Emsal Mahkeme Kararı Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/319 E. 2022/657 K. 23.09.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/319 Esas – 2022/657
TÜRK MİLLETİ ADINA
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR

ESAS NO : 2020/319 Esas
KARAR NO : 2022/657

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 24/07/2020
KARAR TARİHİ : 23/09/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 18/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 29.03.2019 günü … …, … …’ın babası … …, … ve müteveffa … hep birlikte, Gelendost İlçesi Yenice Köyünde bulunan “… Soğuk Hava Deposuna” elma almak için gittiklerini, orada elmaların sahibi olarak bildikleri … ile görüştüklerini, …’nin iyi elmaların üst katta olduğunu ve çıkıp bakılabileceğini söylediğini, bu esnada Soğuk Hava Deposunda görevli olan forklift görevlisi …’ında merdivenin dibinde bekleyerek, şayet merdivenlerden çıkamazlar ise, forklift ile çıkarabileceğini beyan ettiğini, Merdivenlerden önce … …, sonra müteveffa … …’in çıktığını, … …’ın yukarı çıktığında bayıldığını, ardından gelen müteveffa … …’de gazın etkisi ile hemen kendinden geçtiğini, orada bulunan görevlilerden yardım istediklerini ancak netice alamayınca … …’ın kolluk görevlilerini aradığını, kimsenin bir müdahalede bulunmadığını, sağlık ekiplerinin yukarı çıktıklarını ve olaya müdahale ettiklerini, Son anda … … kurtulmuşsa da, …’in olay yerinde vefat ettiğini, olay sonrası şikayette bulunulduğunu ve sadece … hakkında şüpheli sıfatıyla … Cumhuriyet Başsavcılığının Soruşturma No: … numaralı soruşturma dosyasıyla soruşturma yürütüldüğünü, müteveffa …’in 40103300 nolu poliçe ile “Kaza sonucu vefat ve kaza sonucu maluliyet teminatlarını içeren 100.000 TL (Yüz Bin Türk Lirası) değerinde davalı şirketle Ferdi Kaza Sigortası yaptırdığını belirterek poliçe bedelinin 29/03/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı cevap dilekçesinde özetle; Uyuşmazlık konusu ölüm olayı nedeniyle, gerek Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları ve gerekse dava dışı sigortalı ticaret odası ile davalı şirket arasında yapılan 40103300/0 nolu Grup Ferdi Kaza Sigortası Poliçesine dercedilmiş özel şartlar gereği, davaya konu zarardan mağdur olmuş taraflara davalı şirketin herhangi bir maddi/manevi tazminat ödemesinin söz konusu olmadığını, somut olaydaki durum nedeniyle, uyuşmazlık konusu riziko poliçe teminatı dışında olduğunu, davcıların murisi …’in vefatı olayına ilişkin olarak başlatılan savcılık hazırlık soruşturması evrakı ve iddianame ile ekleri incelendiğinde, müteveffanın ağır ihmalini içeren davranışı sonucunda zehirlenerek öldüğünün anlaşılacağını, davacıların murisinin ölümüne ilişkin olayın gerçekleşme biçimine bakıldığında, müteveffa …’in “kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunması” neticesinde hayatını kaybettiği anlaşılacağını, bu halde, davaya konu riziko sigorta teminatı dışında olup davanın reddi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, 40103300/0 nolu Grup Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi özel şartlarına göre bir kaza durumunda sigortalı tüzel kişilikse, zarar görenin iş yerinde çalıştığı SGK kayıtları ile ispatlanması gerektiğini, zarara sebebiyet veren olayın, poliçedeki riziko adresi içinde vuku bulması gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Mahkememizce kusur ve aktüer bilirkişiden alınan 28/02/2021 tarihli raporda özetle; ” Dava Dışı İşyeri Sahibi …’in Girilmesi yasak olan atmosferik basınçlı odaya yetkisiz kişilerin girişlerini önleyecek uygun yeterince alınmamış olması (misafirlere eşlik edilmemesi, nezaretçi kişinin olmaması, kilitli olması gereken pencerenin kilidinin açık bırakılmış olması), tehlikeli
davranışların ve hatalı hareketleri engelleyecek şekilde işyerinde geniş bir kontrol ve denetim mekanizması
tesis etmemesi nedeniyle meydana gelen kazada %25(Yirmi Beş) oranında KUSURLU olduğu,
Kazazede Müteveffa …’in; İkaz levhaları ve talimatlar ile girilmesinin izinsiz ve
yasak olduğu anlaşılan, soğuk hava deposunun 8-10 metre yükseklikteki asma katında bulunan, sabit merdiveni bulunmayan, seyyar merdivenle güçlükle çıkılan ve kapısı kilitli olan atmosferik basınçlı odaya, teşhir/görsel
kontrol için deponun kapısının yanında bulunan ve odayı su ile nemlendirmek için kullanılan pencereden izinsiz
girerek, olayda dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı hareket etmiş ve şahsi güvenliğini tehlikeye atmış olması
nedeniyle % 75(YETMİŞ BEŞ) ORANINDA KUSURLU OLDUĞU, Dosyada yer alan bilgi ve belgelerin tetkikinden; davaya konu kazanın oluşumunda; müteveffa …
Güney’in “kendisini bile bile ağır tehlikeye maruz bırakacak hareketlerde bulunmadığı, kanaatine
varılmaktadır.
Bu durumda poliçe vefat tazminat bedeli olan 100.000,00TL tazminat talebinin poliçe teminatının kapsamında
kaldığı görüş ve kanaatine varılmaktadır” şeklinde görüş bildirmişlerdir.
Dava ferdi kaza poliçesinden kaynaklanan alacak talebine ilişkindir.
Dava dışı Ankara Ticaret Odası ile davalı … Sigorta arasında 26.12.2018-2019 tarihlerini kapsayacak şekilde Grup Ferdi Kaza Sigorta Poliçesi akdedildiği anlaşılmıştır.
Dosyada mevcut mirasçılık belgesinden davacıların mirasçısı …’in 29.03.2019 tarihinde vefat ettiği geride mirasçısı olarak davacılar …’i bıraktığı anlaşılmıştır.
… Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2019/149 Esas, 2021/46 Karar sayılı, Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesi’nin 2021/1979 Esas, 2022/1637 Karar sayılı ilamlarının incelenmesinde; davacıların murisi …’in de içerisinde bulunduğu şahısların Ankara İli Yenimahalle İlçesi Toptancı Hali’nde sebze komisyoncusu olarak çalıştıkları, 29.03.2018 tarihinde müteveffa ile yanındaki şahısların Ankara İli’nden Isparta İli Gelendost İlçesi’ne elma satın almaya gittikleri ve ilçede bulunan Gelendost … Soğuk Hava Deposu’na geldikleri, müteveffa ile yanındakilerin alt kattaki elmalara baktıktan sonra üst katta yer alan elmalara bakmaya karar verdikleri, asma kat ile yukarı çıktıkları, buradan atmosfer basınçlı odaya girdikleri ve devamında davacıların murisinin havasız ortamda kapalı kalmaya bağlı mekanik asfiksi nedeniyle vefat ettiği anlaşılmıştır, süren ceza yargılamasında ilk derece mahkemesi olan … Ağır Ceza Mahkemesi’nce yapılan kusur değerlendirmesinde; depo sahibi dava dışı sanık … yönünden sanığın üçüncü şahısların atmosfer kontrollü oda içerisine girmelerinin önlenmesi gerektiği, refakatçi eşliğinde olmaksızın üst kata çıktıkları, atmosfer kontrollü odanın kapı ve pencereleri açıldığında sesli ışıklı bir uyarı sisteminin bulunmadığı, havalandırma sisteminin otomatik olarak çalışmadığı, yasal zorunluluk olmasına rağmen risk analizi yapılmadığı için gerekli tedbirlerin uygulanmadığı, bahse konu işler için görevlendirilmiş bir şahsın depoda istihdam edilmediği gerekçesiyle depo sahibi sanık asli kusurlu, müteveffanın ise üst kattaki deponun doğrudan girilebilecek bir yer olmayıp refakatçi olmaksızın çıkmaları ve bu alanda faaliyet gösteren şahıslar olup gerekli tehlikeyi öngörmemeleri gerekçesiyle tali kusurlu olarak kabul edildikleri, depo sahibi … yönünden sanığın netice olarak 4 yıl 2 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, aynı depoda işçi olarak çalışan …’ın ise netice olarak 1 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verildiği anlaşımıştır. Hükmün istinaf edilmesi üzerine İstinaf Mahkemesi’nce yapılan kusur değerlendirmesinde; soğuk oda deposu içerisindeki oksijensiz odaların giriş kapılarının zeminde olduğu, görsel kontrol ve odayı su ile nemlendirmek için bırakılan pencereler ve giriş kapılarının kapalı olduğu, müteveffanın giriş kapısı ve penceresi olan yerleri tercih etmeyerek personel ve ziyaretçilerin aktif kullanmadığı, diğer personel ve misafirlere yasak olan soğuk hava deposunun üst katına sabit olmayan merdiven ile çıktıkları, karanlık olan ara holden karşıya doğru yürüyerek elmaların saklandıkları üzerinde oksijensiz oda olduğuna ilişkin uyarıları taşıyan atmosfer basınçlı oda penceresini açarak odaya girmeleri ve oksijenin yetersiz olduğu odadaki havayı solumaları sonucunca nefes alamadığı, müteveffanın soğuk hava deposunda nasıl hareket etmesi gerektiğini bilmesi gerektiği, odaya mutad dışı usuller ile girdikleri bu nedenle asli kusurlu olduğu, depo sahibi sanık …’in ise, depoda refakatçi bulundurulmaması, kişisel koruyucu donanım verilmemesi, ziyaretçi defteri bulunmaması, üst kata çıkmayı kolaylaştırıcı merdiven bulunması ve de atmosferik odaya girişi sağlayan odanın kilitli olmaması ve acil durum tıbbi ekipmanlarının bulunmaması nedenleriyle tali kusurlu olduğu gerekçesiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, depo sahibi sanık …’in netice olarak 27.300,00 TL adli para cezası ile cezalandırılmasına kesin olarak karar verildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay 4. Hukuk Dairesi’nin 22.02.2022 tarih, 2021/20658 Esas, 2022/3164 Karar sayılı ilamında da izah edildiği üzere; “…Ferdi Kaza Sigortası Genel Şartları’nın 1. maddesinde “işbu poliçe, aşağıdaki şartlar dairesinde, sigortalıyı sigorta müddeti içinde maruz kalacağı kazaların neticelerine karşı temin eder” düzenlemesi yapıldıktan sonra, bu sigortanın kapsamına giren ve girmeyen haller, devam eden 2-6. maddeler arasında düzenlenmek suretiyle sigortanın kapsamı belirlenmiş, kusur bu maddeler kapsamında yer almamıştır….” şeklindedir.
Tüm dosya kapsamının bir bütün halinde incelenmesinde; davacının çalıştığı işletmeninde dahil olduğu 29.910 firma için dava dışı Ankara Ticaret Odası tarafından kaza tarihi olan 29.03.2019 tarihini de kapsar şekilde ferdi kaza sigortası yapıldığı, kaza tarihinde davacının da içerisinde olduğu şahısların Isparta İli Gelendost İlçesi’nde bulunan … Soğuk Hava Deposu isimli iş yerine geldikleri, iş yeri çalışanının alt katta bulunan elmaları gösterdiği, ancak bu elmaların beğenilmemesi üzerine iş yeri çalışanının üst katta bulunan elmalara bakabileceklerini söylediği, merdiven vasıtasıyla üst kata çıktıkları, buradaki holden kilitli olmayan pencereden atmosferik odaya geçtikleri ve içeri giren …’in havasız ortamda kapalı kalmaya bağlı mekanik asfiksi nedeniyle vefat ettiği anlaşılmış olup kesinleşen ceza mahkemesi kararlarında ve alınan bilirkişi raporlarında bu maddi vakıanın tespiti açısından uyuşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık müteveffanın ağır kusuru ve dikkatsiz davranışı ile kendi ölümünden müterafık kusurlu olması durumunda poliçe teminatı kapsamındaki tazminata hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
6098 Sayılı TBK’nun 74.maddesi gereğince hukuk hakimi ancak ceza mahkemesinde tespit edilen maddi vakıa ile bağlı olup zarar verenin kusurunun bulunup bulunmadığı hakkında karar verirken ceza hakiminin kusurun değerlendirilmesine ve zararın belirlenmesine ilişkin kararı hukuk hakimini bağlamayacaktır.
Bu suretle mahkememizce alınan 28.02.2021 tarihli kusur raporunda davacıların murisinin ikaz levhaları ve talimatlar ile girilmesinin izinsiz ve yasak olduğu anlaşılan soğuk hava deposunun 8-10 metre yüksekliğindeki asma katında bulunan sabit merdiveni bulunmayan ve kapısı kilitli atmosfer basınçlı odaya, deponun yanında bulunan ve odayı su ile nemlendirmek için kullanılan pencereden izinsiz girmesi nedeniyle %75 kusurlu kabul edilmiş ise de, mahkememizce yapılan değerlendirmede, kazadan hemen sonra olay yerine gelen acil tıp teknikeri …’in ifadesinde üst katta bulunan camlı pencerede herhangi bir uyarı yazsının görmediğini, uyarı yazısının yerde olduğunu beyan ettiği, … Ağır Ceza Mahkemesi’nce alınan 06.03.2020 havale tarihli bilirkişi raporundan anlaşılacağı üzere kazanın meydana geldiği atmosfer basınçlı odadaki tehlikeyi belirten herhangi bir uyarı levhasının olmadığı, görsel uyarı ve ikazın bulunmadığı, olay yeri resimlerinden pencerecenin anahtarının üzerinde olduğu, acil durumlar için maskenin olmadığı için iş yeri sahibinin asli kusurlu olduğuna dair tespit ve … Ağır Ceza Mahkemesi’nce kusura dair yapılan diğer tespitler olan üçüncü şahısların atmosfer kontrollü oda içerisine girmelerinin önlenmediği, refakatçi eşliğinde olmaksızın üst kata çıkıldığı, atmosfer kontrollü odanın kapı ve pencereleri açıldığında sesli ışıklı bir uyarı sisteminin bulunmadığı, havalandırma sisteminin otomatik olarak çalışmadığı, yasal zorunluluk olmasına rağmen risk analizi yapılmadığı için gerekli tedbirlerin uygulanmadığı, bahse konu işler için görevlendirilmiş bir şahsın depoda istihdam edilmediğine dair yapılan diğer tespitler dosya kapsamı ile uyumlu olduğu kabul edilerek iş yeri sahibinin asli, davacılar murisinin ise meyve komisyoncusu olması nedeniyle tecrübesine uygun olmayan davranış ile hareket ederek atmosfer basınçlı odaya girmesi nedeniyle tali kusurlu olduğu kabul edilmiştir. Bu nedenler ile iş bu davaya konu poliçenin ferdi kaza sigortası olup kusur indirimi de yapılmayacağı anlaşılmakla davanın kabulüne, davalı sigortanın davacının talebinin reddine karar verildiği tarihin faiz başlangıcı olduğuna da karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile 100.000,00 TL’nin 11/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Alınması gereken 6.831,00 TL harçtan peşin alınan 341,55 TL’nin mahsubu ile bakiye 6.489,45 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen arabuluculuk ücreti karşılığı olan 1.320,00 TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 54,40 TL başvurma harcı, 341,55 TL peşin harç olmak üzere toplam 395,95 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 172,60 TL tebligat gideri, 1.400,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 1.572,60 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 16.000,00 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
8-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.. 23/09/2022