalı tarafından davacıya iadesine,
2-Alınması gereken 152.192,80 TL harçtan peşin alınan 37.980,36 TL’nin mahsubu ile bakiye 114.212,44 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 249.398,63 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafça yatırılan 59,30 TL başvuru harcı, 37.980,36 TL peşin harç, 441,00 TL tebligat, 131,60 TL müzekkere ve 4.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 42.612,26‬ TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı tarafından yapılan 195,50 TL yagılama giderinin davalı üzerinde bırakılmasına,
6-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile …. Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
19/10/2023
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 01.11.2023

Başkan ….

Üye …

Üye ….

Katip …