Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/281 E. 2022/577 K. 01.07.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. … 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.

12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/281
KARAR NO : 2022/577

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACILAR : 1- … –
2- … –
VEKİLİ : Av. … …

DAVALI : … – …
VEKİLİ : Av. … – …

DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/07/2020
KARAR TARİHİ : 01/07/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 01/08/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı müvekkillerin oluşturduğu İş ortaklığı ile davalı yan arasında … ihale kayıt numaralı “2. Grup İstanbul Anadolu Yakası Sözleşmesi” imzalandığını, sözleşmenin 4. Maddesinde işin tanımı “Gönderilerin adresten kabulü, cihet ayrımı ve dağıtım/teslimi hizmetlerinin 21 bölgede toplam 5.503 yaya ve 538 scooter tipi motosikletli işçi ile yürütülmesidir” olarak tanımlanmış olup, sözleşmenin 21/05/2015 tarihinde imza altına alındığını, davalı kurum ile taahhüt sözleşmesi 18.797.234,20TL üzerinden imzalanırken müvekkil şirket tarafından ihale karar damga vergisi olarak 106.956,38TL ve sözleşme damga vergisi olarak 178.197,97 TL olmak üzere toplam 285.154,35 (iki yüz seksen beş bin yüz elli dört lira atmış kuruş) TL sözleşmeden kaynaklı masraf yapıldığını ve davalı yan hesabına yatırıldığını, davacıların taahhüt konusu işi gereği gibi ifa ederken davalı Kurumca 07/07/2015 tarihinde dökümanın hukuka uyarlı düzenlenmediği gerekçesiyle sözleşmenin askıya alınacağının 02/07/2015 tarihinde kendilerine bildirildiğini, taahhüt sözleşmesinin askıya alındığı bildiriminin aslında bir fesih bildirimi olup davalı Kurumca tek taraflı olarak fesih nedeniyle davacıların zarara uğradığını, taahhüt sözleşmesinin imzası sırasında taahhüt sözleşmesinin ifasına yönelik olarak yaptığı masrafların davacıların zararını oluşturduğunu, taahhüt sözleşmesinin feshinde kusurun davalı Kurumda bulunduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile; toplam 285.154,35 TL’nin şimdilik 50.000.00 TL’si sözleşme damga vergisi, 50.000TL’si karar karar damga vergisi alacağına karşılık olmak üzere, 100.000 TL’sinin sözleşmenin fesih tarihi olan 08/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, davacı vekili yargılama sırasında davayı ıslah ederek toplam 269.898,59-TL alacağa karar verilmesini istemiştir.
CEVAP :Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Davanın görevli Mahkemede açılmadığını, davacılar vekili tarafından dava konusu her ne kadar alacak davası olarak ifade edilmiş ise de Mahkemede açılan davanın konusu, dava dilekçesinin 2 nci kısmında da ifade edildiği üzere, anılan ihale kapsamında davacılar tarafından ödenen ihale (karar pulu) damga vergisi ve sözleşme damga vergisine ilişkin olduğu anlaşıldığı, dolayısı ile davaya bakmakla görevli mahkemenin vergi mahkemesi olduğunu, ayrıca husumet itirazı bulunduğunu, davanın vergi dairelerine yönlendirilmesi gerektiğini, sözleşmenin mahkeme kararına dayanarak feshedildiğini, davacılara 01/06/2015-07/07/2015 tarihleri arasında ihale konusu işe devam etmeleri nedeniyle toplamda 1.005.479,28-TL hakediş bedeli ödendiğini, davacıların uğradığı menfi zarar bulunmadığını, ihalenin feshinde kendi kusurları bulunmadığını, davaya konu talebin zamanaşımına uğradığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, taraflar arasındaki taahhüt sözleşmesinin feshi nedeniyle davacıların sözleşmenin imzalanması için yaptıkları masrafların davalıdan tahsili istemine ilişkindir.
PTT’den 2015/25772 ihale kayıt numaralı ihale sözleşmesine ilişkin ihale işlem dosyası, ihale dökümanları, hakediş ve diğer ödeme belgeleri istenmiş, Gelir İdaresi Başkanlığından ve Mecidiyeköy Vergi Dairesinden 18/06/2015 tarihli ve E.58317 sayılı mukteza, sözleşmeye ilişkin damga vergisi beyannamesi ve ekleri ile tüm ödeme ve tahsilat belgeleri istenmiş, … Sayılı kararı, idari ve teknik şartnameler istenmiş, gelen yazı cevapları dosya içerisine alınmıştır.
… 14.İdare Mahkemesinin 2015/660 Esas, 2016/259 Karar sayılı ilamında; davacı …Taşımacılık tirz…Ltd.Şt. Tarafından davalı …. Aleyhine açılan davada, …. Tarafından 19/03/2015 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Gönderilerin Adresten Kabulü Cihet Ayrımı ve Dağıtımı/Teslimi Hizmetlerinin 21 Bölgede Toplam 5.503 yaya ve 538 Motosikletli işçi ile Yürütülmesi İşi” ihalesinin; ihale dökümanında engelli işçi çalıştırılmasına ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmadığı ve birim fiyat teklif cetvelinde de engelli işçi için ayrı satır açılmadığı, bu durumun kamu ihale genel tebliğin 78.28 Maddesine aykırılık teşkil ettiği, engelli işçi hususundaki belirsizlik nedeniyle sağlıklı teklif hazırlama olanağının bulunmadığı iddialarıyla ihalenin iptali isteğine ilişkin olarak açılan davada 01/02/2016 tarihinde verilen karar ile dava konusu işlemin iptaline karar verildiği, kararın … tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
22/03/2022 tarihli Kamu İhale Uzmanı Birkişi Emine Çelebioğlu, Bankacılık Uzmanı Senih Boyacıgil ve Hesap Uzmanı Cemal Dursun’dan aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “Huzurdaki davanın, sözleşmenin feshi nedeniyle sözleşme kapsamında yapılmış karar damga vergisi ile sözleşme damga vergisinin, menfi zarar kapsamında tazmini istemine ilişkin olduğu anlaşılmakta olup, tarafımdan dava dosyası kapsamında bulunan bilgi ve belgeler üzerinde yapılan inceleme ve tespit neticesinde Davacılar ile Davalı Şirket arasında 21/05/2015 tarihinde, 2015/25772 İhale Kayıt Numaralı …. Mal ve Hizmet Alımına İlişkin Esas ve Usullere Göre Yapılan “Gönderilerin Adresten Kabulü, Cihet Ayrımı ve Dağıtım/Teslimi Hizmetlerinin 21 Bölgede Toplam 5.503 Yaya ve 538 Motosikletli İşçi İle Yürütülmesi İşi” ile ilgili 18.797.234,20 TL bedelli sözleşme imzalanmıştır.
Dava dışı …Taş. Oto Tamir Turizm Ltd. Şti. tarafından “ihale dokümanında engelli işçi çalıştırılmasına yönelik herhangi bir düzenleme bulunmadığı” gerekçesi ile ihalenin iptalini teminen … 14. İdare Mahkemesi’nin 2016/660 E. sayılı dosyasında açılan dava neticesinde, Mahkemenin 01.02.2016 tarih ve 2016/259 K. sayılı kararı ile dava konusu işlemin iptaline karar verilmiş, Danıştay 13. Dairesinin 21.12.2016 tarih ve 2016/4299 K. sayılı kesin nitelikli onama kararı ile iptal kararı kesinleşmiştir.
Sözleşme kapsamında 01/02/2015 ile 07/07/2015 tarihleri arasında ihale konusu iş devam ettirilerek Davacılara 1.005.479,25 TL hakediş bedeli ödenmiştir.
Dava konusu somut ihtilaf bakımından, Davalı Şirketin sözleşmeyi fesih iradesinden bahsedilemeyecek olup Davacı Yüklenicilerin sözleşmesinin, Danıştay incelemesinden geçerek kesinleşen… Mahkemesi’nin işlemin iptaline dair kararı uyarınca sona erdirildiği anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, Davacı yüklenicilerin sözleşme nedeniyle yaptıkları ve sözleşmenin gerçekleşmeyen dönemine karşılık gelen noter masrafı, karar pulu, … Masrafı, Kamu İhale Kurumu payı, teminat mektubu komisyon bedelleri, sözleşme gereği davalı idareye bildirilen teknik personelin masrafları sair giderleri, menfi zararları kapsamında davalı idareden tahsilini talep edebilecekleri değerlendirilmiştir.
Davacı Yüklenicilerin menfi zarar kalemlerinin tespiti bakımından dava dosyası kapsamında yapılan inceleme ve tespitlerden; dava dosyası kapsamında yer alan sözleşme ve hakediş raporundan, Davacı Yükleniciler ile akdedilen sözleşmenin 18.797.234,20 TL bedel üzerinden akdedilmiş olduğu, Davacı Yüklenicilere 01/02/2015 ile 07/07/2015 tarihleri arasında ihale konusu işin ifası kapsamında 1.005.479,27 TL tutarlı hakediş/ler yapılmış olduğu görülmekte olup işbu tutarlar uyarınca sözleşmenin gerçekleşmeyen dönemine ilişkin oran 0,9465 (sıfır virgül dokuzbindörtyüzaltmışbeş) olarak tespit edilmektedir.
Davacı – Yüklenicilerin sözleşme nedeniyle yaptıkları masraflar ile sözleşmenin gerçekleşmeyen dönemine tekabül eden tutarlar ise; İhale Karar Damga Vergisi bakımından 101.234,21, Sözleşme Damga Vergisi bakımından ise 168.664,38 TL olmak üzere toplam 269.898,59 TL olarak tespit edilmekte ve hesaplanmaktadır.
Yukarıda, ilgili Yargıtay kararında Sözleşmenin sona ermesinin sebebi olarak hukuki imkansızlığa ve bunun objektif karakterde olduğuna işaret edilmişti. Aynı kararda, iade talebinin sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre yapılacağının altı çizilmiştir. Davacı, ihale karar damga vergisi ve sözleşme damga vergisine dair kısmi iade talebine ek olarak, Sözleşmenin fesih tarihi olan 08/07/2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi talebinde bulunmuştur. Davaya konu “Gönderilerin Adresten Kabulü, Cihet Ayrımı ve Dağıtım/Teslimi Hizmetlerinin 21 Bölgede Toplam 5.503 Yaya ve 538 Motosikletli İşçi İle Yürütülmesi İşi”nin Davacının ticari işletmesinin ilgilendirmesi nedeniyle TTK m 3 dairesinde bir ticari iş olup olmadığı hususunda takdir Sayın Mahkemeye aittir. Sayın Mahkemece ticari iş olduğu sonucuna varılır ise, buna ilişkin ticari işlerde faiz hesabı; ticari iş olmadığı sonucuna varılır ise, buna ilişkin kanuni faiz hesabı aşağıda gibidir:
İhale Karar Damga Vergisi bakımından Ticari İşlerde (Avans) Faizi: 67.518,99 TL
İhale Karar Damga Vergisi bakımından Kanuni (Adi) Faizi: 46.188,11 TL
Sözleşme Damga Vergisi bakımından Ticari İşlerde (Avans) Faizi: 112.492,11 TL
Sözleşme Damga Vergisi bakımından Kanuni (Adi) Faizi: 76.953,12 TL yönündeki inceleme” rapor ve beyan edilmiştir.
30/05/2022 tarihli Kamu İhale Uzmanı Birkişi Emine Çelebioğlu, Bankacılık Uzmanı Senih Boyacıgil ve Hesap Uzmanı Cemal Dursun’dan aldırılan bilirkişi ek raporunda özetle; “Kök Rapor sonrası Davacılar vekili tarafından duruşma tutanağında yer alan beyanlar ile Davalı vekili tarafından sunulan dilekçede belirtilen hususlar dairesinde:
1) Heyetimizce yapılan izahatlarda ve hesaplamalarda, güncel Yargıtay uygulamasının esas alındığı,
2) Yine Heyetimizce yapılan faiz hesaplamasının alternatifli olarak ve takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere yapıldığı,
3) Davacı vekilinin zamanaşımı def’ine dair beyanlarının takdirinin münhasıran Sayın Mahkemeye ait olacağı,
4) Bu nedenler ile, Kök Raporun tashih, tadil ve tavzihini gerektiren bir durumun hasıl olduğu kanaatine varılamadığı” rapor ve beyan edilmiştir.
Toplanan delillere ve tüm dosya kapmasına göre somut olayda; davalı şirketin sözleşmeyi feshi iradesi bulunmadığı, taraflar arasındaki sözleşmenin Danıştay incelemesinden geçerek kesinleşen … İdare Mahkemesinin “işlemin iptaline” dair kararı uyarınca sona erdirildiği, bu nedenle davacı yüklenicilerin sözleşme nedeniyle yaptıkları ve sözleşmenin gerçekleşmeyen dönemine karşılık gelen noter masrafı, karar pulu, all risk sigorta masrafı, kamu ihale kurumu payı, teminat mektubu komisyon bedelleri, sözleşme gereği davalı idareye bildirilen teknik personelin masrafları ve sair giderleri menfi zararları kapsamında davalı idareden tahsilini talep edebilecekleri, davaya konu sözleşme davacının ticari işletmesini ilgilendirdiği için ticari iş niteliğinde olduğundan davacının alacak talebine avans faizi uygulanması gerektiği, TBK’nın 82. Maddesine göre sebepsiz zenginleşmeden doğan istem hakkının on yıllık zaman aşımına tabii olduğu anlaşılmakla davalının zamanaşımı ve görev itirazlarının reddi ile davacıların bilirkişi raporları ile tespit edilen İhale Karar Damga Vergisi bakımından 101.234,21TL, Sözleşme Damga Vergisi bakımından ise 168.664,38TL olmak üzere toplam 269.898,59TL’nin davacıların zararının davalıdan tahsiline ilişkin olarak aşağıdaki şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜNE,
269.898,59TL’den 100.000,00TL’nin dava tarihi olan 06/07/2020 itibaren, kalan 169.898,59TL’nin ıslah tarihi olan 05/04/2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2) Dava açılışında alınan 1.707,75 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 2.910,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.617,75 TL harcın alınması gereken 18.436,77 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 13.819,02 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) (a) Dava açılışında alınan 1.707,75 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 2.910,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 4.617,75 TL harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN ALINARAK DAVACILARA VERİLMESİNE,
(b) Davacıların yargılama sırasında yapmış olduğu 54,40 TL başvurma harcı, 3.000,00 TL bilirkişi ücreti, 131,50 TL posta gideri, olmak üzere toplam 3.185,90 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACILARA VERİLMESİNE,
5) Davacıların yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 27.342,90 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACILARA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde … Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 01/07/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”