Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2019/358 Esas
KARAR NO : 2021/218

DAVA : Tazminat (Demiryolu Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 18/07/2019
KARAR TARİHİ : 25/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Demiryolu Taşımacılığı Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının Kazakistan’da bulunan … firmasından 421.540 MT paletli keten tohumu küspesi satın aldığını ve taşınması içinde Kazakistan demiryollarına ait … Ekspress ile anlaşma sağlandığını, Türkiye parkuruna ilişkin taşıma ücretinin bizzat …’nin hesabına ödendiğini, taşıma anlaşmasına göre satın alınan palet keten tohumu küspesinin … Ekspress’e ait 16 adet 40’lık konteynerlerle Kostanay şehrinden Hazar Denizine Ro-Ro Gemileri ile Azarbeycan’a Azarbeycan’dan Gürcistan’a ve oradan Türkiye’ye taşınarak Kars istasyonuna tam sağlam ve hasırsız şekilde varmasının planlandığını, uluslararası ILAC Akredilite Kazagrex gözetim kuruluşu tarafından düzenlenen kalite belgesi uyarınca sağlam temiz ve ticarete uygun şekilde yükleme yapılarak 10.07.2018’de Kars istasyonuna vardığını, Kars istasyonunda vagon üzerindeki konteynerlerden aşırı koku ve kapak altlarından su damlaması şikayeti üzerine heyet toplanarak orijinal mühürlerin heyet huzurunda açıldığını ve kapak kenar ve altlarından su çıkışı olduğunu, konteynerlerin içerisine su girişinin olduğunu ve buna bağlı olarak ürünlerin bir kısmının fermantasyona uğrayarak küflendiği, eridiği, kokuştuğu ve ayrıştığının tespit edildiğini, bu hasarlanmaya bağlı olarak … Kars istasyonu lojistik müdür vekili tarafından CIT 20 tutanağı düzenlendiğini, Kars Gümrük Müdürlüğünün 26.07.2018 tarihli gümrük giriş beyannamesinde beyanname muhteviyatı dökme eşyanın 43040 MT eksik çıktığı ibaresinin dercedildiğini, malın tamamının değil bir kısmının bozulduğunu, hasar üzerine … Ekspress’e hasar ve zarara ilişkin belge ve bilgilerin gönderilmesi talepli yazı yazıldığını, konteyner kapakları açılırken ve hasara ilişkin tutanaklar tutulurken … şirketinin incelemeleri ile düzenlediği 25.07.2018 tarihli raporda konteynerlere su sızmış olduğu bununda yüksek neme yol açarak mallara zaman verdiği, ürünün fermente olduğu ve çürüdüğünü detaylı olarak tespit ederek resimlediğini, … Taşımacılık A.Ş’den 16.10.2018 tarihli yazı ile hasarın ödenmesinin talep edildiğini, herhangi bir yazılı cevap verilmediğini, davacının iyi niyetli olarak malın hasarlı kısmı ile az hasarlı/hasarsız kısmının eleme ve ayırma masraflarını ödeyerek ortaya çıkan temiz ürünü 2 firmaya sattığını, zararın 78.544,75 USD’ ye indiğini, bu meblağın ödenmesini davalıdan talep edildiğini, davalının 11.03.2019 tarihli yazısında hasarla ilgili sorumluluklarının bulunmadığını ifade ettiğini belirterek davacının uğradığı 78.544,75 USD zararın eksik çıkan 43040 MT hasarın ve yoksun kalınan kar için şimdilik 100 USD’nin meydana geldiği tarihten itibaren faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davanın zamanaşımı