Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
…
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2019/125 Esas
KARAR NO : 2023/147

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- …
2- … – …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. … –
DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … –

DAVA : Menfi Tespit (Alım Satım)
DAVA TARİHİ : 20/03/2019
KARAR TARİHİ : 08/03/2023
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 14/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Alım Satım) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;

DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirketin cari hesap borcuna karşılık olarak davalı şirkete 26.05.2018 tanzim tarihli 50.000 TL, 23.06.2018 tanzim tarihli 90.000 TL, 25.07.2018 tanzim tarihli 100.000 TL bedelli çekleri keşide ederek verdiğini, davalı şirket anılan çekleri … … Müdürlüğünün 2018/10795 ve 2018/9586 sayılı dosyalarına konu ederek davacılar hakkında … takibi başlattığını, … takibinin başlatıldığı tarih itibariyle davalı şirket toplam 56.087,30 TL borçlu olmadığı halde çeklerin tamamından kötüniyetli olarak … takibi başlatıldığını ve … mahkemesine bu miktar bildirilmeyerek borçlu/davacılar hakkında çek bedellerinin tamamından ceza almasına çalışıldığını, … takibinden sonra davacı şirketin davalı şirkete iki kalemde 137.826,76 TL ve 5.698,51 TL olmak üzere toplam 143.525,27 TL mal iadesi yapıldığını, böylece takip tarihinden sonra davacı şirketin davalı şirkete olan cari hesap ana para borcu 44.168,26 TL’ye düştüğünü, yapılan bu mal iadesine rağmen davalı şirket aldığı mallar nedeniyle oluşan cari hesap ana para borcunu … dairesine bildirmediğini ve ısrarla çek bedellerinin tamamı üzerinden borçlu/davalı hakkında … takibine devam ettiğini ve … mahkemesinden çek cezası aldırmaya çalışması üzerine taraflarından menfi tespit davası açmak üzere arabulucuya başvurulduğunu, davalı borçlu arabulucu görüşmeleri devam ederken … … Müdürlüğünün 2018/10795 sayılı dosyasına başvurarak 56.087,30 TL ana para borcunu sehven … takibine konu ettiğini, 137.826,75 TL daha sonra mal iadesi yapıldığını, bu mal iadesinin öncelikli ferilere ve bakiye kısmının da 100.000 TL’lik çeke mahsup edilmesi yönünde dilekçe sunulduğunu, yapılan bu işlemin usul ve yasaya aykırı olduğunu, takipten sonra toplam 143.525,27 TL mal iadesi yapıldığını, davalı şirket iade alınan mallar için iade faturası kestiğini ve ticari defterlerine işlediğini, yapılan 143.525,27 TL’lik mal iadesi bir ödeme olmadığını, …’nın m. 100 hükümleri burada uygulanamayacağını, bu işlem bir ödeme değil, mahsup işlemi olduğunu, zira davalı şirketin yapılan mal iadesini kabul ettiğini, ticari defterlerine ana para borcundan düşerek mahsup ettiğini, davalı şirketin ticari defterlerinin incelenmesi ile ortaya çıkacağı üzere, yapılan mal iadesini …’nın madde 100 uyarınca fer’ilerden düşmediğini, ana paradan düştüğünü kabul ve beyan ettiğini belirterek davacıların … … Müdürlüğünün 2018/9586 sayılı dosyasına … takibi öncesi ödeme nedeniyle ve … m. 102 uyarınca borçlu olmadığının tespitine, davalının 13.02.2019 tarihli dilekçesinde ödemeyi açıkça ikrar etmiş olması nedeniyle borçlunun … … Müdürlüğünün 2018/9586 sayılı dosyasının %20’sinden aşağı olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkumiyetine, davacıların … … Müdürlüğünün 2018/10795 sayılı dosyasında, feragat edilen miktar ve takip sonrası iade edilen mallar dikkate alındığından, … … Müdürlüğünün 2018/10795 sayılı dosyası nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacılardan …, … A.Ş. …/… Şubesinin … iban nolu hesabından ödenmek üzere … seri numaralı, 26.05.2018 keşide tarihli, keşide yeri … olan 50.000 TL bedelli bir adet çek keşide ederek diğer davacı … … Ltd. Şti.’ne verdiğini, davacı şirketin de bu çeki cirolayarak, borcuna karşılık olmak müvekkil şirkete verdiğini, bu çekin … … Müdürlüğünün 2018/9586 Esas sayılı dosyası ile … takibine konu edilmiş ve iş bu karşılıksız çeki keşide eden davacının cezalandırılması için … … Mahkemesinin 2018/406 Esas sayılı dosyası ile ceza davası ikame edildiğini, davacı şirketin … A.Ş. … … Şubesinin … iban nolu hesabından ödenmek üzere … seri numaralı, 23.06.2018 keşide tarihli keşide yeri … olan 90.000 TL bedelli çek ile … A.Ş. …/… Şubesinin … İban nolu hesabından ödenmek üzere … seri numaralı, 25.07.2018 keşide tarihli, keşide yeri … olan 100.000 TL bedelli iki adet çeki keşide ederek müvekkil şirkete verdiğini, iş bu iki çekte … … Müdürlüğünün 2018/10795 Esas sayılı dosyası ile … takibine konu edildiğini ve iş bu karşılıksız çekleri keşide eden davacı şirket yetkilisnin cezalandırılması için … … Mahkemesinin 2018/467 Esas sayılı dosyası ile ceza davası ikame edildiğini, davacıların takipten önce ödedikleri 56.087,30 TL’lik kısımdan borçlu olmadıklarının tespiti için iş bu davayı ikame ettiklerini, iş bu davanın ikamesinden önce, … … Müdürlüğünün 2018/10795 Esas sayılı dosyasına 56.087,30 TL’lik kısmın … takibinden öne ödendiğini ve bu kısımdan ve tüm ferilerinden feragat ettiklerini, 56.087,30 TL’lik kısım dava edilmesine hukuki yarar olmadığı gibi davanın açılmasında da taraflarına sebebiyet verilmediğini, davacıların iddia ettiği 137.826,76 TL’lik mal iadesi ise … takiplerinden sonra olup bu rakamı da aynı dosyaya ve hem de … … Mahkemesinin 2018/467 Esas sayılı çek şikayeti dosyasına bildirdiklerinden davacıların bu miktar kadar borçlu olmadıklarının tespiti için de iş bu davayı ikame etmelerinde hukuki yarar olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

GEREKÇE:
Dava; iki ayrı … takibi nedeniyle borçlu olmadığının tespiti talebine ilişkindir.
Davacılar vekili, cari hesap borçları nedeniyle 26.5.2018 tarihli 50.000,00 TL, 23.6.2018 tarihli 90.000,00 TL ve 25.7.2018 tarihli 100.000,00 TL lik senetler için takipler yapıldığını, ilk takip tarihinde 56.087,30 TL borçlu olmamasına rağmen … … müdürlüğü 2018/9586 sayılı dosyası ile 50.000,00 TL lik senet için takip yapıldığını, daha sonra diğer iki çeke dayanılarak … … müdürlüğü 2018/10795 sayılı dosyasında takip yapıldığını, bu dosyada yapılan 137.826,76 ve 5.698,51 TL lik mal iadelerinin olduğunu, davalının 56.087,30 TL nin sehven takibe konduğunu bildirerek 2018/9586 sayılı dosya yerine 2018/10795 sayılı dosyaya bildirimde bulunduğunu, bu dosyada mal iadesinin 137.826,75 tl olarak kabul edilip bakiye alacak yönünden takibin devamını istediğini, … 2018/9586 sayılı dosyasında borcu olmamasına rağmen takip yapıldığını, bu nedenle bu takipten borçlu olmadıklarının tespiti ile kötü niyet tazminatına, 2018/10795 sayılı dosyada davalının 56.087,30 TL den feragat ettiğini, mal iadesinin kabulü ve mahsubu ile bu dosyadan da bakiye 64.279,34 TL den borçlu olmadıklarının tespiti talep etmiştir. Davalı vekili; davaya konu 3 adet çek için iki ayrı takip yapıldığını, karşılıksız çek düzenlemekten dolayı … mahkemesinde davalar açıldığını, takiplerden önce ödenen 56.087,30 TL nin ikinci olarak yapılan 2018/10795 sayılı dosya alacağından ferileri ile feragat edildiğini, 137.826,76 Tl mal iadesinin 2. Takipten sonra olduğunu bunun da o dosyadan mahsubunun yapıldığını,5.698,51 TL lik bir mal iadesinin olmadığını, davacının takip öncesi yapılan 56.087,30 TL lik tek ödeme yapmasına rağmen bunun her iki dosyadan mahsubunu istemesinin yasal olmadığını, bu miktarın 2018/ 10795 sayılı dosyasına bildirildiğini savunarak davanın reddi ile inkar tazminatına karar verilmesinin istemiştiir. … … Müdürlüğünün 2018/9586 sayılı dosyasında 13.8. 2018 tarihinde 26.5.2018 tarihli 50.000,00 TL lik çeke dayanılarak her iki davacı aleyhine toplam 54.962,51 Tl için , 2018/10795 sayılı dosyasında 23.6.2018 tarihli 90.000,00 ve 25.7.2018 tarihli 100.000,00 Tl lik çeklere dayanılarak davalı şirket aleyhine toplam 213.051,21 Tl için takip yapıldığı, 2018/10795 sayılı dosyada alıcı vekilinin 13.2.2019 tarihli dilekçesi ile takipten önce 31.5.2018 tarihinde 56.087,30 TL ödeme yapıldığını sehven takip yapıldığını kabul ederek ferileri ile birlikte 63.572,26 TL den vaz geçildiğini, ana para borcunun 130.712 ,70 TL olduğunu, borçlunun 2.11.2018 tarihinde 137.826,75 TL mal iadesi yapıldığını bunun 100.000,00 TL lik çeke mahsup ettiklerini bildirdikleri görülmüştür. Taraf defterlerinin yasal unsurları taşıdığı, davacı defterlerinde dava konusu çeklerin iade olarak girdiği davalının davacıya 44.168,26 TL borcunun olduğu, davalı defterlerinde çeklerin kayıtlı olduğu davalının davacıdan 54.659,02 Tl alacaklı olduğunun tespit edildiği görülmüştür. Alınan bilirkişi heyet raporunda 2018/9586 sayılı dosyada takibe konan 50.000,00 TL lik senet alacağı için takipten önce 31.5.2018 tarihinde davalıya 56.087,30 Tl iade faturasının düzenlendiği,13.8.2018 takip tarihinde alacağın olmadığı tespit edelmiştir. 2018/ 10795 sayılı dosyada 2.11.2018 tarihinde davalı kabulünde olduğu gibi 137.826,76 TL lik iade faturası düzenlenip alacaktan mahsubu yapılmıştır. Davacı iddiasındaki 5698,51 TL lik mal iadesi ispatlanamamıştır. Taraflar arasındaki uyuşmazlık takiplerden önce yapılan 56.087,30 TL lik ödemenin ikinci takipten düşülüş düşülmeyeceğinde toplanmaktadır. … 102 maddesi uyarınca açıklama bulunulmaması halinde yapılan ödemenin muaccel olan borç için yapıldığının kabulü gerekmektedir. Birden fazla muaccel borç varsa ödemenin ilk olarak takip edilen borç için yapıldığının kabulü gerekir. Hal böyle olunca ilk takip öncesi yapılan ödemeye rağmen takip yapılmış olduğundan ödemenin o tarihte muaccel olan ilk takip için yapıldığının kabulü gerekmektedir. Ancak davalı takipler öncesi yapılan ödemeyi kabul etmekle birlikte 2018/9586 sayılı ilk takip yerine , ikinci olarak yapılan 2018/10795 sayılı takipten mahsubunu istemiştir. Hal böyle olunca davalı tarafın ilk takibi haksız olarak sürdürmek istediği kanaatine varılmıştır. Ancak 2. Takipteki feragat beyanı esas alınarak iade faturası ile birlikte değerlendirme yapıldığında bu kez 56.087,30 TL ödemenin iki kez mahsubu şeklinde mükerrer ödeme durumu ortaya çıkmaktadır. Bu aşamada mahkemece hakkaniyete uygun olacağı düşüncesi ile yapılan ödemenin ilk takibe sayılması sureti ile davacının bilirkişi raporu ile saptanan bakiye borcunun 29.153,21 Tl olarak hesaplandığı gözetilerek talep edilen 64.279,34 TL nin bakiye 35.126,13 TL sinden borçlu olmadığının kabulüne karar verilmesi , dosyada alınmış bir tedbir kararının olmadığı ve alacağın yargılamayı gerektirdiği, davalının takip öncesi tahsilatı ilk takip borcuna bildirmemesinin kötüniyetli olduğu, reddedilen kısım için inkar tazminatı koşullarının oluşmadığı gözetilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
1-Davacıların … … Müd.’nün 2018/9586 sayılı dosyasında borçlu olmadığının tespitine, %20 kötü niyet tazminatı 10.992,50 TL’nin davalıdan tahsiline,
Alınması gereken 3.754,48 TL harçtan peşin alınan 2.036,36 TL harcın düşümü ile eksik kalan 1.718,12 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı tarafından yatırılan toplam 2.080,76 TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği … tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 660,00-TL arabulucu ücretinin davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan toplam 1.326,60 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,

2-… … Müd.’nün 2018/10795 sayılı dosyasında talebin kısmen kabulüne, davalı … İth. İhr. İnş. Mak. San. ve Tic. A.Ş.’ye 35.126,13 TL’den borçlu olmadığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
Alınması gereken 2.399,46 TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği … tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki taraf için iki saatlik ücret tutarı karşılığı olan 660,00-TL arabulucu ücretinin kabul ve red dikkate alınarak 356,40 TL’nin davalıdan alınarak, 303,60 TL’nin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
Davacı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı taraf kendisini vekille temsil ettiğinden reddedilen miktar üzerinden hesaplanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesince belirlenen 9.200,00 TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Davacı tarafından yapılan kabule göre hesaplanan taktiren 716,36 TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
Davalı tarafından yapılan redde göre hesaplanan taktiren 276,00 TL yargılama gidenini davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
Talep halinde artan avansların iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 hafta süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okundu usulen tefhim kılındı. 08/03/2023

Katip …

Hakim …