Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2020/128 Esas – 2022/1062
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR

ESAS NO : 2020/128
KARAR NO : 2022/1062

BAŞKAN : … …
ÜYE : …
ÜYE : …
KATİP : …

DAVACI …
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 1-…
VEKİLİ : Av. …
DAVALI : 2-…
VEKİLİ : Av…
DAVA : Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/02/2020
KARAR TARİHİ : 28/12/2022
G.KARAR YAZIM TARİHİ : 20/01/2023
Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkili şirket ile davalılardan……Ltd. Şti. arasında 12.06.2017 tarihili … Bölge Hastanesinde kullanılmak üzere “FM 200 Gazlı Söndürme Sistemi” işinin yapılması konusunda sözleşme imzalandığını, taraflar arasındaki sözleşme uyarınca malzemelerin davalılar tarafından sahaya teslim edildiğini, ancak bir kısım ekipmanların teslim edilememesi üzerine davalı….Ltd Şti ile organik bağ içinde olan diğer davalı….Ltd.Şti. den bu malzemelerin temin edildiğini ve malzeme bedellerinin … şirketine ödendiğini , söz konusu FM 200 Gaz Sistemlerinin standartlara uygun olması gerekirken asıl işveren Sağlık Bakanlığınca yapılan inceleme sonucu 05.08.2019 tarihli yazı ile standartlara uygun olmayan gaz sistemlerinin gerekli vasıfları taşımaması sebebiyle kabulünün yapılamadığının bildirildiğini, bunun üzerine …..AŞ.tarafından sistemlerin test ve raporlamasının yaptırıldığını , buraca hazırlanan 22.08.2019 tarihli raporda; sahada tartılan tüplerin boş olduğunun ve söndürücü gazın bulunmadığının tespit edildiğini, … Noterliği aracılığıyla bilirkişi .. marifetiyle 11.09.2019 tarihinde tutanak düzenlendiğini ve sözleşmeye aykırı teslimat yapıldığının anlaşıldığını, yine davalı iki şirket arasında organik bağ bulunduğu ve perdenin aralanması gerektiğini… firmasının tek hissedarı ile … firmasının tek hissedarının kardeş oldukları, görüşmeler yapılan …’ın, Alptekin firması adına çalışırken e-mail adresinin… olduğu , … tarafından görüşmelerde organik bağın zikredildiğini, malzemelerin % 90 nının Ak Gruptan alınmasına rağmen kontrol için Alptekin çalışanlarının geldiğini… çalışanlarının bir çok çalışanının Alptekin firmasına da geçtiği ve orada da çalıştığını, son bir yılın … kayıtlarından bu durumun anlaşılacağını, müvekkilinin… işi için Alptekin ile yapılan yangın söndürme sistemi sözleşmesi kapsamında teslim edilen tüm yangın söndürme tüplerinin … anteti taşıdığını… internet sitesinin, Alptekin sitesine gönderme yaptığını, müvekkilinin bu ayıplı ifa nedeniyle zarara uğradığını bildirerek ve fazlaya ilişkin haklarını saklı tutularak şimdilik 350.000,00-TL’nın ödeme tarihinden itibaren ticari faiziyle davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
Davacı vekili ıslah dilekçesiyle ; dava konusu miktarı 613.313,56 TL daha arttırarak 963.313,56 TLye yükseltmiş ve davalının eksik ve ayıplı ifası nedeniyle müvekkilinin ödediği sözleşme bedelinin 963.313,56 TL lik bölümünün davalı… Firmasına yapılan ödeme tarihlerinden itibaren ( ödem tutarlarının) avans faiziyle birlikte iki davalıdan müteselsilen tahsili ile müvekkiline ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: 1)Davalı…l vekili cevap dilekçesinde özetle; taraflarına husumet yönlendirilmesinin haksız ve hukuka aykırı olduğunu, husumet yokluğu nedeniyle davanın müvekkili şirket yönünden reddi gerektiğini, davacı taraf ile müvekkili şirket arasında dava konusu olan… Şehir Hastanesine yangın söndürme malzemelerinin teslimi ile ilgili yapmış bulunduğu herhangi bir sözleşme bulunmadığını, davacı tarafın… Şehir Hastanesi’nin yangın söndürme işi için diğer davalı… adındaki firma ile anlaştıklarını, bu hususun dava dosyasına eklenen sözleşmeden de anlaşıldığın… işi ile ilgili başkaca hiçbir ilgilerinin bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
2)Davalı… vekili cevap dilekçesinde özetle; Belirsiz alacak davası olarak açılan işbu davanın hukuki yarar yokluğu nedeniyle davanın reddini, müvekkili şirketin davacının idare ile akdettiği söz konusu sözleşmenin ve şartnamenin tarafı olmadığını, müvekkili… Ltd. Şti’nin söz konusu işe dair alt yüklenici sıfatının da bulunmadığını, şimdiye kadar noter marifetiyle yahut bilirkişiler vasıtasıyla harici olarak yapılan tespitlerin müvekkilini bağlar hiçbir yönü bulunmadığını, söz konusu tespitlerin her birine itiraz ettiklerini, davacının idareye karşı kendi taahhüdünde olan yapım işlerinde eksiklikler varsa bu eksikliklerden müvekkilinin sorumlu tutması yahut bu eksikliklerin zarara sebep olduğu iddiasıyla müvekkiline rücu etmesinin mümkün olmadığını, davacının üstlenmiş olduğu yapım işi için müvekkilinden sadece malzeme (yangın ünitesi) tedarik ettiğini, davacı ile müvekkili davalı arasındaki ilişkinin mal tedarikinden ibaret olduğunu, müvekkilinin, davacının tüm edimlerini üstlenmediği gibi, davacının yapım işine dair bir taahhüt altına da girmediğini, müvekkilinin ediminin, davacıya sadece yangın ünitesi satılmasından ibaret olduğunu, sistemin çalışır konumda olduğunun da yapılan işlemlerle sabit olduğunu, sadece yangın ünitesi satan müvekkilinin, ekstra olarak idareye kesin kabulü yaptırması yükümlülüğü bulunmadığını, müvekkilinin ediminin sadece yangın ünitesinin satımı ve kurulumundan ibaret olduğunu, bunun dışında sitemin periyodik bakımı gibi başkaca edim yükümlülüğü bulunmadığını, davacıya satımı yapılan ünitenin eksiksiz bir şekilde teslim edilerek faturalandırıldığını, davacıya satılan yangın ünitesi ve bu ünitenin montajıyla ile ilgi olarak satıcı müvekkiline teslim esnasında ya da sonrasında herhangi bir ayıp ihbarında bulunulmadığını, söz konusu malın davacıya eksiksiz ve sağlam olarak teslim edildiğini, sorunsuz ve eksiksiz olarak da montajının yapıldığını, ünitenin teslim edildiğini ve montajının yapıldığı 2017 yılından itibaren davacıya teslim edilen malların ne şekilde kullanıldığının taraflarınca bilinmediğini, davacının ünite bileşenlerini sökmesi, değiştirmesi, kullanım hatası oluşturacak şekilde kötü kullanmasının son derece olası olduğunu, bu nedenle teslim olgusuna aykırı olarak, teslimden yıllar sonra yangın ünitesinde eksiklikler ve ayıplar bulunduğuna, yangın tüplerinin gerekli şartları taşımadığına dair sunulan iddiaların kabulünün mümkün olmadığını, yangın ünitesinin davacıya tam ve çalışır bir şekilde teslim edildiğini, davacı tarafından teslimden ve montajdan sonra satıcı müvekkiline herhangi bir ayıp ihbarında bulunulmadığını, TTK.’nun 23. Maddesini kapsamında müvekkiline yapılmış bir ayıp ihbarının söz konusu olmadığını, öncelikle davalılar yönünden davanın tefrik edilerek; gerek şartları bulunmamasına rağmen açılan işbu belirsiz alacak davasının hukuki yarar bulunmadığından, gerekse de 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 5/A maddesi uyarınca dava şartı olan arabuluculuk görüşmeleri 6325 sayılı yasa hükümlerine uygun olarak usulünce müvekkili şirket yönünden yerine getirilmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunun 114/1-h, 2 ve 115. maddeleri uyarınca dava şartı yokluğu nedeniyle, davanın usulden reddine, dava şartlarına dair itirazların kabul edilmemesi durumunda, zamanaşımı def’i doğrultusunda zamanaşımı nedeniyle davanın reddine, aksi halde ise hukuki dayanağı olmayan soyut ve mesnetsiz taleplerle açılan davanın esastan reddine karar verilmesini talep ve cevap etmiştir.
DELİLLER , DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkindir.
Öncelikle davalı… vekilinin arabuluculuk dava şartının gerçekleşmediği iddiasının , sunulan son oturum tutanağına göre davalıya çağrının yapıldığı ancak davalı tarafça katılım olmadığı , bu nedenle dava şartının gerçekleştiği , yine belirsiz alacak davası yönündeki itirazının, açılan davanın kısmi dava olduğu nazara alınarak yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Davacı vekili delil olarak; 12/06/2017 tarihli teklif ve 12/06/2017 tarihli sözleşmeye… ve…tarafından düzenlenen faturalara , her iki firmaya yapılan ödemelere, Sağlık Bakanlığı Sağlık Yatırım Genel Müdürlüğü yazısına, …FM200 Gazlı Söndürme Sistemi Tüpleri Kontrol raporuna, Makine mühendisi bilirkişi … İnan’ın, …Noterliği nezaretinde yaptığı inceleme neticesinde hazırladığı tutanağa , davalı şirketlerin sicil kayıtlarına , e-posta yazışmalarına ve e-teklife , …firmasının üç çalışanının görevlendirme yazısına, …ne ilişkin … firması ile yapılan sözleşmeye ve bu sözleşme kapsamında… Noterliği 04/09/2019 tarihli tespit ve ekli fotoğraflara, … Noterliğinin 26/12/2019 tarihli tespit belgesine, ihtarnamelere, arabuluculuk son tutanaklarına, tarafların ticari defter kayıtlarına, tanık, keşif, bilirkişi incelemesi ve yemin deliline, davalı… firması vekilinin ; ilgili idare tarafından kabulün yapıldığına ve yapılmadığına ilişkin tutanaklara, keşif ,bilirkişi, yemin ve tanık deliline dayanmıştır.
….Ltd. Şti. tarafından Mekatronik İnşaat adına hazırlanan 12.06.2017 tarih ve Ak-T-15-1710-r6 referans numaralı, … FM200 Gazlı Yangın Söndürme Sistemi ( A-B-C-B-D Blok)57 Oda başlıklı teklif dokümanında ; 57 ayrı hacim için; ayrı ayrı alan ve yükseklik ölçümü yapılarak FM 200 tüp kapasitesinin hesaplandığı , her bir hacim için tüp kontrol vanası, manuel tetikleme ünitesi, manometre, boşaltma hortumu, duvar aparatı vs. ekipman ile gazın ağırlığının hesaplanarak fiyat çalışmasının yapıldığının belirtildiği , davacı şirket adına kaşe ve imza bulunduğu (yine teklifte FM 200 gazının TPED, CE, EN standartlarına uygun 25 bar basınçlı olması gerektiğinin açıkça belirtildiği) görülmüştür.
Davacı ile davalı… arasında 12.06.2017 tarihinde imzalanan, Eskişehir Bölge Hastanesinde kullanılmak üzere “FM 200 Gazlı Söndürme Sistemi” yapım işi sözleşmesinin , 1. maddesinde sözleşme konusunun; işverenin taahhüdü altında bulunan … FM200 Gazlı Yangın Söndürme Sistemi” yapım işin olduğu , iş kapsamının , FM200 Gazlı Yangın Söndürme Sistemi Mekanik Bölüm (57 oda), Elektronik Bölüm (57 oda) ve Montaj ve İşçilik (57 oda) olduğu , 2. maddesinde, işin bedelinin; anahtar teslimi götürü bedel , sistemin tutarının 200.000,00 € + 36.000,00 € KDV = 236.000,00€ olarak kararlaştırıldığı , 6.maddesinde, yüklenicinin yükümlülükleri nin ( 6.2 maddesinde) ;İş kapsamındaki malzemelerin, Ak Grup tarafından , gaz hesapları ve uygulama projeleri , malzeme katalogları ve kalite belgeleri ile birlikte İşveren’e teslim edileceği ,( 6.3 mddesinde); İdare tarafından malzemelerin onaylanmasında birinci derece … sorumlu olduğu , onaylanmayan malzemeler yerine onaylatılacak malzeme için her hangi bir bedel talep etmeyeceği , (6.4 maddesinde); İş’in kapsamında FM 200 gazlı yangın söndürme sistemi alt yapı imalatları (koruma, algılama, kablolama vs) sistem testleri, kullanıcı eğitimi ve sistemin kabulü Ak-Grup tarafından yapılacağı , 11.maddesi 1. bendinde garanti hususunda ; imalatların tamamından sorumlu olduğu , bu imalatların malzeme, sarf malzeme, işçilikten kaynaklanacak tüm kusur, eksiklik ve noksanlıklar (kullanıcı hatalı hariç)ında geçici kabul tarihinden itibaren 2+5 yıl süre ile…sorumlu olduğu , 13. Maddesi Muayene, Kabul ve Ölçümler başlıklı 2. bendinde; İdare tarafından kesin kabul yapılmadığı müddetçe, yüklenicinin sorumluluğu ortadan kalkmaz, kesin kabul tarihine kadar idare tarafından yapılan tespitler, cezalar, ihtarlar, düzeltmeler, ilgilisine göre yüklenici firma olan…’a aynen yansıtılır ve bu işlerin yapılmasından ve kusursuz teslimden yüklenicinin sorumlu olduğu yine 16. Maddesi , İşin Kontrolü ve Kabul Edilmeyen İşler başlıklı bölümünde ; ortaya çıkan kusurlu ve noksan işler, iş verene bildirilecek ve iş veren tarafından verilecek makul bir sürede düzeltilecek ve düzeltilmesi mümkün olmayan kısımlar yüklenici firma tarafından sökülüp yeniden imal ve monte edilecek ve bu iş için yükleniciye herhangi bir ilave ücret ödenmeyecektir. Hükümlerinin yer aldığı anlaşılmıştır.
Davalı… Ltd. Şti. tarafından tanzim edilen 25.07.2018 tarihli 817,818,819,820 ve 821 seri numaralı Teknik Servis Teslim Tutanağı ile ; A2 Blokta, A-3 Blokta, C Blokta, D Blokta ve B blokta bulunan bütün FM200 yangın söndürme sistemlerinin montajlarının tamamlandığı, sistemlerin devreye alınıp, kullanıcı eğitimlerinin verildiğinin, Yine… Ltd. Şti. tarafından tanzim edilen muhtelif tarihli Teknik Servis Teslim Tutanakları ile de muhtelif mahallerdeki FM gazlı yangın söndürme sistemleri montajlarının tamamlandığı, sistemlerin devreye alınıp, kullanıcı eğitimlerinin verildiğinin tutanak altına alındığı görülmüştür.
….A.Ş ve …. Ltd.Şti. arasında akdedilen 10.07.2017 tarihli zeyilname ile devralınan 15.02.2017 tarihli Mekanik İşleri (A2 Blok ve A3 Blok) Sözleşmesi gereğince geçici kabul bakımından yapılan incelemesinde ; “Yapılan işin , gizli kusurlar ve tespiti test ve TC Sağlık Bakanlığı (İdare)nin ya da …t A.ş(İşveren)in kabulüne bağlı hususlar istisna olmak üzere, sözleşme ve eklerine uygun olduğu, Ek- de yer alan eksik, kusur ve arızaların geçici kabule engel olabilecek nitelikte olmadığı görülmüştür.” denilerek geçici kabul itibar tarihinin 25.12.2018 olarak kabul edildiği ve yangın söndürme sistemlerine ilişkin bir kesintinin söz konusu edilmediği anlaşılmıştır.
Sağlık Bakanlığınca işin kabulü aşamasında işin standartlara uygun olmadığının bildirilmesi üzerine gazlı söndürme sistemlerinin standartlara uygun ve tüplerin üzerinde belirtilen gaz miktarlarından olup olmadığının tespiti amacıyla,…A.Ş tarafından hazırlanan, Ağustos 2019 tarihli… Şehir Hastanesi FM200 Gazlı Söndürme Sistemi Tüpleri Kontrol Raporunda ; “22.08.2019 tarihinde… Şehir Hastanesinde, söz konusu gazlı söndürme sistemine ait tüplerin dolu olup olmadıklarının tespiti amacıyla saha ziyareti gerçekleştirildiği, toplam 121 adet FM200 temiz gazlı otomatik söndürme tüplerinin kullanıldığı , her tüpün ayrı ayrı tartıldığı, ölçülen değerlerin listelenip kayıt edildiği, tedarikçi/ üretici firma tarafından tüplerin üzerinde doldurulması gereken gaz miktarının yazıldığının gözlemlendiği ve tüp üzerindeki manometrelerin 15-25 BAR basınca ayarlandığı, manometreler söküldüğünde de aynı değeri gösterdiği, manometrelerin sürekli olarak 15-25 Basınçta duracak şekilde ayarlandığının gözlemlendiği , sahada tartılan tüplerin boş olduğu, içinde söndürücü gazın olmadığı, tamamen boş olan yangın söndürme tüplerinin manometre düzeneklerinin bozuk ve hileli göstergeler ile 25 bar basınca ayarlandığının tespit edildiği, belirtilmiştir.
… 27.08.2019 tarih ve…ev. Nolu ihtarnamesi ile; davacı şirket, davalı … işin ilgili raporlar ile ayıplı ve eksik yapıldığının tespit edildiği bildirilerek, sözleşme uyarınca ödenmiş toplam 236.000 € nun tebliğinden itibaren 3 gün içinde , hesaplarına ödenmesi talep edilmiş ve ihtarname 28.08.2019 tarihinde… Şti. ye tebliğ edilmiştir.
Davacı talebi üzerine…Bilirkişi Bölge Kurulu Bilirkişi listesinde kayıtlı makine mühendisi bilirkişi … İnan tarafından, … Noterliği nezaretinde yapılan inceleme neticesinde tanzim edilen 11.09.2019 tarih ve 33356 Y. numaralı tutanaktan; bilirkişi refakatiyle yapılan incelemede ; 121 ayrı tüpe ilişkin seri numarası, tüp kapasitesi ve etiket yazılı gazı miktarı ile tartılan toplam ağırlıklarının tablo halinde listelendiği , yine 121 ayrı manometreden sadece 3 adedinin çalışır durumda olduğu, geriye kalan 118 manometrenin arızalı olduğu tespit edilerek, incelemeye ilişkin detaylı fotoğraflar da tutanak ekinde sunulmuştur.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık ; davacı ile davalı… LTd. Şti arasında imzalanan 12/06/2017 tarihli sözleşme uyarınca, davalılarının edimini eksik yada ayıplı olarak yerine getirip getirmediği , davacının süresinde gerekli ihbar da bulunup bulunmadığı , davacının eksik yada ayıplı ifa nedeniyle zarara uğrayıp uğramadığı, uğraması halinde zarar miktarı ile davalılar arasında organik bağ bulunup bulunmadığı ve bu nedenle tüzel kişilik perdesinin aralanması ile her iki şirketin zarardan sorumu tutulup tutulmayacağına ilişkindir.
Taraf delilleri toplanarak, mali müşavir bilirkişi vasıtasıyla, davalılara ait ticari defterleri üzerinde yaptırılan inceleme neticesinde hazırlanan 16.08.2021 tarihli raporda ; davalı şirketlere ait ticari defter ve kayıtlarının incelenmesinde, davalı taraflara ait 2017-2018-2019-2020 yıllarına ait yıl sonu mizanlarında taraflar arasında bakiye borç ve alacak kayıtlarına rastlanmadığı, ancak … çalışanlarının … firmasına geçtiği yönündeki davacı iddiası nedeniyle dosya içerisindeki … kayıtlarında,…firmasında çalışan … 23/01/2018 tarihinde bu firmadan ayrıldığı ve 29/05/2018 tarihinde … firmasında işe başladığı, … 10/01/2019 tarihinde … ayrıldığı, 25/03/2019 tarihinde Alptekin firmasında işe başladığı,…10/09/2017 tarihinde… ayrıldığı ve 20/11/2017 tarihinde…firmasında işe başladığı, işe çıkış ve giriş tarihleri arasında boşluklar olduğu, yine davacı firmanın tarihi belli olmayan geçici görevlendirme formunda …ün başlangıç tarihi 07/08/2019, dönüş tarihi 07/10/2019 olan Alptekin personelinin… Hastanesinde geçici olarak görevlendirildiğine dair yazının bulunduğu ve dosya ekinde olduğunun tespit edildiği , davacı firma ile dosya kapsamında ihtilaf bulunmayan faturaların düzenlendiği ve davacı tarafından davalılara ödendiği ve herhangi bir alacak borcu kayıtlı olmadığının tespit edildiği bildirilmiştir.
Yine Mahkememizce makine mühendisi, mali müşavir ve nitelikli hesaplama uzmanından oluşturulan bilirkişi heyetinden 04.08.2022 tarihli rapor alınmıştır. Bu rapoda ; Davalı… ..Ltd. Şti ile davacı Mekatronik …A.Ş arasında imzalanan 12.06.2017 tarihli sözleşmenin ,… FM 200 Gazlı Yangın Söndürme Sisteminin 57 ayrı hacim için mekanik ve elektronik bölümü hazırlanması ile montaj ve işçiliğinin davalı… tarafından 236.000,00€ (KDV dahil) olarak anahtar teslimi götürü bedel üzerinden tesisine / yapımına ilişkin olduğu , davalı…. Ltd. Şti tarafından işin büyük oranda malzeme teslimi ile montajının sağlandığı, işin devamı aşamasında …Mühendislik tarafından malzeme temini sağlandığı ve bunun yanı sıra teknik servis teslim tutanaklarından her iki davalı şirketin gazlı söndürme sistemlerinin montajlarını tamamlayarak sistemleri devreye aldığı ve kullanıcı eğitimi verdiğinin anlaşıldığını , davalının , yangın söndürme sistemi tesis edilecek binaya ait oda hacimlerine ilişkin hesaplama ile tespit ettiği tüp içinde olması gereken gaz ağırlığına teklif formunda yer verdiği halde , dava konusu iş kapsamında her bir hacim için kaç kg gaz içeren yangın söndürme seti verdiğinin belirsiz olduğunu , teslim formunda tüplerin ayrı ayrı tartılarak teslim edildiğine dair belge veya ibarenin bulunmadığı , ancak yangın tüpleri silindirleri üzerinde silindir dara ağırlığı ile gazın ağırlığının yazılı olduğu bir etiketin bulunduğunu ve etikete gaz miktarının yazılı olduğunu , fakat etiket üzerinde yazılan ağırlığın teslim alan tarafından tartılarak kontrol edildiğine dair bir belgenin bulunmadığını , aradan geçen zaman içinde 22.08.2019 tarihinde FM200 temiz gazlı otomatik söndürme sistemi tüplerine ilişkin yaptırılan özel inceleme neticesinde, sistemde yer alan 121 tüp için, her bir tüpün ayrı ayrı tartılarak kontrolü sonucunda, tartılan tüplerin ağırlığının etikette yazan ağırlık kadar olmadığı , dara ağırlığının nazara alındığında tüplerin boş olduğunun ve tüplerin içinde söndürücü gazın olmadığının anlaşıldığını , yine tüp üzerindeki manometrelerin sökülmesi neticesinde, manometrelerin 15-25 bar basınç değerini sabit olarak gösterdiği , manometrelerin bu şekilde özel olarak ayarlandığının tespit edildiğini, bu durumun ayrıca T.C… Noterliğinin 11.09.2019 tarihli teknik bilirkişi incelemesi neticesi düzenlenen noter tutanağı ile de, tüplerin boş olduğunun ve 118 adet manometrenin arızalı olduğunun ortaya konduğunun, ortamın basıncını ölçmek için kullanılan manometrelerin yerinden sökülüp atmosfer basıncına getirildiğinde, üzerinde 0 bar göstermesi gerekirken dava konusu tesisattaki 25 bar basınç altında çalışan yangın tüplerinden sökülen manometrelerin 15-25 bar olarak görülen ibrenin 0 bar a düşmesi gerekir iken , manometre göstergelerinin 15-25 bar olarak sabit değerde takılı kalmış olmasının, manometrelerin tüpler boş olsa bile bu basıncı göstermesi yönünde özel olarak ayarlandığının , ayrıca farklı bloklarda yer alan, tamamı birbiri