nedeniyle reddinin gerektiği, malın taşındığı konteynerlerin … Ekspress’e ait olduğunu, davalının konteyner sağlama ve taşınacak eşya için konteynerlerin seçiminden sorumlu olmadığını, davalının tek görevinin Türkiye sınırına gelen konteynerleri vagonlarıyla Türkiye’deki belirlenen istasyonlara taşımak olduğunu, orijinal mühürleri bozulmadan teslim alınan ve Kars istasyonuna kadar ayniyatı bozulmadan taşınan orijinal mühürlerin davacı yetkililerinin de dahil olduğu heyetle açılan bu ürünlerin bozulmasında davalı ve çalışanlarının hiçbir kusur ve ihmali bulunmadığını, COTİF anlaşmasının B ana eki (CIM)’nin 23. maddesinde taşınan eşyanın hasarlanması halinde taşıyıcıyı sorumluluktan kurtaran bir düzenlemenin yer aldığını, üründeki hasarın hak sahibinin ürün için yanlış kap seçiminden kaynaklanmış olduğunu, CIM’in 23. maddesinin 3. bendine göre iki riskten dolayı davalının sorumluluğunun ortadan kalktığını, bu iki riskin ambalaj yokluğu veya kusuru ile eşyanın bizzat cinsine bağlı nedenler şeklinde düzenlendiğini, eşyaya uygun taşıma kabının seçiminden taşıyıcının sorumlu olmadığını, keten tohumu küspesi ürününün türü gereği uygun ambalajlama yapılmadığı takdirde hasar tehlikesine maruz kalabilen bir ürün olduğunu, bu durumun CIM m.23/3 ve TTK m.878/1.d gereği taşıyıcının sorumluluğunu ortadan kaldırdığını, keten tohumu küspesinin sıcak hava koşullarında ve aynı anda farklı ısılara maruz kaldığından yoğunlaşma nedeniyle bozulabilecek türden bir ürün olduğunu, konteynerlerin mühürlerinin bozulmadan Kars istasyonuna kadar geldiğini, yetkili gümrük birimi tarafından imzalanan her bir konteyner için ayrı tutulan CIT 20 tutanakları ile de bu hususun tespit edildiğini, konteynerlere su girişinin olduğunu iddia eden tutanağın davacı şirket tarafından usulsüz bir şekilde düzenlendiğini, 14.05.2018’de 16*40-feet konteynerlere palet halinde öğütülmüş küspenin yüklendiğini, konteynerlerin 1 aydan fazla sürede dolu olarak Kostanay istasyonu … Ltd.Şti’nin tali hattında bekletildiğini, 22.05.2018’de kalite sertifikaları verildiğini ve sevkiyatın Kostanay istasyonundan ancak 21.06.2018 tarihinde gerçekleşebildiğini, konteynerlere dışarıdan su girdiğini ispatlayacak hiç bir somut veri sunulmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraf delilleri toplanmış, tüm dosya kapsamı üzerinde taşıma hukuku öğretim üyesi, veteriner hekim ve ziraat mühendisinden oluşan heyet tarafından yapılan inceleme sonucu düzenlenen rapor ve bu rapora yönelik beyan ve itirazların değerlendirilmesi bakımından düzenlenen ek raporda özetle; “davalı tarafından sunulan CIM belgelerinden anlaşıldığı üzere dava dışı … şirketi tarafından davacı gönderilene teslim edilmek üzere 16 adet 40’lık konteynere dökme olarak yüklenen keten tohumu küspesi eşyanın taşıma işinin … taşımacılık ve … taşımacılık A.