Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/63 Esas
KARAR NO : 2022/686

DAVA : Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 25/01/2022
KARAR TARİHİ : 11/10/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekilinin mahkememize sunduğu dava dilekçesinde özetle; Türkiye’de üretilen maskelerin/eldivenlerin yurt dışına satışının 04/03/2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ uyarınca izne tabii kılındığını, müvekkili şirketin faaliyet alanı çerçevesinde üretilen maske ve eldivenlerin yurt dışında yer alan bir şirkete ihracı için anlaşma sağlanmışsa da ihracat izninin bulunmaması nedeniyle o dönem itibariyle henüz sözleşme imzalanamadığını, bu bağlamda ihbar olunan … Medikal Sanayi ve Tic. A. Ş. ile yapılan görüşmeler neticesinde 14.663 kutu Nitril Pudrasız Muayene Eldiveni hibe eden ihbar olunan şirketin hibe hakkını müvekkilinin devraldığını, ihbar olunan şirketçe de 22/05/2020 tarihli Taahhütname ile ihracat izin hakkının müvekkili şirkete devredildiğinin bildirildiğini, bu taahhütnameden sonra ihracat izni müvekkili şirkete geçmiş ise de 22/05/2020 tarihinden 2021 yılına kadar ihracat izni başvurusunun davalı tarafından sürüncemede bırakıldığı, bu nedenle müvekkilinin ticari ilişkisinin zedelendiğini, anlaşmanın da iptal olduğunu, sonuç olarak müvekkili şirket nezdinde ihracat iznine gerek kalmadığından ihracat izin başvurusunun iptalinin istendiğini, ihracat izin başvurusunun iptali nedeniyle hibe edilen eldivenlerin amacını yitirmesi sebebiyle iadesi istenmiş ise de bir sonuç alınamadığını, ihbar olunan şirketin davalı şirkete hibe ettiği eldivenler sonucunda hak kazandığı hibe hakkının müvekkili şirket tarafından satın alındığını, hangi sebeplerle müvekkili şirketin yaptığı başvurunun sürüncemede bırakıldığı bilinmemekle beraber uzun süre sonuçlanmadığından ihracat izninin iptal ettirilmek zorunda kalınması sebebiyle öncelikle hibe edilen 14.663 kutu Nitril Pudrasız Muayene Eldivenin aynen iadesine, mümkün olmaz ise fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere dava tarihi itibariyle kutusunun 65,00 TL olduğu bilinen eldivenlerin rayiç bedelinin tespit edilerek davalıya gönderilen ihtarnamenin tebliğ edildiği 25/08/2021 tarihinden itibaren işletilecek ticari faiziyle ödenmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP:
Davalı vekilinin mahkememize sunduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin Sağlık Bakanlığı’nın ilgili kuruluşu olarak 663 sayılı Sağlık Alanında Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında görevlerinden birinin de Sağlık Bakanlığı’na ilaç, tıbbi cihaz ve tıbbi malzeme tedariki olduğunu, bu bağlamda da müvekkilinin davalı ve dava dışı … Medikal A.Ş. gibi bir çok şirketten tıbbi malzeme temin ettiğini, Covid 19 pandemisinin ülkemizde de görülmeye başlandığı ilgili dönemde 4 Mart 2020 tarihli ve 31058 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ (İhracat: 96/31)’de Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ uyarınca koruyucu sağlık ekipmanlarının ihracat izninin Sağlık Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu ön iznine tabi kılındığını, söz konusu tarihten itibaren de Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna ön izin bildiriminde bulunulmak üzere önce müvekkil şirketin, sonrasında da Devlet Malzeme Ofisi’nin, Kuruma ait EBS (Elektronik Belge Sistemi)’ye entegre edildiğini, dava dışı … Medikal A.Ş. ‘nin müvekkilinden alacağını ihracat izni olarak almak istediğini bildirmesi üzerine de ihracat izin hakkının davacı şirkete devredildiğini, düzenlenen 22/05/2020 tarihli taahhütname ile de müvekkilinin dava dışı … Medikal A.Ş. ‘nin 14.663 kutu eldiven üründen kaynaklı alacağı olan KDV dahil 364.328,28 TL karşılığında davacıya 4.400.000 adet koruyucu eldiven ürünün ihracatı için Türkiye Tıbbi İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na bildirimde bulunmayı üstlendiğini, buna uygun olarak da Türkiye Tıbbi İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun EBS sistemi üzerinden 22/05/2020 tarihinde müvekkili şirket tarafından onaylanmak suretiyle müvekkili şirketin taahhütnameden doğan yükümlülüğünü yerine getirerek ibra olduğunu, izin başvurusunun müvekkili tarafından onayını müteakip 9 ay içerisinde gerçekleştirememesinde davacının kusurlu olduğunu, Türkiye Tıbbi İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun 23/02/2021 tarihli yazısından da ihracat izninin reddi talebinin de bizzat davacı tarafından iletildiğini, ortada hibe işleminin de bulunmadığını, müvekkili şirket ile … Medikal A.Ş. arasında cari ilişki olup müvekkilinin de borcunun bulunduğunu, alacağın temlikinin de söz konusu olmadığını, müvekkili şirket ile … Medikal A.Ş. arasındaki borç ilişkisinin ihracat ön izni verilmek suretiyle sonlandırıldığını, her durumda taleplerin muhatabının … Medikal A.Ş. olması gerektiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
İhbar olunanın … Medikal A.Ş. beyan dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davacı … Kurumsal Tekstil Sanayi ve Dış Tic. Ltd. Şti arasında imzalanan herhangi bir devir sözleşmesinin bulunmadığını, müvekkili şirket tarafından davalı şirkete satılan eldiven adetinin hibe karşılığı kadar var olan ihracat hakkının davacı şirkete davalı şirketin de onayı ile devredildiğini, taraflar arasındaki bu sürecin müvekkili şirket yönünden tamamen resmi işlemlerle gerçekleştirildiğini ve müvekkili şirket bakımından sona erdiğini, taleplerin muhatabının müvekkili şirket olmadığını, tüm işlemlerin 22/05/2022 tarihli taahhütname ile yürütüldüğünü, taraflar arasında başka bir sözleşmenin bulunmadığını bildirmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraflarca dayanılan tüm deliller toplanmış, Türkiye İlaç ve Cihaz Kurumu’ndan davaya konu işlemlere ilişkin kayıtlar getirtilmiş, davacının talebi değerlendirilerek dava, … Medikal Sanayi ve Tic. A. Ş.’ye ihbar edilmiş, davaya konu nizanın niteliği ile dosya kapsamı nazara alınarak uyuşmazlığın çözümünün teknik değerlendirmeyi gerektirmediği değerlendirildiğinden usul ekonomisi gözetilerek bilirkişi incelemesi yapılmasına gerek duyulmamıştır.
Dosyaya mübrez, davalı şirket ile ihbar olunan … Medikal San. ve Tic. A.Ş. arasında düzenlenen 22/05/2020 tarihli taahhütnamede; ihbar olunan şirket tarafından davalıdan alacağı olan KDV dahil toplam 364.328,28 TL karşılığında, davalı tarafından davacı şirket adına 4.400.000 adet koruyucu eldiven ürününe yönelik ihracat izin değerlendirmesinde göz önünde bulundurulmak üzere Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na bildirimde bulunulması, bu bildirim neticesinde davalıyı alacaklarının 364.328,28 TL’si yönünden ibra ettiklerinin taahhüt edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yazılan müzekkere üzerine Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndan gönderilen 10/06/2022 tarihli yazıdan, davacı şirket lehine 3585083 takip numarası ile 4.400.000 adet “Nitril Pudrasız Muayene Eldiveni-S” için davalı şirket onayı üzerine ihracat ön izni verildiği anlaşılmış olup aynı Kurum’un dosyaya mübrez 23/02/2021 tarihli yazısından ise davacının ihracat izin başvurusunun iptali için yapmış olduğu başvurusu üzerine ihracat izin başvurusunun iptal edildiği görülmüştür.
Davacı tarafından davalıya gönderilen … yev. nolu ihtarnamesi ile, yapılan ihracat izin başvurusunun iptal edilmesi sebebiyle davalıya yapılan hibeler konusuz kaldığından hibe olarak verilen 14.663 kutu Nitril Pudrasız Muayene Eldiveni-S’nin iadesinin istendiği; davalı tarafından gönderilen … yev. nolu ihtarnamesi ile talebin reddedildiği anlaşılmıştır.
Somut olayda ihbar olunan … Medikal A.Ş. tarafından ihracat izin hakkının davacıya devredildiği ve davalının da dava dışı … Medikal A.Ş.’ye olan borcuna karşılık ihracat izin değerlendirilmesinde değerlendirilmek üzere dava dışı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na bildirimde bulunmayı üstlendiği ve davacıya ihracat ön izninin verildiğinde uyuşmazlık bulunmamakta olup uyuşmazlık, davacı tarafından ihracat ön izninin iptal edilmesi sebebiyle ihracat ön izin hakkını devreden ihbar olunan şirket tarafından bu iznin alınması için yapıldığı belirtilen hibe karşılığının davacı tarafından talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler bir bütün halinde değerlendirildiğinde; her ne kadar davacı tarafından, davalı yanca ihracat izninin sürecinin sürüncemede bırakıldığı ve gelinen süreçte ihracat iznine gerek kalmadığından bahisle dava dışı … Medikal A.Ş. tarafından ihracat ön izninin alınması için davalıya hibe edilen eldivenlerin aynen iadesi, mümkün olmazsa rayiç bedelinin tahsili amacıyla eldeki dava ikame edilmiş ise de; ihracat ön izin hakkının taraflarca serbestçe belirlenecek koşullarda devrinin olanaklı olduğuna tereddüt bulunmayıp davacıya da ihbar olunan tarafından ihracat ön izin hakkının devredildiği ve davalı tarafından da ihbar olunana borcuna karşılık ihracat izin hakkının verilmesinde değerlendirilmek üzere davacının Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na bildirilmesini üstlendiği, ne var ki taraflarca ayrıca kararlaştırılmadıkça ihbar olunan … Medikal A.Ş. tarafından davalıya ihracat izni amacıyla başvuru yapılırken katlanılan giderlerin/yapılan hibenin davacı tarafından talep edilebileceğinin kabulüne olanak bulunmadığı gibi dosyaya mübrez 22/05/2020 tarihli taahhütname ile varılan mutabakata uygun olarak da davalının Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na gerekli bildirimleri yaptığı ve davacıya ihracat ön izninin verildiği, böylece davalının üstlenmiş olduğu taahhütlerini yerine getirdiğinin kabulünün gerektiği, her ne kadar davacı tarafından ihracat izninin kesinleştirilmesi bakımından işlemlerin davalı tarafından sürüncemede bırakıldığı iddia edilmiş ise de davacı tarafından bu iddianın somut delillerle kanıtlanamadığı ve bu hususta davacı tarafından davalıya gönderilmiş bir ihtarnamenin veya yapılmış bir başvurunun da dosya kapsamında bulunmadığı gibi davalı tarafından Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’na yapılan bildirimden sonra davacıya tanımlanan ihracat ön izninin sonuçlandırılmasına dair işlemlerin de Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından yürütülüp ihracat izin başvurusunun da bizzat davacının başvurusu üzerine iptal edildiği anlaşılmakla, son tahlilde davacı tarafından haklılığı kanıtlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM: Gereği yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan toplam 170,78 TL harçtan mahsubu ile fazla yatırılan 90,08‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6- Talep halinde davacının ve davalının artan avansının iadesine,

Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 11/10/2022

Katip …
E- imzalı

Hakim …
E- imzalı1