Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/434 Esas – 2023/198
T.C.
…
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2019/434 Esas
KARAR NO: 2023/198

BAŞKAN : …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI : …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR:1- …
VEKİLİ : Av. …
2-…
…

DAVALI : 3- …
VEKİLİ : Av. ..

DAVALI : 4- …
VEKİLİ : Av. …

DAVALILAR : 5- …
…
6- …
…

DAVA : Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ : 09/01/2017
KARAR TARİHİ : 23/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 29/08/2016 günü sürücüsü … olan … plakalı taksi içinde seyir halinde iken … plakalı aracın ticari taksiye sağ arka taraftan çarpması sonucu oluşan trafik kazası nedeniyle yaralandığını, davalı …’ın … plakalı ticari taksinin maliki ve işleteni olduğunu davalı … … Kooperatifinin … plakalı ticari taksinin … poliçesi ile sigortaladığını, aynı davalının … plakalı aracın da sigortalayanı olduğunu, davalı …nın … plakalı aracın sürücüsü olduğunu, davalı …’ın … plakalı aracın maliki olduğunu, davalı …’nun soruşturma evrakına göre … işleticisi olduğunu belirterek davacının bedeni bütünlüğünün trafik kazası sonucu yitirmesinden dolayı geçici iş göremezlik ve sürekli malüliyet nedeniyle maddi zararlarının tam olarak tespiti ile 1.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan kaza tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesinin, davacının bedeni bütünlüğünün bozulması nedeniyle duyduğu elem ve ızdırabın bir ölçüde de olsa giderimi içni 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte sigorta şirketi dışındaki tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının kazanın olduğu anda ticari aracın arka koltuğunda oturmakta olup yasal olarak takması gereken emniyet kemerini takmadığını, öncelikle davacının kesin raporunun alınması gerektiğini, talep edilen manevi tazminatın aşırı derecede fahiş olduğunu, davacının haksız ve sebepsiz zenginleşmesine neden olabileceğini, sigorta poliçesi kapsamında maddi tazminatın sigorta şirketinden talep edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … … Kooperatifi vekili cevap dilekçesinde özetle; dava açmadan önce kendilerine başvurmayan davacının davasının dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini, sigortalısı … olan …’ın sevk ve idaresinde … plakalı araç için davalı şirketçe 10/05/2016 – 10/05/2017 tarihleri arasında … nolu poliçe ile karayolları zorunlu mali sorumluluk poliçesi düzenlendiğini, aynı zamanda sigortalısı … olan … plakalı araç için davalı şirketçe 12/09/2023 – 12/09/2016 tarihleri arasında … nolu poliçe ile karayolları zorunlu mali sorumluluk poliçesi düzenlendiğini, sorumlulukların poliçe limiti ile sınırlı olduğunu, poliçede teminat limitinin azamı 290.000,00 TL ile sınırlandırıldığını, asıl sorumluluğun gerçek zarar üzerinden belirleneceğini, sigorta şirketinin sigortalısının kusur oranında gerçek hasarı ödemekle yükümlü olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: ; Deliller toplanmış, … … Mahkemesinin 2017174 esas 2020/40 karar sayılı dosyası temin edilmiş, davacının ve gerçek kişi davalıların kaza tarihinden öncesine ilişkin ekonomik sosyal durumunun tespitine yönelik zabıta tahkikatı, trafik kazası nedeniyle davacıya ödeme yapılıp yapılmadığı rücuya tabi gelir bağlanıp bağlanmadığı ve peşin sermaye değerinin tespitine ilişkin … cevabi yazıları dosya kapsamına alınmıştır.
Davalı sigorta şirketlerinden poliçe ve hasar dosyası örneği temin edilmiş, kazaya karışan araçların trafik kayıtlarına ilişkin cevabı yazılar dosya kapsamına alınmış davalı …’na vasi tayinine ilişkin … … Hukuk Mahkemesinin 2020/578 esas 2020/572 karar sayılı kararı … Kurumundan temin edilmiş, davacının kaza sonrası tedavi gördüğü hastane evrakları temin edilerek … … Başkanlığından kaza nedeniyle geçici ve kalıcı iş göremezliğinin bulunup bulunmadığına ilişkin rapor alınmasına karar verilmiş yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporda” davacının 29/08/2016 tarihli yaralanma nedeniyle Özürlülük Ölçütü Sınıflandırılması ve Özürlülere Verilecek … Raporları Hakkında Yönetmelik esas alındığında özür oranının %44 olduğu 12 ay süre ile iş göremezlik halinde kaldığı” ifade edilmiştir.
Kazaya ilişkin kusur ve aktüer hesap yönünden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş bilirkişi heyeti tarafından düzenlenen 17/01/2022 tarihli raporda özetle; ” mülkiyeti davalı …’a ait … plakalı aracın sürücü …’nın meydana gelen olayda 2/8 – %25 oranda kusurlu olduğu mülkiyeti davalı …’a ait … plakalı aracın sürücüsü …’ın meydana gelen olayda 6/8 %75 oranında kusurlu olduğu davacının dava konusu dava nedeniyle uğramış olduğu bir kısım davalıların %100 kusuruna denk gelen maddi tazminatının 1.031.960,60 TL olduğu, davalı sigorta şirketinin her bir araç için poliçe limiti ayrı ayrı 290.000,00 TL olduğundan sigorta şirketinden limit dahilinde 580.000,00 TL istenebileceği” beyan edilmiştir.
Davacı vekilinin 16/06/2022 tarihli ıslah dilekçesinde toplam 1.031.960,60 TL maddi tazminatın kaza tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte (davalı … Kooperatifi yönünden poliçe limiti dahilinde 580.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere) davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, karar verilmesi talep edilerek peşin harcın ikmal edildiği görülmüştür.
… … Mahkemesinin 2017174 esas 2020/40 karar sayılı dosyası kapsamında soruşturma aşamasında davalı …’nun … Amirliğinde alınan ifade tutanağında … plakalı aracın … adına tescilli olup kendi işletmesi olan kendi rent a car işletmesi adına vekaletnamesi bulunduğunu, aracı 27/08/2016 tarihinde …’ya kiraya verdiğini beyan ederek kira sözleşmesi örneğini sunmuş olduğu görülmekle sözleşmenin tetkikinde … tarafından …’na … plakalı aracın kiralanmasına ilişkin düzenlendiği kira başlangıç tarihinin 27/08/2016 olduğu bitiş tarihinin ise yazılmamış olduğu görülmekle davalı … vekiline ceza soruşturmasında ibraz edilen araç kiralama sözleşmesinin süresi hakkında beyanda bulunmak ve ifade tutanağında araç malikinin vekaletnamesinin bulunduğu beyan edilmekle var ise vekaletname örneğini ibraz etmek ve yine davalı …’a meşruhatlı tebligat çıkartılarak diğer davalı …’ya … plakalı araca ilişkin vekaletname verilip verilmediği hakkında beyanda bulunmak ve vekaletname örneği sunmak üzere süre verilmiş, davalılarca beyanda bulunulmadığı anlaşılmıştır. Kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerektiğinden bu koşulların somut olayda oluşmadığı anlaşılmakla dosya kapsamına göre davalı …’nun işleten sıfatının bulunduğu kanıtlanamadığından bu davalıya yönelik açılan davanın reddi gerekmiştir.
Dava; trafik kazasında yaralanan davacının geçici/kalıcı iş göremezlik tazminatı yönünden kazaya karışan araç maliki/işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısından … 54.maddesi kapsamında maddi tazminat ile davalı araç maliki/işleteni ve davalı sürücüden … 56.maddesi kapsamında manevi tazminat talebine ilişkindir.
2918 sayılı yasanın 91. maddesinde İşletenlerin, bu Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasına göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmalarının zorunlu olduğu ifade edilmiş aynı yasanın 85. maddesinde ise “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.” ifadesi, … Genel Şartlarının sigortanın kapsamı başlıklı A.3. maddesinde “Sigortacı, poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında, üçüncü şahısların ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermiş olmasından dolayı, 2918 sayılı … Kanununa göre sigortalıya düşen hukuki sorumluluk çerçevesinde bu Genel Şartlarda içeriği belirlenmiş tazminatlara ilişkin talepleri, kaza tarihi itibariyle geçerli zorunlu sigorta limitleri dahilinde karşılamakla yükümlüdür. Sigortanın kapsamı üçüncü şahısların, sigortalının … Kanunu çerçevesindeki sorumluluk riski kapsamında, sigortalıdan talep edebilecekleri tazminat talepleri ile sınırlıdır.” düzenlemesi bulunmaktadır.
Toplanan deliller, kazaya ilişkin ceza dosyası kapsamı, … Başkanlığının raporu, kusur ve aktüer hesaba ilişkin düzenlenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı uyarınca davalı … poliçesi ile sigortalı, davalı …’ın malik/işleteni, davalı …’ın sürücüsü olduğu … plakalı ticari taksi ile davalı … poliçesi ile sigortalı, davalı …’ın malik/işleteni olduğu … idaresindeki … plakalı aracın çarpışması sonucu gerçekleşen trafik kazasında … plakalı araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralandığı, trafik kazasında … plakalı araç sürücüsünün %25, … plakalı araç sürücüsünün ise %75 oranında kusurlu oldukları kaza nedeniyle yaralanan davacının özür oranının %44 olduğu ve 12 ay süre ile iş göremezlik halinde kaldığının belirlendiği, aktüerya uzmanı bilirkişi tarafından güncel verilerle yapılan hesaplama neticesinde davacının geçici iş göremezlik zararı 17.023,90 TL, işlemiş aktif dönem zararı 17.897,39 TL, işleyecek dönem zararı 942.039,31 TL olmak üzere toplam zararın 1.031.960,60 TL olarak gerçekleştiği anlaşılmakla açık, denetlenebilir ve dosya kapsamına uygun bulunan rapor hükme esas alınarak trafik kazası nedeniyle yaralanan davacının tespit edilen maddi zararından kazaya karışan her iki araç için tanzim edilen … poliçesi kapsamında ve poliçe limitleri dahilinde davalı sigorta şirketinin sorumlu olduğu … plakalı araç maliki/işleteni … ve … plakalı araç maliki/işleteni …’ın … 51,54 maddeleri ile … 85 maddesi uyarınca yine … plakalı araç sürücüsü … ile … plakalı araç sürücüsü …’nın da … 51,54 maddeleri gereğince davacının maddi zararlarından sorumlu oldukları sonuç ve kanaatine varılmıştır.
2918 sayılı … Kanununun 88. maddesinde; bir motorlu aracın katıldığı kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunların müteselsil olarak sorumlu tutulacağı hüküm altına alınmıştır. Diğer yandan, … 163 maddesi uyarınca alacaklı, müteselsil borçluların tümünden veya sadece birisinden, alacağının tümünün veya bir kısmının ödetilmesini isteyebilir. Yukarıda açıklanan yasa hükümlerine göre, müteselsil sorumlulukta, kural olarak borçlulardan herbiri borcun tamamından sorumludur.
Somut olayda; davacı teselsül hükümlerine dayanarak dava açmıştır. Bu durumda, müteselsil sorumluluk hükümlerine göre tazminatın tamamından davalı sigorta şirketinin poliçe limitleri ile sınırlı sorumlu olması kaydı ile davalı araç malikleri/işleteni, davalı araç sürücüleri ve davalı sigorta şirketinin birlikte sorumluluğuna karar verilmesi gerekmiştir.
Kaza tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6098 sayılı … 56. Maddesi ile 4721 sayılı TMK 4. maddesi kapsamında yapılan değerlendirmede; manevi tazminat, zarara uğrayanda manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşıyan yönleri ile bir ceza olmadığı gibi mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanması da amaç edilmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi zarar sorumlusununda fakirleşmemesi gerekmekte olup bu kapsamda yapılan değerlendirmede trafik kazası sonucu % 44 özürlü bulunan davacı yönünden duyulan acı ve elemin kısmende olsa giderilmesi bakımından ceza davası içeriği, kusur oranları, olay tarihi, tarafların konumu, ekonomik ve sosyal durumları, kazanın meydana geliş şekli, davalıların sorumluluğun niteliği nazara alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile takdiren 30.000,00 TL manevi tazminatın davalı araç maliki/işletenler ve araç sürücülerinden tahsiline dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davalı …’ya yönelik açılan davanın reddine,
2-a)1-Diğer davalılara yönelik maddi tazminat talebinin kabulü ile 1.031.960,60 TL maddi tazminatın; davalı … Sigorta Kooperatifi’nin 580.000,00 TL poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olması kaydıyla davalı …, …, … ve … yönünden 29.08.2016 kaza tarihinden itibaren, davalı … Sigorta Kooperatifi yönünden 09.01.2017 dava tarihinden itibaren, davalı … ve davalı … yönünden yasal faizi, davalı …, davalı … ve davalı … Sigorta Kooperatifi yönünden avans faizi ile birlikte davalılar …, …, …, … ve … Sigorta Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
b)-1-Davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile takdiren 30.000,00 TL manevi tazminatın 29.08.2016 kaza tarihinden itibaren davalı … ve davalı … yönünden yasal faizi, davalı …, davalı … yönünden avans faizi ile birlikte davalılar …, …, … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
b)2-Davacının fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine,
3-Maddi tazminat yönünden alınması gereken 70.493,22 TL harçtan peşin alınan 174,20 TL ve ıslah harcı 3.522,00 TL’nin mahsubu ile bakiye 66.797,02 TL harcın (davalı … Sigorta Kooperatifi’nin 35.923,60‬ TL harçtan sorumlu olması kaydıyla) davalılar …, …, …, … ve … Sigorta Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Maddi tazminat yönünden …’ya açılan davada reddedilen talep yönünden alınması gereken 179,90 TL maktu harcın davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
5-Maddi tazminat yönünden davacı tarafından başlangıçta yaptırılan 174,20 TL peşin harç ile 31,40 TL başvurma harcı ve ıslah harcı 3.522,00 TL olmak üzere toplam 3.727,6 TL harcın davalılar …, …, …, … ve … Sigorta Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
6-Maddi tazminat yönünden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki …’ne göre 130.556,85 TL ücreti vekaletin (davalı … Sigorta Kooperatifi’nin 81.800,00 TL’sinden sorumlu olması kaydı ile) davalılar …, …, …, … ve … Sigorta Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7-Maddi tazminat yönünden davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki …’ne göre 130.556,85 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,
8-Maddi tazminat yönünden davacı tarafından yapılan, 1.281,80 TL tebligat gideri, 339,70 TL müzekkere gideri ve 700,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.321,50 TL yargılama giderinin (davalı … Sigorta Kooperatifi’nin 1.304,76 TL’sinden sorumlu olması kaydı ile) davalılar …, …, …, … ve … Sigorta Kooperatifi’nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
9-Maddi tazminat yönünden davalı … Sigorta Kooperatifi tarafından yapılan 50,00 TL yagılama giderinin bu davalı üzerinde bırakılmasına,
10-Maddi tazminat yönünden davalılar …, …, …, … ve … tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
11-Manevi tazminat yönünden alınması gereken 2.049,30 TL harcın davalılar …, …, … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak alınarak hazineye gelir kaydına,
12-Manevi tazminat yönünden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki …’ne göre 9.200,00 TL ücreti vekaletin davalılar …, …, … ve …’dan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
13-Manevi tazminat yönünden davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki …’ne göre 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı …’ya verilmesine,
14-Manevi tazminat yönünden davalı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki …’ne göre 9.200,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı …’a verilmesine,
15-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,

Dair davacı vekilinin ve davalı … vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
23/03/2023
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 28.03.2023

Başkan …

Üye ….

Üye…

Katip …