Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/57 Esas – 2023/603
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2021/57 Esas
KARAR NO : 2023/603

BAŞKAN : ….
ÜYE :….
ÜYE : …
KATİP :…

DAVACI :…
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 1- …
2-…
VEKİLİ : Av. ….

DAVALILAR : 3- …
4- …
5- …
6- …
7- …
8- …
9- …

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil/Alacak
DAVA TARİHİ : 28/01/2021
KARAR TARİHİ : 28/09/2023
Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil/Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı kooperatifin …. parsel üzerinde yaptığı inşaattan kooperatife özgülenen 206 konutu tahsis ettiği ortaklara ferdileşme işlemleri yapılarak tapularını verdiğini, hali hazırda parasal yükümlülüğünü yerine getirmiş olsa da konut edinememiş yaklaşık 80 üyenin mevcut olduğunu, 16.04.2019 tarihli son genel kurulda tasfiye kararı alınmış olsa da fiilen tasfiye aşamasına geçmediğini, tasfiye kararının …. esas sayılı dava ile iptale dildiğini, davalıların murisi …’nın 22.07.2005’de üye olduğunu, üyeliğini dolayısıyla …. nolu bağımsız bölüme kayıtlı taşınmazı edindiğini, … vefat ettiğinden taşınmazın mirasçılara intikal ettiğini, kooperatfler kanununun 14. maddesi ve ana sözleşmenin 16. maddesi değerlendirilerek 23.12.2019 tarihinde … mirasçılarına ihtarname gönderildiğini, herhangi bir mirasçının ortaklığının devam ettirme idaresini ortaya koymadığının ve aralarında bir temsilci de tayin etmediklerini bu nedenle kooperatif üyeliğinin sona erdiğini, üyelik sona erdiğinden kendilerine intikal eden taşınmazı haksız iktisap etmiş olduklarını, üyeliği devam ettirmek istemediği halde edinmiş oldukları konutu iade etmekle yükümlü olduklarını belirterek davalılara intikal eden …. nolu bağımsız bölümün tapu kaydının iptaline davacı kooperatif adına tesciline, şayet bu mümkün değil ise şimdilik 10.000,00 TL daire bedelinin davalılardan anılıp davacıya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; Miras bırakan …’nın davacı kooperatife üye olarak tüm sorumluluklarını yerine getirdiğini ve … nolu daireyi edindiğini, kooperatif başkanının mirasçılara miras bırakanlarının 7.000,00 TL borçlu olduğunu söylediğini, mirasçılar tarafından bu bedelin kooperatife ödendiğini, mirasçıların taşınmazı 120.000,00 TL bedelle 3. bir kişiye satmış olduğunu, …’nın 15.07.2012’de vefat ettiğini, davacının ihtarname tarihinin ise 23.07.2019 olduğunu, kooperatifin kötü niyetle hareket ettiğini, davanın zamanaşımından reddi gerektiğini, kusurlu olanın kooperatif olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılara dava dilekçesi tebliğ edilmiş cevap verilmediği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraf delilleri toplanmış, …. nolu bağımsız bölümün tedavüllü tapu kaydı ve resmi senet örnekleri … temin edilmiş, … sayılı dosya örneğinin celbi ile incelenmesinde davacı kooperatif ortakları tarafından … yönelik genel kurul kararının iptali talebi ile açılan davanın yargılaması sonucunda davalı kooperatifin 14.04.2019 tarihli genel kurulunda kooperatifin tasfiyesine yönelik 7/a maddesinde alınan kararın baştan itibaren geçersiz olduğunun tespitine karar verildiği, karara yönelik …. tarafından istinaf başvurusunun esastan reddedildiği, …. tarafından verilen onama ilamı ile hükmün 14.10.2021 tarihinde kesinleşmiş olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ile dava konusu taşınmaz ve davacı kooperatifin defter kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, bilirkişi heyeti tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen kök ve ek raporlarda özetle; “…. nolu bağımsız bölüm üzerine 08.04.2009 tarihinde kat irtifakı kurulduğu, 24.04.2009 tarihinde ferdileşme işlemi yapılarak … adına kaydedildiği, 22.04.2011’de satış işlemi ile … adına 11.10.2011 tarihinde satış işlemi ile … adına, 24.04.2013 tarihinde intikal işlemi ile mirasçılar adına, 26.04.2013 tarihinde satış işlemi ile … adına tescil olduğunun anlaşıldığı, …’nın 06.02.2004 … kararı ile kooperatif hissesini devralarak birikmiş aidatı peşin olarak ödemek suretiyle 23 numara ile ortak olduğunu, 31.07.2006 günlü düzenleme şeklinde yapılan kura zaptına göre … numaralı dairenin isabet ettiğini, …’nın ortaklığının yönetim kurulunun 26.04.2013 günlü kararı ile sonlandırıldığını, 03.12.2000 tarihinde ortaklığın tasfiyesine karar verildiğini, kooperatif ana sözleşmesinin 16. maddesinde ferdi münasebete geçilmeden önce ölen ortağın yasal mirasçılarının üç ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde ortaklık hak ve yükümlülüklerinin yasal mirasçılar lehine devam edeceği, mirasçıların temsilci tayin etmemeleri ya da ortaklığa devam etmek istememeleri halinde ise ölen ortağın alacak ve borçlarını tasfiye edileceğinin belirtildiği, ortaklığı sona erenlerle hesaplaşmaya ilişkin 1163 sayılı KK.’nun 17. maddesinde; “,..Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır.” hükmü bulunduğu, dava konusu … nolu dairenin dava tarihi itibariyle değerinin 550.000,00 TL olduğu, kooperatifin tasfiye kararının mahkeme kararı ile kaldırıldığını, halen faaliyetinin sürdürüldüğünü ve 80 civarında ortağına konut tahsis etmemesi olması nedeniyle konut sahibi olan/olamayan tüm ortakların kooperatifin amacını gerçekleştirmesi için parasal yükümlülükleri eşik şekilde karşılamak zorunda oldukları, konutu alan …’ün kendiliğinden kooperatife ortak olamayacağı mirasçılar tarafından ortaklığın sürdürülemeyeceğinin açıklanması paralelinde yönetim kurulunun 26.04.2003 günü 66 sayılı kararı ile sonlandırıldığı, ortaklığın son bulması nedeniyle … varislerine iadesi gereken tutarın 51.698,65 TL olduğu, her kooperatif ortaklığının daire sahibi olabilmesi için şerefiye farkı dışında daire maliyet bedelini ve yönetim giderlerini de karşılamakla yükümlü olup …’nın K.K 23 maddesi gereğince daire sahibi olabilmesi için gerekli olan birikmiş borç tutarının 28.447,50 TL olduğu, yapmış olduğu 32.200,00 TL ödeminin eksik ödeme olduğunu” ifade edilmiştir.
Davacı vekili tarafından 16.02.2022 tarihli makbuz ile bilirkişi heyetince belirlenen dava konusu taşınmaz değeri üzerinden peşin harcın ikmal edildiği anlaşılmıştır.
Dava; davalıların murisi kooperatif ortağı adına tescil edilmiş olan taşınmazın tapusunun iptali ile davacı kooperatif adına tescili, terditli olarak taşımaz değerinin tahsili talebine ilişkindir.
Davalıların murisi …’nın 23.07.2005 tarihinde davacı kooperatif üyeliğini devralarak ortak olduğu, 31.07.2006 tarihinde yapılan kura ile adına isabet eden … numaralı dairenin ferdileşme işlemi ile 24.04.2009 tarihinde … adına tescil edildiği, tapu kaydında bağımsız bölümün satış işlemi ile 22.04.2011 tarihinde mirasçılardan olan davalı … adına tescil edildiği ardından 11.10.2011 tarihinde yeniden satış işlemi ile … adına tescil edildiği, …’nın 15.07.2012 tarihinde vefatı sonrasında 25.04.2013 tarihinde mirasçılara intikal işlemi ile 26.04.2013 tarihinde dava dışı …’e satış yapılarak tapu kaydının devredilmiş olduğu anlaşılmıştır.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 14. maddesinde “Ortağın ölümü ile ortaklık sıfatı sona erer. Ana sözleşmede gösterilecek şartlarla ölen ortağın mirasçılarının kooperatifte ortak olarak kalmaları sağlanabilir.” düzenlemesi, ana sözleşme 16. maddesinde “Ferdi münasebete geçilmeden önce ölen ortağın kanuni mirasçılarının üç ay içinde temsilci tayin ederek kooperatife bildirmeleri halinde, ortaklık hak ve yükümlülükleri kanuni mirasçıları lehine devam eder. Mirasçıların temsilci tayin etmemeleri veya ortaklığa devam etmek istememeleri halinde, ölen ortağın alacak ve borçları 15’inci madde hükümlerine göre tasfiye edilir.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Davalıların murisi …’nın 15.07.2012 tarihinde vefatından sonra mirasçılardan …’ün 26.04.2013 tarihli davacı kooperatife vermiş olduğu dilekçesinde annesi …’nın vefatından dolayı kooperatif üyeliğinin düşürülmesini talep ettiği, talebin 26.04.2013 tarihli 66 sayılı yönetim kurulu kararı ile kabul edilerek üyeliğin düşürülmesine karar verildiği anlaşılmıştır.
Davacı kooperatif tarafından kooperatifin tasfiyesine ilişkin 14.04.2019 tarihli genel kurul toplantısında 7/a maddesi ile alınan kararın … sayılı kesinleşen ilamı ile kararın baştan itibaren geçersiz olduğunun tespitine karar verilmiş olduğundan somut uyuşmazlıkta 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 85/2 maddesinde öngörülen istisnanın uygulama yeri bulunmamaktadır.
Kooperatif ortaklığından istifa halinde 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 15 ve ana sözleşmenin 17 maddesi uyarınca kooperatiften ayrıldığı yılın bilançosunun görüşüldüğü genel kuruldan 1 ay geçtikten sonra kooperatife ödediği miktarları talep edebilecektir. 1163 sayılı kanunun 81/2 maddesindeki tasfiye halindeki kooperatiflerle ilgili istisnalar dışında kooperatif ortaklığından istifa edenlerin kooperatifçe ortakları için yapılan daireler üzerinde hakkı kalmayıp dairenin kooperatife iadesi ile ancak ayrıldıkları yıl bilançosuna göre payına düşeni talep edebilmesi mümkündür. Başka bir ifade ile ortaklıktan çıkma iradesi ile birlikte ortaklık payı dahil ortaklıktan kaynaklanan tüm hakların kooperatife iadesi gerekir.
Somut uyuşmazlıkta her ne kadar davalıların murisi … adına 2009 tarihinde bağımsız bölüm tescili yapılmış ise de bilirkişi heyeti ikinci ek raporunda ifade edildiği üzere … tarafından yapılan ödemenin aynı tarihlerde bağımsız bölüm tescili yapılan diğer ortakların ödemelerine nazaran eksik ödeme niteliğinde bulunduğu, Kooperatifler Kanununun 23. maddesi kapsamında eşitlik ilkesi gereği emsallerine nazaran eksik ödeme yapan muris …’nın tescil tarihi itibariyle bağımsız bölüme hak kazanmadığı, her ne kadar bazı üyelere taşınmazların devredilmiş olduğu anlaşılmış ise de davacı kooperatifin henüz amacına uluşmadığı, kendisine konut tahsis edilmeyen üyelerinin bulunduğu, tasfiyeye ilişkin alınan kararın yok hükmünde olduğuna karar verilerek kesinleştiği anlaşıldığından ve dava konusu taşınmazın el değiştirerek dava tarihinden önce mirasçının kooperatif üyeliğinden 26.04.2013 istifa tarihi ile aynı tarihte satış işlemi ile üçüncü bir kişiye satılmış olması karşısında bilirkişi heyetince 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 15. ve ana sözleşmenin 17. maddesi uyarınca yapmış oldukları hesaplamada istifa nedineyle kooperatif ortağı … mirasçılarına iadesi gereken tutar 51.698,65 TL’nin bilirkişi heyetince belirlenen dava tarihi itibari ile taşınmaz değeri 550.000,00 TL’den mahsubu neticesinde tespit edilen 498.301,35 TL’nin davacı kooperatif tarafından istenebilir olduğu sonuç ve kanaatine varılarak 550.000,00 TL üzerinden harçlandırılan davanın kısmen kabulüne dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile 498.301,35 TL’nin davalı … mirasçılarından veraset ilamındaki hisseleri oranında tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
3-Alınması gereken 34.038,96 TL harçtan peşin alınan 170,78 TL ve 9.221,85 TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 24.646,33 TL harcın davalılardan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 75.762,19 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacılara verilmesine,
5-Davalılar … ve … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 17.900,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak bu davalılara verilmesine,
6-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 170,78 TL peşin harç, 59,30 TL başvurma harcı ve 9.221,85 TL tamamlama harcı olmak üzere toplam 9.451,93‬ TL’nin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 1.331,00 TL tebligat gideri, 31,25 TL müzekkere gideri ve 3.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.362,25‬ TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre belirlenen 3.952,20‬ TL yargılama giderinin davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
8-Davalılar tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
9-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalılar … ve … vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile… Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.

28/09/2023
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 04.10.2023

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …