Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … …MAHKEMESİ
T.C.
…
…MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2018/546 Esas
KARAR NO : 2023/105

BAŞKAN : … …
ÜYE : … …
ÜYE : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : … – …
( 1-… (T.C. … )
2-….
TEMSİL KAYYUMU : … …
VEKİLLERİ : Av. …
Av. …

DAVALI : … (T.C. …)
VEKİLLERİ : Av. …
Av. … –
…

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 06/08/2018
KARAR TARİHİ : 23/02/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının … İnş. … Ltd.Şti ile 2010 yılında adi ortaklık sözleşmesi yapması için dava dışı eniştesi …’ya vekaletname verdiğini, bu vekaletnameyle adi ortaklık sözleşmesinin imzalanmış olduğunu, adi ortaklığın yaptığı işlerde herhangi bir bilgi sahibi olmayıp sadece davacının inşaat mühendisi diploması kullanılarak adi ortaklığın ihale/iş almasının sağlandığını, adi ortaklığın kurulmasından sonra … … şubesinde adi ortaklık adına hesap açıldığını ve tacir çekleri alındığını, davacının adi ortaklığın ortağı … İnş. … Ltd.şti yetkilisi …’a güven ilişkisine dayanarak bankadan alınan 2 koçan toplamda 20 yaprak çekin tamamının imza atarak teslim ettiğini, akabinde davacının … Noterliğinin 19.04.2011 tarihli azilnamesiyle 2 vekaletnamedeki tüm yetkilerden 02.05.2011 mesai bitiminde azlettiğini …’ya ihtar ettiğini, daha sonra adi ortaklık işlerinin sıkıntıya düşmesi nedeniyle … İnş. … Ltd.Şti yetkisine 13.03.2012’ye kadar geçerli ve sadece banka yetkisini içeren genel vekaletname ile …’ya 12.02.2012’ye kadar geçerli adi ortak girişim hesapları için yetki içeren vekaletname verdiğini, adi ortaklık adına alının işlerin 2012’de tamamlanmasından sonra 15 çek yaprağının kullanıldığını, çeklerden 5 adedinin … İnş. … Ltd.Şti yetkilisinin uhdesinde kaldığını bankaya iade edilmemiş olduğunu, noterden ihtarname keşide ettiklerini … İnş. … Ltd.Şti yetkili …’ın uhdesinde bulunan sadece imzası davacı tarafından güven ilişkisine dayalı olarak atılan ancak keşide yeri tarihi alıcısı ve miktarı boş olan 5 çekten biri olan … seri numaralı çekin dava dışı … İnş … Ltd.Şti yetkilisi ve davalı tarafından 03.07.2018 keşide tarihi atılmak üzere 380.000,00 TL bedel yazılarak 04.07.2018 tarihinde … tarafından bankaya ibraz edildiğini, karşılığı olmadığının banka tarafından yazıldığını, tacir çeki karşılığından mutlaka bir işlem yapılmış olmasının ve yasal zorunluluk olarak faturanın olmasının gerektiğini, davacının iyi niyeti su istimal edilerek borçlu konuma düşürmek ve menfaat sağlamak amacıyla davacıya karşı dolandırıcılık faaliyeti yapıldığını, söz konusu boş çekin herhangi bir borç ilişkisine dayanmadan yazılarak bankaya ibraz edildiğini, çekin … … Müdürlüğünün 2018/8838 esas sayılı dosyası ile … takibine konu olduğunu, çekin imzası dışındaki hususların davalı veya başka üçüncü kişiler tarafından düzenlenmiş olduğunu belirterek takip çıkışı olan 420.165,48 TL yönünden borçlu olunmadığının tespiti ile takip konusu bedelin ödenmek zorunda kalınması halinde 420.165,48 TL’nin ödeme tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalıya dava dilekçesi tebliğ edilmiş cevap verilmediği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Deliller toplanmış, … … Müdürlüğünün 2018/8838 esas sayılı takip dosyası örneğinin uyap sisteminden temini ile incelenmesinde alacaklı … tarafından borçlular … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti ve … Hakkında 03.04.2018 keşide tarihli 380.000,00 TL bedelli … seri numaralı çeke dayalı olarak işlemiş faiz, çek komisyonu çek tazminatı ile birlikte toplam 420.165,48 TL alacak talebiyle kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip başlatıldığı anlaşılmıştır.
Davaya ve takibe konu çek örneğinin tetkikinde çek keşidecisinin … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti olduğu ve iki ayrı imza ile keşide edildiği görülmekle dava dilekçesi içeriğinde de söz konusu çekin adi ortaklık adına açılan hesaba dayalı verilen çek yapraklarından biri olduğu beyan edildiğinden davacı vekiline … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti adi oraklığının diğer ortağı … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti’nin davaya katılımını sağlamak veyahut muvafakatini almak yada vekaletnamesini ibraz etmek üzere süre verilmiş, davacı vekilinin 07.04.2021 tarihli dilekçesinde adi ortaklığa temsil kayyumu atanmasına yönelik dava açmak üzere süre verilmesi talebi mahkememizce yerinde görülerek davacı vekilinin 19.04.2021 tarihli ara kararla davacı sıfatı ile adi ortaklığın işbu davada temsili bakımından kayyum tayini yönünde dava açmak üzere HMK 114/1-d maddesi gereğince davacı vekiline kesin süre verilmiş, … Mahkemesine açıldığı bildirilen 2021/241 esas sayılı davanın sonucu beklenerek mahkemesinden celb olunan karar örneğinin tetkikinde davacı … tarafından davalı … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti’ye yönelik yargılama neticesinde 2021/359 karar numarası ile verilen gerekçeli kararda davanın kabulü ile … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti iş ortaklığının … …Mahkemesine 2018/546 esas sayılı davada adi ortaklığın temsilinin sağlanması adına dosyadaki yargılama faaliyetini yürütmek ve sınırlı olmak üzere …’ün kayyum olarak tayinine, kayyumun görev süresinin … …Mahkemesinin 2018/546 esas sayılı dosyasının kararının kesinleşmesine kadar devamına karar verildiği, hükmün 25.03.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmakla davacı adi oraklığın temsil kayyumu …’e dava dilekçesi ve duruşma gün ve saati tebliğ olunarak taraf teşkili sağlanmıştır.
Davacı adi ortaklık temsil kayyumu …’ün 02.06.2022 tarihli dilekçesinde davacı … tarafından açılmış olan davaya kayyum olarak atandığı, davaya … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti’ iş ortaklığı adına rıza gösterdiğini beyan etmiştir.
… … 2019/46311 soruşturma nolu 2020/118502 karar nolu soruşturma dosyası örneğinin uyap sisteminden temini ile incelenmesinde şikayetçi … tarafından … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti yetkilisi … ve … hakkında dolandırıcılık, resmi belgede sahtecilik, bedelsiz senedi kullanma ve güveni kötüye kullanma suç isnadına ilişkin yapılan soruşturma sonucunda kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiş olduğu, … … Hakimliğinin 2021/3517 D.iş dosyasında karara yönelik itirazın reddine karar verildiği görülmüştür.
… … Hukuk Mahkemesinin 2018/650 esas 2018/874 karar sayılı dosya örneğinin uyap sisteminden temini ile incelenmesinde davacı … tarafından davalı … hakkında … … Müdürlüğünün 2018/8838 esas sayılı takibin iptali talebiyle açılan davanın yargılaması sonucunda davanın reddine karar verildiği, kararın … … Dairesinin 2019/72 esas 2020/1134 karar sayılı 17.06.2020 tarihli ilamı ile “takip dayanağı çekteki imzaya itiraz edilmediği, kambiyo unsurlarında eksiklik bulunmadığı, takibe dayanak çekin tedavüle çıkarılırken anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu yazılı bir belge ile ispatlanamadığı gibi borca yönelik itirazın da İİK.’nın 169/a maddesinde öngörülen belgelerden herhangi biri ile ispat edilemediği” gerekçesi ile istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş olduğu anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı ile davacı … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti adi ortaklığın ticari defter kayıt ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmak üzere … Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesine talimat yazılmış mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen 19.09.2022 tarihli raporda “verilen yetki çerçevesinde bildirilen iş ortaklığının adresine iki kez gidildiğini … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti temsilcisinin defter ve kayıtların mali müşavirleri …’ke olduğu, kendisinden belge alınabileceğini bildirdiği, mali müşavir tarafından teslim edilen ve şirket temsilcisi …’ın tutanak ve imzası ile ortak girişim evraklarının iş bittikten sonra pilot ortak olan …’a teslim edildiğinin belirtilmiş olduğunu, iş merkezinde …’a ait iş yerine rastlanmadığını belirtilerek 29.08.2022 tarihli tutanak örneğinin rapora eklenmiş olduğu görülmüş, tüm dosya kapsamı ile davalı yanın ticari defterlerinin incelenmesi bakımından … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine yazılan talimat gereğince mali müşavir bilirkişi tarafından düzenlenen raporda “Davalı ile çeşitli tarihlerde irtibata geçilerek görüşüldüğü ancak davalının herhangi bir belge ibrazında bulunmadığı” ifade edilmiştir.
Dava; çeke dayalı kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takip nedeniyle menfi tespit talebine ilişkindir.
Davacı yan menfi tespit talebini … – … İnşaat Taahhüt Nakliye Elektrik İnşaat Malzemeleri ve Hayvancılık Tic. San. Ltd Şti adi ortaklığının keşidecisi olduğu dava konusu çekte keşide yeri, keşide tarihi, çek bedeli ve çek lehtarı yazılmaksızın sadece davacı keşideci imzası atılmak suretiyle boş çekin sahtecilik yapılarak sonradan doldurulduğu, ayrıca çek lehtarı ile aralarında herhangi bir borç ilişkisi bulunmadığı iddialarına dayandırmıştır.
