Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/669 E. 2022/281 K. 14.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/669 Esas – 2022/281
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2021/669 Esas
KARAR NO : 2022/281

HAKİM : …
KATİP : …

DAVACI :….
DAVALI : …

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 09/11/2021
KARAR TARİHİ : 14/04/2022
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 15/04/2022
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin sorumluluğundaki tesislere ait hizmet binalarının ve açık alanların temizlik ve destek hizmetlerini teminen yüklenici firmalarla imzalanan sözleşme hükümleri çerçevesinde yüklenici firmalar bünyesinde çalışmakta olan … emekli olduğundan dolayı iş akdi sona erdirildiğini, …’ün emeklilik nedeni ile kıdem tazminatının yatırılmasına ilişkin dilekçesinin, Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımları Kapsamında İstihdam Edilen İşçilerin Kıdem Tazminatlarının Ödenmesi Hakkında Yönetmeliğin “Kiıdem Tazminatı Ödeme Usulü ve Ödemeye Esas Belgeler” başlıklı 8’inci maddesi kapsamında değerlendirilerek 03.06.2021 tarihinde 104.563,38 TL kıdem tazminatı ödemesi yapıldığını, kıdem tazminatına ilişkin damga vergisi tutarının ise 799,71 TL olmak üzere toplam ödenen bedelin 105.363,09 TL olduğunu, davalılar ile yapılan sözleşme gereği işin anahtar teslimi verildiğini, davalıların, kendi ekipmanı ve personeli ile hizmet verme yükümü altına girdiklerini, davalılar ile imzalanan sözleşmelerin “Yüklenicinin Sözleşme Konusu İşle İlgili Çalıştıracağı Personele İlişkin Sorumlulukları” başlıklı maddelerinde Hizmet İşleri Genel Şartnamesinin 6’ncı bölümüne atıfta bulunmuş olup bu bölümde de personel ile ilgili tüm yükümlülüklerden yüklenicinin sorumlu olduğunun belirtildiğini, işçilik alacakları ödenen dava dışı işçi …’ün 07.07.1999 – 19.04.2021 tarihleri arasında genel müdürlüğü ile akdedilen hizmet alım sözleşmeleri kapsamında davalı yüklenici firmalarda davalıların işçisi olarak çalışmış olup, genel müdürlüklerince akdedilmiş bir hizmet sözleşmesi bulunmadığını, hizmet alım sözleşmeleri kapsamında çalıştırılan personele ait mükellefiyetler ile yüklenici ve işçi arasındaki ilişkilerden doğabilecek tüm sonuçlardan açıkça yüklenicinin sorumlu olacağının belirtildiğini, tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme ve şartname hükümleri tarafları bağlayacağından ödenen işçilik alacaklarının rücuen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı… Kimyevi Mad. Tem. Taah. Ve Tic. Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili firmanın alt işveren olarak, asıl işveren olan davacı kurumun bizzat belirlediği işçiler ile belirli süreli iş sözleşmesi yapmakta olduğunu, sözleşme yapılan bu işçiler üzerinde müvekkili firmanın işe alma, işten çıkarma, yıllık izne çıkarma vb. hiçbir tasarruf imkanı gibi işçilerin bütün emir ve talimatları davacı kurumdan aldığını, müvekkili firmanın yalnızca kendisi ile sözleşme imzalamış olan işçilerin sigorta girişlerini yapmakta ve işçilerin hak etmiş oldukları alacakları ödemekte, firmanın ihale süresinden önce davacı kurumun ihale sözleşmesi yaptığı bir başka alt işverenlikte çalışan işçilerin, müvekkili firmanın ihale sözleşmesi sonlandıktan sonra yine aynı kurumun çatısı altında başka bir alt işverenlik bünyesinde çalışmaya devam ettiklerini, Bu durumda asıl işveren olan davacı kurum ile işçiler arasında organik bir bağ bulunduğunu, bu nedenle tüm yetkileri elinde bulunduran davacının müvekkili firma alt işverenliğinde çalışmış olan işçiye yapılan kıdem tazminatı ödemesi sebebiyle başvurmanın hukuka ve hakkaniyete aykırı olduğunu, davacı kurum ile müvekkili firma arasında imzalanan sözleşmenin maktu olup, davacı yanca tek taraflı olarak hazırlandığını, idari bir kurum olan davacı taraf ile müvekkili firma arasında imzalanan bu sözleşme eşitlik ilkesine uygun olmadığını, imzalanan bu sözleşmede işçilerin iş akitlerinin sona ermesi nedeni ile doğacak işçilik alacaklarının tümünden yüklenicinin sorumlu olacağına dair bir hüküm bulunmadığını belirterek davanın reddini karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Yemek İş Gücü Tem. Gı. Tem. İlaç Teks. Oto. Taş…. Ltd.Şti. vekili cevap dilekçesinde, davacı kurumun ödeme tarihinde, müvekkili şirketten herhangi bir ödeme talebinde bulunmadığını, faizin ödeme tarihinden itibaren yürütülebilmesi için borcun alacaklı tarafından istenebilir duruma gelmesi gerektiğini, davacı kurumca ödendiği iddia edilen borcun davacı kurumun ödeme tarihinde doğmamış olup, muacceliyet şartını taşımadığını, davacı yan ile müvekkili şirket arasındaki ilişki göz önünde bulundurulduğunda dava konusu alacağın herhangi bir ticari ilişkiden kaynaklanmadığından yasal faiz uygulanması gerektiğini, davacı ile imzalanan sözleşmeler kapsamında, işçiler üzerinde müvekkili firmanın işe alma, işten çıkarma vb hiçbir tasarruf imkanı bulunmadığını, davacının asıl işveren konumunda olduğunu, alt işveren üst işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu, sözleşmede özel bir hüküm olmadıkça sorumluluğun yarı yarıya olması gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Diğer davalılara yapılan tebliğe rağmen davaya cevap vermedikleri anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi Talip Bilgili’den bilirkişi raporu alınmıştır.
Dava, davacının hizmet alım sözleşmelerine istinaden davalılar yanında çalışan dava dışı işçiye işçilik alacaklarından kaynaklı yaptığı ödemelerin davalılardan tahsili istemine ilişkindir.
Hizmet alım sözleşmesi ve ekleri, müzekkere cevapları, ödeme belgeleri, bilirkişi raporu ile getirtilmesi gerekli tüm evraklar dosyaya celp edilmiştir.
Dava dışı işçi …’e ait, işveren unvanları ile birlikte gönderilen hizmet cetevline göre, taraflar arasında yapılan hizmet alım sözleşmelerine istinaden davacının davalılar yanında 07.07.1999 – 19.04.2021 tarihleri arasında çalıştığı, bu tarih aralığında 09/06/2010-09/06/2012 ila 10/06/2012-09/06/2014 tarihleri arasında dava dışı …İnş. Sağ. Ltd. Şti. yanındaki çalışmasına esas dönemden kaynaklı tazminat sorumluluğunun davalılar üzerinde bulunmadığı anlaşılmış, davacı vekili tarafından da bu dönem ve şirket dışlanarak talepte bulunulduğu anlaşılmıştır.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatlarında belirtildiği üzere, Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir. İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer’ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir. Kıdem tazminatı da dahil olmak üzere ödenen işçilik alacakları ve fer’ilerinden dolayı sözleşme, genel ve teknik şartname ile ek diğer belgelere göre asıl işveren davacının sorumlu olacağının kararlaştırılmaması halinde davalıların ödenen bu alacağın tamamından kendi dönemleri ile sınırlı sorumlu olacağı kabul edilmektedir. Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme ve eki belgelerinde bu yönde bir hüküm bulunmadığından alt işverenlerin ödenen tazminat ve fer’ilerin tamamından kendi dönemleri ile sınırlı olarak sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. (bkz. Aynı yönde Yargıtay … HD.’nin 2019/764 esas, 2020/923 karar sayılı ve 12/02/2020 tarihli ilamı)
Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi raporu alınmıştır.
Rapora göre; davacı tarafından dava dışı işçiye 03.06.2021 tarihinde ödenen 104.563,38 TL kıdem tazminatı tutarının davalılara düşen sorumluluğunun tespiti için öncelikle dava dışı işçinin 07.07.1999- 19.04.2021 tarihleri arasında hangi davalıda ne kadar süre çalıştığının tespit edilmesi gerektiği, dava dışı işçi …’e 03/06/2021 tarihinde ödenen işçilik alacakları ile ilgili, Yargıtay kararlarında, hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğunun olmadığı, işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer’ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekeceği, bu kapsamda detayları raporun inceleme ve hesaplamalar kısmında verildiği üzere, dava dışı işçiye ödenen işçilik alacaklarından (Kıdem Tazminatı), davacı ile sözleşme imzalayan davalı firmaların sorumlu olduğu belirtilmiş olup, söz konusu kıdem tazminatı ödemesi ve damga vergisi tutarının 84.143,09-TL olduğu rapor edilmiştir.
Yukarıda belirtilen olgular ve tüm dosya kapsamı incelendiğinde, dava dışı işçinin eldeki davadaki taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesine istinaden davalı yanında yukarıda belirtilen dönemler içinde çalıştığı, bu çalışması karşılığı işçilik alacaklarından kaynaklı emeklilik nedeniyle iş akdi sona eren dava dışı işçiye davacı tarafından ödemede bulunulduğu, yukarıda belirtilen Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereğince işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarına dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulünün gerektiği, bir kısım davalı vekilinin zamanaşımı itirazının eldeki davada uygulanması gerekli zamanaşımı süresinin TBK md. 73/1 maddesi gereğince 10 yıl olması nedeniyle reddi gerektiği (bkz. bu konuda Yargıtay HGK’nun 2013/3-1814 esas ve 2013/715 karar sayılı 15/05/2013 tarihli ilamı), mahkememiz eldeki davaya bakmakla görevli ve yetkili olduğundan davaya devam olunduğu, yukarıda belirtilen olgulara uygun olarak ödenen kıdem tazminatından işçinin alt işverenlerdeki çalışma dönemlerine isabet eden dönemler dikkate alınarak tüm işverenlerin ayrı ayrı sorumlu olduğu nazara alınarak, yargısal denetime elverişli olarak hazırlanan bilirkişi raporuna mahkememizce itibar edildiği, davacının taleple bağlılık ilkesi gereği istem konusu ettiği ve ödediği tüm bedeli bu esaslara göre davalılardan rücuen tazmini talebinin yerinde olduğu, ödeme tarihi itibarıyla davalıların temerrüde düştüğü, taraflar tacir olduğundan bu tarihten itibaren tespit edilen tutara avans faizi yürütülmesi gerektiği anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KABULÜ ile;
1-Kabul edilen 84.143,09-TL’nin;
A)14.137,57‬-TL’sinin … Güvenlik….Tic. Ltd Şti..’den,
B)9.279,48‬-TL’sinin … Yemek…Tic. Ltd. Şti.’den,
C)‭7.478‬,17-TL’sinin … Tem. Tic. Ltd. Şti.’den,
D)9.975,45‬-TL’sinin … Kurumsal…Tic. Ltd. Şti’den,
E)7.464,53-TL’sinin Huzur…Ltd. Şti.’den
F)28.438,89-TL’sinin … Temizlik’den,
G)4.885,38-TL’sinin……Tic. Ltd. Şti.’den
H)2.483,63‬-TL’sinin ……Ltd. Şti. ‘den 03/06/2021 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
2-Alınması gereken 5.747,81-TL harçtan peşin alınan 1.436,96-TL harcın mahsubu ile bakiye 4.310,85-TL harcın davalılardan (724,30-TL’sinin … Güvenlik……Ltd. Şti.’den, 475,40 TL’sinin … Yemek… Tic..Ltd. Şti.den, 383,12-TL’sinin … Tem. Tic.Ltd. Şti.’den, 511,06-TL’sinin … Kurumsal… Tic. Ltd.Şti’nden, 382,41 TL’sinin Huzur…. Ltd.Şti’den, 1.456,98 TL’sinin … Temizlik’den, 250,28 TL’sinin……. Tic.Ltd.Şti’den , 127,24-TL’sinin …… Ltd.Şti’nden) alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 11.738,60-TL vekalet ücretinin davalılardan (1.972,29-TL’sinin … Güvenlik……Ltd. Şti.’den,1.294,55 TL’sinin … Yemek… Tic..Ltd. Şti.den,1.043,26-TL’sinin … Tem. Tic.Ltd. Şti.’den, 1.391,65-TL’sinin … Kurumsal… Tic. Ltd.Şti’nden, 1.041,35 TL’sinin Huzur…. Ltd.Şti’den, 3.967,44- TL’sinin … Temizlik’den, 681,54- TL’sinin……. Tic.Ltd.Şti’den ,346,48-TL’sinin …… Ltd.Şti’nden) alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 59,30-TL başvuru harcı, 1.436,96-TL peşin harç, 8,50-TL vekalet harcı, 824,50-TL posta masrafları, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.329,26‬-TL’nin davalılardan (391,35-TL’sinin … Güvenlik……Ltd. Şti.’den, 256,87-TL’sinin … Yemek… Tic..Ltd. Şti.den, 207,01-TL’sinin … Tem. Tic.Ltd. Şti.’den, 276,14-TL’sinin … Kurumsal… Tic. Ltd.Şti’nden, 206,63 TL’sinin Huzur…. Ltd.Şti’den, 787,24 -TL’sinin … Temizlik’den, 135,23-TL’sinin……. Tic.Ltd.Şti’den , 68,75-TL’sinin …… Ltd.Şti’nden) alınarak davacıya ödenmesine,
5-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen taraf sayısı ve iki saatlik ücret tutarı karşılığı ticari arabulucu ücreti olan 1.400,00-TL’nin davalılardan (235,22-TL’sinin … Güvenlik……Ltd. Şti.’den, 154,39-TL’sinin … Yemek… Tic..Ltd. Şti.den, 124,34-TL’sinin … Tem. Tic.Ltd. Şti.’den,165,87-TL’sinin … Kurumsal… Tic. Ltd.Şti’nden, 124,12 TL’sinin Huzur…. Ltd.Şti’den, 472,89- TL’sinin … Temizlik’den, 81,22-TL’sinin……. Tic. Ltd. Şti.’den, 41,29-TL’sinin …… Ltd.Şti’nden) alınarak alınarak hazineye gelir kaydına,
6-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı 14/04/2022

Katip …
E-İmza

Hakim …
E-imza