Ş’nin birlikte üslenmiş olduğunu, COTİF/CIM m.2 uyarınca CIM belgesi ve taraf dilekçelerinde COTİF/CIM hükümlerine dayanmalarından tarafların akdettikleri demir yolu taşıma sözleşmesinin COTİF/CIM hükümlerinin uygulanması hususunda anlaştıkların neticesine varıldığını, COTİF/CIM m.23 uyarınca taşıyıcının eşyanın teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçen süre içerisinde meydana gelen eşyanın ziyaından ve hasarından doğan zarardan sorumlu olduğu, bununla beraber anılan düzenleme gereğince ziyaa veya hasara hak sahibinin bir kusur taşıyıcının kusurundan kaynaklanmayan hak sahibinin bir talimatı eşyanın kendi ayıbı veya taşıyıcının kaçınamayacağı ve önleyemeyeceği durumlar sebep olmuşsa taşıyıcının bu sorumluluktan kurtulacağı anılan maddenin üçüncü fıkrasının (b) bendi uyarınca niteliği gereği ambalajlanmayan veya uygun şekilde ambalajlanmadığında ziya veya hasara maruz kalabilecek mallarda ambalajın yokluğu veya yetersizliği zarara sebep olmuşsa taşıyıcının sorumluluktan kurutulacağı … Ekspress’in … Taşımacılık A.Ş’ne yazdığı 18.07.2018 tarihli yazısında konteynerlere 14.05.2018 tarihinde palet halinde öğütülmüş küspenin yüklendiği, konteynerlerin 1 aydan fazla süreyle 21.06.2018 tarihine kadar dolu olarak Kostanay istasyonunun … Ltd.Şti’nin tali hattında bekletildiğini, sevkıyatın ancak 21.06.2018’de gerçekleştirildiğinin belirtildiği, eşyanın gönderenin kusuru sebebi ile 1 aydan fazla sağlıksız koşullarda nem oluşmasına sebebiyet verecek şekilde yüksek ısıya maruz kaldığının tespit edildiğini, ambalajlama yükü kendine ait olan gönderenin taşıyıcının onayını almaksızın uygun olmayan konteynere yükleme yaptığı ve onay alınması sürecinde eşyaların sağlıksız koşullarda konteyner içerisinde bekletilmiş olduğu, gönderenin taşıma için gerekli izinleri alıp prosedürü tamamladıktan sonra yüklemeyi gerçekleştirmesi gerektiği, ayrıca eşyanın netiliği gereği de uzun süre konteynerde kalmasının fireye sebep olacağı, COTİF/CIM m14’e göre kural olarak ambalajlama yükümlülüğünün gönderene ait olduğunu, gönderenin yükleme için gerekli onayları beklemeden yükleme yaptığının kabulü halinde bekleme sebebi ile yükün uğradığı zarara kendisinin katlanması gerektiği, dolu olarak 1 aydan fazla süre bekletilmiş olan konteynerlerde bu sürede hava sıcaklığı, ortam nemi ve öğütülmüş keten tohumu küspesinin kendi içinde barındırdığı nemin etkisiyle kızışma meydana gelmesinin mümkün olduğu, 26.07.2018 tarihli tutanakta belirtilen 43040 kg miktar eksikliğinin konteynerler içerisindeki küspenin kimyasal reaksiyona girerek oluşturuğu suyun nakliye boyunca konteynerlerden dışarı atması sonucu oluştuğu, çünkü konteynerlerin mühürlerinin sağlam olduğu ve kurulan heyet huzurunda mühürlerin açıldığı dolayısıyla mühürleri sağlam bir konteynerlerden mal-miktar eksilmesinin kimyasal reaksiyona bağlı oluşan suyun konteyner dışına çıkmasıyla oluştuğunun değerlendirildiği, ithalatın gerçekleştirildiği söz konusu ülkedeki gece ve gündüz arasındaki sıcaklık farklarının bulunmasından dolayı deniz kenarında limanda bekleyen ürünün ortamdan da nem almış olmasının kuvvetle