Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2020/444 Esas
KARAR NO : 2023/518

DAVA : Alacak-Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/09/2020
KARAR TARİHİ : 13/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak-Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının 25.04.2019 tarihinde davalı ile… ve devir sözleşmesi ile davacıya ait … şubesini devraldığını, 475.000,00 TL bedelli … 275.000,00 TL’sinin nakit olarak … yapılması ile birlikte ödendiğini, davacının iş yerinin devir alınmasını ve sözleşmenin devir aşamasında ikin işletmenin … ruhsatı bulunmadığını öğrendiğini, bunun üzerine ek bir protokol yapılarak ruhsat alma konusunda sorumluluğun davalı şirket üzerinde olduğu ve ruhsat alınmadığı takdirde maddi ve manevi tüm zararın davalı şirkete ait olacağının hüküm altına alındığını, davalının davacıyı pek çok ayrı hususta yanıltıldığını, devirden önce sunulan mali tabloları gerçeği yansıtmadığını, personele ait verilen bilgilerin gerçekle örtüşmediğini, ancak iş yerini devralınca öğrendiğini, işletmenin mühürlenmesinden önce davalının sözleşmeyi feshederek ruhsatsız olduğunu ve ruhsat alınması imkanı olmadığını bildiği halde devrettiği işletme nedeniyle hukuki sorumluluktan kaçınmayı hedeflediğini, iş yerinin ruhsatsız olması gerekçesi ile … mühürlenmesi neticesinde 21.10.2019 tarihinde …. Noterliğinin … yev nolu ihtarnamesiyle davacı tarafından sözleşmenin feshedildiğini belirterek sözleşmenin feshedildiği 21.10.2019’dan itibaren en yüksek yasal faizi ile ödenen 275.000,00 TL’nin iadesi ve 30.06.2019 ve 30.07.2019 ödeme tarihli senetler ile teminat senedi olarak alındığı belirtilen sözleşme ekindeki vadesi belirtilmemiş 250.000,00 TL bedelli senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Zamanaşımı itirazında bulunduklarını, taraflar arasında 25.04.2019 tarihinde… ve devir sözleşmesi akdedildiğini, sözleşme kapsamında… alana tam teşekkülü ile kurulu ve işletmeye devam eden … şubesinin 475.000,00 TL bedelli 275.000,00 TL’si nakit kalan 200.000,00 TL’si 30.06.2019 ve 30.07.2019 vadeli bonolar vasıtası ile devredildiğini, davacıya ilk olarak …. Noterliğinden ihtarname ile 25.04.2019 tarihli alt kira sözleşmesi ile aynı tarihli devir ve… sözleşmesine aykırı davranarak mal sahibine ödenmesi gerekin kira bedellerini düzenli bir şekilde ödemediği ihtar edildiğini, davacının sözleşme anında ödemesi gereken tutarı ödemiş olmasına rağmen bonolar ile vadelendirilmiş olan 200.000,00 TL devir bedelinin ödemediğini, sözleşme hükümlerine aykırı fiillerde bulunarak davalı tarafından sözleşmenin haklı gerekçeler ile feshedilmesine sebebiyet verdiğini, ödenmeyen bono alacaklarına ilişin … esas icra takibi başlatıldığını, davacının alt kira gereği mülk sahibine ödemesi gereken kira bedellerini ödemediğinden asıl kira sözleşmesi tarafı olarak kira bedellerini ödemek zorunda kaldıklarını, işletmenin ruhsatını alma konusunda davalının başvuru yaptığını, bütün girişimlerde bulunduğunu, davacının müracaat etmemesi dolayısıyla işlemlerin tamamlanamadığını, ruhsat alınamadığını, davacının şirket bünyesinde çalışan işçilerin işçilik alacaklarını ödemediğini, davacı ile davalı müteselsil sorumlu tutulduğu, … esas ve …esas sayılı davaların açılmasına sebebiyet verdiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraf delilleri toplanmış …cevabi yazıları dosya kapsamına alınmış, … esas ve …esas sayılı, …. , …. esas sayılı dosya örnekleri uyap sisteminden temin edilmiş, … esas sayılı dosya örneğini celbi ile incelenmesinde alacaklı … A.Ş tarafından borçlular …A.Ş ve … hakkında 22.04.2019 tanzim 30.06.2019 vadeli 100.000,00 TL bedelli ve 22.04.2019 tanzim 30.07.2019 vadeli 100.000,00 TL bedelli bonolara dayılı kambiyo senetlerine mahsus takip başlatılmış olduğu görülmüştür.
Tüm dosya kapsamı üzerinde mali müşavir ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişiler tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen rapor ve heyete inşaat mühendisi bilirkişinin katılımı ile düzenlenen ek raporlarda özetle;”Dava konusu için ruhsat alınamamasının yapıdaki imara aykırılıktan kaynaklanması bir diğer ifadeyle davacının … olmaması ruhsat yükümlülüğünün sözleşme gereğince davalı tarafın sorumluluğunda olması nedeniyle ve yer tesliminin öncelikle ifa edilmesi gereken yükümlülük olduğu takdir edilerek davacının sözleşmeyi haksız nedenle feshettiğinin/davacının haklı olarak feshettiğinin kabulü halinde davacının devir bedeli olarak ödediği 275.000,00 TL’nin iadesini bakiye devir bedeli bonoların iptalini sözleşmenin 4.6. maddesi gereğince davacı tarafından davalı adına düzenlenen 250.000,00 TL meblağlı teminat senedinin iptalini talep edebileceği, davacının sözleşme ile üstlendiği mali yükümlülükleri ihlal etmesi nedeniyle sözleşmenin m.5.2. ve m.4.1. hükmü gereğince davalının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğinin/davacının haksız feshettiğinin kabulü halinde davacı talebinin yerinde olmadığı, iş yerinin ruhsat alınamamasının nedeninin imara aykırı yapılan eklentilerin bulunması olduğu, bu eklentilerin davacıya devirden önce yapıldığını ve iş yeri ruhsatının iptal edilmesine rağmen giderilememiş olduğu, ruhsat alınmasına engel olan hukuka aykırılığın giderilmesinin davacıya ait olmadığını, … ve … ait evraktan davacının ruhsat almak için başvuruda bulunduğunun anlaşıldığı, hukuka aykırılığın giderilmesinin davalıya ait olduğunun anlaşıldığı, dosya içeriğinden davalının ruhsat almak için iş veya işlemde bulunduğuna dair belge sunmadığının görüldüğü, davalı tarafından davacıya toplam 275.000,00 TL tutarında malzeme faturası tanzim edildiği, faturaların tamamının yasal defter kayıtlarında yer aldığı bu faturalardan 5 adet ve 10.800,00 TL tutarındaki yazar kasaların davacı … olacağı, 57.022,26 TL’lik fatura içeriğinin et, sebze, temizlik malzemesi vb ürünler içerdiği, ürünlerin kısa sürede bozulacağı değerlendirilerek davacı … olamayacağı 207.177,74 TL’lik fatura içeriğinin kiralanan iş yerine ait özel maliyet (fayans, baca, evye, lavabo ekipmanları ile demirbaş mahiyetindeki malzemeleri kapsadığı) fatura içeriği 149.083,34 TL’lik demirbaşın davacı … olacağı değerlendirilerek toplam 159.883,34 TL’lik malzemenin davacı … olacağının değerlendirilmiş olduğu” ifade edilmiştir.
Dava; … ve … feshi kapsamında nakden ödenen devir bedelinin iadesi, devir bedeli olarak verilen senetler nedeniyle menfi tespit ve teminat senedinin iptali talebine ilişkindir.
Taraflar arasında 25.04.2019 tarihli… ve devir sözleşmesi imzalanarak davalıya ait … isimli işletmenin 475.000,00 TL bedelle davacıya devredildiği, 275.000,00 TL devir bedelinin nakden ödendiği, bakiye 200.000,00 TL devir bedeli olarak her biri 100.000,00 TL bedelli 30.06.2019 ve 30.07.2019 vade tarihli senetlerin davacı tarafından davalıya verildiği, ayrıca sözleşmenin 4.6. maddesi gereğince 250.000,00 TL bedelli teminat senedinin verilmiş olduğu hususları her iki yanın kabulündedir.
Taraflar arasında imzalanan 25.04.2019 tarihli devir sözleşmesine ek olarak düzenlenen protokol ile… alanın ruhsat aşaması ile ilgili olabilecek maddi ve manevi maliyetlerin sorumluluğunu taşımayacağı… verenin ruhsat ile olabilecek maddi sorumluluğu üsteneceğinin kararlaştırıldığı anlaşılmıştır.
25.04.2019 tarihli sözleşmenin davalı tarafından keşide edilen …. Noterliğinin 21 Ekim 2019 tarih … yev nolu ihtarname ile alt kira sözleşmesi kapsamında kira bedellerinin ödenmediği, tedarikçilerden alınan ürün bedellerinin düzenli olarak ödenmediği gerekçeleriyle feshedilmiş olduğu görülmekle uyuşmazlık sözleşmenin davalı tarafından haklı nedenle feshedilip edilmediği bu kapsamda davacının devir bedelinin iadesi/menfi tespit/senet iptali taleplerinin yerinde olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
Toplanan deliller ve yapılan bilirkişi incelemeleri sonucunda davalı tarafından sözleşme ile davacıya devredilen iş yerinin … tespit edilen projesine aykırı hususlar nedeniyle çalışma ruhsatının 25.05.2016 tarihinde iptal edildiği, iş yerinin faaliyetten menine dair 31.05.2016 tarihli belediye encümeni kararı alındığı, 22.10.2019 tarihinde iş yerinin mühürlendiği, iş yerinin ruhsat alamamasının imara aykırı yapılan eklentilerden kaynaklandığı, ruhsat almaya engel aykırılıkların giderilmesi davalının sorumluluğunda olduğundan davalı yanın sözleşmeye konu devredilen iş yerini öncelikle ifa edilmesi gereken yükümlülük kapsamında davacı yana noksansız olarak teslim etmediği bu kapsamda davalının sözleşmeyi feshinin haklı nedene dayanmadığı, sözleşme eki protokolde ruhsat ile ilgili maddi maliyetlerin sorumluluğunun… alan davacıya ait olmayacağı, maddi sorumluluğun… veren davalıya ait olduğunun taraflarca kararlaştırıldığı, davalı sorumluluğundaki imara aykırı eklentiler nedeniyle ruhsat alınamayan ve mühürlenen iş yeri devri nedeniyle davacının sözleşme bedelinin iadesi talebinin haklı ve yerinde olduğu mahkememizce kabul edilmiştir.
… 1.1. maddesinde iş yerinin sözleşmeye ekli demirbaş listesi ile devredildiği ifade edilmekle taraflara sözleşme eki demirbaş listesini sunmak üzere süre verilmiş, tarafların imzasını içeren sözleşme eki demirbaş listesi sunulmamış ise de taraf dilekçeleri, fatura örnekleri, taraf ticari defter kayıtları ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan bilirkişi incelemesinde davalı tarafından davacıya toplam 275.000,00 TL tutarında malzeme/demirbaş devredildiği, bu malzeme/demirbaş faturaların davacı şirketin yasal defterlerinde kayıtlı olduğu bir kısım malzemelerin davacı … olacağı değerlendirmesi kapsamında davacı vekiline davacı … bulunan malzeme/demirbaş hakkında beyanda bulunmak üzere süre verilmiş, davacı tarafça beyan sunulmadığı anlaşılmış olup bilirkişi heyetinin üçüncü ek raporunda belirtilen 5 adet 10.800,00 TL tutarında yazar kasa ile fayans, baca, evye, lavabo ekipmanı ve demirbaş mahiyetindeki malzemeleri kapsayan 207.177,74 TL tutarındaki demirbaşlar hesabında kayıtlı fatura içeriğinin 149.083,34 TL tutarındaki bir kısmının davacı hakkında başlatılan takibi kapsamında haczedilerek yediemine bırakılan malzemeler olduğu ve bu malzemelerin davacı … olacağı değerlendirilen toplam 159.883,34 TL (10.800,00 TL + 149.083,34 TL) malzeme/demirbaşın davacı … bulunması nedeniyle 275.000,00 TL devir bedelinden mahsubu suretiyle bakiye 115.116,66 TL devir bedelinin iadesi gerektiği, demirbaş niteliğinde olmayan tüketilebilir nitelikte et, sebze, temizlik malzemesini içeren 57.022,26 TL fatura içeriğinin iadesi gereken demirbaşlar kapsamında değerlendirilemeyeceği sonuç ve kanaatine varılarak yanlar arasındaki … feshi nedeniyle sözleşme bedeli olarak nakden ödenen tutardan davacı tarafından iadesi gerektiği halde iadeye hazır olunduğu kabul edilmeyen ancak davacı … kabul edilmesi gereken demirbaş bedelinin mahsubu ile bakiye 115.116,66 TL yönünden davacı tarafından keşide edilen ihtarnamenin tebliği ve verilen 3 günlük sürenin sonunda gerçekleşen temerrüt tarihi esas alınarak ve yasal faize ilişkin davacı talebi ile bağlı kalınarak devir bedelinin davacıya iadesine, devir bedeli olarak davalıya teslim edilen bonolar nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile bonoların iptaline, yanlar arasındaki sözleşmenin 4.6. maddesine göre davacı tarafından davalıya verilen 250.000,00 TL bedelli teminat senedine ilişkin madde içeriğinde üçüncü şahıslara… alan lehnine yapılan ödemelerin teminatını teşkil ettiği kararlaştırılmış olduğundan devre konu iş yerinde çalışan işçiler tarafından davacı ve davalı aleyhine işçilik alacaklarının tahsili talebi ile açılmış olan derdest davalar nedeniyle işbu dava tarihi itibariyle teminat senedinin iadesine ilişkin koşullar oluşmadığından 250.000,00 TL bedelli senedin iadesi talebin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulü ile;
a)115.116,66 TL’nin 29.10.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
b)22.04.2019 keşide tarihli, 30.06.2019 vade tarihli, 100.000,00 TL bedelli bono ve 22.04.2019 keşide tarihli, 30.07.2019 vade tarihli, 100.000,00 TL bedelli bono nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığının tespiti ile bonoların iptaline,
2-Davacının 25.04.2019 keşide tarihli, vadesiz, 250.000,00 TL bedelli teminat senedinin iptaline yönelik talebi ile fazlaya ilişkin alacak talebinin reddine,
3-Alınması gereken 21.525,61 TL harçtan peşin alınan 12.381,19 TL harcının mahsubu ile 9.144,42 TL harcın davalıdan tahsiline ve hazineye gelir kaydına,
4-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin 573,72 TL’sinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına, 746,28‬ TL’sinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 47.116,33 TL ücreti vekaletin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT’ne göre hesaplanan 60.383,67 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan başlangıçta yatırılan 12.381,19 TL peşin harç, 54,40 TL başvuru harcı olmak üzere toplam 12.435,59 TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
8-Davacı tarafından yapılan 124,50 TL tebligat gideri, 1,20 TL müzekkere gideri, 6.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.125,70 TL yargılama giderinden kabul ve red oranına göre belirlenen 2.662,49 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
9-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
10-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile …. Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
. 13/07/2023
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 19.07.2023

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …