Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.
T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/559 Esas – 2021/898
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR
ESAS NO : 2020/559 Esas
KARAR NO : 2021/898
HAKİM : …..
KATİP :….
DAVACI :….
VEKİLİ : Av…..
DAVALI : 1- …….
DAVALI : 2- … …..
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/11/2020
KARAR TARİHİ : 02/12/2021
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 08/12/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle, 21/08/2019 tarihinde saat 00.30 sularında müvekkiline ait … plakalı … Turizm Şirketine ait … plakalı araçların kazaya karıştığını, … plakalı araca arkadan çarptığı ve kazaya sebebiyet verdiği değer kaybı raporunda tespit edildiğini, kaza nedeniyle müvekkilinin aracında büyük zararlar meydana geldiğini, zararın onarımı için yetkili servise teslim alındığı tarihte yetkili servis zararı fatura ettiğini, zararların tamamının karşılanmadığını, davalı … Turizm şirketine ait … Sigorta tarafından sigorta poliçesi kapsamında 39.000 TL ve kasgo poliçesi kapsamında 49.520 TL ödeme yapıldığını, 49.520 TL ödemenin ibra edildiğini, davalıya ait … Sigorta tarafından yapılan ödemelerin müvekkilin uğradığı toplam zararı karşılamadığını, davalıya ihtarname gönderildiğini cevap verilmediğini, ayrıca müvekkil şirkete ait araçta kaza nedeniyle müvekkiline ait 2013 Model … plakalı…markalı araçta 70.000 TL değer kaybının meydana geldiğini, bu durumun ekspertiz raporunda tespit edildiğini, müvekkiline ait aracın özel niteliğe sahip bir araç olması nedeniyle gerçek değer kaybının hesaplanmadığını, haksız fiil nedeniyle müvekkilinin aracından mahrum kaldığını, müvekkil aracını 205 gün kadar kullanamadığını, mahrum kalması nedeniyle uğradığı zararında davalının sorumluluğunda olup davalı tarafça giderilmesi gerektiğini ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile müvekkilin uğradığı gerçek zararın tespiti ile şimdilik maddi zararın 100 TL sini, değer kaybının 100 TL sini, ödenen ekspertiz ücretinin 100 TL sini, toplamda 400 TL sinin ticari faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davalı …Uluslararası İnşaat Yatırım Sanayi ve Tic. A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle: davaya konu kaza müvekkili şirket ile … Turizm arasında akdedilmiş olan 28.03.2018 tarihli ve SZ- YHB-013-00 numaralı Sözleşme kapsamında kiralanmış olan … plakalı araç ile davalı ait … plakalı araç arasında meydana geldiğini, ortaya çıkan maddi hasarların … Turizm tarafından giderilmesinin gerektiğini, müvekkili şirketin hiçbir yükümlülüğünün bulunmadığını, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkili şirketin sorumluluğunun mevcut olduğu düşünülse bile zarar kalemlerine ilişkin bedellerin miktarının fahiş olduğunu, sebepsiz zenginleşmeye nedene olacak nitelikte olduğunu, müvekkili şirket ile davalı … Turizm tarafından imzalanmış olan sözleşmenin Sigorta ve Sorumluluk başlıklı 8.maddesi incelendiğinde aracın tamirde geçen günlerine ait kira bedeline ilişkin sorumluğunda … Turizm’e ait olduğunu ileri sürerek haksız ve yersiz açılan davanın müvekkili şirket yönünden reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Turizm Tic. Ve San. A.Ş vekili cevap dilekçesinde özetle; Müvekkil şirket sadece araç kiralama ile iştigal ettiğini, kaza tarihi olan 21.08.2019 tarihinde kazaya karışmış … plaka sayılı araç 13.04.2018 tarihli uzun süreli oto kiralama sözleşmesi ile diğer davalı …Uluslararası İnşaat Yatırım San. ve Tic. A.Ş. ‘ne kiralandığını, kazaya karışan … plaka sayılı aracın fiili hakimiyeti, …Uluslararası İnşaat Yatırım San. ve Tic. A.Ş ‘de bulunmakta, akit süresince de aracın müvekkil şirket tarafından kullanılması mümkün olmadığını motorlu aracın uzun süreli kiraya verilmesi halinde 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. maddesi uyarınca kiracı işleten sayılacağından meydana gelen zarardan da sorumlu olacağını, …Uluslararası İnşaat Yatırım San. ve Tic. A.Ş ile kurulmuş olan kira ilişkisi nedeniyle meydana gelen zarardan kanun gereği müvekkil şirket değil ve fakat kiracı sorumlu olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla, araç sürücüsünün kusurlu olduğu iddiasını kabul edilmediğini, zira kusur oranları yargılama gerektirdiği, Sayın Mahkeme tarafından kusur oranlarının tespiti için bilirkişi incelemesi yapılması gerektiğini, araç kira bedeli farazi olarak hesaplandığını, araç değer kaybı fahiş tutar olduğu belirterek davanın müvekkil lehine husumet yokluğundan reddine, haksız ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
… Sigorta A.Ş’ye …Pazarlama ve Tic. A.Ş’ye İstanbul Trafik Denetleme Şube Müdürlüğüne, Ankara Trafik Tescil Şubesine müzekkere yazıldığı görüldü.
Bilirkişiler Dr. …. ve Av…..’den 28/05/2021 ve 02/09/2021 tarihli bilirkişi raporları aldırılmıştır.
Davacı vekili 12/11/2021 tarihli dilekçesi ile aracın uğradığı ve giderilmeyen maddi zararın 100,00 TL’den 24.777,69 TL’ye araçta meydana gelen araç değer kaybının 100,00 TL’den 55.467,00 TL’ye aracın onarımı için öngörülen süreye ilişkin emsal araç kira bedelinin 100,00 TL’den 8.625,00 TL’ye ödenen ekspertiz ücretinin 100,00 TL’den 2.355,00 TL’ye çıkararak toplam 91.224,69 TL olarak ıslah ettiği, dilekçenin davalılara tebliği edildiği anlaşılmıştır.
Dava; maddi hasarlı trafik kazası nedeni ile davacıya ait araçta meydana gelen değer kaybı, ikame araç bedeli, onarım bedeli ve ekpertiz ücretinden kaynaklı zararın davalılardan tahsili istemine ilişkindir (2918 sayılı KTK m. 85, 91; TBK m. 49).
Trafik kazası tespit tutanağı örneği, araç ve sigorta bilgilerini gösterir belgeler, ödeme belgeleri, fatura suretleri, müzekkere cevapları, hasar dosyası, eksper dosyası, bilirkişi raporları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur.
Dava dışı … Sigorta şirketi tarafından, davalı … Turizm şirketine ait … plakalı, dava dışı …’ın sevk ve idaresindeki, davacı aracına çarparak hasarlanmasına sebebiyet veren … plakalı araç için ZMMS poliçesi düzenlenmiştir. Poliçenin 05/03/2019-05/03/2020 tarihleri arasını kapsadığı, kazanın poliçe vadesi dahilinde meydana geldiği ve poliçenin araç başına 36.000,00-TL maddi teminat sağladığı anlaşılmaktadır. Aynı davalı şirket ile aynı araç hakkında ve aynı sigorta şirketi tarafından 01/01/2019-01/01/2020 tarihleri arasını kapsar şekilde ihtiyari mali mesuliyet ve ferdi kaza sigorta poliçesinin düzenlendiği anlaşılmıştır. Davacının bu poliçelere ve poliçeler gereği yapılan ödemelere istinaden poliçe limitiyle sınırlı olan dava dışı sigorta şirketi ile aralarında imzalamış bulunduğu ibranamenin eldeki davadaki davalılar hakkında talep olunan tazminat taleplerini etkilemeyeceği anlaşıldığından yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya üzerinden mahkememizce oluşturulan heyet tarafından bilirkişi incelemesi yapılmıştır.
Ek Rapora göre;
Olay tarihinde (21.08.2019) davalı sürücü olan …’ ın sevk ve idaresindeki … plaka sayılı aracı ile, karışmış olduğu trafik kazasının oluşumunda sorumluluğu itibariyle; Asli ve Tam Kusurlu olduğu, bu kazanın oluşumunda arkadan çarpılan diğer aracın ise herhangi bir ihlal ve kusurunun bulunmadığı,
Davalılar arasında 24 ay süreli uzun dönem kiralama sözleşmesinin bulunduğu, Yargıtay …. HD. 2018/1441 E. 2019/5050 K. sayılı içtihadında belirtilen ilkeler uyarınca işleten sıfatının hangi davalıya ait olduğu konusunda takdirin Mahkemeye ait olduğu,
Davacının maddi tazminat talepleri yönünden yapılan hesaplamalar sonucunda; araç onarım masrafları olarak sigortadan karşılanmayan bakiye kısmın 24.777,69 TL olduğu, davacının talebinin fazlaya dair hakları saklı tutularak şimdilik 100,00 TL olduğu, kaza nedeniyle araçta oluşan değer kaybının 44.392,00 TL olarak hesaplandığı, davacının talebinin fazlaya dair hakları saklı tutularak şimdilik 100,00 TL olduğu, kaza nedeniyle davacının 15 günlük makul onarım süresi boyunca araç yoksunluğu zararının 8.625,00 TL olarak hesaplandığı, davacının talebinin fazlaya dair hakları saklı tutularak şimdilik 100,00 TL olduğu, eksper ücreti olarak talep edilen tutara dair dosyaya fatura ibraz edilmediği, ancak fatura ibraz edilse de davacının davalıya yansıtabileceği eksper ücreti zararının makul eksper ücreti ile sınırlı olabileceği, bunun için de 2020 yılı Motorlu Araçlar Ekspertiz Ücret Tarifesi kıyasen uygulandığında makul asgari ekspertiz ücretinin KDV dahil 466,10 TL olarak hesaplandığı, davacının talebinin fazlaya dair hakları saklı tutularak şimdilik 100,00 TL olduğunu
rapor etmişlerdir.
Kök rapora göre, 02/09/2021 tarihli alınan bilirkişi ek raporunda, taraf itirazları üzerine yeniden hesaplama gerektirir bir husus bulunmadığı, değer kaybı zararının 55.467.TL olarak hesaplandığını rapor etmişlerdir.
Dosya içerisinde toplanan deliller, kaza tutanağı, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre; 21.08.2019 tarihinde meydana gelen maddi hasarlı trafik kazası olayında, davalı taraf olan … Turizm Tic. ve San. A.Ş. ‘ye ait diğer davalı şirkete kiralanan … plakalı aracın sürücüsü olan …’ın … Bulvarı üzerinde seyri sırasında olay mahallinin yerleşim yeri içi olmasıyla hız tahdidine de uymadığı (çünkü frenleme esnasında önündeki araca çarpmadan aracını durduramadığı), tedbirsiz ve dikkatsizce gerekli sürüş emniyetini dikkate almadan önünde seyir halinde olan araca arkadan çarpması nedeniyle, bu kazanın oluşumuna sebep olan bu sürücünün olaydaki sorumluluğu kapsamında 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun kusur yönüyle (52/b) ve asli kusurlardan (84/d) maddelerini ihlali neticesinde, tam kusurlu (%100 oranında) olduğu, davacı şirkete ait olan … plakalı dava dışı araç sürücüsünün ise herhangi bir kural ihlali olmadığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce öncelikle incelenmesi gerekli bir diğer husus davalılardan … Turizm vekilinin davalılar arasında yapılan kiralama sözleşmesi uyarınca sorumlu olup olmadığının tespitine yöneliktir. Davaya konu trafik kazasına karışan davalı … Turizm şirketine ait … plakalı aracın kaza tarihini de kapsayacak şekilde taraflar arasında yapılan sözleşme ile 24 ay süreyle davalı …Uluslararası…A.Ş. şirketine olduğu, sözleşme ile araç üzerindeki fiili hakimiyet ve iktisadi yararlanma hakkının davalı …Uluslararası…A.Ş. şirketine devredildiği, işleten sıfatının tanımının yapıldığı 2918 sayılı KTK nun 3. maddesinde de belirtildiği üzere ”Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiilî tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.” denildiği, bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, bu araçların sahipleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılmasının bir başka kimseye devir edilmesi halinde (çok kısa bir süre olmaması kaydıyla), artık üzerindeki fiili hakimiyetin kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekip, bunun sonucu olarak da araç malikinin sorumlu tutulmaması gerekeceği (bkz. Yargıtay 17. HD.’nin 2016/9032 esas ve 2019/3568 karar sayılı 26.3.2019 tarihli ilamı), yukarıda belirtilen açıklamalar ve taraflar arasında yapılan sözleşmenin 8/e maddesi dikkate alındığında davalı … Turizm A.Ş.’nin kaza tarihinde araç işleteni sayılamayacağı, uzun süreli kira sözleşmesi nedeniyle kaza tarihinde işletenin diğer davalı …Uluslararası A.Ş. olduğu, bu nedenle … Turizm yönünden davanın reddi gerektiği, tazminat sorumluğunun diğer davalıda bulunduğu anlaşılmıştır.
Yukarıda yer verilen açıklamalardan hareketle davalı …Uluslararası A.Ş.’nin her bir tazminat kalemi itibarıyla sorumluluğunun tespiti gerekmiştir. Davacının kazadan kaynaklı değer kaybı talebi incelendiğinde, davacıya ait araçtaki değer kaybı için aracın kaza tarihindeki rayiç değeri dikkate alınarak hesaplama yapılması gerektiğinden bilirkişi tarafından ek rapordaki hesaplama yöntemine uygun olarak yapılan değerlendirme sonucu araçtaki değer kaybının 55.467,00-TL olarak tespit edildiği, Yargıtay uygulamasına dayanılarak ve aracın piyasa rayici gözetilerek yapılan tespit yerinde olduğundan tarafların itirazlarına itibar edilemeyeceği anlaşılmıştır.
Davacı tarafın araç onarım talebi incelendiğinde, davacının onarımı için bırakılan …Pazarlama ve Ticaret A.Ş.’den celp edilen hasar evrakına göre … plakalı aracın servis iş emrine göre kaza neticesi hasarlarıyla ilgili olarak, malzeme ve işçilik tutarlarının KDV dahil toplam 113.297,69 TL olduğu, bilirkişi tarafından yapılan tamirat, kullanılan malzeme ve harcanan işçilik bedellerinin dava konusu kaza ile uyumlu olduğu, bu onarım masraflarının 39.000,00 TL’sinin ZMMS poliçesi kapsamında, 49.520,00 TL’si İMMS poliçesi kapsamında olmak üzere toplam 88.520,00 TL’sinin davalılardan … Turizm şirketinin sigortacısı dava dışı … Sigorta Şirketi tarafından davacıya ödendiği, bu durumda, yukarıda belirtilen onarım masrafı için ödemede bulunan davacının aracın onarım bedeli nedeniyle karşılanmamış bakiye zararının (113.297,69 – 88.520,00 =) 24.777,69 TL olduğu anlaşılmıştır.
Davacının ikame araç bedeli yönünden talebi incelendiğinde, bilirkişi heyeti tarafından davacının da sunduğu eksper raporuna uygun olarak davacının araçında oluşan hasar onarım süresinin 15 gün olarak belirlendiği, davacıdan kaynaklanan sebeplerle aracın geç onarıma verilmesi, servis yoğunluğu nedeniyle onarımda geçen süre, aracın kiralayana geç teslim edilmesi vb. hususların davalıya yükletilemeyeceği, bilirkişi tarafından davacıya ait aracın özellikleri ve kaza tarihindeki araç kiralama bedellerine uygun olarak yapılan hesaplama neticesinde 15 gün karşılığı ikame araç bedelinin 8.625,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Davacı dava dilekçesinde her ne kadar ekspertiz ücreti talebinde bulunmuş olsa da, ekspertiz ücreti için yapılan ödemenin yargılama giderinden sayılması gerektiği dikkate alındığında davacı tarafından sunulan 14.10.2020 tarihli fatura ile 2.353,82 TL ekspertiz ücreti hakkındaki ödeme nedeniyle esas hakkında hüküm kurulmamış ve yargılama gideri olarak hüküm kısmına işlenmiştir. Davacının dava ve talep arttırım dilekçesinde faiz isteminde bulunduğu, ancak faiz için başlatılması gerekli tarihin belirtilmediği anlaşıldığından davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş. hakkında tahsili istenilen her bir alacak kalemi bakımından dava tarihinden itibaren, taraflar tacir olduğundan, talep gibi avans faizi işletilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KISMEN KABULÜ ile;
1-Davanın davalı … Turizm Ticaret ve Sanayi A.Ş. yönünden reddine,
2-Araçta meydana gelen ve karşılanmayan onarım tutarına ilişkin 24.777,69-TL maddi tazminat, araçta meydana gelen değer kaybına ilişkin 55.467,00-TL maddi tazminat, ikame araç bedelinden kaynaklı 8.625,00-TL maddi tazminat olmak üzere toplam 88.869,69-TL’nin dava tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş.’den tahsili ile davacıya ödenmesine,
3-Alınması gereken 6.070,69-TL harçtan peşin alınan 54,40-TL peşin ve 1.551,10-TL ıslahla alınan toplam 1.605,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 4.465,19 -TL harcın davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş.’den tahsili ile hazineye irad kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 12.353,06-TL vekalet ücretinin davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş’ dan alınarak davacıya ödenmesine,
5-Davalı … Turizm Ticaret ve Sanayi A.Ş. kendini vekille temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 300,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak belirtilen davalıya ödenmesine,
6-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 54,40-TL başvuru harcı, 54,40 TL peşin harç, 1.551,10-TL ıslah harcı, 7,80-TL vekalet harcı toplamı 1.613,30 -TL ile,
Davacı tarafından yapılan 145,00-TL posta masrafı, bilirkişi ücreti 2.100,00TL, 2.353,82-TL ekspertiz ücreti olmak üzere toplam 4.598,92-TL ‘nin davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş.’den alınarak davacıya ödenmesine,
7-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki saatlik ücret tutarı karşılığı ticari arabulucu ücreti olan 1.360,00-TL’nin davalı …Uluslararası İnş. Yat. San. Tic. A.Ş’den alınarak hazineye gelir kaydına,
8-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin, davalı Ekin Turizm vekili ve davalı …Uluslararası vekilinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 02/12/2021
Katip…
✍e-imzalıdır
Hakim….
✍e-imzalıdır