muhtemel olduğu, ithalatta uyulması gereken kurallara göre ürünlerin mühürlü konteyner içerisinde taşınması sorumluluğu bulunduğundan dışarıdan müdahale olmasının mümkün olamayacağı” ifade edilmiş, bilirkişi heyetine taşımacılık sektöründen seçilen bir bilirkişinin katılımı ile tarafların ek rapora yönelik beyan ve itirazlarının değerlendirilmesi bakımından düzenlenen bilirkişi heyeti ikinci ek raporunda özetle ; ” COTİF/CIM m.14 gereğince aksi kararlaştırılmadıkça ambalajlama yükümlülüğünün gönderene ait olduğunu, … şirketi tarafından yazılan yazının delil olarak kabul edilmesi halinde konteynerlerin beklemesinin gönderenin kendi kusurundan kaynaklandığı, bekleme nedeninin taşıma sözleşmesi ve taşımacılıkla ilgisinin olmadığı dolayısıyla davalının sorumluluğunun olmayacağı, konteynerlere dışarıdan su girişi olduğu iddiasının delillendirilmediği ve ispata muhtaç olduğu, üründeki hasar ve eksilmeye ürünün doğal niteliğinden ve beklemeden mütevellit nem ve sıcaklığın sebebiyet vereceği, davalının konteyner seçiminde bir dahli bulunmadığı bu durumun tamamı ile göndericinin tercihi olduğu, ithalatta uyulması gereken kurallara göre ürünlerin mühürlü konteyner içerisinde taşınması zorunluluğu bulunduğundan dışarıdan müdahale olmasının mümkün olamayacağı,14.05.2018 tarihinden 21.06.2018 tarihine kadar dolu olarak 1 aydan fazla süre Kostanay istasyonunda bekletilmiş olan konteynerlerde bu sürede hava sıcaklığı, ortam nemi ve öğütülmüş keten tohumu küspesinin kendi içerisinde barındırdığı nemin etkisi ile kızışma meydana gelmesinin mümkün olabileceği” ifade edilmiştir.
Dava; taşıma sözleşmesi kapsamında taşınan emtiadaki ziya ve hasar bedelinin davalı taşıyıcıdan tahsili talebine ilişkindir.
Davalı tarafından sunulan CIM (taşıma senedi) belgeleri kapsamında dava dışı … şirketi tarafından davacı gönderilene teslim edilmek üzere 16 adet feet konteynere dökme olarak yüklenen keten tohumu küspesinin demir yolu ile taşıma işinin dava dışı … Taşımacılık ile davalı … Taşımacılık A.Ş tarafından üstlenildiği, CIM belgeleri ve taraf beyanları nazara alındığında COTİF/CIM 2. maddesi kapsamında demir yolu eşya taşıma sözleşmesine Türkiye’nin taraf olduğu COTİF/CIM hükümlerinin uygulanması hususunda tarafların anlaşmış oldukları tespit edilmiş, taşınan emtianın teslim tarihi, taraflar arasındaki yazışmalar ve dava şartı arabuluculukta geçen süre nazara alınarak COTİF/CIM 48. maddesi kapsamında davanın 1 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde açıldığı anlaşılmakla davalı yanın zamanaşımı def’i yerinde görülmemiştir.
Davacı yan, Kazakistan’ın Kostanay şehrinden yola çıkan konteynerlerin 10.07.2018 tarihinde Kars istasyonuna varması ile konteynerlerin içerisine su girişinin olduğu, buna bağlı olarak bir kısım ürünün hasara uğradığı, keza miktar itibariyle üründe eksiklik bulunduğu iddiası ile uluslararası demir yolu taşımasında Türkiye ayağında taşımayı gerçekleştiren davalıdan zarar bedeli talebinde bulunmuştur.
