Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/511 Esas – 2022/799
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/511 Esas
KARAR NO : 2022/799
DAVA : Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/10/2019
KARAR TARİHİ : 15/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 25/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Sözleşmeden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı ile davalı arasında 23/10/2018 tarihinde Yurtiçi Hayvan Alım Sözleşmesi imzalandığını, sözleşme şartlarına göre davacının yüklenmiş olduğu 4930 adet hayvandan 4522 adedini teslim ettiğini, kalan 408 adet hayvanı ise davalıdan kaynaklanan sebeplerle teslim edemediğini, buna rağmen davalının 249.951,00 TL tutarlı teminata hukuka aykırı olarak el koyduğunu, davalı tarafından 204 adet hayvanın eksik olduğu belirtilmişse de 225 adet hayvanın seçiminin ilgili kurul üyelerinden yapıldığını ancak olumsuz hava şartları bahane edilerek yetiştiricilere verilmediğini, Kırklareli İl Tarım ve Orman Müd. tarafından bu hususun 10/01/2019 tarihli yazı ile davalıya bildirildiğini, taraflar arasındaki sözleşmenin 18.2. maddesi gereğince davacıya ek süre verilmesi gerekirken verilmediğini, 25.3. maddesinde de muayene ve kabul için geçen sürelerin işin süresinden sayılmayacağının açıkça belirtildiğini, 204 adet hayvanın teslimi için defaatle heyet istemelerine rağmen heyet verilmediğini, müracaatlarına cevap verilmediğini, teminatlarının usulsüz olarak gelir kaydedildiğini, 08/02/2019 ve 10/01/2019 tarihli teslim tutanaklarının da önce uygun görülmüştür şeklinde düzenlendiğini, sonradan değişliklik yapılarak uygun görülmemiştir şeklinde düzenlendiğini, davacının defalarca mağdur edildiğini bildirerek, davalı tarafından haksız yere el konulan 249.951,00-TL teminatın 24/01/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari (avans) faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; sözleşme gereğince davacının asli edimlerinden birinin dağıtım süresinde yapmak olup kusuru ile süresinde dağıtımı yapmayan davacının teminatının haklı olarak irat kaydedildiğini, davacıya Kırklareli İli Sığır projesinde dağıtımı gerçekleştirilmeyen dağıtımların tamamlanması, aksi halde 10/01/2019 tarihinde sözleşmenin feshedileceğinin 31/12/2018 tarihinde ihtar edildiğini, kabul anlamına gelmemek üzere olumsuz hava koşulları nedeniyle dağıtım yapılamadığına dair yazının ise 11/01/2019 tarihinde geldiğini, sözleşmenin 25.3 maddesinde belirtilen işin süresinden sayılmayan sürenin hayvanların hak sahibine tesliminden sonra yapılan muayene süresi olup somut olaya uygulanma imkanının olmadığını, hayvanların hak sahiplerine teslim edilmediğini, seçim heyeti görevlendirmesinde müvekkilinin tüm edimlerini yerine getirdiğini, seçim heyetinin görevlendirildiğini, ihtarlı fesih halinde kesin teminatın gelir yazılacağı ve borca mahsup edilmeyeceği hususunun sözleşme ve eklerinde açıkça düzenlendiğini bildirerek davanın reddini istemiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE: Taraflarca dayanılan tüm deliller toplanmış, taraflar arasındaki sözleşme ve ekleri ile taraflar arasındaki yazışmalar celp olunmuş, davaya konu uyuşmazlığa ilişkin olarak veteriner hekim, mali müşavir ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişiler aracılığıyla bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Mali müşavir, veteriner hekim ve nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişilerden oluşan bilirkişi heyetince düzenlenen 11/01/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle kesin teminatın gelir kaydedilmesinde davalı idarenin ihale ve sözleşmeye uygun işlem yaptığı yönünde kanaat bildirilmiş, rapora yönelik itirazların karşılanması bakımından alınan 20/09/2021 ve aynı yöndeki 11/03/2022 tarihli ek raporda ise özetle, davacının taahhüdünde olan 4930 adet küçükbaş hayvandan 408 adedinin zamanında teslim edilemediği ve sözleşme feshinin usul ve yasaya uygun olduğu kanaatine varıldığı takdirde ilk raporda belirtilen nedenler ve idari şartnamenin 44.1 maddesi uyarınca teminatın cezai şart olarak nakde çevrilmesi işleminin usul ve yasaya uygun olduğu, teslim edilmeyen 405 hayvandan 90 tanesinin hava şartları nedeni ile idare tarafından dağıtımının yapılmadığı, 08/01/2019 ve 10/01/2019 tarihli tutanaklar ile uygun görülmeyen bu hayvanların sözleşmenin 23.3 maddesine göre uygunları ile değiştirilmesi için süre verilmemesi nedeni ile sözleşmenin feshinin usulüne uygun olmadığı kabul edildiği takdirde teminatın nakde çevrilmesi işleminin usulüne uygun olmadığı yönünde kanaat bildirilmiştir.
Tarafların rapora yönelik beyan ve itirazları da değerlendirilerek, mezkur bilirkişi raporları hüküm tesisine yeterli görülmemiş, tüm dosya kapsamı, alınan raporlar, tarafların beyan ve itirazlarını değerlendirmek, özellikle sözleşmeye uygun teslimin gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği ile süre uzatım hallerinin oluşup oluşmadığı yönlerinden de inceleme yapılması bakımından dosyanın tevdii edildiği, veteriner hekim ve nitelikli hesaplamalar uzmanından oluşan bir diğer bilirkişi heyetince düzenlenen 07/09/2022 tarihli raporda ise özetle; dosya kapsamından Kırklareli ilinde 204, İstanbul ilinde ise 239 olmak üzere toplam 443 adet hayvanın teslim süresi içerisinde ve verilen 10 günlük ek süre içerisinde tesliminin sağlanamadığı, hava durumu sebebiyle teslimatı gerçekleştirilemeyen 225 adet hayvandan bu miktar düşüldüğünde dahi (443-225=218) teslimatın tamamen gerçekleştirilmediği, dolayısıyla davacı firmanın sözleşme gereği olan teslimat yükümlülüğünü yerine getirmediği, bu durumda kesin teminatın irat kaydedilmesinin sözleşmenin 25.2. maddesi ile idari şartnamenin 44. maddesine uygun olduğunun değerlendirildiği, bunun yanında 08/01/2019 tarihinde 275 baş koyunun önce uygun olarak seçiminin yapıldığı ancak teknik şartnamenin istediği aşıların koyunlara yapılmadığının sistem üzerinden tespiti üzerine uygun görülmemiştir şeklinde işlem yapıldığı, 4 adet küpenin ise mükerrer yapıldığının tespit edildiği, 10/01/2019 tarihinde de 36 adet baş koyunun önce uygun olarak seçiminin yapıldığı ancak teknik şartnamenin istediği aşıların koyunlara yapılmadığının sistem üzerinden tespiti üzerine uygun görülmemiştir şeklinde işlem yapıldığı, dolayısıyla tutanaktaki değişikliğin neden yapıldığı hususunun anlaşılabildiği, davalı tarafından davacı yanca talep edildiğinde makul sürede seçim heyetinin görevlendirildiği, bu durumun dosya kapsamındaki yazışmalardan sabit olduğu, muayene kabul için geçen sürelerin söz konusu olmadığı, sözleşmenin 25.3. maddesi gereği ek süre verilebilecek durumun mevcut olmadığı, sözleşmenin 18. maddesi kapsamında süre uzatımına yol açacak mücbir sebebin olmadığı, 41. madde kapsamında da süre uzatım hallerinin oluşmadığı, sonuç olarak, somut olayda süre uzatım hallerinin oluşmadığı, davacı tarafça sözleşme koşullarına uygun teslimin gerçekleşmediğinin değerlendirildiği yönünde kanaat bildirilmiştir. Mezkur bilirkişi raporunun, dosya kapsamına uygun, gerekçeli ve denetime elverişli olduğu değerlendirilmiş, hükme esas alınması uygun bulunmuştur.
Dava, taraflar arasındaki hayvan alım sözleşmesinin feshi dolayısıyla davalı tarafından gelir kaydedilen teminat bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Tüm dosya kapsamı, kayıt ve belgeler ile hükme esas alınması uygun bulunan 07/09/2022 tarihli bilirkişi raporu birlikte değerlendirildiğinde; davacının, 23/10/2018 tarihli yurtiçi hayvan alım sözleşmesi gereğince toplam 4.930 küçükbaş hayvanı, en geç 31/12/2018 tarihine kadar genç çiftçi projesi kapsamında hayvan almaya hak kazanan dava dışı genç çiftçilere teslim etmeyi taahhüt ettiği, davalı idare tarafından ilk olarak 30/11/2018 tarihli yazı ile sözleşme süresi içinde taahhüdün yerine getirilmesinin davacıya ihtar edildiği, sözleşme gereği son teslim günü olan 31/12/2018 tarihinde ise teslim edilmeyen hayvanların hak sahiplerine 10/01/2019 tarihine kadar teslim edilmesi, aksi halde kesin teminatın irat kaydedileceği ve sözleşmenin feshedileceği bildirilerek, davacıya ek süre verildiği, takiben davalı tarafından davacıya gönderilen 22/01/2019 tarihli yazı ile ise, 4.930 baş koyunun temin ve dağıtımı için imzalanan sözleşme esaslarında söz konusu hayvanların zamanında hak sahibi genç çiftçilere teslim edilemediği, sözleşmenin 25.2 maddesi kapsamında sözleşmenin feshedildiği bildirilerek kesin teminatın irat kaydedildiği anlaşılmış olup, alınan bilirkişi raporu ile de tespit edildiği üzere davacının Kırklareli ilinde 204, İstanbul ilinde ise 239 olmak üzere toplam 443 adet hayvanın teslim süresi içerisinde ve verilen 10 günlük ek süre içerisinde teslimini sağlayamadığı, davacı tarafından 225 adet hayvanın hava muhalefeti dolayısıyla teslim edilemediği savunulmuş ise de bu miktar düşüldüğünde dahi hayvanların tamamının teslim edilmemiş olacağının anlaşıldığı, davacının itiraza konu ettiği davalı tarafından oluşturulan seçim heyetince düzenlenen 08/01/2019 ve teslimin son günü olan 10/01/2019 tarihli tutanaklar gereği uygun bulunmama durumunun da o tarihte bir kısım hayvanların aşı bilgilerinin sisteme girilmemesi ile mükerrer küpeleme yapılmasından kaynaklandığı ve bu durumun da davacının sorumluluğunda olduğu, yine bilirkişi raporu ile de ortaya konulduğu gibi davaya konu uyuşmazlık çerçevesinde somut olayda taraflar arasındaki sözleşmenin 18., 25.3 ve 41. madde hükümlerine göre süre uzatım hallerinin de oluşmadığı, dolayısıyla her durumda sözleşmenin 10.1. maddesi gereği davacı, davalı tarafından verilen ek süre ile en geç 10/01/2019 tarihinde tüm işlemleri tamamlayarak dava dışı genç çiftçilere dağıtımı bitirmeyi taahhüt etmiş olup o tarihte dahi teslimin gerçekleştirilmemiş olacağı, buna göre; mevcut hukuki durum karşısında davalı yönünden haklı nedenle fesih koşulları oluşmuş olup davacının teminatın irat kaydedilmesine dair işleminin taraflar arasındaki sözleşme hükümlerine uygun olduğu sonuç ve kanaatine varılarak son tahlilde davanın reddine dair hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 4.268,54 TL harçtan mahsubu ile bakiye 4.187,84 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3- Davalı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 37.993,14 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4- 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5- Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
6- Talep halinde davacının ve davalının artan avansının iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
15/11/2022