Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2015/714 Esas – 2023/626
T.C.
ANKARA
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

TÜRK MİLLETİ ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HÜKÜM VERMEYE YETKİLİ ANKARA 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARARIDIR

ESAS NO : 2015/714 Esas
KARAR NO : 2023/626

HAKİM : ….
KATİP :….

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av. ….
DAVALILAR : 1- …
2- …
VEKİLİ : Av. ….
DAVA : Menfi Tespit (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan),
DAVA TARİHİ : 07/04/2015

Birleşen …. Esas Sayılı Dosyası

DAVACI :….
VEKİLİ :Av. ….
DAVALI :1-….
VEKİLİ :Av. ….
DAVALILAR : 2- …
3-…
DAVA : Menfi tespit (Kambiyo Senedinden Kaynaklanan )
DAVA TARİHİ : 29/04/2015
KARAR TARİHİ : 06/10/2023
KARAR YAZIM TARİHİ : 02/11/2023

Mahkememizde görülmekte olan menfi tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
ASIL DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının üstlendiği taahhütleri gereği, davalı … şirketinden inşaat demiri satın aldığını. Yıllardan beri devam eden demir alım ve satım işlemi için davacı şirketin önceden teminat çeki düzenleyip davalı … Şirketine teslim ettiğini, borcun muaccel olması halinde davalı
tarafından düzenlenen fatura mukabilinde, çek, ya da havale ile davalıya borcunu ödediğini.
davacı şirket kayıtlarında davalıdan yapılan alış-verişin açık olduğunu, davalı şirketin ticari kayıtlarının da aynı şekilde olduğu hususunun mali müşavirlerce teyit edildiğini, son
siparişlerin davalı şirketin içinde bulunduğu mali sıkıntı sebebi ile karşılayamadığını, davacının davalı şirkete sipariş ettiği malların teslim edilemediğini, dolayısı ile davacı şirkete fatura dahi
kesemediğini, bu durumda davacı şirketten bir alacağı bulunmayan davalı … Ltd. Şti.’nin,
mezkur çekleri süresinde bankaya ibraz etmediğini ve davaya konu çekleri talebe rağmen iade
etmediğini.
Şifahi görüşmelerde çeklerin iade edileceğinin davalı şirket yetkilileri tarafından beyan edilmiş
ise de netice alamayan davacı tarafından 03.04.2015 tarihli …. Noterliğinin … yevmiye
no.lu ihtarnamesi ile bu çeklerin iadesini istendiği, aksi takdirde çeklerin iadesi için dava ikame
edileceğinin ihtar edildiğini,
davayı çeklerin vadesi geçmiş olmakla çek vasfını yitirdiğini belirterek davacı şirketin davalılara bir borcunun bulunmadığının tespitine davaya konu çeklerin davacıya iadesine yada iptaline, çekin tahsili halinde bedelin en yüksek avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen istirdadına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
BİRLEŞEN DAVDA DAVA: Davacı vekili … Mahkemesine sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalılardan … İnş. Ve Otom. Paz. San. Ve Tic. Ltd.Şti arasında demir alım-satım işi yapılmakta iken bu arada her iki şirketin hakim ortakları aynı olan … … San. Tic. A.ş ile …. mahallesindeki iş için yapılan sözleşme bakımından avans için verilen; 28/11/2014 vadeli …. şubesinin … nolu 160.000,00 TL miktarlı çekin karşılıksız olması ve çek üzerinde borcun bulunmadığının tespitine, bu bağlamda çekin arkasının yazılmasının ve icra takibine konulmasının ihtiyati tedbir kararı ile önlenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
ASIL DAVADA CEVAP: Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafından açılan davanın
kabul edilmediği, müvekkili bankanın davaya konu olayda iyiniyetli 3.kişi konumunda olduğunu,
dava dilekçesinde iddia edilen hususların müvekkili bankaya karşı ileri sürülemeyeceğini beyanla,
davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar
verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalı … İnş. … Ltd. Şti’ne usulüne uygun yapılan tebligata rağmen cevap dilekçesi sunmamıştır.
BİRLEŞEN DAVADA CEVAP; Davalı … Bankası vekilinin cevap dilekçesinde özetle; davanın reddini talep etmiştir.
Diğer davalılara dava dilekçesi tebliğ edilmiş, cevap vermediği görülmüştür.
DELİLLER VE GEREKÇE;
Mahkememizce grafolog bilirkişden alınan 19/01/2023 tarihli raporda özetle; “Tetkike konu, … Bankası T.A.Ş. … şubesinin, keşidecisi … SAN A.Ş. Olan … … San. Tic. A.Ş. emrine yazılı 28/04/2015 keşide tarihli yüzaltmış bin (160.000) liralık çekte ve … A.Ş. …Şubesinin, keşidecisi … olan, … İnşaat Otomotiv Ltd, Şti. Emrine yazılı 11/04/2015 keşide tarihli yüzaltmışbeşbinsekizyüz (165.800) liralık çekteki; Keşideci adına atılı bulunan imzaların … elinden çıktığı, Keşide tarihi bölümlerinde atılı bulunan paraf imzaların … elinden çıkmadığı Görüş ve kanaatine varılmıştır.” şeklinde görüş bildirmiştir.
Mahkememizce Bilirkişi heyetinden alınan 29/05/2023 tarihli raporda özetle; “izah olunan nedenlerle, takdiri sayın mahkemeye ait olmak üzere;
Asıl davada 11.11.2014 tarihli ve 165.800 TL bedelli çekin teminat senedi olduğu, karşılığının
bulunmadığı, bu çek karşılığı mal teslimatı yapılmadığı, Davacının söz konusu çek nedeniyle
borcunun bulunmadığı,
Birleşen davada 28.11.2014 tarihli ve 160.000 TL bedelli çekin karşılığının olmadığı ve borçlu
olunmadığının tespiti ileri sürülmekte ise de 01.05.2015 tarihinde çekin Davalı tarafından
Davacıya iade edilmesi nedeniyle Davacının işbu davayı açmakta menfaatinin bulunmadığı,
netice ve kanaatine varılmıştır.” şeklinde görüş bildirmiştir.
Asıl ve birleşen dava kambiyo senedinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkin olup, asıl davada satım sözleşmesinden, birleşen davada ise eser sözleşmesinden kaynaklı olarak teminat amaçlı verilen çekler nedeniyle borçlu olunmadığının tespiti istenilmiştir.
Asıl davada davacı, davacının davalı … şirketinden demir satın aldığını, teminat çeki verdiğini, borcun muaccel olması durumunda fatura mukabilinde çek ya da havale ile borcun ödendiğini, ancak davalının edimini ifa etmediğini ve malı teslim edemediğini, davacıya da fatura dahi kesmediğini, çeklerinde iade edilmediğini, ayrıca davalının çek üzerinde tarih kısmında tahrifat yaparak çekleri bankalara vermek suretiyle kredi kullandığını, çekin vadesi geçmek ile çek vasfını yitirdiği, bu nedenle davaya konu 11/11/2014 vade tarihli …. Şubesinden … nolu 165.800,00 TL bedelli çek yönünden borçlu bulunmadığının tespiti talep edilmiş, davalı … cevabında dava konusunun davacı ve diğer şirket arasındaki ticari ilişkiden kaynaklandığı, davanın yöneltilmesinin hatalı olduğunu ve davanın reddini talep etmiştir.
Birleşen davada ise davacı tarafından, davacının davalı … İnş ve Otomotiv Paz. San ve Ltd Şti şirketinden inşaat demiri satın aldığını, diğer davalı … … San Tic. AŞ ile kardeş şirketler olduğunu hakim ortaklarında aynı kişiler olduğunu, davacının …’den üstlendiği …. adet konut ilköğretim, cami, sosyal tesisi, ticaret merkezi ve altyapı çevre düzenlemesi işi ile ilgili olarak davalı … … San Tic. AŞ ile 25/07/2014 tarihli taşeronluk sözleşmesi imzaladıklarını, davalıya avans adı altında çeklerin verildiğini, ancak davalının işi zamanında yapamadığını, sözleşmenin …. Noterliği’nin 01/04/2015 tarih ve … yevmiye sayılı ihtarnamesi ile feshedildiğini, ancak davalının avans olarak verilen çekleri iade etmediğini, diğer davalı … … tarafından davaya konu 28/11/2014 vade tarihli …. Şubesi’nin 160.000,00 TL bedelli çekin tahsil için ibraz edildiği, bahse konu çekin ay ve yıl kısmında tahrifat yapıldığını, ve vadesinin 28/04/2015 olarak değiştirildiğini, bankanında tahrif edilmiş çeke rağmen çekin davacıya iade edilmediğini, ağır kusurlu olduğunu, bu nedenle …. Şubesi’nin … nolu 28/11/2014 tarihli 160.000,00 TL bedelli çekten dolayı borçlu bulunmadığının tespiti talep edilmiş, davalı … Bankası cevabında, davaya konu çekin diğer davalı … Otomotiv Paz. San ve Tic. Ltd Şti tarafından kredisinin teminatı olarak verildiğini, çekin arkasına keşide tarihi ile yanındaki düzeltme imzasının keşideci imzası ile uyuşmaması neticesinde işleme alınmadığına dair yazıldığını, iyiniyetli ciranta olduklarını ve davanın reddini talep etmiştir.
Dava konusu çekin…. Şubesi … seri nolu 11/04/2019 keşide tarihli keşidecisinin … İnş. Taah. Tic. San AŞ, lehtarının ise … İnş. Otomotiv Ltd Şti olduğu çekin tahsil amacıya … Şubesine ciro edildiği, ancak keşide tarihindeki tahrifattan dolayı iade edildiği anlaşılmıştır.
Birleşen davaya konu çekin… Şubesi’ne ait … seri nolu 160.000,00 TL bedelli 28/11/2014 vade tarihli keşidecisi … İnş. Taah. Tic. San AŞ lehtarının ise … … San. Tic AŞ olduğu çekin keşideci tarafından davalı … İnş.ve Otomotiv Paz. San Ltd Şti’ye oradan ise … Bankası’na ciro edildiği, çekin arkasında keşide tarihinin yanındaki düzeltme imzasının keşideci imzası ile uyuşmaması neticesinde işleme alınmadığına dair not düşüldüğü anlaşılmıştır.
… Bankası’nın 28/04/2015 tarihli yazı cevabında davaya konu çekin davalı … İnş. Ve Otom. Paz. San. Ve Tic Ltd Şti tarafından tahsil edilmek üzere 13/04/2015 tarihinde takastan sorulduğuna dair yanıt verildiği anlaşılmıştır.
…. Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde asıl davadan sonra başlatılan ve 15/07/2015 tarihli davalı … Bankası AŞ tarafından davacı … İnş. ve Taah. Tic. San AŞ ve diğer davalı … İnş. Oto. Paz. San ve Tic aleyhine dava konusu çek bedeli olan nedeniyle kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapıldığı anlaşılmıştır.
…. sayılı ilamının incelenmesinde; asıl davada davacı tarafından asıl dava davalısı … Bankası AŞ aleyhine açılan ve kambiyo vasfına ilişkin şikayet davasında davalının kabulü ile açılan dava da …. Esas sayılı takibinin iptaline karar verildiği hükmün istinaf edilmeksizin 20/02/2018 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Birleşen davada davacı ile davalı … … San ve Tic AŞ arasında bila tarihli akdedilen Taşeron Sözleşmesi ile …. İnşaatı İşi’ne ilişkin olarak anahtar teslim sözleşme akdedildiği, sözleşmenin …. Noterliği’nin 01/04/2015 tarih … yevmiye numaralı ihtarı ile feshedildiği anlaşılmıştır.
Asıl ve birleşen davada davacının … Esas sayılı dava dosyasında 20/03/2018 tarihinde iflas ettiği, ikinci alacaklılar toplantısının 30/05/2022 tarihinde yapıldığı anlaşılmakla yargılamaya devam olunmuştur.
Asıl ve birleşen davalar kambiyo senedinden kaynaklanmakta olup; menfi tespit davalarında özel düzenleme olmadığından ispat yükü iddia eden tarafa aittir. Davalı taraf iddiasını çeke dayandırmaktadır. Çek TTK 780. maddesindeki düzenleme şekline göre; kayıtsız şartsız belirli bir bedelin ödenmesi için havaleyi içerdiğinden, ödeme vasıtasıdır. … Sayılı kararında, “Kural olarak, çek bir ödeme vasıtası olup, mevcut bir borcun tasfiyesi amacıyla verildiğinin kabulü gerekir. Bu karinenin aksini iddia eden taraf iddiasını yazılı delille kanıtlamak zorundadır.” tespiti yapılmış olup, …. .’sinin 07.03.2016 tarih …. sayılı ilamı da aynı yönde hüküm içermektedir. Çekin borcun tasfiyesi amacıyla verildiği tanımı ve kambiyo vasfı nazara alındığında, keşidecinin çeki verdiği kişiye ve usulüne uygun ciro işlemi mevcut olduğu taktirde, keşideci ve lehtar ile birlikte ciro silsilesindeki cirantaların son hamile borçlarının varlığının karinesi olduğundan, davalı alacaklı çeki ibraz etmekle alacağının varlığını kanıtlamış olduğundan, çekten dolayı borçlu olmadığını kanıtlamak davacı borçlu taraf aittir.
HMK’nun 207. maddesi hükmü gereğince senetteki düzeltmelerin borçlu (keşideci) tarafından paraf edilmesi gereklidir. Yani, senette mevcut olan çıkıntı veya senet metni altındaki hak ve silinti ayrıca tasdik edilmemiş ise inkâr halinde yok hükmündedir. Bu nedenle senet üzerinde yapılan değişikliklerin, geçerli olabilmesi için, düzenleyen tarafından imza veya paraf edilmek suretiyle onaylanması gerekir. Bu şekilde yapılan imzaya veya paraf imzasına itiraz halinde, mahkemece, yöntemince imza incelemesi yapılmalıdır. Düzeltmenin onaylı olmaması veya imzanın keşideciye ait olmadığının anlaşılması halinde, düzeltme yok hükmünde olup, senedin düzeltme öncesi durumuna göre değerlendirme yapılır.
Asıl davaya konu değerlendirmede, asıl davaya konu A Bank …Şubesi’nin 11/04/2019 keşide tarihli keşidecisi davacı, lehtarının ise … İnş. Otomotiv Ltd Şti olduğu, ilgili çekin 13/04/2015 tarihinde ibraz edildiği, mahkememizce yaptırılan grafoloji incelemesinde çekteki imzanın şirket yetkilisine ait olduğu ancak paraf imzalarının yetkili temsilciye ait olmadığı, dolayısıyla asıl dava yönünden çekin keşide tarihinde tahrifat yapılmış olmasının çekin tahrifattan önceki haliyle değerlendirilmesi gerektiği yasal ibraz süresinin geçtiği sonucunu doğurduğu anlaşılmıştır. Asıl davada davalı banka ciro yolu ile çekin son hamili olup hamil, kambiyo yolu ile takip hakkını yitirirse de 6102 sayılı Kanun’un 732 nci maddesi uyarınca keşideciye müracaat hakkı bulunmaktadır. Hâl böyle olunca davalı banka, çekin keşidecisi davacıya müracaat edebilecek olup, yine mahkememizce yaptırılan bilirkişi incelemesinde de asıl davaya konu çekin ödeme suretiyle bedelsiz kaldığı anlaşıldığından asıl dava yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
Birleşen dava dosyasında ise dava tarihi olan 29/04/2015 tarihi olduğu ve bilirkişi raporundan anlaşılacağı üzere dava açıldıktan sonra 01/05/2015 tarihinde çekin davacıya iade edildiğinin davacı kayıtlarından anlaşıldığı bu nedenle dava tarihi itibariyle davacının eldeki davayı açmakta haklı olduğu anlaşıldığından yargılama giderlerinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Asıl dava yönünden davanın kabulü ile davacıların davalılara yönelik olarak 11/04/2019 keşide tarihli,…. şubesine ait … nolu 165.800,00 TL bedelli çekten dolayı borçlu bulunmadığının tespitine,
a) Asıl dava yönünden alınması gereken 11.325,80 TL harçtan peşin alınan 2.831,45 TL’nin mahsubu ile bakiye 8.494,35 TL harcın asıl davada davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
b) Asıl davada davacı tarafından başlangıçta yatırılan 27,70 TL başvurma harcı, 2.831,45 TL peşin harç olmak üzere toplam 2.859,15 TL’nin asıl davada davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
c) Asıl davada davacı tarafından yapılan 615,52 TL tebligat ve müzekkere gideri, 9.000,00 TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 9.615,52 TL’nin asıl davada davalıdan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
d) Asıl davada davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 26.528,00 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
2-Birleşen dava yönünden davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına,
a) Birleşen dava yönünden alınması gereken 269,85 TL harcın peşin alınan 2.732,40 TL harçtan mahsubu ile 2.462,55 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
b) Birleşen davada davacı tarafından yapılan 615,50 TL yargılama giderinin birleşen davada davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
c) Birleşen dava yönünden davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihindeki AAÜT uyarınca 25.600,00 TL vekalet ücretinin birleşen davada davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Asıl ve birleşen davada davalılar tarafından sarfedilen yargılama gideri bulunmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
4-Sarfedilmeyen gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,
Dair Asıl ve birleşen davalardan … Temsilcisi Av. …. ile e-duruşma sistemi üzerinden birleşen davada davalı Vakıfbank AŞ vekili Av. ….’in yüzlerine karşı, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren yasal 2 haftalık sürede mahkememize müracaat ile … Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf başvuru yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 06/10/2023

Katip ….
e-imzalı

Hakim…
e-imzalı

Bu belge 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine göre UYAP sistemi üzerinden elektronik imza ile imzalanmıştır.