Borçlu, kambiyo senedi nedeniyle alacaklıya karşı, genel olarak, ya kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ya da temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek menfi tespit talebinde bulunabilir. Başka bir deyişle borçlunun kambiyo senedi borcundan dolayı sorumlu olmaması, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan doğan nedenlerden kaynaklanabileceği gibi, temel borç ilişkisine yönelik nedenlere de dayanabilir.
Borçlunun, kambiyo taahhüdünün hükümsüz olduğunu ileri sürerek açtığı menfi tespit davası esasında maddi hukuk anlamında bir itiraz sebebine dayanılarak açılmaktadır. Bu kapsamda hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit davalarında, uyuşmazlık temel ilişkiden değil, doğrudan doğruya kambiyo senetleri hukukundan kaynaklanmaktadır. Bu davalarda, kural olarak, davacının iddiası çoğu kez tüm senet ilgilerine karşı öne sürülebilen mutlak def’ilere dayanmaktadır. Örneğin kambiyo senedinin zorunlu şekil şartları içermemesi, kambiyo alacağının zamanaşımına uğraması, vadeyi beklemeden istemde bulunulması, ciro zincirindeki kopukluk, başvuru hakkının yitirilmiş olması, senette yazılı kısmi ödeme açıklaması, sorumsuzluk kayıtları ya da bir kambiyo taahhüdünün senet yapma iradesindeki bozukluk nedeniyle sahibini bağlamayacağı yönündeki iddialar hükümsüzlük nedenine dayalı menfi tespit talebine konu oluşturur.
Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır. Başka bir deyişle bir kambiyo taahhüdünün temel alacağı geçersizse ya da sona ermişse, o kambiyo taahhüdü bedelsiz demektir. Bu anlamda senedin bedelsiz sayılmasında esas alınan husus, temel borç ilişkisinin kendisi değil, bu temel borç ilişkisinden doğan temel alacaktır. Bu itibarla bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası ile maddi hukuk bakımından borcun mevcut olup olmadığının tespiti amaçlanmakta; borçlu olmadığını iddia eden borçluya, genel hükümlere göre bu durumu tespit imkânı verilmektedir.
Somut uyuşmazlıkta davaya ve takibe konu çekin sahtecilik yapılarak sonradan doldurulduğu iddiasında bulunulmuş ise de … … 2019/46311 nolu soruşturma dosyasında davacı tarafça yapılan şikayete dayalı soruşturma neticesinde kovuşturmaya yer olmadığına karar verilerek itirazın reddi ile kararın kesinleştiği anlaşılmış, adi ortaklığın diğer ortağı olan şirket yetkilisi ile davalının dolandırıcılıkla çeki oluşturdukları iddiasının ispatı yönünde başkaca bir ispat vasıtası sunulmadığı görülmüştür.
TTK.nun 818/1-c maddesi atfı ile çeklerde de uygulanması gereken TTK.nun 680. maddesi uyarınca açık çek düzenlenmesi mümkündür. Tamamen doldurulmamış çek tedavüle çıkarken anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğu yazılı belge ile kanıtlanmadığı sürece, çek üzerinde yazılanlar gerçekliğini ve varlığını korur. İmzası davacı tarafından inkar edilmeyen dava konusu çekin taraflar arasındaki anlaşmaya aykırı olarak doldurulduğuna ilişkin davacı tarafça yazılı bir delil ileri sürülmemiş, davacı yanın bedelsizlik iddiası kapsamında tarafların ticari defterlerinin incelenmesine ilişkin yazılan talimatlar gereğince gerek davacıların oluşturduğu adi oraklığın ticari defterleri ve gerekse davalı yanın ticari defterleri bilirkişi incelemesine ibraz edilmemiştir. Yazılı delillerle kanıtlanamayan bedelsizlik iddiasına ilişkin davacı delil listesinde yemin deliline dayanıldığı görülmekle davacı yana hatırlatılan yemin teklifi nedeniyle … Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine talimat yazılmış, davacılar temsil kayyumu vekilinin 14.02.2023 tarihli yemin teklifinden vazgeçtiklerine ilişkin yazılı beyanı gereğince talimatın bila ikmal iadesi istenilerek neticede tüm dosya kapsamı uyarınca kanıtlanamayan menfi tespit talebinin reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 179,90 TL harcın peşin alınan 7.175,38 TL harçtan mahsubu ile bakiye 6.995,48‬ TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacılara iadesine,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 61.823,17 TL ücreti vekaletin davacılardan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davacılar tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacılar üzerinde bırakılmasına,
6-Davalı tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıran tarafa iadesine,

Dair, davacılar temsil kayyumu vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı.
23/02/2023
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 17.03.2023
Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …