Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/718 Esas
KARAR NO : 2022/350

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … – … – …
2- … – …
VEKİLLERİ : Av. … –
Av. … – ….

DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. …
DAVA : Ayıp nedeniyle sözleşmenin feshi bedel iadesi
DAVA TARİHİ : 11/02/2013

BİRLEŞEN DAVA
ANKARA…

DAVACI : ..
VEKİLİ : Av. … -…
DAVALI :…
…
VEKİLİ : Av. … – …
:Av. … …

DAVA : İtirazın İptali
DAVA TARİHİ : 07/05/2013
KARAR TARİHİ : 28/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 26/05/2022

Mahkememizden verilen 07/05/2019 tarih ve … Karar sayılı kararı ….Mahkemesi … Esas, … Karar sayılı ilamıyla KALDIRILMAKLA , mahkememizin yukarıdaki esasına kaydı yapılıp …kararı uyarınca yapılan yargılama sonunda,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkillerinden … ‘in kendi adına kayıtlı olan ve işyeri olarak kullanılan …. adresinde bulunan taşınmaz için klima sistemi kurulması konusunda davalı ile sözleşme yaptıklarını, sözleşme bedelinin 58.000,00TL+KDV olduğunu, davacı … tarafından 49.000,00 TL , davacı … Tarafından 17.700,00TL ödendiğini, ödenen toplam tutarın 66.700,00 TL olduğunu, klimalar takıldıktan sonra beklenen faydanın sağlanmadığını, bu durumu davalı tarafa ilettiklerinde sorunun giderilmesi için ek ücret istendiğini, …D.iş dosyası ile yapılan tespitte alınan bilirkişi raporuna göre klimaların yetersiz olduğunu, vaat edilen marka ve modelde olmadığını belirterek; Mevcut ayıplı klima ve tesisatlarının sökülüp yerine sözleşmedeki gibi … sistemi özelliklerini taşıyan klimalarla değiştirilmesini, ya da klimaların davalıya iadesi ile birlikte ödenen 66.700,00TL’nin ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, Sözleşmeye aykırı ifa nedeni ile her iki durumda da sözleşmede belirtildiği üzere 30/01//2011 tarihinden itibaren dava sonuçlanıncaya kadar davalının günlük 1.000,00TL’den hesaplanacak cezai şartın davalıdan tahsiline, Müvekkilinin fazladan ödemek durumunda kaldığı aylık yaklaşık 10.000TL elektrik faturalarının ve söküm sırasında hasar görecek alçıpan ve diğer tamiratlar için yapılacak masrafların avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Tahkikata başlandıktan sonra davacı vekilinden dava dilekçesindeki harca esas dava değeri olan 10.000,00 TL lik talebini her bir alacak kalemi için açıklaması istenmiş, davacı vekili 03.05.2017 tarihinde talebin açıklanması ve davanın ıslahı dilekçesini sunmuştur. Islah dilekçesinde, Müvekkilinin ayıplı ifaya zorlanamayacağını, bu yüzden sistemin tekniğine uygun yeniden yapılması için gereken bedel olan 170.753,00 TL nin davalıdan tahsilini ,ayrıca sözleşmede kararlaştırılan cezai şartında ödenmesi gerektiğini belirterek 30 günlük gecikme bedeli 30.000,00 TL nin ödenmesini talep ettiklerini toplam taleplerinin 200.753,00 TL olduğunu, dava açılırken ödenen 10.000 TL harcın mahsubu ile bakiye 190.753,00 TL için harç ikmali yaparak talebini ıslah etmiştir.
…kaldırma kararı sonrası alınan bilirkişi raporuna beyan dilekçesi ile birlikte sunduğu dava dilekçesindeki taleplerinin açıklanmasına ilişkin dilekçesinde : ” Dava konusu klimalar için banka havalesi ile müvekkil … tarafından 18.000,00+10.000,00+21.000,00 = 49.000,00 TL ve yine banka havalesi ile müvekkil firma tarafından 17.700,00 TL olmak üzere toplam 66.700,00 TL ödenmiştir. …’e 49.000,00 TL ve müvekkil firmaya 17.700,00 TL olarak dava tarihinden itibaren ticari avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini, borcun tamamı ödendikten sonra klimaların iade edilmesine karar verilmesini ”talep etmiştir.
Birleşen Davada Talep: Birleşen davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili tarafından davalı şirkete klima sistemi takıldığını, işin yapılmasına rağmen bakiye iş bedelinin ödenmediğini davalı hakkında … Esas sayılı dosyası ile icra takibi yaptıklarını davalı tarafın haksız olarak takibe itiraz ettiğini belirterek itirazın iptaline takibin devamına, %20 den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesini istemiştir.
CEVAP:
Asıl davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket tarafından davacı …İnşaat şirketine ait binanın klima sistemleri için yetkili servis ve bayisi olduğu …marka için 82.000,00TL bedelli , … marka için 61.200,00TL bedelli teklif sundukların ancak davacının bu teklif fiyatlarının pahalı bulunduğunu ve bu defa yine … 58.000,00TL+ %kdv bedelli üçüncü bir teklif mektubunun düzenlenerek davacı şirkete verildiğini, davacının bunu kabul ettiğini ancak halen yapımı devam eden inşaat sebebiyle işe uzun bir süre başlayamadığını davacı şirket tarafından sürekli olarak teklif mektubu dışında taleplerde bulunulduğunu , ek işlerin ücret karşılığında yapıldığını, müvekkil şirketin teklif mektubuna konu taahhüdünü eksiksiz yerine getirmiş olmasına rağmen davacı şirketin bakiye 24.3458,80TL iş bedelini ödemekten imtina ettiğini, davacı tarafın ihtarnamesine konu yaptığı müvekkili şirketin teklif mektubu üzerine sahtecilik yapılmak suretiyle doldurularak sahte sözleşme haline getirilmiş olması sebebiyle ….na yaptıkları başvuru üzerine … esas sayılı davanın açıldığını, mahkemece sanıklar hakkında beraat kararı verilmişse de kararın kendileri tarafından temyiz edildiğini, müvekkil şirketin alacağının tahsili amacıyla davalı hakkında… esas sayılı dosyasından ilamsız takip yapıldığını, itiraz üzerine … esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davasının açıldığını, müvekkil şirket tarafından verilen teklif mektubunun üzerinin davacılarca sahtecilik ve dolandırılıcılık suçu niteliğindeki eylemler ile doldurulmak suretiyle sözleşme haline getirildiğini, bu belge üzerindeki imza dışınındaki hiçbir yazının müvekkili şirket yetkililerine ait olmadığını, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasını , davanın davacılardan … bakımından husumet yokluğu sebebiyle diğer davalı şirket açısından esastan reddine yargılama harç giderleri ile vekalet ücretini davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen davada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Husumet itirazında bulunmuş, sözleşmenin dava dışı … ile imzalandığını , şirketle ilgisi bulunmadığını, öncelikle davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesini, mahkeme aksi kanaatte ise dava dışı … tarafından davacıya 66.700,00 TL ödeme yapıldığını,… klima takıldığını, ayıplı ifa nedeniyle açılan … Esas sayılı dosyanın derdest olduğunu belirterek davanın reddine , %20 tazminata hükmedilmesini istemiştir.
D E L İ L L E R – H U K U K İ N İ T E L E N Dİ R M E – G E R E K Ç E
Asıl davada davacılar, sözleşmeye konu klimalar yerine başka bir klima takıldığı (japon malı yerine …) iddiası ile sözleşmenin aynen ifası, aksi takdirde sözleşmenin feshi ile klimaların davalıya iadesi, ödenen bedelin davacı tarafa iadesi, fazla enerji tüketimi ve klimaların yenilenmesi sırasında ortaya çıkacak ilave tadilat masraflarının tazminat olarak tahsilini istemiştir.
Birleşen dava fatura ve cari hesap alacağından kaynaklanan alacağın tahsili için yapılan icra takibine itiraz üzerine açılan itirazın iptali istemine ilişkindir. (İİK67)
Uyuşmazlık; Aktif ve pasif dava ehliyeti bakımından husumet durumu, , delil olarak sunulan teklifteki (satış sözleşmesi) klima menşei , marka ve modelin ( … ) sonradan davacılar tarafından yazılıp yazılmadığı, mevcut klimaların teknik özelliklerinin yeterli olup olmadığı, sözleşmedeki marka model klimanın Japon üretiminin olup olmadığı, misli ile değiştirme imkanı olup olmadığı, değilse sözleşmenin feshi ve bedel iadesi talebinin yerinde olup olmadığı, geç teslim var ise gecikmenin kimden kaynaklandığı, gecikme cezası ve tazminat taleplerinin yerinde olup olmadığı noktasındadır.
Birleşen davada uyuşmazlık, davacı yüklenicinin icra takibindeki cari hesap bakiye alacağının kaynağının sözleşme ilişkisi olup olmadığı , davalı şirketten talep etmesinin yerinden olup olmadığı, borçlunun savunmalarına göre davalının davacıya bakiye borcu olup olmadığı noktasındadır.
DELİLLER;
İhtarnameler: Davacı klimalardan verim alamadığını, kapasitesinin yetmediğini davalıya iletmiş Noterden 27 Eylül 2012 tarihinde ihtarnameyi göndermiş, sözleşmedeki şartları taşıyan 19 adet klima takılması, 607.000 TL gecikme cezasının ödenmesi, fazla ödenen 10.000 TL elektrik faturasının faiziyle ödenmesi istenmiştir.
Davalı A Servis şirketi düzenlediği 96.548,80 fatura bedelinden ödenen 71.700,00 yi düşerek bakiye 24.348,80 TL borcun ödenmesi için …şirketine 22 Ekim 2012 tarihinde Noterden ihtarname göndermiştir. Ödeme yapılmayınca icra takibi yapmıştır.
Davalı A Servis savunmasında, sözleşme üzerine elle yazılan kısımların sonradan yüklenicinin rızası dışında davacı tarafından eklendiğini iddia etmiştir. Ceza dosyasında sanık olarak savunma yapan … bu yazıların davalının rızası ile davalı taraf hazır bulunduğu sırada yazıldığını beyan etmiştir. Sanık Deniz … ve sanık … hakkında açığa atılan imzanın kötüye kullanılması suçundan açılan dava yazılı belgenin aksini ispat edecek delil sunulmadığından delil yetersizliğinden , dolandırıcılık suçlarından da hukuki ihtilaf olması sebebi ile beraat kararı verilmiş karar Yargıtay tarafından onanarak kesinleşmiştir.
Delil Tespiti: … Değ.İş sayılı dosyasında yapılan keşif sonrası düzenlenen bilirkişi raporunda, takılan klimaların … klimalar olduğu , güç özelliklerinin farklı olduğu, sözleşmede 21 adet klima takılacağının belirtildiği , fiilen 4 adet dış ünite 18 adet iç ünite klima takıldığı , sözleşmede belirtilen marka ve kapasitede klima takılmadığı, sözleşmede belirtilen kapasitenin altında seçilen iç ünite klimalarının odaların ısıtılması ve soğutulmasında yetersiz kalacağı , sözleşmede belirtilen türden sistemin bedelinin piyasa rayiçlerine göre 100.000 TL olacağı belirtilmiştir.
Servis Raporu: Fuji Terma Yetkili Servisi tarafından düzenlenen 25.07.2012 tarihli servis formunda da sistem kontrolü yapıldığı kapasite yetersizliği saptandığı rapor edilmiştir.
Tanık beyanları: Davacı tanıkları, sözleşmedeki yazıların ne zaman yazıldığını bilmediklerini, işyerine takılan klimaların ısıtma ve soğutma bakımından yetersiz olduğunu beyan etmişlerdir.
Davalı tanığı …, klima sayısının davacı- alıcı tarafından belirlendiğini, davalı firmanın önce … teklif verdiği fiyatın fazla gelmesi üzerine … Markasına dönülmesinin istendiğini, bu marka üzerinden verilen teklifin kabul edilmesi üzerine montaja başlandığını, imalat yapıldıktan sonra kapasite ile sorunlar çıkınca birkaç defa A- Servis elemanlarının davacı firmaya gittiğini , bu klimalardan daha fazla verim almak istiyorsanız ilave cihazın olması gerektiğini belirttiklerini , davacının ” ben bunu yaptırmam sizin hatanız ücretsiz giderin” demesi üzerine diyaloglarının koptuğunu beyan etmiştir.
Davalı Tanığı … Klimaların montajını yapan firmada çalıştığını, klima sayısını ve kapasitesini davacının kendisinin belirlediğini, bayinin de ona göre fiyat belirlediğini, yaptıkları uygulama neticesinde klimaların orayı ısıtmayacağını ve soğutmayacağını gördüklerini, davacının kendisine tehditkar davrandığını, zorla servis formunu imzaladığını, … olduğunu beyan etmiştir.
Bilirkişi Raporu: Makine Mühendisi, SMMM, Hukukçu bilirkişiden alınan raporda; Davacı … tarafından 66.700,00 TL, davacı …İnşaat tarafından klima avansı olarak sayılan önceki iş için verilen para 17.700,00 TL de ilave edildiğinde davacılar tarafından toplamda 71.700,00 TL ödeme yapıldığı, davalı şirketin davacı şirkete toplamda 96.548,80 TL tutarında fatura düzenlediği, fatura bedelinden ödeme miktarı düşüldükten sonra 24.848,80 TL bakiye alacak kaldığı, tanık…’In beyanına göre de, davacı şirket …ile davalı arasında sözleşme haric…kombi takıldığı ancak sözlü anlaşmaya aykırı olduğundan sökülüp götürüldüğü, ve bu iş ödenen 17.700,00 TL nin klima avansı olarak hesaba katılmasının hayatın olağan akışına uygun olduğu, … mevcut sisteme …. Marka klima takılması için mecburi inşaat maliyetleri hariç ileveten 60.120,00 TL ilave masraf gerektirdiği, sistemin yeniden … Marka olarak yeniden yapılmasının maliyetinin ise 170.753,00 TL olduğu belirtilmiştir. Davalı- birleşen dosya davacısının sahtecilik inceleme talebi kabul edilmemiş, itirazları sonrasında bilirkişiden ek rapor alınmıştır.
Bilirkişiden rapor alındıktan sonra davacı vekili taleplerini açıklayan dilekçesinde , ödenen 66.700,00 TL nin iadesini, günlük 1.000,00 TL gecikme cezası, sökme takma nedeniyle çıkacak tadilatlar için 15.000,00 TL, fazladan yakılan elektrik nedeniyle aylık 10.000,00 TL nin ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
Dava dilekçesinde sözleşmenin feshi, bedel iadesi ve tazminat ve gecikme cezası talep edilmiş iken , ıslah dilekçesi ile sözleşmenin feshi , yeniden imalat ve tadilat masrafları ile gecikme cezası talep edilmiştir. Davalı- birleşen dosyanın davacısı vekili 12/06/2017 havale tarihli dilekçesinde davacının talebini değiştirmesine , 20.12.2018 tarihli celsede de davanın geri alınması talebine muvafakat etmemiş, feragat edilmesi halinde de dava dilekçesindeki toplam talebin zaten 10.000 ,00 TL olduğunu, davacının 10.000,00 TL den feragatinin davadan tümden feragat olduğunu belirterek davanın tümden reddi gerektiğini beyan etmiştir.
Davacı vekiline tekrar dava dilekçesindeki 10.000,00 TL dava değerini dava dilekçesindeki talepler üzerinde paylaştırılması için süre verilmiş davacı vekili 13.12.2018 tarihli dilekçesinde , dava dilekçesindeki bazı talepler için bilirkişi raporunda inceleme yapılmadığını yargılamanın uzamaması için bu taleplerin bir kısmından feragat ettiklerini, sözleşmeden dönerek BK nun 125. Maddesindeki seçimlik haklardan menfi zararın giderilmesini talep ettiklerini, 170.753,00 TL nın menfi zarar kapsamında davalıdan tahsiline karar verilmesini, ayrıca 30.000,00 TL gecikme cezasına hükmedilmesini istemiştir.
Davacının ıslah dilekçesi tam ıslah niteliğini taşımamaktadır. Dava dilekçesinde yer almayan isteklerin yer aldığı bu dilekçe HMK nın 119. Maddesine uygun dava açma prosedürünü taşımamaktadır. HMK 180 şartlarını taşımamaktadır. Y… sayılı kararına göre tam ıslahtan bahsetmek için yeni bir dava dilekçesi vermek gerekir. … Dava konusu edilmeyen bir şeyin ıslah yoluyla davaya ithaline ve dava konusu haline getirilmesine yasal açıdan olanak bulunmamaktadır…” . …. : Tüm bu açıklamalar ışığında somut uyuşmazlık değerlendirildiğinde; davacı vekilinin ıslah dilekçesi ile, açılan davadaki taleplerinin yanında dava dilekçesinde dile getirilmeyen bir alacak kaleminin de hükme bağlanmasını istemiş olması karşısında, ihbar tazminatına ilişkin bu yeni istemin 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 119 vd. maddelerinde düzenlenen dava açma prosedürüne ilişkin usuli şartları taşımaması nedeniyle ek dava olarak da değerlendirilemeyeceği kabul edilmiştir.
Dava dilekçesinde talep edilmeyen husus ıslah dilekçesi ile talep edilmesi , davalının buna açıkça itirazı da nazara alınarak ıslah dilekçesi mahkememizce kabul edilmemiş, klimaların yeniden takılması ve yapım bedeli talebi hakkında esasa ilişkin karar verilmemiştir.
Davacı vekiline 10/01/2019 tarihli celsede oluşturulan ara karar gereği sözleşme bedeli üzerinden eksik harcı yatırmıştır.
HUKUKİ YÖNDEN DEĞERLENDİRME:
Uyuşmazlığın çözümünde öncelikle davaya konu iddianın hukuki nitelendirmesinin yapılması gerekmektedir.
Taraflar arasında takılan markanın menşei bakımından muaraza ( ihtilaf) vardır.
Borçlar Kanununda ayıplı satış ve alıcının hakları 202, 205, 206. Maddelerde düzenlenmiştir. Sözleşme tarihinde yürürlükte bulunan ve zaman bakımından uygulanması gereken mülga 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 357/III ve 361/I. maddeleri uyarınca; yüklenici işin ehli olup bedele hak kazanabilmesi için, eseri fen ve sanat kuralları ile tekniğine ve iş sahibinin ondan beklediği amaca uygun olarak tamamlayıp teslim etmesi zorunludur. Sözleşme ve eklerine aykırı olarak imalât yapılmış olması halinde, imâlatın bu şekilde yapılması iş sahibi tarafından talep edilmiş olsa dahi yüklenici iş sahibine karşı genel ihbar yükümlülüğünü yerine getirmemişse, yüklenici doğacak sonuçlardan kurtulamaz. İş sahibinin talimatının yerine getirilmesi halinde eserin, fen ve sanat kuralları ile tekniğine ve iş sahibinin ondan beklediği amaca uygun olarak tamamlanamayacağının iş sahibine ihbarı anlamına gelen genel ihbar yükümlülüğünün yerine getirilmesine karşılık, iş sahibinin talimatında ısrar etmesi halinde yüklenicinin sorumluluğundan söz edilemeyecektir (Emsal: … 03.10.2013 tarih, … Karar sayılı ilâmları). Davalının sistemi kurduğu anlaşılmış ise de; sayı ve güç bakımından klimaların yeterli olmadığı bilirkişi raporu ile ortaya çıkmıştır. İş yerine uygun olmayan sayı ve nicelikte klimanın takılmasını sağlamayan davalının, davacının uğradığı maddi zararı karşılaması gerekir.
Satıcının alıcıya, satılanın cins ve kategorisinden başka cins ve kategoride bir şey teslim etmesi halinde ayıplı mal teslimi değil, aliud teslimi söz konusu olmaktadır.
Ayıplı ifa halinde ise sözleşme ile kararlaştırılan mal teslim edilmekte ancak bu malda bir ayıp bulunmaktadır. … tesliminde ise alıcıya sözleşme ile kararlaştırılandan tümüyle
farklı bir mal teslim edilmektedir. Bu nedenle alıcının ayıba karşı tekeffül hükümlerine başvuramayacaktır.
Tüketicinin ondan beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mal veya hizmetler, ayıplı mal veya ayıplı hizmet olarak kabul edilir. Davacının iş yerine takılan klimaların güçleri sözleşmede belirtilenlerden farklıdır. Marka ve menşei bakımından çıkarılan muaraza bir yana takılan klimalardan verim alınamadığı sabittir. Burada eksik ve ayıplı ifa vardır… olmadığı kabul edilmiştir.
Sözleşmede yazan menşei… … olan bir klimanın teslimi fiilen mümkün değildir. İfa imkansızlığı bulunmaktadır. Japon malı olan klima … değil … … Marka klimadır. Kullanılacak klima japon malı olacak ise … klima takılacaktır ki bunun fiyatı sözleşme fiyatının iki katı civarındadır…. … … klima takılacaksa zaten takılmıştır. Ancak mevcut klimaların kapasiteleri yetersiz olduğundan bilirkişi raporlarında belirtildiği gibi iyileştirme yapılması ,mevcut sisteme 4 adet 12,5 KW … Malı …Marka iç ünite, 1 adet 3,6 KW …. Malı …Marka iç ünite, 2 adet 45 KW Japon malı …Marka dış Ünite takılacak bu da 60.120,00 TL ilave maliyet gerektirmektedir.
Davalı taraf savunmalarında klima sayısını davalının belirlediğini beyan etmiş ise de basiretli bir tacir müşterinin klimayı kullanacağı odanın büyüklüğü, kullanım amacı gibi hususlara göre tavsiyede bulunması, uygun olmayan güç ve sayıda klimayı takmaması, genel ihbar yükümlülüğünü yerine getirmesi gerekirdi. Davacı tüketici durumunda olup ihtiyacını karşılayacak aynı zamanda da en az ücret ödeyeceği klimayı satın almak ister. Satıcı…. Marka Klimanın teklifteki KW birimlerini karşılayan türden iç ve dış üniteleri taktığında verim sağlamayacağını bilmek ve bu konuda alıcıyı bilgilendirmek zorundadır. Bu durumda danışmanlık ve hizmette ayıplı ifa vardır. Davalı kusurludur.
Davacı klimalardan verim alınmadığını davalıya bildirmiş ,davalı ek ücret istemiş olduğundan ayıp ihbarınında zamanında yapıldığı kabul edilmiştir.
… Karar sayılı dosyasındaki ifadelerden sözleşme imzalanırken her iki tarafında hazır bulunduğu zamanda elle yazımın alıcı/davacı tarafça yazıldığı anlaşılmaktadır. Alıcı bu markanın Japon malı olduğunu düşünmektedir. Japon teknolojine güvenerek bu teklifi kabul etmiş olabilir. Satıcı alıcıyı bu konuda uyarmadığından kusurludur. Sözleşmenin kurulması aşamasında irade sakatlığı oluşmuştur. Gelinen durumda irade sakatlığı davacı alıcının bilgi eksikliği, davalı satıcının da kusuru ile meydana geldiğinden, takılan klimaların da yetersiz olduğu anlaşıldığından hakkaniyete uygun hukuki çözüm sözleşmenin feshi, bedel iadesidir. Çünkü davacı bu klimalardan verim sağlayamayacaktır. Davacının bu duruma katlanması işe yaramayan klimaları kullanması beklenemez. …Marka klimaların sisteme eklenmesi (iyileştirme) de sözleşme bedeli kadar ilave yük ( 60.120,00 TL) getirecektir. Davalının bu yüke katlanmasına karar vermek de hakkaniyetli olmayacaktır.
Dava dilekçesindeki taleplerle bağlı kalınarak yapılan yargılamada , sözleşmede yazan gibi … makasını …. üretmediğinden misli ile değiştirme mümkün değildir. … Marka hem sözleşmede kararlaştırılan marka değil hemde iki katı pahalıdır. Mevcut klimaları Fijutsi … Marka ile değiştirmek yada bu marka ile ilave ünite ile iyileştirmek davacı için sebepsiz zenginleşmeye sebep olacaktır. Yetersiz klimalar nedeniyle bedel indirimi de hakkaniyete uygun bir çözüm değildir.
Sonuçta terditli taleplerden sözleşmenin feshi bedel iadesine karar verilmiştir. Gecikme cezası bakımından ise iş bitmiş teslimi yapılmıştır. İşin başlangıcı için yer teslim belgesi olmadığı gibi, kabulü de yapılmamıştır. Davalı edimini yerine getirmiş ancak verim düşüklüğü ve diğer sebeplerle davacı sözleşmeyi feshettiğinden , gecikme cezası ifaya ekli ceza (BK 158/II ) niteliğinde olduğundan aksi kararlaştırılmadıkça fesih halinde gecikme cezası talep edilemeyeceğinden, ihtirazi kayıt ile kabulde olmadığından davacının bu talebin reddine karar vermek gerekmiştir. 10.000 TL fazla elektrik tüketimi ve klima sökülmesi sırasında doğacak tadilat masrafları ile ilgili talebi için feragat nedeni ile talebin reddine karar verilmiş feragat edilen kısım için davalı lehine vekalet ücretine de hükmedilmiştir. Sözleşmede dönme menfi zarar talebi içeren dilekçe davanın tamamen ıslahı niteliğinde olmadığından bu konudaki 170.753,00 TL talebin esasına ilişkin hüküm kurulmamış davalı lehine de vekalet ücretine hükmedilmemiştir.
Birleşen davada davacı satıcı bakiye satış bedelinin tahsilini talep etmiş ise de, sözleşme feshedildiğinden davalı tarafın borcu kalmadığından borçlu borca itirazında haklı olduğu kabul edilerek itirazın iptali davasının reddine karar verilmiştir,
Karar davacı ve davalı vekili tarafından istinaf edilmiştir.
… Karar sayılı ilamıyla:”Asıl davada davacılar vekili dava dilekçesinde, tacir olan müvekkili …’in aynı zamanda diğer davacı şirketin de temsilcisi olduğunu, davalı ile kendi adına kayıtlı olan ve işyeri olarak kullandığı yer için 22.12.2010 tarihli sözleşmenin düzenlendiğini, sözleşme bedelinin 58.000,00+KDV olduğunu, davacının sözleşmede belirtilen Japon … … klima sistemini kurma edimini üstlendiğini, davacının işi eksik ve ayıplı yaptığını, sözleşmenin tarafı olan müvekkili … tarafından davalı yükleniciye toplam 49.000,00 TL ödemenin banka vasıtasıyla yapıldığını, diğer müvekkili şirket ile davalı yüklenici arasında bu hukuki ilişkiden bağımsız olarak ayrı bir hukuki ilişki bulunduğunu, müvekkili şirketin bünyesindeki parselde bulunan … Konutlarındaki iki adet villa için kazan dairesinin kombi ve parçalarını takması konusunda anlaşma yapıldığını, müvekkili şirketi ….nin bu sözlü sözleşme kapsamında davalı yüklenici şirkete 17.700,00 TL ödeme yaptığını, davalı yüklenici şirketin edimini ayıplı ifa ettiğini ve taktığı kombi ve parçalarını geri aldığını, bu konuda tutanak tutulduğunu, ancak bu iş için davalıya yapılan 17.700,00 TL ödemenin müvekkiline iade edilmediğini, müvekkilinin davalıya iade faturası kesemediğini, ödenen 17.700,00 TL’nın davalı yüklenicinin müvekkiline takacağı klimaların avansı olarak hesabına geçirdiğini ve böylece toplam ödenen tutarın 66.700,00 TL olduğunu, takılan klimaların ayıplı olması nedeniyle sökülüp sözleşme şartlarındaki sayı, kapasite ve Japon … sistemi şeklinde ayıpsız yenisi ile bedel farkı talep edilmeksizin değiştirilmesini, olmadığı takdirde klimaların davalıya iadesi ile birlikte bu iş için ödenen 66.700,00 TL’nın ticari avans faiziyle birlikte davacı müvekkiline ödenmesine, 1.000,00 TL cezai şart bedeli ile sair zararları için 10.000,00 TL’nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş ancak davalıdan tahsilini istediği bedelin hangi davacıya veya davacılara verilmesini istediğini belirtmediği gibi her davacı açısından ayrı ayrı tahsil talebi var ise miktarını da göstermediği ve her bir alacak kalemini kuruşlandırmadığı anlaşılmıştır.
6100 sayılı HMK’nın 31. maddesinde düzenlenen hakimin davayı aydınlatma ödevi nedeniyle hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi ve hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında taraflara açıklama yaptırabilir, soru sorabilir, delil gösterilmesini isteyebilir. Aynı madde gereğince uyuşmazlığın aydınlatılması, taleple bağlılık ilkesinin uygulanması için zorunlu olduğundan, mahkemece davacının talep ettiği toplam alacak miktarının davacılardan kime veya kimlere verilmesini istediğini açıklattırması ve her alacak kalemini kuruşlandırması için kesin süre verilmesi gerekirken bu hususlar üzerinde durulmadan karar verilmesi doğru olmamıştır.
Yine , asıl davada davalı vekili, 22.12.2010 tarihli sözleşmenin davacılardan iş sahibi ….ile yapıldığını, diğer davacı … ile aralarında hukuki ilişki bulunmadığını, müvekkili şirketin teklif mektubunu imzalayarak davacı şirkete gönderdiğini, bu nedenle davacı … yönünden açılan davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, teklif mektubunun üzerinin davacılar tarafından sonradan doldurulduğunu savunarak, davacı … bakımından davanın husumet nedeniyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan yargılamada ise, davalı vekilinin husumet itirazı ile ilgili ara kararı oluşturulmadığı gibi gerekçeli kararda da bu konuda olumlu veya olumsuz bir değerlendirmenin yapılmadığı, hüküm fıkrasında da “Davacı tarafca (davacı …’in yapmış olduğu ödemeler 10.000,00 + 18.000,00 + 21.000,00 ve davacı şirket tarafından 17.700,00 TL) yapılan ödeme 66.700,00 TL’nin klimaların iade tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline” şeklinde hüküm kurulmak suretiyle hangi davacı veya davacılar lehine tahsil kararı verildiğinin belirtilmediği, infazı kabil bir karar verilmediği, istinaf aşamasında da davalı vekilince tavzih talebine ilişkin verilen dilekçede; ilamın infazı için icraya konulması aşamasında bu nedenle taraflar arasında uyuşmazlık çıktığı, bu husustaki uyuşmazlıkla ilgili İcra Hukuk Mahkemesinde dava açıldığının belirtildiği anlaşılmakla , mahkemece kurulan hükmün HMK’nun 297.maddesinin 2.fıkrasındaki düzenlemeye aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Birleşen davada ise; davacı yüklenici şirket tarafından davalı ….aleyhine cari hesaba dayalı olarak takip yapıldığı ve buna dayanak faturaların ibraz edildiği anlaşılmıştır. Dayanak olarak gösterilen faturaların asıl davadaki teklifteki işe ilişkin olup olmadığı, bu faturaların davalı şirkete tebliğ edilip edilmediği ve tarafların ticari defterlerinde kayıtlı olup olmadığı konusunda mahkemece her hangi bir incelenme ve değerlendirme yapılamamıştır. Asıl ve birleşen davada taraflar tacir olup, husumet itirazı da dahil uyuşmazlığın aydınlatılması ile tarafların alacaklı olup olmadığının tespiti açısından tarafların ticari defter ve kayıtların incelenmesinde zorunluluk bulunmaktadır. Taraflarca ticari defterlerin bulunduğu yerlere ilişkin yazılı beyanda bulunulmuş ise de mahkemece bu konuda hiçbir inceleme yaptırılmadan sonuca varılması doğru olmamıştır.
Diğer yandan kabule göre de, mahkemece kurulan hükümde sözleşmenin feshi ile birlikte bilirkişi raporunun 4.sayfasında dökümü yapılan 18 adet iç ünite, 2 adet dış ünitenin davalıya teslimine karar verilmiş ise de; asıl davada kabul edilen 66.700,00 TL’nın sözleşme konusu malların iadesi koşuluyla davalıdan tahsiline karar verilmesi gerekirken, bu husus üzerinde durulmadan önce iadesine karar verilmesi doğru olmadığı gibi , iadesi istenen bedel yönünden TBK’nun 101.maddesindeki temerrüt koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediği de incelenmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, taraf vekillerinin diğer istinaf nedenleri incelenmeksizin istinaf başvurularının kabulü ile mahkeme kararının HMK’nın 353/1-a.4-6 maddesi uyarınca kaldırılmasına, dosyanın Dairemiz kararına uygun şekilde yeniden görülmesi için ilk derece mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.”” gerekçesi ile mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
BAM Kaldırma kararı gereği davacı vekiline dava dilekçesindeki taleplerini açıklaması için süre verilmiş 30/01/2022 tarihli dilekçesi ve sözlü yargılama sırasındaki esasa dair beyanlarında : Sözleşmenin tarafının … olduğunu, klimaların …in kendine ait iş yerine takıldığını, yapılan ödeme bakımından da …in ödediği 49.000 TL nin …’e,….Şirketinin ödediği 17.700 TL nin de …Şirketine yapılmasını, davalı tarafından borcun tamamı ödendikten sonra klimaların davalıya iade edilmesine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen dosyadaki talepte de birleşen dosyanın davacısının hesabına göre, cari hesapta 99.548,80 TL satış , 72.200 TL ödeme sonunda bakiye 24.348,80 TL alacak kaydı bulunmaktadır. Birleşen dosya davacının …. Noterliğinden gönderdiği 22 Ekim 2012 tarihli ihtarnamede eserler ..Ltd Şti’nden klima işinden kaynaklanan bakiye alacağını talep ettiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce yapılan nihai değerlendirmede davalıyla yapılan sözleşmeyi … imzalamıştır. İmalatın takılacağı binaında sahibidir. 49.000 TL ödemeyi de yapan …dir.. Davacılardan …şirketinin davalı ile olan başka bir işi için davalıya ödediği 17.700 TL nin klima işine sayıldığı/borca mahsup edildiği iki tarafında kabulündedir. Bu konuda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Buradaki uyuşmazlık sözleşmenin feshi halinde 17.700 TL nin davacılardan …’e mi, …şirketine mi iade edileceği , …şirketinin dava açma hakkı olup olmadığı noktasındadır.
Mahkememizce yapılan değerlendirmede, taraflar …Şirketi ile yüklenici arasındaki başka işe ilişkin 17.700 TL ödemeyi klima borcuna mahsup ettiklerine göre artık iadesi de klima işinde taraf olan …’e yapılması gerektiği kanaatine varılmıştır. Zira ödeme işe mahsuben yapılmıştır. İş sahibi … olduğuna göre 49.000 ve 17.700 TL ödemenin tamamının …!e yapılmalıdır. …Şirketi ile … arasındaki iç ilişkiyi ilgilendiren bir durumdur. Davacı …’in esas talebi sözleşmeden dönme bedel iadesi olduğuna göre, her ne kadar kendisi için talebi 49.000 TL ise de bedel iadesinden kastedilen sözleşmenin tamamının bedeli anlaşılması gerektiğinden toplam 66.700,00 bakımından talebin kabulüne karar verilmiştir. Davacı şirketin 17.700 TL talebi husumet yokluğundan reddedilmiştir.
Gecikme cezası talebi bakımından ise; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (6098 s. TBK) 179-182.maddelerinde “ceza koşulu” kavramı yer almıştır. Cezai şart borçlunun, asıl borcunu ilerde, hiç veya gereği gibi ifa etmediği takdirde alacaklıya karşı ifa etmeyi önceden taahhüt ettiği edime denir. Bu nedenle cezai şart, asıl borca bağlı olarak ve ancak bu borcun ihlali ile doğabilecek olan fer’i bir edimdir . Sözleşmenin feshi halinde olumlu zarar niteliğindeki ifaya ekli gecikme cezası istenemez. Bu nedenle davacı …’in gecikme cezası talebi reddedilmiştir.
Netice olarak Davacı …’in davasının kabulüne , Sözleşmenin feshi ve ödenen 66.700,00 TL bedelin davalıdan alınarak davacı …’e ödenmesine karar verilmiştir. Faiz talebi bakımından ise, ( …E-K sayılı ilamına göre, Taraflar arasındaki ayıplı malın satıcıya iadesi veya bedelin ödenmesi davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü… Tarafların edimlerinin aynı anda ifası söz konusu olduğuna göre, asıl edim muaccel hale gelmeden, borçlunun temerrütünden söz edilemez; asıl edimin muaccel hale gelmediği bir dönemden başlamak üzere temerrüt faizine hükmedilemez. O halde mahkemece ayıplı ürünün davalıya iade tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekirken….şeklindeki kararı emsal alınarak ) Davacı … …. Noterliğinden gönderdiği 28 Eylül 2012 tarihli ihtarnamede sözleşmeden dönerek ödenen bedelin iadesini talep etmiş ise bu ihtarname temerrüt başlangıcı olarak kabul edilmemiştir. Klimalar her ne kadar tam verimli olarak çalışmasa da davacı … tarafından kullanılması imkanı bulunmaktadır. Davalı da parayı kullandığından iki tarafında karşılıklı edimlerden faydalanmış olması nedeniyle, öncelikle klimaların yükleniciye iadesine, sonrasında da yüklenicinin 66.700,00 TL bedeli iade etmesi, yüklenicinin bedel iadesinde geciktiği tarihten itibaren … lehine faiz işletilmesine karar verilmiştir.
Birleşen davada , birleşen dosyanın davacısı fatura ve cari hesap özetine dayanarak … Şirketi hakkında ilamsız icra takibi yapmıştır. Cari hesap özetinde yer alan 5500 TL ve 17.700 TL nin ödendiği iki tarafında kabulündedir. Cari hesapta yer alan 68.440 TL , 3009,00 ve 4.899,80 TL lık faturalar da klima işine ilişkindir. Bu durumda takibe konu borç klima işinden kaynaklanmaktadır. Sözleşmenin tarafı olarak … kabul edildiğinden ortada bir borç varsa bu borç …in borcudur. İtirazın iptali davası icra takibine sıkı sıkıya bağlı olup takibin devamını amaç edinen dava türüdür. İcra takibinde borçlu görünen …Şirketi ile takip alacaklısı şirket arasında klima satın alınması ve montajı işine ilişkin sözleşme (teklif) bulunmadığından takipte husumetin …Limited şirketine yöneltilmiş olmasının hatalı olduğu kabul edilerek bu davalı hakkında açılan davanın borcun muhatabının …Şirketi olmaması sebebi ile ( husumet yokluğu nedeniyle) itirazın iptali davasının reddine karar verilmiştir.
Asıl davada yargılama giderleri hesabında davacılardan … için dava dilekçesindeki alacak kalemleri üzerinden karar verilerek sözleşmeden dönme, ödenen 66.700,00 bedelin iadesi, gecikme cezası istemi (dava dilekçesinde 1000 TL talep edilmiş iken ıslahla 30.000 TL ye çıkarılmıştır.) , feragat edilen 10.000 TL elektrik masraf talebi, Davacı … bakımından da ise 17.700 TL alacak talebi esas alınarak yargılama yapılmış, bu kalemler üzerinden kabul red oranına göre yargılama giderleri paylaştırılmıştır. Birleşen davada ise 24.348,80 TL dava değeri kabul edilerek husumet yokluğundan red kararı gereği vekalet ücreti ve yargılama giderleri hesap edilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

I- Asıl dava bakımından:
Davacı …’ in dava dilekçesinde ayıplı klimaların misli ile değiştirilmesi talebinin fiili imkansızlık sebebiyle mümkün olmadığı anlaşıldığından, terditli taleplerden;
a-Sözleşmenin feshi ile; sözleşme konusu 18 adet iç ünite, 2 adet dış ünitenin davacılardan … tarafından, davalı … ne iadesine, iade koşulu gerçekleştiğinde 66.700,00 TL’ nin davacı …’ e teslimde temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalı …’ den tahsili ile davacı …’ e ödenmesine,
b-Davacı … tarafından ayıplı klimalar sebebiyle talep edilen, elektrik masrafı, klima sökülmesi sebebiyle yapılacak masraflar, iade masrafları vb. Talepler ile 10.000,00 TL’ lik talebinden feragat edildiğinden bu konudaki talebin feragat nedeniyle reddine,
c-Davacını …’ in cezai şart talebinin yasal şartlar oluşmadığından reddine,
2-Davalının asıl davadaki…. hakkında yapmış olduğu husumet itirazının kabulüne, davacı şirket tarafından açılan davanın aktif husumet yokluğundan reddine,
II-Birleşen … Esas sayılı itirazın iptali davasının, takipte borçlu gösterilen şirket ile takip alacaklısı arasında klima işine ilişkin sözleşme ilişkisi kabul edilmediğinden davalı hakkında icra yolu ile yapılan alacak talebinin husumet yokluğundan reddine,
Yasal şartlar oluşmadığından davalı lehine kötü niyet tazminatı talebinin reddine,
3- Asıl davada harç, yargılama giderleri vekalet ücretleri:
a)492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 4.556,28 TL harçtan, dava açılışında alınan 170,00 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 4.414,14 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.584,14 TL harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 27,86 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
b)Davacıların yargılama sırasında yapmış olduğu 24,30 TL başvurma harcı, 1.900,00 TL bilirkişi ücreti, 126,10 TL posta gideri, toplamı 2.050,40 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 1.281,74 TL’si ile iade sonrası kalan 4.556,28 TL harç toplamından oluşan 5.838,02 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
c)Davacı … yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.471,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
d)Davalı kendini vekille temsil ettiğinden …’in reddedilen gecikme cezası ve 10.000 TL lik talebinden feragati nedeniyle davalı lehine AAÜT gereğince 5100 TL vekalet ücreti takdiri ile davacı … Eserden alınarak davalıya verilmesine,
e)Davacı …Şirketi tarafından açılan davada davacının davasının husumet yokluğundan reddi sebebi ile davalı lehine AAÜT gereğince takdir edilen 5100 TL vekalet ücretinin davacı …Şirketinden alınarak davalıya verilmesine,
f)Davalının yargılama sırasında yapmış olduğu 366,70 TL posta gideri, olmak üzere toplam 366,70 TL yargılama giderinden davanın ret oranı dikkate alınmak suretiyle 137,47 TL’sinin davacı …’den alınarak davalıya verilmesine
4-) Birleşen … Esas dosyası yönünden harç ve yargılama giderleri, vekalet ücreti :
a)-492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 80,70 TL harçtan, dava açılışında alınan 415,85 TL peşin harcın düşülmesi ile fazla yatırıldığı anlaşılan 335,15 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde YATIRANA İADESİNE,
b)-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
c) -Birleşen davada Davalı….’ nin yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin birleşen dava davacısından alınarak, birleşen dava davalısına verilmesine,
d)- Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, Asıl davada Davacılar Vekili Av. … (e – duruşma) ve …’ ın, Asıl davada davalı, birleşen dosyada davacı Vekili Av. ….’ın yüzüne karşı verilen karar gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/04/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”