Emsal Mahkeme Kararı Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/816 E. 2022/821 K. 22.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/816 Esas
KARAR NO : 2022/821

DAVA : İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 28/11/2018
KARAR TARİHİ : 22/11/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/12/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket ile davalı şirket arasında 19/08/2013 günlü “… 1 Regülatörleri ve Hesler Kati ve Uygulama Proje Yapımı Sözleşmesi” imzalandığını, sözleşme bedeli olarak 250.000,00 USD + KDV olarak belirlendiğini, KDV dahil toplam bedelin 295.000,00 USD olduğunu, davalı şirket tarafından 256.000,00 USD ödeme yapıldığını, 39.000,00 USD için … yevmiye nolu ihtarı gönderilerej ödeme yapılmasının ihtar edildiğini, buna rağmen ödeme yapılmadığını, bu nedenle Ankara …İcra Dairesi … Esas dosyasında icra takibi başlatıldığını, davalı tarafından takibe itiraz edildiğini, takibin durduğunu belirterek, Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı dosyasına yapılan itirazın 39.000 USD miktar yönünden iptali ve takibin bu miktar üzerinden devamına, %20 icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava ettiği görülmüştür.
CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; uyuşmazlıkta Gaziantep mahkemelerininin yetkili olduğunu, davacı … Şirketi ile davalı şirket arasında 19/08/2021 tarihli “… 1 Regülatörleri ve Hesler Kati ve Uygulama Proje Yapımı Sözleşmesi” imzalandığını, davacı tarafından da sözleşme konusu ile ilgili olarak projenin belirlenen formulasyonu üzerinden kati proje hazırlandığını, buna ilişkin tüm ödemelerin davacıya yapıldığını, ancak daha sonra proje formulasyonunda değişiklik olması üzerine davacı ile yapılan görüşme üzerine kalan işlerin dava dışı … … Ltd. Şti. ile yapıldığını, DSİ’den bilgi ve belgeler celp edildiğinde de tüm kati ve uygulama projeleri ile iş sonu projelerinin … şirketi tarafından yapıldığının görüleceğini, davacının da her aşamadan haberdar olduğunu, ödemenin yapıldığını, her iki şirkette de Gürdal Kırmızıoğlu’nun ortak olduğunu, davacının yapmadığı işin bedelini talep etmesinin hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğu gibi başka bir şekilde yaptırdığı ve bedeli ödendiği halde olmayan bir bedel talebinde bulunmasının kabul edilemeyeceğini, reddi gerektiğini, icra inkar tazminatı talebinin de yerinde olmadığını bildirerek davanın reddini istemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraflarca dayanılan tüm deliller toplanmış, taraflar arasında imzalanan 19/08/2013 tarihli sözleşme ve ekleri, sözleşmeye konu kati ve uygulama projeleri ile işlem dosyasının temini bakımından Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, TEMSAN ve DSİ Bölge Müdürlüğü’ne müzekkereler yazılarak celbi sağlanmış, uzman bilirkişi heyetinden bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Davalı vekilince; yetki itirazında bulunulmuş ise de 6100 HMK’nın 17. madde hükmünce sözleşmedeki yetki anlaşması gereğince mahkememizin yetkili olduğu, zamanaşımı itirazında bulunulmuş ise de 6102 sayılı TBK’nın 147/6., 154/1. madde hükümlerince dosya kapsamına göre 5 yıllık zamanaşımının dolmadığı anlaşılmakla reddine karar vermek gerekmiştir.
Öncelikle davalının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi bakımından Gaziantep Nöbetçi Asliye Ticaret Mah.’ne talimat yazılmış, mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 20/06/2019 tarihli raporda özetle; “Davalının dava dosyasına 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait yevmiye, envanter ve kebir defterlerini yerinde ibraz ettiği, anılan yasal defterlerinin açılış noter tasdiklerini zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırdığı gibi Türk Ticaret Kanununda belirtilen 2013, 2014. 2015. 2016. 2017 ve 2018 yıllarına ait yevmiye defterlerinin kapanış noter tasdiklerini de zamanında ve usulüne uygun olarak yaptırdığını, davalının dava dosyasına yerinde ibraz ettiği yukarıda açılış ve kapanış tasdik bilgileri verilen yasal defterin incelenmesinde, 2013, 2014. 2015. 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ait envanter ve 2014 yılı kebir defterlerinin boş olduğu, bu anılan yasal defterlerde herhangi bir ticari münasebet kaydının olmadığı gibi 2017 yılı kebir defterine 2017 yılı yevmiye defterinin yazdırıldığını, davalının kendi 2015, 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yılları yasal defterlerine intikal ettirdiği ticari münasebet kayıtlarının icmalinin yukarıda belirtilen gibi olduğunu, davalının kendi 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yılları yasal defterlerine intikal ettirdiği ticari münasebet kayıtlarının icmalinde de belirtildiği üzere davalının davacıya 18.714,73 TL (3.557.32 USD) borcunun olduğu kaydının olduğu” yönünde kanaat bildirildiği, davacının ticari defter ve kayıtlarının incelenmesi bakımından mahkememizce dosyanın tevdi edildiği mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 02/09/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle; “davacının 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 ve 2018 yıllarına ilişkin ticari defterinin açılış ve kapanış tasdikinin zamanında yapılmış olduğu anlaşılmakla, incelenen ticari defterin 6102 sayılı TTK.’ nun 64. ve müteakip maddelerinde belirli kanuni şartları tam olarak taşıdığı, davacının taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davalı adına toplamda KDV dâhil 259.600,00 USD tutarında fatura tanzim ettiği, karşılığında 256.000,00 USD tahsilatta bulunduğu, davacının tanzim edilen faturalardan kaynaklı olarak davalıdan 3.600,00 USD alacaklı olduğu, taraf ticari defter kayıtlarının birbirleriyle mutabık olduğu, dava eser sözleşmesinden kaynaklı olarak ikame edilmiş olup davacının eser sözleşmesi kapsamında üstlendiği işi tamamlayıp sözleşme bedeli olan KDV dâhil 295.000 USD bedeline hak kazanıp kazanmadığının değerlendirmesinin uzmanlık alanına girmediğinden bu değerlendirmenin yapılamadığını, davacının eser sözleşmesi kapsamında üstlendiği işi tamamlayıp sözleşme bedeli olan KDV dâhil 295.000 USD bedeline hak kazandığı yönünde bir karar verilecek olursa bu durumda davacının alacaklı olacağı tutarın (295.000-256.000-) 39.000 USD olacağı” yönünde kanaat bildirmiştir.
Dosya üzerinde teknik inceleme yapılması amacıyla görevlendirilen inşaat mühendisi, mali müşavir ve hesap bilirkişilerinden oluşan üç kişilik heyet tarafından düzenlenen 18/02/2020 tarihli raporda; “taraflar arasında düzenlenen 19.08.2015 tarihli Taşeron Sözleşme kapsamında … 1 Regülatörleri ve Hes işine ait her türlü kati ve uygulama projelerinin öngörüldüğü ve sözleşmenin 2.maddesinde yapılacak işlerin detaylandırıldığı, dava dışı … Mühendislik ile yapılan Uygulama Proje Yapım İşi Sözleşmesi incelendiğinde ise sadece uygulama projelerinin yapımını kapsadığı, davacının sözleşme kapsamında uygulama projelerini tamamlayıp, tamamlamadığının net olarak tespit edilemediği, dava dışı DSİ ilgili biriminden … 1 Regülatörleri ve Hes işine ait kati, uygulama ve iş sonu projelerinin dosya muhtevasına kazandırılması durumunda sözleşmeler kapsamında işlerin tamamlanıp tamamlanmadığı ve hangi kısımların hangi sözleşme kapsamında yapıldığının netlik kazanabileceği, davacının taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davalı adına toplamda KDV dâhil 259.600,00 USD tutarında fatura tanzim ettiği, karşılığında 256.000,00 USD tahsilatta bulunduğu, davacının tanzim edilen faturalardan kaynaklı, olarak davalıdan 3.600,00 USD alacaklı olduğu” yönünde kanaat bildirilmiş olup, dosyaya kazandırılan bilgi ve belgeler sonrasında düzenlenen 04/01/2021 tarihli ek raporda ise; “taraflar arasında düzenlenen 19.08.2013 tarihli Taşeron Sözleşme kapsamında … 1 Regülatörleri ve Hes işine ait her türlü kati ve uygulama proj elerinin öngörüldüğü ve sözleşmenin …maddesinde yapılacak işlerin detaylandırıldığı, … Sanayi A.Ş. Genel Müdürlüğü’nün 11.09.2020 tarih ve E.5836 sayılı yazıları ekinde sunulan CD içerisinde tüm projelerin davacı … Proje ve Müşavirlik A.Ş. antentli olduğu, sadece tek hat şemasında … Elektrik Mak. Muh. İnş. Pro. Taah. Müş. Tic. Ltd. Şti. antetinin bulunduğu, dava dışı … Mübendislik tarafından yapılmış bir projeye sunulan belgeler içerisinde rastlanmadığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşme 250.000,00 USD *KDV olup buna göre davacının edimlerini yerine getirdiği ve sözleşme kapsamında KDV dahil 295.000,00 USD alacaklı olduğu, dava dosyasına kazandırılan 20.06.2019 tarihli bilirkişi raporunda davacının davalı adına KDV dâhil toplam 259.557,32 USD tutarında fatura tanzim ettiği, karşılığında ise davalının davacı adına 256.000,00 USD ödemede bulunduğu hususları tespit edilduğu, bu durumda davacı bakiye alacağı 295.000,00 USD – 256.000,00 USD – 39.000,00 USD olarak hesaplandığı” yönünde kanaat bildirilmiş olup özellikle davalının bilirkişi raporuna itirazları sonrasında DSİ’ye yeniden müzekkere yazılmış ve gelen müzekkere cevapları sonrasında dosya yeninden bilirkişilere tevdi edilmiş olup düzenlenen 02/07/2022 tarihli ikinci ek raporda özetle; “taraflar arasında düzenlenen 19/08/2013 tarihli Taşeron Sözleşme Kapsamında … 1 Regülatörleri ve Hes işine ait her türlü kati ve uygulama projelerinin öngörüldüğü ve sözleşmenin 2.maddesinde yapılacak işlerin detaylandırıldığı, Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ 7. Bölge Müdürlüğü Hidroelektrik Enerji Şube Müdürlüğünün 22/03/2022 tarih ve E-27038352-640-2134145 sayılı yazısında uygulama projelerinin olmadığının bildirildiği, Tarım ve Orman Bakanlığı DSİ 7. Bölge Müdürlüğü Hidroelektrik Enerji Şube Müdürlüğünün 20/09/2021 tarih ve E-2703 8352-118-15 78652 sayılı yazısı ekinde yer alan projelerin 2015 ve 2018 yılı kesin ve iş sonu projeleri olduğu, Türkiye Elektromekanik Sanayi A.Ş Genel Müdürlüğünün 11/09/2020 tarih ve E.5836 sayılı yazıları ekinde sunulan CD içerisinde tüm projelerin davacı … Proje ve Müşavirlik A.Ş antentli olduğu, sadece tek hat şemasında … Elektrik Mak. Muh. İnş. Pro. Taah. Müş. Tic. Ltd. Şti. antentinin bulunduğu, dava dışı … Mühendislik tarafından yapılmış bir projeye sunulan belgeler içerisinde rastlanmadığı, sunulan belgelere göre sözleşme kapsamında davacı tarafından ediminin tümüyle yerine getirildiği, Karaçeli 1 Regülatörleri ve Hes işine ait her türlü kati ve uygulama projelerinin tamamlandığı, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin 250.000,00 USD+KDV olup buna göre davacının edimlerini yerine getirdiği ve sözleşme kapsamında KDV dahil 295.000,00 USD alacaklı olduğu, dava dosyasına kazandırılan 20/06/2019 tarihli bilirkişi raporunda davacının davalı adına KDV dahil toplam 259.557,32 USD tutarında fatura tanzim ettiği, karşılığında ise davalının davacı adına 256.000,00 USD ödemede bulunduğu hususları tespit edilmiş olup, bu durumda davacı bakiye alacağı 295.000,00 USD-256.000,00 USD=39.000,00 USD olarak hesaplandığı” yönünde kanaat bildirilmiş olup dosya kapsamına uygun, gerekçeli ve denetime elverişli bilirkişi raporunun hükme esas alınmasına karar verilmiştir.
Dava, eser sözleşmesi niteliğindeki proje yapım sözleşmesinden kaynaklanan bakiye iş bedeli alacağının tahsili istemine dair başlatılan takibe vaki itirazın iptaline ilişkindir. Davacı yüklenici (taşeron), davalı iş sahibi (yüklenici) sıfatını haizdir. Kanunda aksine bir düzenleme olmadıkça; taraflardan her birinin, hakkın dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlü olması (TMK 6), diğer bir ifadeyle, iddia edilen vakıaya bağlanan hukuki sonuçtan kendi lehine hak çıkaran tarafın ispat yükü altında olması (HMK 190) nedeniyle, teslim olgusundan lehine hak çıkaracak taraf olan yüklenici (davacı taşeron); eseri iş sahibine (davalı yükleniciye) sözleşmeye uygun bir şekilde tamamlayarak teslim ettiğini kanıtlamak zorundadır (Emsal: Yargıtay 15. HD.’nin 17/02/2014 tarih ve 2013-2131/996 sayılı ilamı). Aynı ilke ışığında; kural olarak eksik işlerin varlığını iş sahibi, giderildiğini ise yüklenici ispatlamalıdır (Emsal: Yargıtay 15. HD.’nin 10/02/2014 tarih ve 2013-626/801 sayılı ilamı). Tüm bu ilkeler ışığında somut olaya gelince; davacı tarafından özetle, taraflar arasındaki sözleşme kapsamında tüm işlerin tamamlanmasına rağmen bakiye 39.000 USD iş bedelinin ödenmediği iddia edilmekte, davalı tarafından ise özetle, davacı tarafından kati projelerin tamamlanmadığı ve buna göre ödemelerin yapıldığı, sonradan proje değişikliği olduğundan dava dışı bir şirket ile devam edildiği savunulmuştur. İddia ve savunmalar kapsamında mahkememizce, taraflarca bildirilen Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, …. A.Ş. ve DSİ 7. Bölge Müdürlüğü’ne müzekkereler yazılarak sözleşmeye konu kati ve uygulama projeleri ile işlem dosyasının temini sağlanmış, işin sözleşmeye uygun tamamlanıp tamamlanmadığı konusunda gerektiğinden teknik inceleme yapılması amacıyla dosyanın tevdi edildiği bilirkişi heyetince, sözleşme kapsamında davacı tarafından ediminin tümüyle yerine getirildiği, Karaçeli 1 Regülatörleri ve Hes işine ait her türlü kati ve uygulama projelerinin tamamlandığı tespit edilmiştir. Buna göre; davacı tarafından işin sözleşmeye uygun olarak tamamlandığı kanıtlanmış olup davacının, 19/08/2013 tarihli sözleşmede götürü olarak belirlenen toplam 295.000,00 USD iş bedeline hak kazandığı sabittir. Davalının, sonradan proje değişikliği nedeniyle işin dava dışı bir şirkete yaptırıldığı, bedelinin de o şirkete ödendiği savunması bakımından ise, davalı tarafından yazılı delillerle ispat edilmiş aksi yöndeki bir kabulü olmadığına göre davacının, dosya kapsamına göre tamamladığını kanıtladığı işlerin bedelini talep edebileceğinin tabii bulunduğu, sözleşme kapsamındaki işlerin davacı tarafından tamamlandığının da tüm dosya kapsamı ile alınan bilirkişi raporu ile sabit olduğu anlaşılmakla mahkememizce itibar edilmesine olanak bulunmamıştır. İncelenen tarafların birbiri ile uyumlu ticari defter ve kayıtlarına göre ise, davalı tarafından davacıya 256.000,00 USD yapıldığına tereddüt bulunmamaktadır. Davalı tarafından kanıtlanan ödemeler düşüldüğünde davacının 39.000,00 USD bakiye iş bedeli alacağının ödendiği ise davalı tarafından iddia veya ispat olunmamıştır. Sonuç olarak mevcut hukuki durum karşısında davanın kabulü ile davalının takibe itirazının 39.000,00 USD asıl alacak üzerinden, takip tarihinden itibaren %9 oranını geçmemek üzere 3095 sayılı Kanun’un 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının 1 yıllık USD mevduatına uyguladıkları en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle devamına karar vermek gerekmiştir. Davacının icra inkar tazminatı istemine gelince; somut olayda alacağın varlığı ile miktarı ve davalının sorumlu tutulup tutulmayacağı yargılama sonucu belirlenmiş olup alacak likit olmadığından, koşulları oluşmayan icra inkâr tazminatı isteminin reddine karar verilmesi gerekmiş (Emsal: Yargıtay 15. HD.’nin 22/10/2019 tarih ve 1944/4074 sayılı ilamı), son tahlilde aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın kabulü ile; Ankara …İcra Müdürlüğü’nün … sayılı takibe davalı itirazının 39.000,00 USD asıl alacak üzerinden iptali ile takip tarihinden itibaren bu miktardaki asıl alacağa %9 oranını geçmemek üzere 3095 sayılı Kanun’un 4/a maddesi uyarınca devlet bankalarının 1 yıllık USD mevduatına uyguladıkları en yüksek faiz oranı uygulanmak suretiyle takibin devamına,
2-Koşuları oluşmayan icra inkâr tazminatı isteminin reddine,
3-Alınması gereken 14.028.83 TL harçtan peşin alınan 950,35 TL’nin mahsubu ile bakiye 13.078,48‬ TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından başlangıçta yatırılan 35,90 TL başvurma harcı ve 950,35 TL peşin harç olmak üzere toplam 986,25 TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 171,35 TL tebligat ve müzekkere gideri, 3.600,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 3.771,35 TL olan yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden kabul edilen miktar yönünden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 31.742,99 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Dair taraf vekillerinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
22/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır