Emsal Mahkeme Kararı Ankara 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/234 E. 2022/68 K. 03.02.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2017/234 Esas – 2022/68
T.C.

13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ … 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2017/234 Esas
KARAR NO : 2022/68

DAVA : Tazminat
DAVA TARİHİ : 27/03/2017
KARAR TARİHİ : 03/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı ile … Büyükxehir Belediye Başkanlığı arasında “… Beytepe-Çayyolu” adı altında kat karşılığı inşaat işi sözleşmesi imzalandığını ve inşaat yapım işine başlanıldığını davacının sigorta ettiren … Büyükşehir belediyesinin sigortalı davalının sigortalı yan sıfatıyla inşaat tüm riskler sigorta poliçesini 29/03/2016 tarihinde tanzim edildiğini, 12/07/2016 tarihinde inşaat sahası zemininde bir toprak hareketi olduğunu bu toprak hareketi neticesiyle zeminde kayma meydana geldiğini, inşaat sahasında bir toprak birikintisi oluştuğunu, hasarın sigorta poliçesi kapsamında giderimi taleplerinin davalıya ihbar ve ihtar edilmesine rağmen herhangi bir işlem yapılmadığını zarar ve hasarın giderilmediğini, davalının yükümlülüğü sigorta poliçesi limiti ve teminatı kapsamında bulunan zararlarının davalı tarafından tazmini gerektiğini, ODTÜ İnşaat mühendisliği bölümünde inceleme talep ettiklerini, düzenlenen raporda meydana gelen heyelanın tahmin edilemeyeceğinin tespit edildiğini, … 10. Sulh Hukuk mahkemesinin … değişik iş nolu dosyasına sunulan raporda da sahadaki tünek suların etkisi ile meydana gelen heyelanın önceden öngörülemeyen, tahmin edilemeyen bir olay olduğunun tespit edildiğini, davalı sigorta şirketince inşaat alanının eski hale getirilmesi ve tazmin edilmesi gerektiğini, bunun yanında tespit raporunda hasardan dolayı inşaat alanında 7 ile 8 ay bir gecikmenin olacağı tespit edildiğinden uğranılan kar kaybı nedeniyle davalı aleyhine tazminata hükmedilmesi gerektiğini belirterek meskur zararın giderimi için tespit edilen giderin bedelinin sigorta poliçesi limiti ve teminatı dahilinde tahsili için davalıdan şimdilik 100.000,00 tl belirsiz alacağın tahsilinin inşaat yapım işinde meydana gelen gecikmeden kaynaklanan kar kaybı için davalıdan şimdilik 1.000 tl belirsiz alacağın tahsilinin bu taleplerin davalıya müracaat tarihi 22/08/2016’dan itibaren avans faizi uygulanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının … ili ….ada/parselde yer alan kat karşılığı bina yapım işinin davalı nezdinde 29/03/2016 tanzim tarihli 28/03/2016-08/08/2018 vadeli inşaat tüm riskler sigorta poliçesi ile sigortalandığını poliçede sigortalının … büyükşehir belediye başkanlığı olup davacının ise sigorta ettiren sıfatına sahip olduğundan davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddi gerektiğini, dava dilekçesindeki beyanlardan belirsiz alacak davasına konu tazminat kaleminin enkaz kaldırma masraflarından ibaret olduğunu anladıklarını, ekspertiz aşamasında da davacı şirketin talebinin toprak kütlesinin hafriyat alanından uzaklaştırılmasından ibaret olduğunun, enkaz kaldırma ve kar kaybı talebinin sigorta poliçesi teminatı kapsamında yer almadığını, tazminat talebinin sigorta poliçesinde yer alan “işbu poliçe azami kazı derinliğinin 4 metreden fazla olmadığının kabulü ile geçerlidir” notu gereği reddi gerektiğini, sigortalı inşaat alanında kazı derinliğinin 50 metreye ulaştığını, davacının sözleşmenin yapılması ve devamı aşamasında beyan yükümlülüğüne uygun davranması gerektiğini, oysa ki kazı derinliğinin 4 metreden fazla olduğu, 50 metre kazı derinliğine ulaşıldığı bilgisine davalı sigorta şirketine bildirmediğini, tazminat talebinin Kloz 111- enkaz kaldırma masrafları özel şartı uyarınca teminat dışı olduğunu, dava konusu toprak kayması hasarının hatalı kazı veya şer açılandırması nedeniyle meydana geldiği ani ve beklenmedik bir etki bir doğa olayı sonucu meydana gelmediğinden poliçe kapsamındaki risk tanımına uygun olmadığını, davacının inşaat alanının korunması için hiçbir güvenlik önlemi almadan yamaç stabilitesini sağlamadan 50 metre derinliğinde kazı yaparak hadiseye davetiye çıkardığını, bölgede hiçbir hareketlilik yağış olmamasına rağmen inşaat alanındaki sadece bir parselde kayma olması halini doğal bir afet olarak tanımlamanın mümkün olmadığını, inşaat firmasının zamanında alması gereken önlemleri almadığı için riskin gerçekleştiğini sigortalı inşaattaki plan proje veya hesap hatasından dolayı meydana gelecek hasarların inşaat tüm riskler sigortası genel şartı A.4.h bendi ve TTK 1453/2 maddesi gereği teminat dışı olduğunu, sigorta poliçesiyle kar kaybı teminatı verilmediğini, dolayı hasarın teminat harici olduğu notunun da bulunduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Taraf delilleri toplanmış, sigorta poliçesi ve hasar dosyası örneği davalı sigorta şirketinden temin edilmiş, … 10 sulh Hukuk mahkemesinin … değişik iş sayılı delil tespiti dosyası bu dosya kapsamına alınmıştır.
Sigorta poliçesinde sigorta ettirenin davacı şirket , sigortalının ise … Büyükşehir Belediye Başkanlığı olması nedeni ile … Büyükşehir Başkanlığı’na yazılan yazı cevabında davaya muvafakatlerinin bulunduğunun bildirildiği anlaşılmıştır.
Tüm dosya kapsamı üzerinde ve mahallinde jeoloji mühendisi, inşaat mühendisi, mali müşavir ve hukuk fakültesi öğretim üyesi bilirkişilerce keşfen yapılan inceleme sonucu düzenlenen rapor ve ek raporda özetle ” uyuşmazlığın 29/03/2016 tarihli inşaat tüm riskler sigorta poliçesine dayandığı sözleşmenin tanzim tarihinin 29/03/2016 tarihli vadenin bitişinin 08/08/2018 olarak gösterildiği inşaat sigortası Genel Şartları (bütün riskler) m.A.1 hükmüne göre “bu sigorta konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, inşaat sahasında bulunduğu sırada, inşaat süresinde bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder” inşaat sigortasındaki bütün riskler kaydının beklenmedik ve ani sebepler ile sigortalı değerlerde meydana gelen bütün zararları bunların teminat dışında kaldığı açıkça belirtilip istisna tutulmadıkça kapsamakta olduğu zarara yol açan olayın beklenmedik olmasının sigorta korumasından söz edilebilmesi için öncelikli şart olduğu, 12/07/2016 tarihinde … Beytepe- Çayyolu inşaat sahası zemeninde bir toprak hareketi olduğu bunun sonucunda inşaat zemininde kayma olduğu inşaat sahasında bir toprak birikintisinin oluştuğu hususunun sabit olduğu, keşif mahallinde yapılan inceleme ile dosyadaki … Firması tarafından olayın meydana geldiği alan ve çevresinde yapılan zemin etüt ve sondajlarından elde edilen karot örnekleri ile MTA tarafından düzenlenen jeolojik haritalarda yapılan incelemede dava konusu bölgenin genel jeolojik yapısının alüvyon+jeolojik terim olarak adlandırılan Gölbaşı formasyonu ile en altta Akbayır formasyonu ile temsil edilmekte olduğu, yüksek katlı blokların güney cephesinde 28864 parselde yapılan kazı esnasında toprak kaymasının oluştuğu alanın şevli ve topografik olarak %40-%45 derecelik bir eğimin mevcut olduğunun gözlendiği açılan, sondaj loğlarında geçilen birimler incelendiğinde 45 derecelik şevli bir yapıda siltkli ,kumlu, az çakıllı bir zemin özelliğinde geçirgenliği nedeniyle kil ceplerinin tünek suyunun oluşamayacağı kanaati hasıl olduğu bu tür zemin özelliğine sahip katmanların bünyesindeki suyu geçirgenliği nedeniyle tabana ilettikleri tünek suyunun yerel doygun bölgede depolanan su diye adlandırıldığı, açılan sondajda geçilen birimler incelendiğinde bu yapının oluşmadığının gözlendiği, bu tip arazilerde önlem alınmadan bu tip şevli arazilerde toprak kaymasının kaçınılmaz bir olay olduğu hele hele topuk bölgesinde yapılan derin kazının heyelana davet olarak niteleneceği dolayısıyla topuk bölgesinde yapılan kazının 45 derecelik şevli arazide heyelanın oluşumunu tetiklediği kanaati oluştuğu, böyle yapılarda heyelanın oluşumunun beklenen bir olay olduğu, zararın doğmasına neden olan toprak hareketi ve bunun sonucunda zeminde meydana gelen kaymanın beklenmedik olay olarak nitelendirilemeyeceği, sözleşmede klozlar başlığı altında kloz111/Enkaz Kaldırma Masrafları Özel Şartı hükmüne yer verildiği alınan kloz uyarınca toprak kayması sonucu ortaya çıkan ve yığılmaların altında kalan sigortalı malzemenin çıkarılması giderlerinin teminat kapsamında olduğu, yapılan incelemede hatalı kazı veya şev açılandırması yapıldığına dair bir tespit yapılmadığı ancak davacı tarafından inşaat alanının korunması için herhangi bir güvenlik önlemi alınmadığının anlaşıldığı, heyelan bölgesinde yer alan formasyonun Gölbaşı formasyonu olduğu bilinmesine (çürük bir zemin olduğu) rağmen topografik olarak 40-45 derecelik eğime sahip taşınmazda herhangi bir önlem alınmadan topuk ve gövde bölgelerinde kazı ve şevin yatırılması için yapılan çalışmalardan kaynaklandığı kanaatine varıldığı, somut olaydaki talebin kloz111 kapsamında değerlendirilemeyeceği, poliçede azami kazı derinliğinin 4 metreden fazla olmadığının kabulü ile poliçenin geçerli olduğu hükmünün yer aldığı olayda bu azami kazı derinliğinin aşılmış olduğunun sabit olduğu, eğer risk sigorta koruması kapsamı dışında kalmakta ise sigorta sözleşmelerinde bilgilendirmeye ilişkin yönetmelik 7. Maddesindeki yaptırımların da uygulanamayacağını, kaldı ki davada da bu iddiaya dayanılmadığı, olayın gerçekleştiği bölgede iksa sisteminin düşünülmemiş olmasının proje eksikliği olarak değerlendirilebileceği, İnşaat Sigortası Genel Şartlarının A.4 Teminat Dışında Kalan Kıymetler ve Haller başlıklı k hükmüne göre kar kaybı başta olmak üzere diğer dolaylı zararların sigorta teminatının kapsamı dışında olduğu” ifade edilmiş, jeoloji ve inşaat mühendisi tarafından düzenlenen 02/11/2010 tarihli raporda ise “Toprak kayması hiç yaşanmamış hale dönüş için yapılması gereken masrafın 2.468.020,01 TL olacağı heyelan sonrasında iksa kapsamında yapıldığı görülen Fore Kazık ve Beton Kaplama imalatlarına ilişkin bedelin metraj ve hak edişler üzerinden bilgi amaçlı olarak 7.884.866,71 TL olarak hesaplandığı” ifade edilmiştir.
Davacı vekilinin 23/06/2021 tarihli dilekçesi ile dava değerinin arttırılması talebinde bulunarak dava konusu zararın giderimi için 8.373.728,45 TL’nin 22/08/2016 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili kar kaybı için 1.000 TL’nin 22/08/2016 tarihinden itibaren avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili talebinde bulunduğu , arttırılan dava değeri yönünden peşin harcın ikmal edildiği anlaşılmıştır.
Dava, inşaat tüm riskler sigorta poliçesi kapsamında hasar bedeli ile kar kaybının tahsili talebine ilişkindir.
… ili ….. ada/parselde bulunan kat karşılığı bina yapım işinin 29/03/2016 tanzim tarihli 28/03/2016-08/08/2018 vadeli inşaat tüm riskler sigorta poliçesi ile davalı tarafından sigortalandığı poliçede davacının sigorta ettiren, dava dışı davalı … Büyükşehir Başkanlığının sigortalı olduğu, … Büyükşehir Belediye Başkanlığının cevabi yazısı uyarınca sigorta ettiren davacının açmış olduğu işbu davaya muvafakat ettikleri anlaşılmıştır.
Davacı yan davalıya sigortalı inşaat sahasında12/07/2016 tarihinde bir toprak hareketi ile zeminde kayma meydana geldiğini ve toprak birikintisi oluştuğunu belirterek inşaat sahasının eski hale getirilmesi bedeli ile inşaat yapım işinde meydana gelen gecikmeye dayalı kar kaybı alacaklarının poliçe kapsamında davalıdan tahsili talebinde bulunmuş olup uyuşmazlık inşaat alanında meydana gelen hasarın poliçe teminatı kapsamında talep edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.
İnşaat Sigortası Genel Şartları (bütün riskler) A.1 maddesinde “bu sigorta konusunu teşkil eden değerlerin teminat müddeti içinde, inşaat sahasında bulunduğu sırada, inşaat süresinde bu poliçede gösterilen istisnalar dışında kalan, önceden bilinmeyen ve ani bir sebeple herhangi bir ziya ve hasara uğraması halini temin eder” düzenlemesi bulunmaktadır.
Toplanan deliller ve keşfen yapılan bilirkişi incelemesi sonucu düzenlenen kök ve ek rapor içeriği ile tüm dosya kapsamı uyarınca; İnşaat Tüm Riskler Sigorta Poliçesi ile sigortalı 28861/1, 29623/1 , 28864/1 ada/ parselden oluşan inşaat alanında yüksek katlı blokların güney cephesinde 28864 parselde yapılan kazı sırasında zeminde toprak kaymasının oluştuğu, bu bölgenin jeolojik yapısının çürük formasyon olarak anılan Gölbaşı formasyonu olduğu, ayrıca toprak kaymasının oluştuğu alanın şevli ve topoğrafik olarak %40-45 derecelik bir eğime sahip olduğu, toprak kaymasının dik bir şev topoğrafyasına sahip olan alanda herhangi bir önlem alınmadan topuk ve gövde bölgesinde yapılan kazı ve şevin yatırılması için yapılan çalışmalardan kaynaklandığı, bu kapsamda toprak kaymasının önceden bilinmeyen ani ve beklenmedik olay olarak nitelendirilemeyeceği, … 10 sulh hukuk mahkemesinin … değişik iş tespit dosyasında düzenlenen raporda heyelanın tünek suların etkisi ile meydana geldiği ifade edilmiş ise de keşfen yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporda bilirkişi heyetince keşif gözlemleri yanında dosya kapsamına sunulan zemin etüt ve sondajlardan elde edilen karot örnekleri ile MTA tarafından düzenlenen jeolojik haritalar incelenmek sureti ile 45 derecelik şevli bir yapıda silktli, kumlu, az çakıllı bir zemin özelliğinde geçirgenliği nedeniyle kil ceplerinin tünek suyunun (asılı su) oluşamayacağı, bu tip zemin özelliğine sahip katmanların bünyesindeki suyu geçirgenliği nedeniyle tabana ilettikleri bu kapsamda hafriyat öncesi 45 derecelik dik bir şev topoğrafyasına sahip olan alanda önlem alınmadan yapılan kazı çalışması sonucu toprak kayması meydana gelmesinin kaçınılmaz olduğu, bu durumun tünek suyundan kaynaklanmadığı anlaşılmakla sigortalı 3 ayrı parselden oluşan inşaat alanının bir parseli üzerinde yapılan çalışmaya dayalı olarak meydana gelen toprak kaymasının genel şartlar A.1 maddesinde öngörülen önceden bilinmeyen ani beklenmedik bir olay olarak nitelendirilemeyeceği bu kapsamda inşaat sahasının eski hale getirilmesine ilişkin tazminat talebinin poliçe teminatı kapsamında olmadığı mahkememizce kabul edilmiştir.
Öte yandan poliçede kloz111-enkaz kaldırma masrafları özel şartı ile hasar sonucu ortaya çıkan enkazın kaldırılması masrafları sigorta teminatı kapsamına dahil edilmiş ise de gerekli ve yeterli önlemlerin zamanında alınmamış olması nedeniyle eğimli arazide ve yamaçlarda kayan ve bozulan setlerin yeniden inşası giderlerinin sigortacının tazminat sorumluluğuna girmediğinin klozda belirtilmiş olduğu, somut olayda dava dilekçesinde toprak kayması nedeniyle nedeniyle inşaat sahasında bir toprak birikintisi oluştuğu belirtilerek eski hale getirme masrafı talep edilmişken talep artırma dilekçesinde teknik bilirkişilerin heyelan sonrası iksa kapsamında yapılan imalat bedeli olarak belirledikleri tutar üzerinden talepte bulundukları anlaşılmakla inşaat sahasında toprak kayması öncesinde iksa uygulaması bulunmazken sonradan yapılan iksa nedeniyle imalat bedelinin poliçe kapsamında talep edilemeyeceği, toprak kayması, bölgenin Gölbaşı formasyonu (çürük bir zemin) olduğu bilinen ve topoğrafik olarak %40-45 derece eğime sahip olan alanda herhangi bir önlem alınmadan topuk ve gövde bölgelerinde yapılan kazı çalışmalarından kaynaklandığı, ani beklenmedik bir olay olarak nitelendirilemeyeceğinden Kloz111’e göre talepte bulunulamayacağı ayrıca genel şartlar A.4.h maddesi gereği inşaattaki plan, proje ve hesap hatasından dolayı meydana gelen hasarlar sigorta teminatı dışında bulunduğundan toprak kaymasının gerçekleştiği bölgede önceden iksa sisteminin yapılmamış olmasının proje eksikliği olarak değerlendirilebileceği ve bu yönü ilede talebin poliçe teminatı dışında kaldığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacı yanın bir diğer talebi inşaatın gecikmesi nedeniyle kar kaybının tahsili talebi olup İnşaat Sigortası Genel Şartlarının A.4 Teminat Dışında Kalan Kıymetler ve Haller başlıklı k hükmüne göre kar kaybı başta olmak üzere diğer dolaylı zararların sigorta teminatının kapsamı dışında olduğu ifade edilmekle davacının poliçe kapsamında kar kaybı talebinin yerinde olmadığı anlaşılmış neticede kanıtlanamayan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin alınan 1.724,83 TL ve tamamlama harcı 141.294,59 TL’den mahsubu ile bakiye 142.938,72‬ TL’nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı kendisini vekille temsil ettirdiğinden 172.362,28 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-Davalı tarafından yapılan 26,00TL müzekkere gideri ve 2.200,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.226‬,00 TL’nin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Sarfedilmeyen gider avanslarının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,

Dair davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere oy birliği ile verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 03/02/2022
Gerekçeli kararın yazıldığı tarih: 23.02.2022