Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/335 E. 2022/523 K. 21.06.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/335 Esas
KARAR NO : 2022/523

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
DAVALI : … ….

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 29/12/2015
KARAR TARİHİ : 21/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 07/07/2022

Mahkememizden verilen 21/03/2019 tarih ve 2015/900 Esas 2019/362 sayılı kararı … Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi’nin 08/07/2020 tarih ve 2019/1967 Esas 2020/819 Karar sayılı ilamıyla kaldırılmakla, yeniden yapılan yargılama sonunda;
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin 21/06/2008 tarihinde davalı şirketten 58.000 Euro karşılığında 2008 Model Audi A6 2.0 TDI marka araç satın aldığını, satış bedelinin 23.000 Euro sunun 2007 Model … plakalı aracın takasa verilmesi ile ödendiğini kalan miktarın ise 23/06/2008 tarihinde banka havalesi yolu ödendiğini, müvekkil şirket adına tescilli yapılan … plakalı araç hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2013/119583 numarasıyla yürütülen soruşturma kapsamında … 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2015/4661 D. İş sayılı el koyma kararına istinaden el konulduğunu, müvekkili şirket ile davalı şirket arasında ticari satımdan kaynaklı olarak sonradan ortaya çıkan ve araca el konulması ile tam zapt haline dönen ayıplı bir malın söz konusu olduğunu, öncelikle alacak miktarı kadar ihtiyati tedbir kararı verilmesini, müvekkili şirket üzerine kayıtlı … plakalı aracın davalıya iadesine karar verilerek , ödenmiş olan araç bedelinden fazlaya ve faize ilişkin haklarının saklı kalmak kaydı ile şimdilik 5.000,00 TL’nin satış tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile davalıdan tahsiline, şimdilik 500,00 TL araçta mahrum kaldığı süre ve kira bedeli tazminatının da davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
31.12.2018 tarihli ıslah dilekçesinde, Dava konusu aracın davacıya iade edildiğini, sözleşmeden dönerek , bedeli iadesi taleplerini atiye terk ettiklerini belirterek dava dilekçesi ile talep edilen 100,00 TL araç mahrumiyet bedelin taleplerini 5.699,11 TL ye, 400,00 TL araç kiralama bedelini de 142.804,87 TL ye çıkardıkları beyan ve talep edilmiştir.
CEVAP :
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; … 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2016/4 Esas sayılı dosyası ile kovuşturmanın devam ettiğini, bu aşamada araçların iadesinin de kuvvetle muhtemel olduğunu, aracın iade edilmesi durumunda davanın konusuz kalacağını, ceza dosyasının bekletici mesele yapılmasını, mahkeme aksi kanaatte ise el koyma kararında davalının herhangi bir kusurunun bulunmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini istemiş, zaman aşımı itirazında bulunmuştur.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, hukuki ayıplı araç satışı nedeniyle geçici olarak davacının satın aldığı araca el konulmasından kaynaklanan araç mahrumiyet bedelinden oluşan maddi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Dava konusu aracın davacı tarafından davalıdan satın alındığı bedelinin ödendiği, araca … C. Başsavcılığınca 08.12.2015 tarihinde el konulduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Uyuşmalık aracın ayıplı olup olmadığı, sözleşmeden dönme ve bedel iadesi şartlarının oluşup oluşmadığı kapsamındadır.
Dava konusu olan 06 BP 5542 plakalı araç … 2.Sulh Ceza hakimliğinin 2915/ 4661 Değ.İş sayılı dosyasından verilen el koyma kararına istinaden gümrüğe teslim edilmiş, sonradan yürürlüğe giren 6770 sy ile verilen imkan doğrultusunda ÖTV bedeli ödenerek 16.11.2017 tarihinde gümrükten iade alınmıştır.
HMK nın 266. Maddesi gereğince bilirkişiden alınan raporda, 5.699,11 TL araç mahrumiyeti , kiralama bedeli olarak 142.605,76 TL, ayrıca ödediği ÖTV farkı olan 9.350,50 TL yi de talep edebileceği belirtilmiştir.
Bilirkişi raporu hükme esas alınarak verilen karar … BAM 22. Hukuk Dairesi tarafından ”Davaya konu edilen araç mahrumiyet bedelinin belirlenmesi bakımından alınan ve mahkemece de benimsenen 19.10.2018 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda, davacının araç mahrumiyet zararının 5.699,11 TL., 20.01.2016 – 16.11.2017 tarihleri arası ödenen kiralama bedeli 142. 605,76 TL olduğu kabul edilmişse de hükme esas alınan bilirkişi raporunda, anılan zararlara ilişkin hesaplamalar doğru yapılmamıştır. Eksik inceleme ve hüküm kurmaya elverişli olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilemez.
Bu durumda mahkemece; davaya konu zararlarla ilgili hesap yapmaya ehil, ODTÜ veya Karayolları Genel Müdürlüğü Fen Heyeti gibi kurum veya kuruluşlardan seçilecek uzman bilirkişi (makine mühendisi) veya bilirkişi kurulundan tüm dosya kapsamına göre; davacı aracının modeli, markası, yaşı, kilometresi, vs. gibi hususlar gözönünde bulundurularak, el koyma ve iade tarihleri itibariyle davacının mahrumiyet zararının, aynı vasıftaki aracın kiralanması için gerekli bedelin ne kadar olduğu belirlendikten sonra, davacının aracını kullanamadığı döneme ilişkin olarak bakım giderleri, amortisman vs. tasarruf ettiği miktarlar da düşülmek suretiyle hesaplanması hususlarında, ayrıntılı, gerekçeli, denetime elverişli bir rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde eksik ve yetersiz bilirkişi raporu doğrultusunda hüküm kurulması doğru görülmemiştir.’ Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile HMK’nin 353/(1).a.6.maddesi uyarınca esası incelenmeksizin kararın kaldırılarak dosyanın yerel mahkemesine gönderilmesi” gerekçesi ile kaldırılmıştır.
6098 sayılı TBK Madde 227: Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.
Davacıya ait aracın eksik ÖTV ödenerek davacıya satışının gerçekleştiği sabittir.
Davacı (alıcı) ÖTV farkını ödeyerek aracını gümrükten geri almıştır. Bu durumda davacının sözleşmenin feshi ve bedel iadesi bakımından talebini değiştirmesi haklı sebebe dayanmaktadır. Dava tarihindeki mevzuata göre ÖTV farkını ödeyerek teslim alma imkanı yoktu. 5607 sayılı kanunu geçici 10. Maddesi hükmüne göre iade işlemleri sağlanmıştır.
Gümrük vergilerinin kısmen eksik ödenmesi ve 21/03/2007 tarihli 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında kamu davalarına konu olmaları sebebiyle el konulan taşıtların sahiplerine iadeleri için, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununa, 18/01/2017 tarih ve 6770 sayılı “Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile eklenen geçici 10 uncu madde ile belirli şartların sağlanması halinde el konulan taşıtların sahiplerine iadelerine ilişkin yasal düzenleme yapılmıştır. İadeye konu taşıtlar adı geçen kanunun geçici 10 uncu maddesinin yürürlüğe girdiği tarihten (18/01/2017) önce el konulmuş, hakkında müsadere kararı verilmemiş ve henüz tasfiyesi tamamlanmamış olan kara taşıtlarıdır.
Davacı bu imkandan faydalanmış araç davacıya iade edilmiştir. Davacı da aracını geri aldığından sözleşmeden dönme , bedel iadesi talebini atiye terk ettiğini beyan etmiştir. 6100 sayılı HMK da talebi atiye terk diye bir hukuki müessese yoktur. Davayı geri alma da ancak karşı tarafın rızası ile mümkündür. (HMK 123 ) Davalı taraf talebin geri alınmasına muvafakat etmemiştir. Somut olayda dava açıldıktan sonra değişen duruma göre davacının davanın başındaki seçimi konusuz kaldığından esas hakkında hüküm tesisine yer olmadığına karar verilmiştir. Hukuki ayıp nedeni ile davacının araçtan mahrum kaldığı süre için tazminat isteme talebi mahkememizce kabul görmüştür.
… 1. Ağ. Ceza Mahkemesinde açılan davanın iddianamesinde , Müşteki … Gar Gümrük Müdürlüğünün şikayeti üzerine yapılan soruşturmada 179 mağdur yer aldığı, 7 şüpheli hakkında belgede sahtecilik, gümrük vergilerini kısmen yada tamamen ödemeden ithalat nedeni ile 5607 sy muhalefet , suç işlemek için örgüt kurma , bu örgüte üye olma suçlarından davalı şirket yetkilileri hakkında kamu davası açıldığı görülmüştür.
Dava konusu araca ilişkin el koyma kararının verildiği … 2. Sulh Ceza Hakimliği’nin 2015/4661 D.İş sayılı dosyası ile ceza yargılamasının yapıldığı … 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nin 2016/4 Esas sayılı dosyası UYAP üzerinden celp edilip incelenmiştir.
Davacının nihai talep durumuna göre ceza davasının bekletici mesele yapılmasında zorunluluk bulunmadığı kabul edilmiştir. Zira davacının aracına el konulduğu , ÖTV nin eksik ödendiği sabittir. Davacı ÖTV ödeyerek aracını gümrükten geri alabilmiştir.
Sonuç olarak davalı tarafından usulünce ithal edilmeyen ve vergisi ödenmeyen aracın davacıya satışı sonrasında araca el konulması sebebi ile davacının araçtan mahrum kaldığı, aracın yasa değişikliği ile tanınan hak sonrasında aracını gümrükten geri aldığı tarihe kadar sürede araç kirası için ödediği bedeli ve araç mahrumiyetini TBK 227/6. Maddesi uyarında davalıdan tazminat olarak talep etmekte haklı olduğu kabul edilmiştir.
Bilirkişi Raporu: KGM den emekli 3 kişilik bilirkişi heyetinden alınan rapor ve ek rapor:
1- Davacı Filiz Reklamcılık San. ve Tic. Ltd. Şti. ne ait olan AVLUİ markalı, A0 2.U 1U tipi, 2008 model, 06 BP 5542 plakalı otomobilin 08.12.2015 ile 21.01.2016 tarihleri arasında kullanılamamış olmasına bağlı olarak oluşan “Araç Mahrumiyet Zararı”nın 4.300,00 TL olarak belirlenmiş olduğu,
2- Davaya konu edilen AUDİ markalı, A6 2.0 TDİ tipi, 2008 model, 06 BP 5542 plakalı “8” yaşında ki otomobile emsal bir aracın kiralanmış olduğu kabul edilen 21.01.2016 tarihi ile aracın teslim alınmış olduğu 16.11.2017 tarihi arasında geçen “664” günlük süreçte Gerçek Kira Bedeli olarak 63.300,00 TL belirlenmiş , rapora itiraz üzerine alınan ek raporda kira bedeli olarak 58.467,00TL belirlenmiş, ek rapor hükme esas alınmıştır.
Davacının araç mahrumiyeti ve kira bedeli talebi kaldırma kararı sonrası alınan bilirkişi raporu hükme esas alınarak kısmen kabul edilmiştir. Davadan önce TBK nun 117. Maddesinde belirtilen şekilde temerrüt gerçekleşmediğinden dava dilekçesindeki miktarlar için dava tarihinden , ıslah dilekçesindeki miktarlar için ıslah tarihinden itibaren avans faizine hükmedilmiştir.
Davacı ıslah dilekçesinde sözleşmenin feshi, aracın davalıya iadesi, ödenen bedelin de davacıya iadesine ilişkin talebini atiye terk etmiş i, davalı buna muvafakat etmemiş olsa da gelinen aşama itibariyle davacı 6770 Sayılı Yasanın sağladığı imkandan faydalanarak ÖTV ödeyip aracın iade aldığından çoğun içinde az da vardır kuralı gereği davacının araç mahrumiyeti zararı, aracı kullanamadığı süre için kira bedeli talebinin yerinde olduğu kabul edilmiş bu talepler son alınan bilirkişi rapor ve ek raporundaki hesaplamalar üzerinden kabul edilmiştir. Konusuz kalan araç bedeli talebi içinde davacının dava açmakta haklı olduğu kabul edilerek vekalet ücreti ve yargılama gideri hesabında davacı lehine hesaplamaya dahil edilmiştir.
Netice olarak davacı tarafından davalı aleyhine açılan davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Davalının zamanaşımı itirazının reddine,
2-Açılan davanın KISMEN KABULÜNE,
a)Dava ve ıslah dilekçesi göz önüne alınarak araç mahrumiyeti zararı bakımından talep edilen 5.699,11 TL’ nin Kısmen Kabulü ile, 4.300,00 TL’ nin 100,00 TL’ sinin dava tarihi olan 29/12/2015, bakiye 4.200,00 TL’ sinin ise ıslah tarihi olan 31/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
b)Araç kiralama bedeli olarak talep edilen 142.605,76 TL’ nin Kısmen Kabulü ile; 58.467,00 TL’ nin 100,00 TL’ sinin dava tarihi olan 29/12/2015, bakiye 58.367,00 TL’ sinin ise ıslah tarihi olan 31/12/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
c)Araçtaki ayıp yasal düzenleme sonrasında ortadan kalktığından, davacının konusuz kalan 5.000,00 TL talepli araç bedeli davası hakkında hüküm tesisine yer olmadığına,
3) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 4.629,16 TL harçtan, dava açılışında alınan 93,93 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 2.524,13 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 2.618,06 TL harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 2.011,10 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 27,70 TL başvurma harcı, 6.100,00 TL bilirkişi ücreti, 432,60 TL posta gideri, toplamı 6.560,30 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 2.776,51 TL’si ile dava açılışında alınan 93,93 TL peşin harç ve yargılama sırasında yatırılan 2.524,13 TL ıslah harcı toplamından oluşan 5.615,75 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 9.609,71 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Davalının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 11.269,92 TL vekalet ücretinin DAVACIDAN ALINARAK DAVALIYA VERİLMESİNE,
7) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/06/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”