COTİF/CIM 26. maddesi uyarınca tek bir taşıma belgesine konu taşımanın birden fazla taşıyıcı tarafından gerçekleştirilmesi halinde her bir taşıyıcı taşıma sözleşmesinin tarafı haline geleceğinden CIM belgelerine göre … Ekspress ile birlikte taşıma işinin ifasını üstlenen davalı … Taşımacılık A.Ş’nin de taşıyıcı olarak sorumluluğunun bulunduğu, COTİF/CIM 23. Maddesi uyarınca taşıyıcının eşyanın teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçen süre içerisinde meydana gelen eşyanın ziyaından ve hasarından doğan zarardan sorumlu olduğu, bununla birlikte 23. maddesinin 2. fıkrası gereğince ziya veya hasara, hak sahibinin bir kusuru; taşıyıcının kusurundan kaynaklanmayan, hak sahibinin bir talimatı; eşyanın kendi ayıbı (içten bozulma, yolda fire vb) veya taşıyıcının kaçınamayacağı ve önleyemeyeceği durumlar sebep olmuşsa, taşıyıcının bu sorumluluktan kurtulacağı anılan maddenin 3. fıkrasının (b) bendi uyarınca niteliği gereği ambalajlanmayan veya uygun şekilde ambalajlanmadığında ziyaa veya hasara maruz kalabilecek mallarda ambalajın yokluğu veya yetersizliği zarara sebep olmuşsa (c) bendi uyarınca eşyaların gönderici tarafından yüklenmesi halinde (d) bendi uyarınca eşyanın bizzat cinsine bağlı nedenlerle içten ve kendiliğinden bozulma ile kayıp veya hasara uğrayabilen bazı eşya cinsi söz konusu ise taşıyıcının sorumluluktan kurutulacağı düzenlemesi bulunmaktadır.
Toplanan deliller yapılan bilirkişi incelemeleri sonucu düzenlenen kök ve ek raporlar uyarınca; somut uyuşmazlıkta COTİF/CIM 14. maddesi kapsamında ambalajlama yükümlülüğü gönderene ait olup taşımaya konu keten tohumu küspesinin taşınacağı konteynerlerin gönderen tarafından seçildiği, gönderenin yükleme için gerekli onayları beklemeden 14.05.2018 tarihinde öğütülmüş keten tohumu küspesini konteynerlere yüklendiği ve konteynerlerin onay alınması sürecinde 1aydan fazla süre ile 21.05.2018 tarihine kadar dolu olarak Kostanay istasyonunda bekletilmiş olduğu, bu kapsamda bekleme sebebi ile gerçekleşen emtia zararına göndericinin katlanması gerektiği zira bilirkişilerce gönderenin taşıma için gerekli izinleri alıp prosedürü tamamladıktan sonra yüklemeyi gerçekleştirmesi gerektiği belirtilerek eşyanın netiliği gereği uzun süre konteynerde kalmasının fireye sebep olacağı, bu sürede hava sıcaklığı, ortam nemi ve öğütülmüş keten tohumu küspesinin kendi içinde barındırdığı nemin etkisiyle üründe bozulma meydana geldiğinin ifade edildiği, öte yandan 26.07.2018 tarihli tutanakta belirtilen 43040 kg miktar eksikliğinin konteynerler içerisindeki küspenin kimyasal reaksiyona girerek oluşturduğu suyun nakliye boyunca konteynerlerden dışarı çıkmasıyla oluştuğunun tespit edildiği, ithalatta uyulması gereken kurallara göre ürünlerin mühürlü konteyner içerisinde taşınması sorumluluğu bulunduğundan dışarıdan müdahale olmasının mümkün olamayacağı ve varma yeri olan Kars istasyonunda sağlam olan konteyner mühürlerinin oluşturulan heyet huzurunda mühürlerinin açıldığı dolayısıyla mühürleri sağlam konteynerlerden mal-miktar eksilmesinin kimyasal reaksiyona bağlı oluşan suyun konteyner dışına çıkmasıyla oluştuğu tespit edilmiş olmakla COTİF/CIM 23. maddesinde öngörülen taşıyıcının sorumluluktan kurtulmasına ilişkin birden fazla koşulun gerçekleşmiş olması nedeniyle taşınan emtiada gerçekleşen hasar ve emtia miktarındaki eksilmeden davalı taşıyıcının sorumlu olmadığı sonuç ve kanaatine varılarak kanıtlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2- Alınması gereken 59,30 TL harcın peşin alınan 7.638,04 TL’dan mahsubu ile bakiye 7.578,74 TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi ve Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi gereğince belirlenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
4-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 39.503,08 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından yapılan 29,50 TL tebligat giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
7-Sarf edilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,
Dair davacı vekillerinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 25.03.2021
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 05.04.2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …