Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2021/549 Esas – 2021/869
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2021/549 Esas
KARAR NO : 2021/869

HAKİM : ….
KATİP : ….

DAVACI ……….
DAVALI : …..

DAVA TARİHİ : 20/09/2021
KARAR TARİHİ : 25/11/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 30/11/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, davacı şirket ile davalılardan …mühendislik Belgelendirme ve … Hizmetleri Dış Ticaret Ltd Şirketi arasında 26.09.2010 tarihli bir sözleşme yapıldığını, bu sözleşme ile davalı … şirketi sözleşme ile davacının şirketin yurt dışında ürettiği …. adlı cihazların tıbbi cihaz yönetmeliği standartlarına uygunluğunu onaylatmak üzere teknik dosya hazırlama ve güvenlik testlerini yaptırmak ve sonuçlandırmak görevini yüklendiğini, bu cihazlara ait testleri yaptıracak olan davalı… şirketine bu testler için gerekli olduğu bildirilen evraklar, bilgi ve belgeler Almanya’dan düzenlenerek teslim edildiğini, bazı eksiklerin olduğunu bildiren davalı… şirketinin belirttiği eksiklerin giderildiği maillerle zaman zaman bizzat bildirildiğini, davalı … şirketince hazılandığı söylenen dosyalarla yaptırılan testlerin sonuçları hakkında yeterli ve gerekli bilgileri ne… şirketinden ne de diğer davalı … şirketinden alamayan davacının bilemediği eksiklerin neler olduğu hakkında daimi olarak yazışmak zorunda bırakıldığını ve dava tarihine kadar dahi yeterli cevapları alamadığını, davalı … şirketinin yaptığı testlerden bazılarının önceleri müspet sonuç vermediğini kendi çabaları ile öğrenmeye çalışan davacının şirketin ‘neden sonuç alınamadığını veya eksiklerin neler olduğunu bilemediği ve cihazların ve aksesuarlarının tedarikini sağlayarak, tüm devre şemalarını ve cihazların şemalarını davalı… şirketine gönderdiğini, 2019 Eylül ayının başlarında davalı… Ltd şirketi yetkilisi…’un Trikombin’in güç kaynağının tıbbi onay alabileceğini, testte sorun olabileceğini söylemesi ve beyanlarına istinaden Almanya’daki şirketten yeni güç kaynağı ünitesi sağlandığını, davalı… şirketinin talebi üzerine şirkete 3 özel zapper (ıx Standart IE,Ix Crystal,Ix professional ) içeren paket tüm belgeler de eklenerek yeniden gönderildiğini ve … şirketi tarafından teslim alındığını, davacı şirketin … şirketine yeniden 10.000 Euru daha fazla ödemek zorunda olduğunu bildirdiğinden 10.000 Euronun davacı tarafından ödendiğini, … şirketinin yine 08.02.2010 tarihinde davacı şirkete trikombinin testler sırasında sorun çıkardığını ancak hangi sorun olduğunu bildirmediği için davacı şirketin kendi çabaları sonucunda ana kartın değişmesi gerektiğini öğrendiğini ve değiştirilen yeni ana kart ile birlikte 09.03.2020 tarihinde şirkete teslim edildiğini, davalı … şirket yetkilileri ile yapılan görüşmede testlerin olumlu olduğunu söylediğini, davacı şirketin yine de bu durumu davalı… şirketinden öğrenmek istediğini, kendisine Corona nedeni ile de bu işlemlerin gecikeceğini bildirdiğini, buna rağmen davalı … şirketince şiifahen cihazın tüm EMC testlerinden geçmiş olduğunun öğrenildiğini, testlerin sonuçlarının olumlu olduğu ve bu sonucun da onay makamı olan KİWA’ya gitmesi gerekirken teknik dosya ile ilgili davalı… şirketi tarafından … şirketi ile görüşmeleri yapmadığını öğrendiğini, davalı şirketlerin aynı konuda farklı söylemleri olduğunu ve açıkça davalı… şirketinin sözleşmeden doğan sorumluluklarını yerine getirmediğini ve mağdur edildiklerinin anlaşıldığını, davalı … şirketine Kuşadası ….Noterliğinden 02.09.2021 tarih ve 7515 yevmiyeli ihtarının keşide edilmiş, ihtar sonucunda testler hakkında olumlu sonuç alamadıklarını, kendisine ait testler konusunda her iki davalıdan da hakkı olduğu halde hiçbir cevap alamıyan ve mahkemeye bilgi vereceklerini söyleyen ihtar üzerine davalı … şirketi aleyhine Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/119 D. İş sayılı dosyası ile tespit davası açtıklarını, talebimiz mahkemece reddedildiğini, bu ret kararına karşı istinafa başvurulduğunu ve halen dosyanın istinafta olduğunu bildirmiş, davalı… şirketi ile yapılan sözleşmeye istinaden hazırladığını ve davalı … şirketine sunduğunu söylediği … tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının tespitine, hazırlanan bu dosyalara dayanarak diğer davalı … şirketince ilk baştan dava tarihine kadar yapılan testlerin sonuçlarının tespitine, davalı… şirketi tarafından … sonuçlarının gereğinin yapılıp yapılmadığının tespitine, doğmuş ve doğacak zarar ziyanı talep ve dava hakkımızın mahfuz tutulduğu dikkate alınarak mahkeme masrafı ve avukatlık ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı …Mühendislik ve Belgelendirme Hizmetleri Dış Ticaret Limited Şirketi vekili cevap dilekçesinde özetle, tespit davasının açılabilmesi için kanun tarafından aranan şartların davada mevcut olmadığını, esasa girilmeden usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, kanunda belirtilen durumlar dışında tespit davası açan davacının, eda ve inşai davadan farklı olarak, dava açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararının bulunduğunu ortaya koymak zorunda olduğunu, bu nedenle diğer davalarda aranan hukuki yarar yanında tespit davası açan davacının kendisi için söz konusu olan tehlike veya tereddütlü durumun ortaya çıkaracağı zararın ancak tespit davası ile giderebileceğini ispat etmesi gerektiğini, tespit davası ile elde edilecek hukuki koruma başka bir yolla veya başka bir dava ile sağlanabiliyorsa bu konuda tespit davası açmakta hukuki yarar bulunmadığını, davacının hukuki durumunun güncel bir tehlike altında olmadığı, buna bağlı olarak hukuki durumu konusunda bir tereddüt bulunmadığı ve tespitinde bu tehlikeyi ortadan kaldırmasının söz konusu olmadığının açık olduğunu, tespite ilişkin hükmünün bu haliyle hiçbir hukuki değeri olmadığını, davacı tarafından ileri sürülüş biçimi itibariyle eda davasına konu olabilecek bir istek söz konusu olmadığını, eda davası açılabilecek hallerde tespit davası açılamayacağını, yargılamaya konu davada, davacı dilekçesinde davalı şirkete yönelik olarak “tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının ve … sonuçlarının gereğinin yapılıp yapılmadığının tespitini” talep ettiğini, davacı taraf açmış olduğu tespit davası ile taraflar arasındaki hukuki ilişkinin varlığının veya yokluğunun tespitini değil aksine maddi vakalar ile sözleşme hükümlerine uygun hareket edilip edilmediğinin tespitini talep ettiğini, davacının söz konusu tespit davasını açabilmesi için gerekli olan hukuki yarar şartını sağlamadığını, davacı tarafından, davalı şirkete yöneltilen taleplerin eda davasının konusunu oluşturabilecek nitelikte olduğunu, davacının davalı şirkete eda davası açmak yerine tespit davası açarak ileride açacağı muhtemel eda davası için delil üretmeyi amaçladığını, tespit davası ile delil üretilmesinin mümkün olmadığını bildirmiş, davanın dava koşulu niteliğindeki hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın usulden reddine ve esas hakkında inceleme yapılması durumunda davanın esastan reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı şirkete verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … … Laboratuvarları Limited Şirketi’nin cevap dilekçesinde özetle, davacının dava dilekçesinde tespit davası mı yoksa eda davası mı açtığının anlaşılamadığını, bu nedenle icraya elverişli bir kararın verilebilmesinin mümkün olmadığını, davacı bir tespit istiyor ise bunun delil tespiti davası ile talep edebileceğini, daha önce delil tespiti talep ettiği Ankara … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2021/119 D.iş sayılı dosyası ile davacının delil tespitini hukuki yarar yokluğundan reddettiğini, istinafta olduğunu, eğer tespit davası ile bu nedenle derdestlik itirazlarının olduğunu, menfi tespit davası ise davacı ile herhangi bir sözleşme ve alacak ilişkisi olmadığını, icra takibi yapılmadığını ya da bir ihtarname çekilmediğini, dava dilekçesinde talep edilen tespit mahkeme tarafından kabul edilse bile icraya elverişli olmadığını, davanın reddedilmesini ve dava dilekçesinin açıklanmasının gerektiğini, davacı ile davalı şirketin hiçbir ilgisi olmadığını, üçüncü bir kişi diğer davalı …Mühendislik ile davalı adına yaptığı … işlemlerinin sonuçlarını ve hangi aşamada olduğunu öğrenmek istediğini, davacı ile davalı arasında hiçbir hukuki bağ olmadığını, … şirketi ile yapılan anlaşma gereği bu … ve işlemlerin sonuçları hakkında üçüncü kişilerler herhangi bir paylaşım yapılması ve bilgi verilmesinin yasak olduğunu, bu gibi gizliliğin ihlali durumunda tarafların sözleşme ile ağır yaptırımlara tabi tutulduğunu, akreditasyon hükümleri gereğince de … işlemlerinin ve sonuçlarının hukuka aykırı olarak üçüncü kişilerle paylaşılmasının da akreditasyon belgesinin iptali sayılacağını bildirmiş, davalı şirketin dava dosyasından tefrik edilerek ön inceleme aşamasında reddine, aksi hasıl olursa davacı tarafa dava dilekçesinin açıklatılmasına, davanın tespit davası olması halinde davanın derdestlik nedeni ile usulden reddine, davanın hukuki yarar yokluğundan ve talepleri icraya elverişli olmaması nedeni ile usulden ve esastan reddine, HMK’nın madde 329 gereğince davalı şirket ile yol masrafı hariç 15.000,00 TL sözleşme vekalet ücretine anlaşılmış olduğundan bu bedelin hiçbir hakkı olmadığı halde bu davayı açan ve kötüniyetli olan davacıya yükletilmesini, hiçbir hakkı olmadığı halde bu davayı açan davacı tarafa 5.000,00 TL disiplin para cezası uygulanmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, davacı tarafından… şirketi ile yapılan sözleşmeye istinaden hazırlandığı ve davalı … şirketine sunulduğunu ileri sürülen …. tıbbi cihaz dosyalarının yasalara uygun hazırlanıp hazırlanmadığının tespiti ile hazırlanan bu dosyalara dayanarak diğer davalı … şirketince ilk baştan dava tarihine kadar yapılan testlerin sonuçlarının tespiti isteminden ibarettir.
Davacının bulunduğu yer ülkesi Almanya ile ülkemiz arasında teminat muafiyetine ilişkin uluslararası anlaşma bulunduğu anlaşıldığından davacıdan teminat alınmasına gerek olmaksızın yargılamaya devam olunmuştur.
Mahkememizce öncelikle davalı tarafların itirazlarında yer verildiği üzere eldeki davada dava şartlarının bulunup bulunmadığı, husumet itirazının yerinde olup olmadığının incelenmesi gerekmiştir.
Bilindiği üzere HMK’nın 106. maddesinde tespit davası düzenlenmiştir. Madde hükmüne göre, ”Tespit davası yoluyla, mahkemeden, bir hakkın veya hukuki ilişkinin varlığının ya da yokluğunun yahut bir belgenin sahte olup olmadığının belirlenmesi talep edilir. Tespit davası açanın, kanunlarda belirtilen istisnai durumlar dışında, bu davayı açmakta hukuken korunmaya değer güncel bir yararı bulunmalıdır. Maddi vakıalar, tek başlarına tespit davasının konusunu oluşturamaz.”
Yargıtay …. HD.’nin 2020/6309 esas ve 2021/606 sayılı ilamında da değinildiği üzere, tespit davasının konusu yalnız hak ve hukuki ilişkiler olabilir; davacının bu hak veya hukuki ilişkinin var olup olmadığının hemen tespit edilmesinde (güncel bir) hukuki yararı bulunmalıdır. Bir hukuki ilişkinin varlığı yada yokluğu, tespit davası açılabilmesi için yalnız başına yeterli değildir. Bir hukuki ilişkinin hemen tespit edilmesinde hukuki yararın bulunması ise üç şartın birlikte varlığına bağlıdır:
Davacının bir hakkı veya hukuki durumu güncel bir tehlike ile tehdit edilmiş olmalı; bu tehdit nedeniyle davacının hukuki durumu tereddüt içinde olmalı ve bu hususun davacıya zarar verebilecek nitelikte bulunması; yalnız kesin hüküm etkisine sahip olup, cebri icraya yetki vermeyen tespit hükmü, bu tehlikeyi ortadan kaldırmaya elverişli olmalıdır. Davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden birisi ile sağlanabiliyorsa, o zaman davacının tespit davası açmakta hukuki yararı yoktur. Bu şartların bulunmaması halinde tespit davası dinlenmez, davanın usulden (dava şartı yokluğundan) reddi gerekir.
Yukarıda belirtilen olgular ışığında somut olay değerlendirilmesine gelindiğinde, davacı ile davalılardan …… Ltd. Şti. arasında yapılan 26/09/2010 tarihli sözleşme uyarınca davacı tarafından üretildiği belirtilen cihazların ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunu onaylatmak üzere teknik dosya hazırlama ve güvenlik testlerini yaptırmak ve sonuçlandırmak konusunda davacı ile bahse konu davalı arasında anlaşma yapıldığı, davacı tarafından eldeki dosyada bu konudaki … sonuçlarının ve davalı ……Ltd. Şti. tarafından diğer davalı … ……Ltd. Şti.’ne yaptırıldığı ileri sürülen … sonuçlarının mahkeme kararı ile tespiti konusunda dava açıldığı, belirtildiği üzere tespit davasının konusunun yalnız hak ve hukuki ilişkiler olabileceği, maddi vakıaların tespit davasına konu edilmesinin mümkün olmadığı, davacının tespit davası ile istediği hukuki koruma diğer dava çeşitlerinden birisi ile sağlanabiliyorsa, o zaman davacının tespit davası açmakta hukuki yararından bahsedilemeyeceği, bu suretle davacı tarafından davalı …şirketine yapılan ödeme ve sözleşme metni dikkate alındığında belirtilen davalının sözleşme şartlarını yerine getirmediğinden bahisle meydana gelen zararın tahsili için eda davası açılabilecekken bu davalı yönünden tespit davası açılmasında davacının hukuki yararının bulunmadığı, salt davacının sözleşmesel anlamda edimini yerine getirip getirmediğinin açılacak bu eda davasında ön sorun olarak tartışılacağı, testlerin yapılıp yapılmadığı, yapılmadıysa sebebi, yapıldıysa ne zaman ve ne şekilde meydana geldiği, kim tarafından yapıldığı hususlarındaki maddi vakıaların eldeki tespit davasına konu edilmesinin mümkün olmadığı, bu suretle davanın …… Ltd. Şti. yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK’ nın 114 ve 115. maddeleri uyarınca reddine karar verileceği, diğer taraftan davacı ile davalılardan … ……Ltd. Şti. arasında bir hukuki ilişki bulunmadığı, davaya konu sözleşmeden bağımsız olarak davalılar arasında bulunan hukuki ilişki nedeniyle davalı … ……Ltd. Şti. hakkında açılan davada davalının pasif husumet ehliyeti (sıfat) bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verileceği anlaşıldığından aşağıdaki şekilde hüküm verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın …… Ltd. Şti. Yönünden hukuki yarar yokluğu nedeniyle HMK’ nın 114 ve 115. Maddeleri uyarınca REDDİNE,
2-Davanın … ……Ltd. Şti. Yönünden, davalının pasif husumet ehliyeti bulunmaması nedeniyle REDDİNE,
3-Alınması gerekli 59,30-TL harç başlangıçta peşin alındığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
6-Davalı …… Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar itibarıyla geçerli AAÜT md. 3/2 uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
7-Davalı … ……Ltd. Şti. kendisini vekille temsil ettirdiğinden karar itibarıyla geçerli AAÜT md. 3/2 uyarınca 5.100,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya ödenmesine,
İlişkin, davacı vekilinin ve davalı … ….Ltd. Şti. vekilinin yüzüne karşı, diğer tarafın yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 25/11/2021

Katip ….
E-imzalı.

Hakim ….
E-imzalı.