Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/226 E. 2021/421 K. 10.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2021/226 Esas
KARAR NO : 2021/421 Karar

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/04/2021
KARAR TARİHİ : 10/06/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 11/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı borçlu hakkında … Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasından; Ankara …. Noterliği’nin 17/06/2019 tarih ve … yevmiye numaralı alacağın devri sözleşmesinden kaynaklanan alacak ile ilgili olarak toplam (asıl alacak ve takip öncesi işlemiş faiz) 106.837,45-TL üzerinden icra takibi başlatıldığı, takipte asıl alacak toplamı olarak 106.653,36-TL alacak gösterildiği, davalı borçlu şirketin süresinde yaptığı itirazı üzerine duran icra takibinin devamını sağlamak amacıyla iş bu itirazın iptali davası açılmadan önce dava şartı olan zorunlu arabulucuya başvuruda bulunulduğunu ve anlaşmanın sağlanamadığını, davalı borçlunun alacağını müvekkiline temlik edene olan borcu ile ilgili bilgiler takip dosyasında sureti bulunan ve ödeme emri ekinde borçluya tebliğ edilen devir sözleşmesi ve muavin defter kaydında açıkça yer aldığını, borçlunun haksız ve mesnetsiz olarak takibe itiraz ettiğini, davalının … Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyasına yapmış olduğu itirazının 106.653,36-TL için iptaline, takibin devamına ve alacağın tahsiline, bu alacağa takip tarihi olan 25.06.2019 tarihinden itibaren avans faizi yürütülmesine, alacağın likit olması ve itirazın haksız ve mesnetsiz olması sebebi ile % 20’ den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … Toptan Tekstil Ürünleri Giyim San ve Tic. Ltd. Şti. ile davalı … arasında noter huzurunda bir alacağın temliki sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmeyi müteakiben davalı tarafından müvekkili şirket aleyhine … Müdürlüğü’nün … numaralı dosyası ile icra takibi başlatıldığı, ödeme emrinin taraflarına tebliğ tarihi öğrenme tarihinin 09.07.2019 olarak kabul edildiği, müvekkili şirketin karşı tarafa borcu bulunmadığından 10.07.2019 tarihinde icra dosyasına itiraz edildiği ve takibin durduğunu, takibin durmasın üzerine karşı tarafça iş bu davanın açıldığını usul ve yasaya aykırı olan bu davanın reddi gerektiğini, müvekkili şirketle … Toptan Tekstil Ürünleri Giyim San ve Tic. Ltd. Şti. arasında süregelen ticari bir ilişki mevcut olduğu, bu ilişki kapsamında karşılıklı mal alışverişinde bulunulduğu, Bu karşılıklı alışveriş cari hesap ilişkisine dayalı olup belirli aralıklarla alacak ve borç kalemleri karşılıklı olarak mahsup edildiğini, geçerli bir alacağın devrinin gerçekleşebilmesi için öncelikle ortada mevcut bir alacağın söz konusu olması gerektiğini, cari hesap ekstrelerinden ve 24.06.2019 tarihli cevabi ihtarnameden de anlaşılacağı üzere … Toptan Tekstil Ürünleri Giyim San ve Tic. Ltd. Şti.’nin müvekkili şirketten bir alacağı bulunmadığını, aksine müvekkil şirkete borcu bulunduğunu, bu durumun her iki tarafın cari hesap ekstreleri ile sabit olduğunu belirterek davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Ankara Vergi Dairesine, Ankara …. Noterliğine, … Dairesine ve Ankara Ticaret Odasına müzekkere yazıldığı görüldü.
… Müdürlüğünün … Esas sayılı icra dosyasının incelenmesinde: Davacı tarafından davalı aleyhine 24/06/2019 tarihinde başlatılan ilamsız icra takibinde 106.653,36-TL asıl alacak, 184,09-TL işlenmiş faiz olmak üzere toplam 106.837,45-TL istendiği, takibin dayanağının 17/06/2019 tarihli Ankara …. Noterliğinin … yevmiye numaralı alacağın devri sözleşmesine ilişkin olduğu, ödeme emrinin davalıya 27/06/2019 tarihinde tebliğ edildiği, davalının 10/07/2019 tarihinde borca, faize ve tüm fer’ilerine itiraz etmesi üzerine takibin durdurulduğu, davacının yasal süresi içerisinde itirazın iptali davasını açtığı anlaşılmıştır.
Dava, alacağın devri sözleşmesine dayalı olarak davacı tarafından davalı hakkında başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptali isteminden ibarettir.
Öncelikle mahkememizce 6102 s. TKK 4, 5 maddeleri uyarınca öncelikle uyuşmazlık konusunun ticari dava niteliğinde olup olmadığı ve Asliye Ticaret Mahkemesinin bu davaya görevli olup olmadığının mahkemece tespit edilmesi gerekir.
6102 s. TTK m. 5/1’de yapılan düzenlemede, kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, dava olunan şeyin değerine veya tutarına bakılmaksızın Asliye Ticaret Mahkemesi tüm ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işlerine bakmakla görevlidir. Bu hükme göre ticaret mahkemelerinin görev alanı ticari davalar ile ticari nitelikteki çekişmesiz yargı işleridir. Ticari faaliyetleri ilgilendiren bütün davalar ticari dava değildir. Ticaret mahkemeleri ayrı bir yargı kolu oluşturmayıp, asliye hukuk mahkemelerine göre ihtisas mahkemeleridir. Bu nedenle kanun koyucu yapılan düzenleme ile ticari işlerle ilgili bütün davaları değil sadece uzmanlık gerektiren ve kanunda açıkça gösterilen hususlardan kaynaklanan uyuşmazlıklarda ticaret mahkemesinin görevli olacağını kabul etmiştir.
Ticari davalar; mutlak ticari davalar, nisbi ticari davalar ve yalnızca bir ticari işletme ile ilgili olmasına rağmen ticari nitelikte kabul edilen davalar olmak üzere üç grupta toplanmaktadır. Doktrindeki yerleşik uygulama bu yöndedir.
A- Mutlak ticari davalar, tarafların tacir olup olmadığına ve işin bir ticari işletmeyi ilgilendirip ilgilendirmediğine bakılmaksızın ticari sayılan davalardır. Mutlak ticari davalar, 6102 sayılı TTK’nın 4/1. maddesinde bentler halinde sayılmıştır. Bunların yanında Kooperatifler Kanunu (m.99), İcra İflas Kanunu (m.154), Finansal Kiralama Kanunu (m.31), Ticari İşletme Rehni Kanunu (m.22) gibi bazı özel kanunlarda belirlenmiş ticari davalar da bulunmaktadır. Bu gruptaki davaların ticari dava sayılabilmesi için taraflarının tacir olması veya ticari işletmeleriyle ilgili olması gibi şartları aranmaz. Uyuşmazlık konusunun 6102 s. TTK’nın 4/1. bendinde sınırlı olarak sayılan davalar arasında yer alması veya özel kanunlarda ticari dava olarak nitelendirilmesi yeterlidir. Bu davalar kanun gereği ticari dava sayılan davalardır.
B- Nispi ticari davalar, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili olması halinde ticari nitelikte sayılan davalardır. 6102 sayılı TTK 4/1. maddesinde yapılan düzenlemeye göre, her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili hususlardan doğan ve iki tarafı da tacir olan hukuk davaları ticari dava sayılır. Kanunda yapılan bu düzenleme uyarınca bir davanın ticari dava sayılabilmesi için, hem iki tarafın ticari işletmesini ilgilendirmesi, hem de iki tarafın tacir olması gereklidir. Bu şartlar birlikte bulunmadıkça, uyuşmazlık konusunun ticari iş niteliğinde olması veya ticari iş karinesi sebebiyle diğer taraf için de ticari iş sayılması davanın ticari dava olması için yeterli değildir.
6102 sayılı TTK 19/2. maddesi uyarınca, taraflardan biri için ticari iş sayılan bir işin diğeri için de ticari iş sayılması, davanın niteliğini ticari hale getirmez. Zira; Türk Ticaret Kanunu, kanun gereği ticari dava sayılan davalar haricinde, ticari davayı ticari iş esasına göre değil, ticari işletme esasına göre belirlemiştir. Bu nedenle taraflar arasındaki uyuşmazlık konusundaki işin ticari iş niteliğinde olması bunun aynı zamanda ticari dava sayılmasını gerektirmez.
C-Taraflardan sadece birinin ticari işletmesi ile ilgili olması durumunda ticari dava kabul edilen davalar kanunda açıkça düzenlenmiştir. Üçüncü grup ticari davalar, yalnızca bir tarafın ticari işletmesini ilgilendiren havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davalardır. Yukarıda açıklandığı üzere bir davanın ticari dava sayılması için kural olarak ya mutlak ticari davalar arasında yer alması ya da her iki tarafın ticari işletmesiyle ilgili bulunması gerekirken havale, vedia ve fikri haklara ilişkin davaların ticari nitelikte sayılması için yalnızca bir yanın ticari işletmesiyle ilgili olması TTK’da yeterli görülmüştür.
6102 s. TTK 5. maddesi uyarınca ticari davalar Asliye Ticaret Mahkemelerinde görülerek karara bağlanır. Aynı düzenleme uyarınca, Asliye Ticaret Mahkemeleri ile diğer Hukuk Mahkemeleri arasındaki ilişki, mülga 6762 s. TTK’dan farklı olarak iş bölümü ilişkisi değil, görev ilişkisidir. Göreve ilişkin düzenlemeler, 6100 s. HMK m. 1 uyarınca kamu düzenine ilişkin olduğundan mahkemelerce ve temyiz incelemesi aşamasında Yargıtay’ca re’sen incelenir. Bu kuralın tek istisnası, 6102 s. TTK m. 5/4’de düzenlenmiş olup, buna göre, yargı çevresinde ayrı bir Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri’ne açılan ticari davalarda görev kuralına dayanılmamış olması, Asliye Ticaret Mahkemesi’ne görevsizlik kararı verilmesini gerektirmeyecektir. Bu nedenle yargı çevresinde Asliye Ticaret Mahkemesi bulunmayan yerlerde bir ticari uyuşmazlığın çözümü için Asliye Hukuk Mahkemesi’ne genel mahkeme sıfatıyla dava açılması halinde, mahkemece görevsizlik kararı verilmeksizin işin esasının görülmesi gerekir. Buna karşılık, kanun aksi durumu düzenlememiş olduğundan, Asliye Hukuk Mahkemesi’nin ticari olmayan bir davayı Asliye Ticaret Mahkemesi sıfatıyla görmüş olması açıkça bozmayı gerektiren bir usule aykırılık hali oluşturur.
Mahkemelerin görevi, ancak kanunla (6100 s. HMK m.1) düzenlenir. Görev ilişkin kurallar kamu düzenindendir. Bu nedenle yargılamanın her aşamasında mahkeme tarafından re’sen nazara alınması gerekir (HMK 20,114,115). Görev konusunda taraflar için kazanılmış hak doğmaz ve yeni bir Kanunla kabul edilen görev kuralları kanunda aksine düzenleme yapılmadığı sürece geçmişe de etkilidir (HGK 14.04.2004 tarih 2004/19-218 Esas 2004/221 sayılı kararı).
Dosya içerisinde toplanan tüm deliller ve diğer belgelerin incelenmesinde; davanın davacı ile dava dışı … Toptan Tekstil Ürünleri Giyim Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi arasında alacağın devri sözleşmesine dayalı olarak davalı hakkında başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemine ilişkin olduğu, bahse konu taraflar arasında yapılan ve Noter marifetiyle düzenlenen 17/06/2019 tarihli sözleşme bağımsız mahiyette olup kendi başına hüküm ifade edeceği, davalı ile davacı alacağı devreden şirket arasında bir ticari ilişki bulunsa da eldeki davada taraflar arasındaki hukuki ilişkinin TTK’nın 11. maddesinde tanımlanan ticari işletme ile ilgili olmadığı ve yazılan yazı cevaplarına göre davacının aynı yasanın 12. maddesinde tanımlanan tacir sıfatına sahip olmadığı, diğer bir deyişle açılan davanın TTK’nın 4. maddesinde sayılan mutlak ticari davalardan ve ticari işletme ile ilgili nispi ticari davalardan olmadığı ( Bkz. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 2017/11-2630 Esas 2019/328 Karar ve 21/03/2019 tarihli içtihatı), bu nedenle davaya bakma görevinin mahkememizin görev alanına girmediği, genel mahkemenin görev alanında kaldığı anlaşılmakla açılan bu davada Asliye Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu anlaşıldığından mahkememizin görevsizliği nedeniyle davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, süresinde ve istek halinde dosyanın HMK 1, 20 maddeleri uyarınca, görevli ve yetkili Ankara Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-DAVANIN MAHKEMEMİZİN GÖREVSİZLİĞİ NEDENİYLE USULDEN REDDİNE,
2-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın görevli ve yetkili ANKARA NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK Mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,
3-Yargılama giderlerinin görevli ve yetkili mahkemece DEĞERLENDİRİLMESİNE,
4-6100 sayılı yasanın 20/1 maddesi gereğince karar kesinleştikten sonra 2 haftalık süre içerisinde taraflarca dava dosyasının görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesi için talepte bulunulmadığı taktirde, mahkememizce re’sen davanın açılmamış sayılacağına karar VERİLECEĞİNE,

İlişkin, taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.10/06/2021

Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim …
✍e-imzalıdır