Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR
ESAS NO : 2021/243 Esas
KARAR NO : 2021/900
HAKİM : … …
KATİP : … …
DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … -….
DAVALI : HASIMSIZ
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali)
DAVA TARİHİ : 19/04/2021
KARAR TARİHİ : 02/12/2021
G.KARAR YAZIM TARİHİ : 07/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, müvekkiline eşi tarafından iki adet açık çek verildiğini, müvekkilinin keşidecinin eşi olup eşi tarafından müvekkilin istediği şekilde ödemelerinde kullanmak üzere çeklerin açık çek olarak teslim edildiğini, çeklerin imzalı olarak teslim edilmesi müvekkilinin hamil olduğunu, söz konusu çeklerin taraflar arasında yapılan anlaşma doğrultusunda keşide gününün boş bırakıldığını, müvekkilin elinde bulundurduğu açık çeklerin henüz keşide günü ve bedeli yazarak doldurmadan kaybetmiş olduğunu fark ettiğini, derhal en yakın polis karakoluna ifade verdiğini ileri sürerek 0404712 ve 0404714 nolu çekler hakkında öncelikle ödeme yasağı konulmasını ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiş, 04/05/2021 tarihli dilekçesi ile davaya konu çek numaralarının 0404612 ve 0404614 olarak düzeltilmesini istemiştir.
…. Ankara Şubesine ve Türkiye Ticaret Sicil Gazetesine müzekkere yazıldığı görüldü.
12/05/2021,25/06/2021,05/07/2021 tarihlerinde Ticaret Sicil Gazetesinde yapılan ilan ve gazete asılları, çekin ibraz edilmediğine ilişkin banka cevabı ve diğer belgeler dosyada mevcuttur.
Dava, TK m. 818/1-s bendi göndermesi ile aynı Kanunu’ nun 757. ve devamı maddeleri gereğince açılmış zayi nedeniyle çek iptali davasıdır.
Davacı vekili, keşidecisi tarafından imzalanmış ancak diğer kısımları doldurulmamış istem konusu çeklerin kaybedildiğini iddia etmiştir.
Bilindiği üzere TTK’nın 690. maddesinin yollaması ile çeklerde de uygulanması gereken TTK’nın 592. maddesi (Yeni Türk Ticaret Kanunu madde 680) uyarınca açık kambiyo senedi düzenlenmesi mümkün ve geçerlidir. O halde sadece keşidecinin imzasını taşıyan ve diğer kısımları yazılmamış olan çeklerin de, zayi nedeni ile iptali istenebilir. (Bkz. Yargıtay …. H.D. 11.02.1974 gün 1974/436-420 E-K., 28.10.1999 gün 1999/6367–8443 E-K.) Bu durum karşısında mahkememizce, zayi olduğu ileri sürülen kambiyo senetleri ile ilgili davacı taraf iddialarının incelenmesi ve sonucuna göre bir karar verilmesi gerekmiştir.
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir.
6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi’nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi men eden kararında ayrıca muhataba vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdii etmeye izin verir ve tevdii yerini gösterir. TTK. 758 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmesi durumunda mahkeme dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Verilen süre içinde dava açılmazsa mahkeme muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. TTK 759 madde hükmünde yapılan düzenleme uyarınca, poliçeyi eline geçiren kişinin bilinmemesi halinde poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.
Kıymetli evrakın iptali isteminde bulunan kişi poliçe elindeyken ziyaa uğradığını inandırıcı delillerle ispatlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Poliçe ile ilgili yapılan bu düzenlemeler TTK 818/1.fıkra (s) bendinde yapılan düzenleme uyarınca çek hakkında ve TTK m 778/1 fıkra (ı) bendi uyarınca bono hakkında da uygulanır.
Kıymetli evrak iptali veya çekin zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir.
Toplanan deliller, yapılan ilanlar ve tüm dosya içeriği incelendiğinde; kıymetli evrakın zayii nedeniyle açılan iptal davasında kanunda öngörülen şekilde ticaret sicil gazetesinde gerekli ilanların yapıldığı ve yasal süre içerisinde çekle ilgili herhangi bir hak iddiasının yapılmadığı, mahkememize müracaat edenin olmadığı, çekin keşidecisine başvuru yapılmadığı anlaşıldığından davanın kabulüne, dava konusu kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptaline dair aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
Kısa kararda her ne kadar çeklerin seri numaraları olarak 0404612 ve 0404614 yazılması gerekirken rakam hatası nedeniyle seri numaralarının 0404712 ve 0404714 olarak yazıldığı anlaşılmış olup, mahkememizce yapılan rakam hatası HMK’nın 304. vd. maddeleri gereği resen düzeltilerek aşağıdaki hüküm kısmına işlenmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
…. k Ankara Şubesine ait 0404612 seri numaralı ve 0404614 seri numaralı (…. hesap numaralı) keşidecisi …. …. (T.C. No: …. ) olan, lehdarı … (…) olan çeklerin zayi nedeniyle iptaline,
2-Alınması gereken 59,30 TL harç başlangıçta peşin olarak alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
3-Davacı tarafında yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/12/2021
Katip …
✍e-imzalıdır
Hakim …
✍e-imzalıdır