Emsal Mahkeme Kararı Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/540 E. 2022/922 K. 21.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2022/540 Esas
KARAR NO : 2022/922

DAVA : Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/03/2015
KARAR TARİHİ : 21/12/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 06/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Satım Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … Pazarlama ve Dağıtım A.Ş. ile karşı taraf arasında 15.05.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere “Satış Sözleşmesi” ile “Kapalı ve Açık Nokta Sözleşmeleri Ek Prtokol” tanzim ve imza edildiğini, karşı tarafın belirtilen sözleşme ve ek protokol ile sözleşme hükümlerine uymak kayıt ve şartıyla sözleşme tarihinden itibaren işletmekte olduğu işyerinde, müvekkili şirketin yetkilendirmiş olduğu bayi veya distribütör vasıtasıyla dağıtımını yaptığı bira ve malttan mamül ürünleri, müşteri taleplerine uygun ve düzenli olarak, süreklilik arzedecek şekilde satın almayı, bunları şirketin ürünlerine olan müşteri talebini karşılayacak şekilde etkin olarak bulundurmayı ve müşterilerine yeniden satmayı, faaliyetleri kapsamında başkaca firmaların veya ürünlerin reklam veya tanıtım yapmasını engellemeyeceğini, içerikli ilgili mevzuatlara uygun bir şekilde bira ürünlerini yapmasını engellemeyeceğini, içerikte ilgili mevzuatlara uygun bir şekilde bira ürünlerini bulundurmayı, satışa sunmayı ve teşhir etmeyi önceden bildirip yazıl onay almadan sözleşme süresince faaliyet alanını ve nevini değiştirmeyi, işyerini başkasına devir ve temlik etmemeyi, kiralamayı ve yeni ortak almamayı, devir ve temlik, kiralama ve yeni ortak alma veya ortak değiştirme durumunda en az 30 gün önce yazılı bilgi verip onay almayı, işyerini en geç 15.05.2011 tarihinde faal olarak işletmeyi açmak ve ruhsat, izin, satış belgesi vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları belirtilen süreye kadar yerine getirerek bira satışı sağlamayı, satış ve tanıtım faaliyetleri ile ilgili olarak, sözleşme süresince işyerinde bira satışına ilişkin faaliyetlerini kısmamayı veya bira ve biraların satışını azaltacak veya şirketin ve biraların kalite ve imajını olumsuz yönde etkileyecek herhangi bir davranış ve eylem içine girmemeyi, işyerindeki personelin de bu konuda aynı itinayı göstermesini ve sözleşmedeki hükümlere harfiyen riayet etmesini sağlamayı işyerinde bira satışlarını arttırmak için azami gayreti göstermeyi, sözleşme süresince sürekli bira satışının yapılabilmesi için gerekli satış belgesi, ruhsat vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları yerine getirmek ve bunları güncellemek ve yenilemeki çin gerekli her türlü mali külfetlerinin tamamını zamanında ödemek ve bunun için gerekli her türlü tedbir ve ihtimamı göstermeyi, işyerinin deposunun veya eklentilerinin iç ve dış cephelerindeki Ek 1’deki kroki ve listeye uygun olarak şirketin görsel reklam malzemelerini bulundurmayı, şirketin Ek 1’de belirtilen dahil olmak üzere her cins reklamını işleticinin işyerinin deposunun veya eklentilerinde iç ve dış cephelerinde uygun gördüğü şekil ve biçimde gerekli bulduğu sürece kendisinin tespit edeceği anlanlarda sergilemeye yetkili olduğunu, kendisine ariyet olarak veriler fıçı tesislerini (kule, soğutucu, dolu fıçı ve CD2 tüpünü) işletme içerisinde Ek.2’de belirtilen ve müvekkili şirketin de öngördüğü şekil ve yerlerde konumlandırmayı, tüketici faydasına yönelik olarak ve tüketiciyi ve marka imajını korumak amacıyla şirket veya bayi/distribütörlerin kendisine sağladığı veya onlardan satın aldığı baraklar, fıçı tesis ve benzeri bira sunumu ile ilgili malzemeler ile sadece yine şirketin pazarlama, satış ve dağıtımını yaptığı ilgili ürünlerin servisini yapmayı, mönülerinde şirketin pazarlama, satış ve dağıtımını yaptığı tüm markaları ve logoları bulundarmayı, işverenin açılmasından veya işletilmesine katkıda bulunmak ve iş yerinde bira satışlarını artırmak amacı ile Bayi ve Distribütör ile işleticinin karşılıklı mutabakata vardığı kaykıyı geri vdemeyi, şirketin işleticinin veya onunla birlikte çalışanların, iş bu sözlemede belirtilen hükümlerden, yükümlülüklerden veya taahhütlerden herhangi birini işyerine getirmemesi veya ihlal etmesi halinde önceden herhangi bir ihtar ve hükme gerek kalmaksızın tek taraflı olarak iş bu sözleşmeyi derhal feshetmeye ve işleticiden md. 16 belirtilen her türlü hak ve alacakları ile birlikte uğradığı her türlü zararı talep etmeye ve kendisine verilen her türlü teminatı önceden herhangi bir ihbara gerek kalmaksızın nakde çevrirerek tahsil etmeye ve her türlü yasal yollara başvurmaya yetkili olduğu, işletici sözleşme süresi içerisinde işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması, işletmeyi devretmesi veya işletmede iş değişikliği yapması veya iş bu sözleşmede belirtilen hükümlerden herhangi birini ihlal etmesi veya iş bu sözleşmenin feshine sebebiyet vermesi halinde, şirket veya bayi/distribütör kayıtlarındaki yatırım harcamaların tümünü ve uygulanan iskonto tutarlarını verildiği tarihten itibaren işlemiş faizi ide dahil olmak üzere bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte şirket ve/veya distribütöre nakden ve defaten itirazsız geri ödemeyi ve ayrıca 80.000,00 TL cezai şart ile birlikte şirket ve/veya Distribütör’ün kar kaybı da dahil olmak üzere uğradığı her türlü zararını itiraz etmeksizin nakden ve defaten ödemeyi, cezai şartın tenkisini hiçbir şekilde talep etmemeyi açıklanan maddelerin içeriği ile sözleşmenin diğer hükümlerinde sair hususları kabul ve taahhüt ettiğini, müvekkili şirket tarafından taraflar arasındaki sözleşmenin 11. maddesinde belirtilen geri ödenmek kaydıyla ve işyerinin açılmasında yardıncı olmak amacıyla 28.600,00 TL katkı sağladığını, karşı yanın edimlerini yerine getirmediği, işyerindeki faaliyetinin sonlandırdığını, taraflar arasındaki sözleşmenin 11. Maddesinde belirtilen mali yardımı alan davalı yanın edimlerini, kanuni ve akdi görevlirini yerine getirmediğini, işyerinde faaliyetini sonlandırarak işyerini kapattıklarını, müvekkili firma ürünlerini bulundurmadıklarını ve satmadıklarını, bizzat müvekkili şirketin ve/veya bayiden ürün alımında bulunmadıklarını ve satmadıklarını, bizzat müvekkili şirketten ürün alımında bulunmadıklarını, ruhsat, izin, satış belgesi vs. gibi her türlü yasal zorunlulukları yerine getirerek bira satışı sağlamayı anlaşıldığını belirterek, sözleşmenin 15. ve 16. maddelerinin uygulama koşulları oluşması karşısında, fazlaya dair ve işlemiş faiz dahil başkaca talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla; 66.001,55 TL mali yardım/katkı tutarlarının verdikleri tarihlerden 80.000,00 TL cezai şart tutarının dava tarihinden itibaren bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi nispetindeki faiziyle birlikte, mali yakdım/katkı tutarlarının verildikleri tarihten itibaren işlemiş faizleri de dahil olmak üzere bankalarca uygulanan en yüksek kredi faizi üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen cevap vermemişlerdir.

GEREKÇE:
Dava; sözleşmeye aykırılık nedeniyle maliyardım/ katkı tutarı ile cezai şart tutarının tahsili talebine ilişkindir.
Davacı vekili ;davalı şirket ile 15.5. 2011 tarihli satış sözleşmesi ile Kapalı ve Açık Nokta Sözleşmeleri Ek protokol imzalandığını ,sözleşme 15. Ve 16. maddeleri uyarınca işletmeyi kısmen veya tamamen çalıştırmaması…veya sözleşmenin feshine sebebiyet verilmesi durumunda mali yardım /katkı tutarı ile 80.000,00 TL cezai şart tutarının tahsilinin gerektiğini, mahkemece davalının iş yerinin kapalı olup faaliyetinin olmadığının tespit edildiğini ileri sürerek eldeki davayı açmıştır. Davalı şirketin Ticaret Sicil kaydının silindiği görüldüğünden ihyası için davacı vekiline süre ve yetki verilmiş; Ankara 8. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2015/660-771 sayılı kesinleşen kararı ile şirketin ihyasına karar verildiği görülmüştür.Taraflar arasında düzenlenen 15.5.2011 tarihli Satış Sözleşmesi,Ek Protokol, teslim tutanakları,iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatları, vergi levhası, faturalar, ödeme dekontları ile Ankara 18. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2013/269 D. İş dosyası celp edilmiş, taraflardan ticari defterlerinin bulunduğu yerin bildirilmesi istenmiş; davacı vekilinin bildirdiği, davalının kesin mehilli tebliğe rağmen bildirmediği görülmüş, defterler ve dosya kapsamı üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Davacı ile … Pazarlama Dağıtım AŞ ile dava dışı Bayi- Distribütör … Eğlence Gıda İnş. Tur. Paz. San. Ve Tic . Ltd. Şti. arasında 15.5.2011 ila 15.5.2014 arasında geçerli olmak üzere satış sözleşmesi düzenlendiği,ayrıca 20.7.2011 tarihli Ek Protokol düzenlendiği, davacı tarafından bayiye yapılan satış geliştirme faaliyetine destek payına ilişkin ödemelerin adı geçen bayi tarafından davalıya yapılan yansıtma faturaları karşılığı yaptığı ödemeler çıkartılmış, 13 fatura karşılığı 65.341,64 TL nin ödendiği, teslim tutanaklarının sunulduğu, davalı tarafça bunlara ilişkin itirazın olmadığı,D.İş tespit dosyası ile davalının sözleşmeye aykırı olarak iş yerinin kapatılıp çalıştırılmadığının tespit edildiği, 20.3.2014 taraihinde davalının iş yeri açma ve çalıştırma ruhsatının iptal edildiği, davalının süresi içinde sözleşme 16. Maddeye aykırı davranması nedeni ile sözleşmenin feshine sebebiyet verildiği,ödenen mali katkı ile 80.000,00 TL cezai şartın istenme koşullarının gerçekleştiği, her ne kadar Hakan İkici aleyhine de dava açılmış ise de; sözleşmeye şirketi temsilen imza attığı ve şahsi sorumluluğunun bulunmadığı, taraflar tacir olduğundan davalının cezai şart yönünden basiretli tacir gibi ddavranma yükümlülüğünün bulunduğu , indirim koşullarının oluşmadığı gibi sözleşme 16. Maddesi uyarınca cezai şartın tenkisinin istenemeyeceğine karar verilmiş , davacının temyizi sonucu mahkeme kararı Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesinin 5.7.2022 gün 2019/2093 esas, 2022/993 sayılı kararı ile “ hüküm fırasında HMK 297/2 maddesi uyarınca gerekçeye ait sözlere yer verildiği ve kamu düzenine aykırılık teşkil ettiği gerekçesi ile işin esasına girilmeksizin kaldırılarak gönderilmiştir. HMK 353/1. Maddesinde İstinaf aşamasında davanın esası incelenmeksizin kaldırılacak kararlar maddeler halinde sayılmış olup bunlar arasında hükme gerekçe yazılması bulunmamaktadır. Diğer yandan HMK 355. Maddesinde “ incelemede kamu düzenine aykırılık bulunması halinde istinaf dilekçesindeki sebeplerden ayrı olarak resen gözetileceği” belirtilmiştir. Ankara Bölge adliye mahkemesi 22. Hukuk dairesi tarafından “ hükme gerekçe yazımının kamu düzenine aykırılığı” gerekçe gösterilerek kararlar esas yönünden inceleme yapılmaksızın kaldırılmaya başlanmıştır. Oysa “ Kamu Düzeni” demek “Toplumdaki düzenin korunması sosyal , siyasi ve ekonomik düzenin kamu yararına şekillendirilmesi ve bireylerin güvenli bir şekilde bir arada yaşamaları için konulmuş kurallar ve alınmış tedbirler anlamına gelmekte olup,kamu düzeni için toplumun bir arada dirlik , güvenlik ve düzen içinde yaşamasını sağlayacak tedbirlerin alınmasının söz konusu olacağı açıktır. Gerekçeli karar yazımı vakit aldığından tarafların hükmün gerekçesini anlamaları için birkaç cümle ile Hükme gerekçe yazımı senelerdir Yargıtay tarafından önerilen ve taktir gören bir durum iken HMK 297 maddesine aykırılık gerekçesi görüş değişikliği nedeni ile tekit edilebilecek usule ilişkin bir durumun kamu düzenine aykırı ve denetime elverişli bir kararın bulunmadığı sonucunu ne şekilde doğurduğu anlaşılamamış olup, yapılan uygulamanın yargılamanın uzamasına sebebiyet verdiği gibi kaldırmaya esas alınacak nitelikte gerekçe ile hüküm arasında bir çelişkinin bulunmadığı, taraflar arasındaki davanın kamu düzeni ile ilgisinin ne şekilde kurulduğu anlaşılamamış ise de, istinaf kararları kesin olduğundan ve yasa gereği uyma yükümlülüğü bulunduğundan yeniden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
1-Davanın … Eğlence Gıda İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. yönünden kısmen kabulüne;
Toplam 65.341,64 TL nin
32.338,98 TL sinin 24.5.2011
2.237,40 TL +KDV nin 27.5.2011
1.678,05 TL + KDV nin 2.6.2011
1.491,60 TL +KDV nin 31.5.2011
1.864,50 TL +KDV nin 7.6.2011
1.678,05 TL +KDV nin 11.6.2011
1.491,60 TL +KDV nin 17.6.2011
1.491,60 TL +KDV nin 15.6.2011
1.491,60 TL +KDV nin 20.6.2011
1.491,60 TL +KDV nin 25.6.2011
1.864,50 TL +KDV nin 28.6.2013
1.864,50 TL +KDV nin 1.7.2011
9.322,50 TL + KDV nin 5.7.2011 ödeme tarihlerinden itibaren sözleşme 16. maddesi gereği Bankalarca uygulanacak en yüksek kredi faizi üzerinden tahsiline, fazlaya ilişkin talebin reddine
80.000,00 TL nin 16.3.2015 dava tarihinden itibaren avans faizi ile davalıdan tahsiline
2- Davalı … İkici yönünden açılan davanın reddine,

Alınması gereken 9.928,28 TL harçtan peşin alınan 2.493,35 TL harcın düşümü ile eksik kalan 7.434,93 TL harcın davalı … Eğlence Gıda İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan toplam 2.686,75 TL harcın davalı … Eğlence Gıda İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 22.801,25 TL nispi vekalet ücretinin davalı … Eğlence Gıda İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 2.379,20 TL yargılama giderinin … Eğlence Gıda İnşaat Turizm Pazarlama Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.’nden alınarak davacıya verilmesine,
Talep halinde artan avansın iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu usulen tefhim kılındı. 21/12/2022

Katip …

Hakim …