Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2021/554 Esas
KARAR NO : 2021/666

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – … …
DAVALI : … –

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 21/09/2021
KARAR TARİHİ : 29/09/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 20/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Şirketlerinin ticaretle uğraşmakta bulunduğunu, …Bankası Anonim Şirketi Sıhhiye şubesine ait 5609071, 56090753, 5609077, 5609078, 5609079, 5609080 seri nolu çeklerin, Türkiye …Bankası Anonim Şirketi … Şubesine ait 8035105 Seri Nolu, 31/07/2014 keşide tarihli, 5.000,00 TL miktarlı, 8035107 Seri Nolu, 12/05/2014 keşide tarihli, 10.000,00 TL miktarlı çeklerin bankalardan alındığını, ancak …Bankası A.Ş. Sıhhıye Şubesine ait 5609071, 5609075, 5609077, 5609078, 5609079 ve 5609080 seri no’lu çeklerin boş olarak, T….Bankası A.Ş…. Şubesine ait 8035105 seri no’lu 31.07.2014 keşide tarihli 5.000 TL miktarlı ve 8035107 seri no’lu 12.05.2014 keşide tarihli 10.000-TL miktarlı çeklerin keşidecisinin davacı şirket olup bu çeklerin uzun aramalara rağmen bulunamadığını belirterek ilgili çeklerin zayiden iptaline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; TTK’nun 818 madde göndermesi ile 757 ve devamı maddeleri uyarınca …olarak açılmış zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir.
Dava dilekçesinin içeriğine göre dava konusu bir kısım çeklerin, boş çek yaprağı olması nedeni ile, TTK’nun 780. maddesinde belirtilen çekte bulunması gereken zorunlu unsurların yokluğu nedeniyle kıymetli evrak niteliğinde olmadığı, dolayısıyla boş çek yaprağının bu niteliği gereği, iptaline ya da zayi olduğunun tespitine karar verilemeyeceği, çek iptalinin ya da zayi olduğunun tespitinin TTK’nun ilgili maddelerinde tarif edilen unsurları taşıyan (kambiyo senedi vasfında olan) belgeler için geçerli olduğu, dava konusu olayda kaybolduğu iddia edilenin, boş çek yaprağı olduğu, çek unsurlarını taşıyan bir belge söz konusu olmadığından çek iptaline ilişkin TTK’nun 757 ve devamı maddelerine ilişkin hükümlerin uygulanmasının mümkün olmadığı gibi TTK’nun 82. maddesinin de uygulanmasının mümkün olmadığı, zira tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerin niteliği ve saklama süreleri TTK’nun 82. Maddesinde belirtilmiş olup,TTK’nun 82. maddesinde de”boş çek yapraklarına” dair bir düzenleme mevcut olmadığı için HMK’nun 114 ve 115. maddeleri gereğince davanın usulden reddine karar verilmiş, hüküm aşağıdaki şekilde kurulmuştur. (Yargıtay 11. HD 2014/4100-11296 E.K.)
Öte yandan, çek yapraklarının doldurulduktan sonra kaybedildiği düşünülse bile; TTK.nın madde 651/2.bendinde “kıymetli evrakın zayii olduğu veya ziyaın ortaya çıktığı anda senet üzerindeki hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir” hükmünü düzenlemiştir. Bu davanın davacısı keşideci dışındaki çeklerdeki hak sahipleri olabilir. Dava dosyasında davacı, dava konusu çekleri keşide eden olduğunu bildirdiğinden bu davayı açma hakkı bulunmamaktadır.
Keşidecisi davacı olan iki adet çek yönünden ise; 6102 sayılı TTK’nun 651. ve 657. maddeleri uyarınca dava açma yetkisi hamile ait olup keşidecinin …olarak çek veya senet iptali davası açmasına yasal yönden olanak bulunmamaktadır. 28.02.2009 tarihinde yürürlüğe giren 5838 Sayılı Yasa’nın 32/19. maddesi uyarınca TTK’nun 711/son fıkrası yürürlükten kaldırılmış Yeni 6102 Sayılı TTK’nunda bu yönde her hangi bir düzenleme yapılmamış ve TTK’nunda keşideciye …iptal davası açma yetkisi veren bir hukuki düzenleme bulunmaması nedeniyle keşideci hukuki yönden korumasız hale gelmiş ise de, bir yargı organı olan mahkemelerin yasa koyucu yerine geçerek yasal boşluğu doldurmasına olanak yoktur. Zira TTK’nunda hamile …çek iptali davası açma yetkisi veren hukuki müessesenin amacı, elindeki kıymetli evrakı zayi olan (kaybolan, çalınan) hamile keşideciye başvurabilmesi bakımından, kaybolan kıymetli evrak yerine geçecek bir belge verilmesini sağlamaktır. Hamil, mahkemeden alacağı iptal kararı ile keşideciye başvuracak, keşideci de bu iptal kararına dayanarak ödeme yapmakla kıymetli evraka bağlı borcundan kurtulacaktır. Dolayısıyla keşidecinin mahkemeden alacağı iptal kararı ile kendi kendisine başvurması söz konusu olamayacağına göre, doğan yasal boşluğun TTK’nundaki …iptal davası açabilecek kişileri genişleterek keşideciyi de buna dahil etmek suretiyle giderilmesi mümkün değildir.
Bu itibarla somut olayda, bir kısım çeklerin boş olarak kaybedildiği, iptali istenen iki adet çekin keşidecisinin ise davacı olduğu, dava koşullarının mevcut olmadığı anlaşılmakla, mahkemelerin dava koşullarının varlığını yargılamanın her aşamasında resen gözetecekleri hususu dikkate alınarak tensiben davanın reddine dair aşağıda yazılı şekilde karar vermek gerekmiştir.

HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Keşideci davacının açtığı davanın REDDİNE,
2- Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
İlişkin, tarafların yokluğunda, tebliğden itibaren iki hafta içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesinde istinaf yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/09/2021

Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim …
✍e-imzalıdır