Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/473 Esas – 2022/54
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR
ESAS NO : 2020/473 Esas
KARAR NO : 2022/54
HAKİM :…..
DAVACI : ….
DAVALILAR : ……
DAVA : Rücuen Tazminat Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 08/10/2020
KARAR TARİHİ : 03/02/2022
GEREKÇELİ KARAR YAZIM TARİHİ : 07/02/2022
Mahkememizde görülmekte olan Rücuen Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilin 233 sayılı KHK hükümlerine tabi kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, … Genel Müdürlüğünün hizmet binası ve işletmekte olduğu hava limanlarındaki ihtiyaç duyulan temizlik hizmetlerinin piyasaya ihale yoluyla yaptırıldığını, …Adnan Menderes Havaalanının temizlik hizmetlerinin 1999- 31.12.2006 arasındaki dönemlerde dava dışı ve davalı şirketler tarafından yürütüldüğünü, davalı bünyesinde …Adnan Menderes Havaalanında çalışan dava dışı işçilerin işçilik alacakları istemiyle dava açtığını, …için 15.04.2019 tarihinde 17992.37 TL., … için 15.04.2019 tarihinde 17845.07 TL., … için 08.06.2018 tarihinde 17804.86 TL, ödemede bulunduğunu, Ankara arabuluculuk bürosuna başvurulduğunu yapılan görüşmeler neticesinde davalık şirketleriyle anlaşma sağlanamadığını, davalılar ile imzalanan sözleşme ekleri teknik şartname ve özel şartnamelerde işçi alacaklarından sorumluluğa ilişkin düzenlemelerin yer aldığını, alacaklardan davalıların sorumluluğu bulunduğunu, bu nedenlerle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 40.000 TL’nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılara usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermedikleri görüldü.
…’ye, İzmir …Dairesine, …….. İş Mahkemesine, İzmir ….. İş Mahkemesine, İzmir ….. İcra Dairesine müzekkere yazıldığı görüldü.
Bilirkişi Fatma Bektaş’tan bilirkişi raporları aldırılmıştır.
Davacı vekilinin sunduğu ıslah dilekçesi tüm davalılara usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Dava, davacının hizmet alım sözleşmelerine istinaden davalılar yanında çalışan dava dışı işçilere işçilik alacaklarından kaynaklı yaptığı ödemelerin davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
İzmir ….. İcra Dairesinin 2019/1217 ve 2019/1218 takip sayılı dosyaları, İzmir …. İş Mahkemesinin 2014/326 ve 2014/328 esas sayılı dosyaları, İzmir ….. İş Mahkemesinin 2014/325 esas sayılı dosyası, İzmir ….. İcra Dairesinin 2015/16152 takip sayılı dosyası, ödeme belgeleri, hizmet alım sözleşmeleri, bilirkişi raporu ile getirtilmesi gerekli tüm evraklar dosyaya celp edilmiştir.
Dava dışı işçilerden … tarafından açılan… ….. İş Mahkemesinin 2014/325 takip sayılı dosyası için UYAP üzerinden gönderilen belgelerin incelemesinde; İzmir …. İş Mahkemesinin 2014/325 E.-2015/262 K. sayılı ve 01/10/2015 karar tarihli kararıyla; yapılan yargılama sonucunda Davanın KABULÜ ile 4.896,41-TL kıdem tazminatının ödenmesine karar verildiği, iş bu kararın Yargıtay ….. Hukuk Dairesinin 2017/17876E. ve 2017/30893K. sayılı 21/12/2017 karar tarihli ONAMA kararı ile kesinleştiği, İzmir ….. İş Mahkemesinin 2014/325 E.-2015/262 K. sayılı ve 01/10/2015 tarihli ilamı dayanak yapılan… ….. İcra Müdürlüğünün 2015/16152 takip sayılı dosyasında davacı tarafından 11/06/2018 tarihinde 17.804,86-TL yatırıldığı tespit edilmiştir.
Dava dışı işçilerden …tarafından açılan… ….. İş Mahkemesinin 2014/326 takip sayılı dosyası için UYAP üzerinden gönderilen belgelerin incelemesinde; İzmir ….. İş Mahkemesinin 2014/326 E.-2015/286 K. sayılı ve 13/10/2015 karar tarihli kararıyla; yapılan yargılama sonucunda Davanın KABULÜ ile 4.526,45-TL kıdem tazminatının ödenmesine karar verildiği, iş bu kararın Yargıtay ….. Hukuk Dairesinin 2017/20795E. ve 2019/5213K. sayılı 06/03/2019 karar tarihli ONAMA kararı ile kesinleştiği, İzmir ….. İş Mahkemesinin 2014/326 E.-2015/286 K. sayılı ve 13/10/2015 tarihli ilamı dayanak yapılan… ….. İcra Müdürlüğünün 2019/1218 takip sayılı dosyasında davacı tarafından 15/04/2019 tarihinde 17.992,37-TL yatırıldığı tespit edilmiştir.
Dava dışı işçilerden … tarafından açılan… ….. İş Mahkemesinin 2014/328 takip sayılı dosyası için UYAP üzerinden gönderilen belgelerin incelemesinde; İzmir … Mahkemesinin 2014/328 E.-2015/287 K. sayılı ve 13/10/2015 karar tarihli kararıyla; yapılan yargılama sonucunda Davanın KABULÜ ile 4.734,87-TL kıdem tazminatının ödenmesine karar verildiği, iş bu kararın Yargıtay 22. Hukuk Dairesinin 2017/20829E. ve 2019/5403K. sayılı 07/03/2019 karar tarihli ONAMA kararı ile kesinleştiği, İzmir … Mahkemesinin 2014/328 E.-2015/287 K. sayılı ve 13/10/2015 tarihli ilamı dayanak yapılan… …Müdürlüğünün 2019/1217 takip sayılı dosyasında davacı tarafından 15/04/2019 tarihinde 17.845,07-TL yatırıldığı tespit edilmiştir.
Davacı Kurum ile davalılar arasına yapılan muhtelif hizmet alım sözleşmelerinde temizlik personeline ilişkin İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen tüm hak ve alacakların yüklenici tarafından karşılanacağı, …’nin bu gibi konularda sorumlu sayılmayacağı, yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve Genel Şartnamenin Altıncı Bölümünde belirlenmiş olup, yüklenicinin bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğu, yüklenicinin istihdam ettiği işçilerin İş Kanunu, SSK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirtenin uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabının yüklenici olduğu, yüklenici tarafından istihdam edilen işçilere ilişkin herhangi bir sorumluluğun davacıya yüklenemeyeceğinin belirtildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay 23. Hukuk Dairesi’nin yerleşik içtihatlarında belirtildiği üzere, Hizmet alım sözleşmeleri; ihale şartları ile belirlenen işin sözleşmede kararlaştırılan bedel ile yapılmasının üstlenildiği sözleşmelerdir. Bu sözleşme türünde yüklenicinin edimi, hizmetin kendi işçisi ile yerine getirilmesi, işverenin edimi ise sözleşme bedelinin ödenmesidir. Sözleşme kapsamında yapılması gereken iş yüklenici işçisi tarafından yerine getirilecektir. İş aktinin yüklenici ile işçi arasında yapıldığı hususu ihtilaflı değildir. Hizmet alımı tip sözleşmelerinde işverenin, yüklenici tarafından çalıştırılan işçinin ücretinin ödenmesi, sosyal haklarının takibi gibi denetim dışında işçiye karşı bir sorumluluğu yoktur. İşveren ile yüklenicinin İş Kanunu’na göre işçiye karşı müteselsilen sorumlu olmasına rağmen rücu ilişkisinde taraflar arasında imzalanan sözleşmenin uygulanması sözleşme hukukunun en temel ilkelerindendir.
İşçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarının dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin işçiyi çalıştıran yüklenicilerden ödediği bedeli ve fer’ilerinin tamamını talep etme hakkı bulunduğunun kabulü gerekir.
Kıdem tazminatı da dahil olmak üzere ödenen işçilik alacakları ve fer’ilerinden dolayı sözleşme, genel ve teknik şartname ile ek diğer belgelere göre asıl işveren davacının sorumlu olacağının kararlaştırılmaması halinde davalıların ödenen bu alacağın tamamından kendi dönemleri ile sınırlı sorumlu olacağı kabul edilmektedir. Taraflar arasında imzalanmış olan sözleşme ve eki belgelerinde bu yönde bir hüküm bulunmadığından alt işverenlerin ödenen tazminat ve fer’ilerin tamamından kendi dönemleri ile sınırlı olarak sorumlu oldukları anlaşılmaktadır. (bkz. Aynı yönde Yargıtay …. . HD.’nin 2019/764 esas, 2020/923 karar sayılı ve 12/02/2020 tarihli ilamı)
Mahkememizce dosya üzerinden bilirkişi raporu alınmıştır.
Aldırılan raporlara göre özetle; Davacı kurum ile davacı şirketler arasında yardımcı işlerde hizmet alımı sözleşmeleri imzalandığı, mahkemenin davalıların, dava dışı işçinin davalı şirketlerde geçen çalışma süresine göre kendi dönemleriyle sorumlu olduğu kanaatine varması durumunda;
1-Davacının dava dışı işçi… için… ….. İş Mahkemesi 2014/326 Esas ve 2015/ 286 Karar sayılı ilamına istinaden… …Müdürlüğü 2019/1218 Esas sayılı dosyasına 15.04.2019 tarihinde icra dairesine ve alacakların brüt miktarlarına yapmış olduğu toplam 18.026.73 TL.nin, 13.193.72TLsinden davalıların sorumlu tutulabileceği,
Bu tutardan davalı … Turizm Temizlik İlaç Tabldot İnş. Elekt. Taah. San. Ltd. Şti. ‘den 3.045.73 TL nin, davalılar …. Güv. Hiz. San. ve Tic. Ltd. ‘den müteselsilen 1.231.68 TL’ nin talep edilebileceği,
2-Davacının dava dışı işçi … için… … Mahkemesi 2014/ 328 Esas ve 2015/ 287 Karar sayılı ilamına istinaden… …Müdürlüğü 2019/ 1217 Esas sayılı dosyasına 15.04.2019 tarihinde icra dairesine ve alacakların brüt miktarlarına yapmış olduğu toplam 1.7881.04 TL.nin, 1.3279.07 TLsinden davalıların sorumlu tutulabileceği,
Bu tutardan davalı …. Med. Mak. Sos. Hiz. Elekt Özel Güv. Hiz. San. ve Tic. Ltd. ‘den müteselsilen 1.936,00-TL nin talep edilebileceği,
3- Davacının dava dışı işçi … için… ….. İş Mahkemesi 2014/ 325 Esas ve 2015/ 262 Karar sayılı ilamına istinaden… ….. İcra Müdürlüğü 2015/ 16152 Esas sayılı dosyasına 11.06.2018 tarihinde icra dairesine ve alacakların brüt miktarlarına yapmış olduğu toplam 18.713.03 TL. nin, 14.538.19-TL sinden davalıların sorumlu tutulabileceği,
Bu tutardan davalı … Turizm Temizlik İlaç Tabldot İnş. Elekt. Taah. San. Ltd. Şti. ‘den 3.356.10 TL’nin, davalılar …. . Hiz. San. ve Tic. Ltd.’den müteselsilen 1.357.19 TL nin rücuen tazminini talep edebileceği rapor edilmiştir.
Davacı vekilince 02/12/2021 tarihli dilekçesi ile dava değerini ıslah etmiş, ıslah dilekçesi taraflara tebliğ edilmiştir.
Yukarıda belirtilen olgular ve tüm dosya kapsamı incelendiğinde, dava dışı işçilerin davadaki taraflar arasındaki hizmet alım sözleşmesine istinaden davalılar yanında çalıştığı, dava dışı işçilerin kıdem tazminatı talepleri hakkında yukarıda belirtilen iş mahkemesi dosyalarında verilen kararlar nedeniyle başlatılan ilamlı icra takipleri sonrası davacı tarafından her bir dosya için ayrı ayrı ödemede bulunulduğu, yukarıda belirtilen Yargıtay’ın yerleşmiş içtihatları gereğince işçilik alacakları işveren tarafından ödenen işçinin; yüklenici işçisi olması, sözleşme ücretine işçinin ücret ve sosyal haklarına dahil olması, işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olacağına dair sözleşmede bir hüküm bulunmaması hususları nazara alındığında davacı işverenin ödediği bedeli ve ferilerinin tamamını 23/11/2021 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen miktarlar doğrultusunda talep etme hakkı bulunduğu, zira kıdem tazminatı ve ferilerinden işçinin alt işverenlerdeki çalışma sürelerine isabet eden dönemlerden (ve dava dışı işçilerin dava dışı … Tur…Ltd. Şti. ile Kattenbeck…Ltd. Şti. yanındaki çalışma süreleri dışlandığında) davalı tüm işverenlerin sorumlu olduğu esasına göre ve yargısal denetime elverişli olarak hazırlanan bilirkişi raporuna mahkememizce itibar edildiği, bilirkişi raporunda tespit olunan davalıların sorumluluk miktarlarına göre davacının davayı ıslah ettiği, dava ve ıslah dilekçesinde belirtilen davacının ödediği tüm bedeli davalılardan rücuen tazmini talebinin yerinde olduğu, buna göre kabul edilen 41.010,98-TL’nin 9.289,96-TL’sinin …. iş ortaklığından, 6.145,67-TL’sinin …Tem. Mer. Teks. Taş. Gıda Özel Güv. Med. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den son ödeme tarihi olan 15/04/2019 tarihinden itibaren, taraflar tacir olduğundan, işletilecek avans faiziyle birlikte davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verileceği anlaşıldığından davanın kabulüne dair her bir davalının sorumluluk miktarları ayrı ayrı belirtilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
DAVANIN KABULÜ ile;
1-Kabul edilen 41.010,98-TL’nin;
A) 9.289,96-TL’sinin … Güv. Med. Tur. San. Ve Tic. Ltd. Şti.’den son ödeme tarihi olan 15/04/2019 tarihinden itibaren işletilecek avans faiziyle birlikte davalılardan tahsili ile davacıya ÖDENMESİNE,
2-Alınması gereken 2.801,46TL harçtan peşin alınan 683,10TL ve ıslahla alınan 17,20 TL harcın mahsubu ile bakiye 2.101,16-TL harcın davalılardan (480,26 TL’sinin … alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 54,40TL başvuru harcı, 683,10-TL peşin harç, 17,20 TL ıslah harcı, 7,80-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 762,25 TL ile,
764,00-TL posta masrafları, 1.250,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 2.014,00-TL’nin davalılardan (456,21 TL’sinin davalı …. alınarak alınarak hazineye gelir kaydına
6-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalıların yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.03/02/2022
Katip …
E-İMZA
Hakim…
E-İMZA