Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2022/147 Esas – 2022/751
T.C.
…
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/147
KARAR NO : 2022/751

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : …
KATİP :…

DAVACI …
DAVALI : …

DAVA : İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 24/02/2022
KARAR TARİHİ : 30/09/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 12/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı şirketce ZMMS sigortalı bulunan ve davalı şirketin maliki olduğu … plakalı aracın 24.05.2020 tarihinde sürücü … sevk ve idaresinde iken polis kontrol noktasına kontrolsüzce girerek önce polis kontrolü için yavaşlayan …plakalı araca sonrasında … plakalı araca ve görevli polis yayalara çarptığını, sigortalı araç sürücüsünün alkollüyken kazaya sebebiyet verdiğini, ZMMS poliçesi genel şartları gereğince alkollü araç kullanma maddesi gereğince ZMMS poliçesinden yapılan tüm ödemelerin davalıdan rücuen tazmini için… 24. icra dairesinin 2021/4000 esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibi yapıldığını ayrıca aynı kazada yaralanan polis memuru …’nın müvekkili şirket aleyhine açtığı Sigorta Tahkim Komisyonu’nun 2020/90839 esas sayılı dosyasında 74.127,53 TL ödeme düşülerek verilen Tahkim Komisyonu kararının aleyhe icrası olan… 6. İcra Dairesinin 2021/8848 esas sayılı dosyasına stopaj kesintisi ile birlikte 98.463,95 TL ödenmiş olup bu ödemenin de rücuen tahsili gerektiğini, davalı şirkete ait araç sürücüsünün %100 kusurlu olduğunu ileri sürüp davalının… 24. icra Müdürlüğü’nün 2021/4000 esas sayılı dosyasına yaptığı asıl alacak ve işlemiş faiz yönünden itirazın iptaline, icra takibinin kaldığı yerden devamına, davalı aleyhine %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, aynı kazada davalı şirket araç sürücüsünün yaralanmasına sebebiyet verdiği … isimli polis memuru için ödenen toplam 98.463,95 TL’nin ödeme tarihinden itibaren başlatılacak ticari avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar vermesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP :Davalı Maz İnş. Itd.şti vekili cevap dilekçesinde özetle; söz konusu kazada …, …, …plakalı araçlara ilişkin hasar ve değer kaybı bedellerininin … tarafından ödendiğini, ayrıca kazada yaralanan polis memuru … için sigorta Tahkim Komisyonu’nun 11.07.2021 tarihi 2021/42126.E-2021/90839.K sayılı ilamı doğrultusunda … iş göremezlik tazminatı ödediğini, davacının takip talebi ve itirazının iptali davasının haksız olduğunu, sürücünün alkollü olmasının tek başına hasarın teminat dışı kalması anlamına gelmediğini, hasarın teminat dışı kaldığının ispat yükü sigorta kuruluşunda olduğunu, somut olayda kazanın salt alkol nedeniyle meydana gelmediğini, söz konusu kazanın gerekli ve yeterli uyarılar yapılmaksızın kontrol noktası kurulması nedeniyle meydana geldiğini, nöroloji uzmanı hukukçu ve trafik bilirkişiden rapor alınması gerektiğini, davanın …’ye ihbar edilmesi gerektiğini, Anadolu Sigortaya ödenen bedellerin mahsup edilmesi gerektiğini bildirip davanın reddini savunmuş, davacıdan %20 oranında kötü niyet tazminatı istemiştir..
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, trafik kazası nedeniyle dava dışı üçüncü kişi ve sigorta şirketlerine tazminat ödeyen davacının ödediği bedelin, kendi sigortalısı olan davalıdan rücuen tahsili isteminden kaynaklı açılan itirazın iptali davasıdır.
Maddi hasarlı kaza tespit tutanağı, icra dosyası, sigorta poliçesi, ödeme belgesi, bilirkişi raporları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur.
Sigorta Tahkim Komisyonunun 11/07/2021 tarih, 2021/90839 K. Sayılı kararında; 24/05/2020 tarihinde meydana gelen kazada yaralanan polis memuru … tarafından Anadolu … Sigortadan istediği iş göremezlik talebi kabul edilerek başvurudan sonra ödenen 74.127,53-TL’lık kısım yönünden dava konusuz kaldığı gerekçesiyle karar verilmesine yer olmadığına, bakiye 5.155,09-TL tazminatın 28/02/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalı sigortacıdan alınarak …’ya verilmesine karar verildiği, kesinleşen Sigorta Tahkim Komisyonu kararının… 6. İcra Dairesinin 2021/8848 sayılı dosyada takibe konulması sonucu, davacı sigorta şirketinin … isimli polis memuruna daha önce ödediği 74.127,53-TL dışında bu dosyada da 14/10/2021 tarihinde 21.260,57-TL daha ödeme yapmış olduğu anlaşılmıştır.
Sigorta Tahkim Komisyonunun 23/11/2020 tarih, 2020/94118 Karar sayılı kararında; 24/05/2020 tarihli kazada hasar gören … plakalı aracın maliki …tarafından davacı sigorta şirketi aleyhine yapılan başvuru üzerine … plakalı araçtaki değer kaybının 12.000,00-TL olduğu belirlenerek bu miktar üzerinden talebin kabulüne karar verildiği, kesinleşen kararın icrası için araç maliki tarafından davacı sigorta şirketi aleyhine başlatılan… 8. İcra Müdürlüğünün 2020/10559E.sayılı dosyaya davacı tarafından toplam 20.772,82-TL ödeme yapıldığı görülmüştür.
Dosyamız arasına alınan… 24. İcra Dairesinin 2021/4000 takip sayılı icra dosyası incelendiğinde; Davacı tarafından davalı Maz İnşaat…..Ltd.Şt. Ve dava dışı … aleyhine 24/03/2021 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibinde 53.810,00TL asıl alacak, 1.074,73TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 54.884,73TL istendiği, takibin dayanağının … plakalı aracın 24/05/2020 tarihinde … ve …plakalı araca çarpması nedeniyle davacı şirketçe ZMM poliçesinden yapılan ödemenin rücuen tazmini olarak gösterildiği, ödeme emrinin davalı şirkete 31/03/2021 tarihinde, …’ye 02/04/2021 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 29/03/2021 tarihinde borca, faize ve tüm fer’ilerine itiraz etmesi üzerine takibin davalı şirket yönünden durdurulduğu, davacının yasal süresi içerisinde itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.

Dava konusu poliçe incelendiğinde; sigortalı olan davalıya ait … plaka sayılı aracın kaza tarihini de kapsar şekilde 15/01/2020-15/01/2021 tarihleri arasında geçerli olmak üzere zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi ile davacı şirket tarafından sigortalandığı, kaza başına teminat miktarının 82.000,00-TL ile sınırlı olduğu anlaşılmıştır.
2918 Sayılı KTK’nun 48. maddesinde, alkollü içki alması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu ifade edilmiştir.
Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin “Uyuşturucu ve Keyif Verici Maddeler ile İçkilerin Etkisinde Araç Sürme Yasağı” başlıklı 97/1. maddesinde, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmelerinin yasak olduğu açıklandıktan sonra, bu konu ile ilgili olan “b-2” bendinde, alkollü içki almış olarak araç kullandığı tesbit edilen diğer araç sürücülerinden kandaki alkol miktarı 0.50 promil üstünde olanların araç kullanamayacakları belirtilmiştir.
Öte yandan, davaya konu kazanın meydana geldiği tarih itibariyle yürürlükte olan Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.4.d. maddesinde, tazminatı gerektiren olay, işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak verildiği kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa, sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır.
Bununla birlikte, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın B.4.d. maddesinin dayanağını teşkil eden KTK’nun 48. maddesinin yasaklamayı düzenleyen ilk fıkrasında, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaklanmış olup, aynı maddenin 2. fıkrasındaki yönetmelik düzenlenmesine olanak tanıyan hükümde, yasaklama yetkisi yönetmeliğe bırakılmış olmadığından, Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 97. maddesinde, yukarıda anılan yasa hükmü tekrarlandıktan ve müteakip, uyuşturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içkilerin oranlarının ne şekilde saptanacağı belirlendikten sonra, yasada yer alan hükmü dikkate almadan salt 0.50 promilin üstünde alınan alkol miktarına göre araç kullanma yasağı getirilmesinin yasal dayanağı bulunmadığından geçersiz bulunmaktadır. Geçersiz yönetmelik hükümlerinin yasaya aykırı bir şekilde genel şart olarak kabulü de mümkün değildir.
O halde, hasarın teminat dışı kalabilmesi için kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Diğer bir anlatımla, sürücünün alkollü olması tek başına hasarın teminat dışı kalmasını gerektirmez. Üstelik, böyle bir durumda hasarın teminat dışı kaldığını ispat yükü, 6762 Sayılı TTK’nun 1281. maddesi hükmü gereğince sigortacıya düşmektedir.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkol oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinin, alkol dışında başka unsurların da olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin belirlenmesi durumunda, oluşan hasarın poliçe teminatı dışında kalacağından davanın kabulüne, aksi halde reddine karar verilmesi gerekeceği ilkesi benimsenmektedir (Bkz. YHGK 23.10.2002 gün ve 2002/11-768-840; YHGK 7.4.2004 gün ve 2004/11-257-212; YHGK 2.3.2005 gün ve 2005/11-81-18; YHGK 14.12.2005 gün ve 2005/11-624-713; YHGK 10.12.2014 gün ve 2013/17-1199 E. 2014/1018 K. sayılı ilamları).
Mahkememizce kusur konusunda uzman trafik, makine mühendisi, aktüer ve nörolog bilirkişilerden rapor alınmıştır.
08/07/2022 tarihli Kusur bilirkişisi K… ‘ten aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “… plakalı araç sürücüsü …’nin 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunun 52/1-b ve yönetmeliğin 101.maddesi kurallarını ihlalen, dikkat ve özen yükümlülüklerine aykırı davranışı nedeniyle %100 oranında tam kusurlu olduğu, …, … ve… Emniyet Müdürlüğüne tescilli … plakalı ekip otosunun kazaya etken kural ihlalleri görülmediğinden kusursuz oldukları, kazanın meydana gelmesinde … plakalı araç sürücüsü …’nin alkollü olmasının münhasıran etkili olduğu kanaatine varıldığı,
Hasar ve Değer Kaybı ile Sürekli İş göremezlik tazminatına ilişkin hesaba gelince;
Dosya üzerinden yapılan inceleme ve değerlendimede zincirleme trafik kazasına karışan araçlarda kazanın meydana geldiği tarih itibarı ile;
…Plakalı araçda 2.670,00’TL tutarında hasar meydana geldiği, Değer kaybı olmadığı,
…Plakalı araçda 14.952,98 TL tutarında hasar meydana gedliği, Aracın pert kaydı ile trafikden çekildiği, sovtaj bedeli düşüldükden sonra 7.900,00 TL zarar olduğu,
… Plakalı araçda 21.837,39 TL tutarında hasar meydana geldiği,
… Plakalı araçda 12.000,00 TL değer kaybı olduğu,
-21.04.1976 doğumlu … olay tarihi olan 24.05.2020 tarihinde 34 yaşında olup, TRH 2010 Erkek yaşam tablosuna göre muhtemel yaşam süresi 40,62 yıl yani 40 yıl 7 ay 6 gündür. Buna göre …’nın muhtemel yaşam süresinin 30.12.2060 tarihine kadar devam edeceği varsayılmıştır.
Üniversitesi Adlı Tip Anabilim Dalı Başkanlığı’nın *Erişkinler Için Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre hazırlanan 02.02.2021 tarih ve 156 sayılı raporunda; Dava dışı …’nın 24.05.2020 tarihinde yaralanması nedeniyle, maluliyet oranının %5 olduğu, geçici iş göremezlik süresinin 120 gün olduğu tespit edilmiştir.
Dava dışı …’nın kaza esnasında yaya konumunda olduğu ve kazanın meydana gelmesinde kusuru bulunmadığından, dava dışı adına yapılacak zarar hesabından kusur indirimi yapılmayacaktır.
İndirime ilişkin başkaca bir husus bulunmamaktadır.
Dosyadaki belgelere göre Dava dışı …’nın İl Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı polis memuru olarak çalıştığı ve dosyaya sunulan Bordroların incelenmesinde kazanın olduğu dönem itibariyle 2020- Mayıs ayı net kazancının 6.673,30 TL olduğu, söz konusu bu maaşın
2020 yılı itibariyle net asgari ücretin 2.87 katı olduğu anlaşıldığından, davacının tazminat hesabında aylık kazancı katı olduğu kabulü ile hesaplamaya gidilecektir.
Yerleşik Yargıtay kararlarına göre; kaza tarihinde dava dışının polis memuru olup geçici iş göremezlik döneminde devlet memurlarının maaşlarını tam olarak almaları sebebiyle kazanç kaybı oluşmayacağı tedavi müddeti boyunca mahrum kaldığı herhangi bir kazancı olmadığı maaşları tam yatırıldığından …’nın geçici iş göremezlik zararı bulunmadığı anlaşılmıştır.
Dava dışı …’nın ödeme tarihindeki verilere göre yapılan hesaplama sonucunda;
1- Sürekli işgücü kaybından kaynaklanan gerçek zararının 99.097,94 TL olduğu,
2-Davacı sigorta şirketi tarafından bedensel zarar yönünden daha önce ödemesi yapılan toplam 98.463,95 TL tutarın tamamı için yasal faiz yürütülerek alacak talebinde bulunabileceği” rapor edilmiştir.

Bahse konu bilirkişi raporu somut hadisenin gelişimine uygun, denetime elverişli olduğundan hükme esas alınmıştır.
Yukarıda belirtilen bilgiler ışığında dosya kapsamı incelendiğinde; davalının maliki bulunduğu, dava dışı sigortalı araç sürücüsünün alkollü iken sevk ve idaresinde olan, davacı sigorta şirketi tarafından ZMMS sigortası yapılan … plakalı aracın polis kontrol noktasında polis kontrolü için yavaşlayan dava dışı …plakalı, ve … plakalı araçlara ve görevli polis memuru yaya …’ya çarparak yaralanmasına sebep olunduğu, dava dışı üçüncü kişilerin davacı aleyhine açtıkları Sigorta Tahkim Komisyonuna yapılan başvurular üzerine … plakalı aracın 12.000,00-TL değer kaybı tazminatının kabulüne ve yine Sigorta Tahkim Komisyonunun başka bir dosyasında da dava dışı polis memuru …’nın yaralanması nedeniyle, başvurudan sonra ödenen 74.127,53-TL lık kısım yönünden konusuz kaldığından bahisle karar verilmesine yer olmadığına, bakiye 5.155,09-TL sürekli iş göremezlik tazminatının kabulüne karar verilmesi üzerine her iki Sigorta Tahkim Komisyonu kararının kesinleşerek ilamlı icraya konu edildikleri, davacı sigorta şirketi tarafından … plakalı aracın değer kaybı için… 8. İcra Müdürlüğünün 2020/10559 esas sayılı dosyasına 20.772,82-Tl ödeme yapıldığı, dava dışı polis memuru tarafından davacı ve dava dışı sürücü aleyhine başlatılan… 24. İcra Müdürlüğünün 2021/4000 esas sayılı takip dosyasına davalı şirketin itirazı üzerine takibin davalı bakımından durdurulduğu, iş bu davanın ise sigortalı aracın sürücüsünün alkollü olması nedeniyle sigortanın rücu etme hakkından bahisle açıldığı, mahkememizce yukarıda belirtilen bilgiler ışığında kusur konusunda uzman trafikçi, makine mühendisi, aktüer ve nörolog bilirkişiden alınan raporda sigortalı araç sürücüsünün almış olduğu alkolün kazanın gelişiminde münhasıran etkili olduğunun ve kazada yüzde yüz kusurlu olduğunun belirtildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda belirtildiği üzere 01/06/2015 tarihinden sonra yürürlüğe giren genel şartlar dikkate alındığında kazaya karışan … plakalı araçta 12.000,00-TL değer kaybı oluştuğu, ayrıca aynı araçta oluşan hasar bedelinin ise 21.837,39-TL olarak hesaplanıp hasar bedelinin bu davanın konusu olmadığı, yine aktüer bilirkişi tarafından dava dışı polis memuru …’nın sürekli iş göremezlik tazminatının 99.097,94-TL olarak hesaplandığı, dolayısıyla yukarıda belirtilen somut olgular ışığında meydana gelen trafik kazasında münhasıran alkolün etkisinin bulunduğu, bu nedenle davacının yapmış olduğu ödemeden kaynaklı bilirkişi marifetiyle tespit olunan değer kaybı tazminatı ve sürekli iş göremezlik tazminatının davalıya karşı rücu hakkına sahip olduğu, tespit olunan miktarlara ödeme tarihinden takip tarihine kadar işlemiş yasal faiz hesaplanarak hüküm kurulması yoluna gidildiği, asıl alacak yargılamayı gerektirdiğinden davalı aleyhine icra inkar tazminatı talebinin reddi gerektiği, bilirkişi marifetiyle tespit olunan miktarlara göre icra takibinde belirtilen şartlar geçerli olmak üzere icra takibinin devamı ile dava dışı polis memuruna ödenen 98.463,95-TL’nın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine ilişkin olarak davanın kısmen kabulüne dair karar verilmesi gerektiğinden aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
… 24. İcra Dairesinin 2021/4000 esas sayılı dosyasında davalının yaptığı itirazın 20.772,82TL asıl alacak üzerinden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına,
İşlemiş faize ve icra inkar tazminatına yönelik talebin REDDİNE,
Davacı tarafından dava dışı kişiye ödenen 98.463,95TLnin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
2) Dava açılışında alınan 2.044,48 TL peşin harcın alınması gereken 8.145,06 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 6.100,58 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) (a) Dava açılışında alınan 2.044,48 TL peşin harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
(b) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 80,70 TL başvurma harcı, 4.000,00 TL bilirkişi ücreti, 47,00 TL posta gideri, olmak üzere toplam 4.127,70 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 18.885,52 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde… Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 30/09/2022

Katip …

Hakim…

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”