Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/364 E. 2022/317 K. 22.04.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/364
KARAR NO : 2022/317

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … – …
DAVALI : … – … …
VEKİLİ : Av. … -…

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/06/2021
KARAR TARİHİ : 22/04/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 22/05/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili ile Davalı şirket arasında “…-Eskişehir- Kayseri-Ulukışla-Boğaz köprü arası Irmak-Zonguldak Hatlarında Bekçilik Hizmeti Alımı” işi kapsamında sözleşme imzalandığını, davalı … Oto Kiralama Sosyal Hizmetler Gıda San. Tic. Ltd. Şti. tarafından bu sözleşme kapsamında istihdam edilmiş olan işçilerin sendika üyesi olup toplu iş sözleşmesi ile istihdam edildiğini, Yüksek Hakem Kurulu tarafından toplu iş sözleşmesi düzenlendiğini, Toplu İş Sözleşmesiyle ihale sözleşmesinde belirlenen aylık ücretler ve sosyal yardım tutarlarının artırıldığını, oluşan fark ücret ve sosyal hakların işçiler tarafından davalıdan talep edildiğini, davalı … Oto Kiralama Sosyal Hizmetler Gıda San. Tic. Ltd. Şti. de işçilerin talebini karşılamak için bu fark tutarları müvekkilden talep ettiğini, müvekkil tarafından konunun çözümünde nasıl bir uygulama geliştirmesi gerektiği konusunda Maliye Bakanlığından görüş istendiğini, Maliye Bakanlığı 21.12.2016 tarih 10420 sayılı cevabi yazısı ile fiyat farkının ödenebilmesi için; – ilgili Yönetmeliğin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasındaki 13.10.2016 tarihli yapılan değişiklik gereği; kamu işveren sendikalarının yetkilendirilmelerine rağmen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetki belgesinin verildiği tarih itibarıyla ihale sözleşmesinin bitimine bir yıldan az süre kaldığı gerekçesiyle kamu işveren sendikaları tarafından yürütülmeyen ve tüm maddeleri Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkının ödenebileceği, ancak bu sebepten ötürü fiyat farkının ödenebilmesi için, ilgili Yönetmelikte 13.10.2016 tarihinde yapılan değişikliğin yürürlük tarihinin dikkate alınması gerektiğini belirttiğini, müvekkil de bu yazıyı dayanak alarak, karşılaştığı tüm uyuşmazlıklarda, 4734 Sayılı Kanun m. 62/1-e hükmü kapsamında yapılmamış ihalelerde toplu iş sözleşmesinden doğan farkı ödemediğini, davalı … Oto Ltd. Şti.’nin yukarıda bahsedilen talebi de İhalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında belirtilen personel çalıştırılmasına dayalı işlerden olmadığını, aynı kanunun “istisnalar” başlıklı 3/g maddesi kapsamında yapılan bir ihale olması nedeniyle yani Maliye Bakanlığı’nın görüşü doğrultusunda müvekkil tarafından reddedildiğini, davalıya ödeme yapılmadığını, ihalenin 4734 Sayılı Kanunun dışında tutulduğunu, Bu nedenle 4734 Sayılı Kanun m. 62/1-e hükmüne göre düzenlenmiş ihaleler kapsamında çalışan işçilere verilmesi mümkün olan toplu iş sözleşmesinden doğan farkların müvekkilden talep edilmesi hukuka uygun olmadığını, Davalının da … tarafından kendisine ödeme yapılmamasından bahisle işçilere toplu iş sözleşmesinden doğan farkları ödemediğini, İhale konusu iş kapsamında davalı bünyesinde istihdam edilen işçilerden … tarafından TİS’den kaynaklanan alacaklarının tahsili talebiyle müvekkil idare aleyhinde dava açıldığını, … … Mahkemesi’nin 2018/69 E. 2018/727 K. Sayılı ve 17.12.2018 tarihli ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, yerel mahkeme kararının istinaf ve yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiğini, mahkeme kararının … 26. İcra Müdürlüğü’nün 2019/12045 sayılı dosyası ile icraya konulduğunu ve icra dosyasına 5.565,54.TL ödeme yapıldığını, yargılama sırasında; toplam 1.052,83.-TL masraf yapıldığını, … … Mahkemesi’nin 2018/69 E. 2018/727 K. Sayılı ilamı gereğince ayrı ayrı 314,69.-TL, 176,64.-TL, 147,06.-TL olmak üzere toplam 1.691,22.-TL 30.01.2020 tarihinde Veraset ve Harçlar Vergi Dairesine ödendiğini, ancak müvekkil ile davalı arasında imzalanmış olan ihale sözleşmesi ve dayanak doküman ile mevzuat uyarınca bu alacaklardan davalının sorumlu olduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak _kaydıyla şimdilik toplam 7.255,76-TL’nin her bir kalem için ödeme tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsilini, karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya dava dilekçesi ve ekleri tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermemiştir.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, davacının hizmet alım sözleşmesine istinaden davalı yanında çalışan dava dışı işçiye işçilik alacaklarından kaynaklı yaptığı ödemelerin davalıdan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
… … Mahkemesinin 2018/69 E. 2018/727 K. sayılı dosyası, … …İcra Dairesinin 2019/12045 Esas sayılı dosyası, ödeme belgeleri, hizmet alım sözleşmeleri, bilirkişi raporu ile getirtilmesi gerekli tüm evraklar dosyaya celp edilmiştir.
Dava dışı işçi … tarafından davacı idare aleyhine açılan ve davalı şirkete ihbar edilen … …İş Mahkemesinin 2018/69 E. 2018/727 K. sayılı dosyası için UYAP üzerinden gönderilen belgelerin incelemesinde; Davacı … Gnel Müdürlüğünün asıl işveren, diğer ihbar olunan şirketin alt işveren sıfatına haiz olduğu, dava dışı işçi tarafından açılan davanın kabulü ile brüt 1.189,35-TL ücret farkı alacağı, brüt 550,00-TL çocuk yardım alacağı, 330,00-TL yakacak yardım alacağı, brüt 220,00-TL öğrenim yardımı alacağı, brüt 150,00-TL bayram yardımı alacağı ve brüt 628,50-TL ikramiye alacağının …nden alınarak dava dışı işçi …’e verilmesine karar verilerek kararın kesinleştiği, davacının İş Mahkemesi ilamı gereğince … 26. İcra Dairesinin 2019/12045 Esas sayılı dosyası ile asıl alacağa işlemiş faiz, yargılama gideri, icra vekalet ücreti, harç ve masraflarla birlikte 09/09/2019 tarihinde toplam 5.565,54-TL ödeme yaptığı, davacının mahkeme ilamı gereğince icra dairesine 5.565,54-TL, yargılama sırasında yapılan ödeme, veraset, harçlar, vergi dairesine yapılan 1.691,22-TL ödemelerle birlikte toplam 7.256,76-TL ödediği anlaşılmıştır.
Davacı Kurum ile davalı arasına yapılan 29/12/2016 tarihli 2. Bölge Müdürlüğü Mıntıkası Eskişehir-…-Kayseri-Ulukışla-Boğazköprü Arası Irmak-Zonguldak Hatlarında 24 adet Bariyerli Hemzemin Geçitte 96 işçiyle Bekçilik Hizmet Alımı İşine ait Sözleşme, teknik şartname ve idari şartnamenin incelenmesinde; Sözleşmenin 23. Maddesi uyarınca, yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin 6.Bölümünde belirlendiği ve yüklenicinin bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğu, yüklenicinin istihdam ettiği işçilerin İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirtenin uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabının yüklenici olduğu, yüklenici tarafından istihdam edilen işçilere ilişkin herhangi bir sorumluluğun davacıya yüklenemeyeceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatlarında belirtildiği üzere, Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer’ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Kıdem tazminatı da dahil olmak üzere ödenen işçilik alacakları ve fer’ilerinden dolayı sözleşme, genel ve teknik şartname ile ek diğer belgelere göre asıl işveren davacının sorumlu olacağının kararlaştırılmaması halinde davalıların ödenen bu alacağın tamamından kendi dönemleri ile sınırlı sorumlu olacağı kabul edilmektedir. Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme ve eki belgelerinde bu yönde bir hüküm bulunmadığından alt işverenlerin ödenen tazminat ve fer’ilerin tamamından kendi dönemleri ile sınırlı olarak sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. (bkz. Aynı yönde Yargıtay … HD.’nin 2019/764 esas, 2020/923 karar sayılı ve 12/02/2020 tarihli ilamı)

Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi raporu alınmıştır.
15/12/2021 tarihli bilirkişi Fatma Bektaş’tan aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “-Davacı … İşletmesi Genel Müdürlüğü ile davalı … Oto Kiralama Sosyal Hizmetler Gıda San. Tic. Ltd. Şti. arasındaki sözleşmenin 4734 sayılı Kanun’un istisnalar başlıklı m. 3/g hükmüne dayanılarak yapıldığı,
Davacı … İşletmesi Genel Müdürlüğü ile davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmelerde işçi alacaklarından yüklenicilerin sorumluluğuna ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, davacı işverenin ise işçi alacaklarından sorumlu olacağına dair hüküm bulunmadığı, dava dışı işçinin davalı şirketlerde geçen çalışma süresine göre kendi dönemleriyle sorumlu olduğu, kanaatine varması durumunda;
-Davacının dava dışı işçi … ile ilgili … … Mahkemesi 17.12 2018 tarih 2018/69 Esas, 2018/727 Karar sayılı kararı gereğince … … İcra Dairesinin 2019/12045 Esas Sayılı dosyası ile ilgili olarak 09,09.2019 tarihinde 5565.54 TL. — dosyayla ilgili diğer masraflar 1.691.22. TL olmak üzere toplam 7256.76 TL. ödemenin; 7256.76 TL. sini, Rücuen tazminini talep edebileceği” rapor edilmiştir.
07/04/2022 tarihli bilirkişi …’den aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “1- Davacı ile davalı taraf arasında düzenlenen sözleşme ve teknik sartnamede, yüklenicinin sorumluluğu ile ilgili acık düzenleme vapılmıs olması, dava konusu 2016/498971 kayıt numaralı … —Eskisehir- Kavseri, Ulukısla. Boğazköbprü arası Irmak-Zongsuldak Hatlarında 24 Bariyerli Hemzemin Geçitte 96 İşçiyle Bekçilik Hizmeti Alınması İşi isimli ihalenin Kamu İhale Kurumu kayıtlarında 4734 sayılı Kanun’un İstisnalar başlıklı 3.maddesinin g bendine göre yapılmış olması ve Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Taplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik’in 4.maddesine göre 62/1-e bendi kapsamına girmemesi nedeniyle davacının dava dışı işçiler için ödediği ve talep ettiği 7.255,76.-TL miktardan davalı …’den talep edebileceği toplam tutarın 7.255,76.-TL olduğu, bu tutarın tamamından davalı …’nin sorumlu olacağı,
2- Mahkemece davalı …’nin yarı yarıya sorumlu olacağının kabulü halinde yarı yarıya sorumluluk 3.627,88.-TL olduğu,
3- Mahkemenin kabulüne göre belirlenen tutara ödeme tarihlerinden itibaren faiz yürütülebileceği” rapor edilmiştir.

Yukarıda belirtilen olgular ve tüm dosya kapsamı incelendiğinde; dava dışı işçinin davadaki taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesine istinaden davalı yanında çalıştığı, dava dışı işçinin TİS hükümlerinden doğan işçilik alacaklarının talebi hakkında yukarıda belirtilen iş mahkemesi dosyasında verilen karar nedeniyle davacı tarafından dava dışı işçiye ödemede bulunulduğu, yukarıda belirtilen Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereğince işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarına dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını bilirkişi raporlarında belirtilen 7.255,76-TL doğrultusunda talep etme hakkı bulunduğu, dava dilekçesinde belirtilen davacının ödediği tüm bedeli davalıdan rücuen tazmini talebinin yerinde olduğu, buna göre kabul edilen 7.255,76-TL’nin davalı alt yüklenici şirketten ödeme tarihlerinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verileceği anlaşıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1)Davacının davasının KABULÜNE,
7.255,76TL alacağın ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek avans faizleriyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2) Dava açılışında alınan 123,92 TL peşin harcın alınması gereken 495,64 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 371,72 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) (a) Dava açılışında alınan 123,92 TL peşin harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
(b) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 59,30 TL başvurma harcı, 750,00 TL bilirkişi ücreti, 110,10 TL posta gideri, olmak üzere toplam 919,40 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 5.100,00 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı tarafın yokluğunda verilen karar kesin olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.22/04/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”