ile bağlantılı olmayan 121 tüpün birden boş olarak tespit edilmesinin, sistemde olası bir kaçak olduğundan ziyade tüm tüplerin boş olarak montajının sağlandığını , tüpleri teslim alma işleminin de tüplerin tek tek tartılarak yapılmadığından durumun farkına varılamadığı, bu hususta random seçim yapılarak tüp ağırlıklarının da kontrol edilmediğini gösterdiğini , sistemde kaçak olması durumunda, ortama yayılan ses ile selenoid vanaların devreye girmesi sonucu fark edilebilecek iken böyle bir kaçak tespitinin de sistemde söz konusu olmadığını, ayrıca birbirinden bağımsız şekilde basınçlı kap niteliğindeki yangın silindirlerinden bir veya birkaçında oluşabilecek kaçak sızıntı durumunun fark edilmemesi durumu, tüm tüplerin içinin boşalmasına sebebiyet vermeyeceğinin tespit edildiği belirtilerek;, 12/06/2017 tarihli sözleşme uyarınca davalının edimini eksik ve ayıplı olarak yerine getirdiğini, davacının bakım , koruma eksiklik ve ihmalinden söz edilemeyeceğini, davacının, durumdan haberdar olur olmaz ayıp ihbarında bulunduğu , davacının, sözleşme bedelini süresinde tam olarak ödemiş olmasına rağmen eksik ve ayıplı bir şekilde, mal ve hizmet aldığından zararının söz konusu olduğu ve taraflar arasındaki sözleşme gereğince, … Bölge Hastanesi FM200 Gazlı Yangın Söndürme Sistemi ( A-B-C-B-D Blok) 57 oda, 57 ayrı hacim için ayrı ayrı alan ve yükseklik ölçümümün yapılarak, söndürücü gaz miktarının ve FM 200 tüp kapasitesinin hesaplandığı , her bir hacim için tüp kontrol vanası, manuel tetikleme ünitesi, manometre, boşaltma hortumu, duvar aparatı vs. ekipman ile sistemin malzeme ve montajının sağlandığı, sözleşmenin ağırlığını basınçlı kap niteliğindeki yangın söndürme tüpleri ile içindeki gaz miktarının oluşturduğunu , geriye kalan borulama sistemi için gerekli borulama, sistemin kontrolü ile devreye girmesini sağlayacak elektronik kontrol ünitesi ve birlikte montajının sağlandığından, bu işlerin gerçekleşme oranının( götürü bedelli) sözleşmenin % 25 oranında tamamlandığını gösterdiğini , ancak tüpler içinde söndürücü gaz olmadığı ve manometreler bozuk olduğundan, bu kısımların (götürü bedelli) sözleşmenin % 75 i oranında eksik olarak ifa edildiğini gösterdiğini, davalı yanca içine gaz konulmadan, manometre göstergeleri ile tüp içinde basınç var gibi gösterilen tüplerin anılan mahalde tesis edildiği tartışmasız olup, manometrelerin kullanılamaz durumda olmasına rağmen tüplerin ve vanaların kontrol edilerek yeniden kullanılabilecek durumda olabilme hususu göz önüne alındığında, sözleşme kapsamında ödenenin % 75 oranında iadesinin gerektiği, bu aşama da borulama sistemi, duvar aparatları ile elektronik devre ile kontrol panelinin eksik/ arızalı/ hatalı olduğuna dair bir tespit bulunmadığından, mekanik tesisatın yeniden doldurulacak tüpler ile kullanılabileceği, tüm manometrelerin ise değiştirilmesi gerektiği nazara alındığında; davacının sözleşme bedelinin ancak % 25’lik kısmından sorumlu olduğu, davalı yanın eksik ve ayıplı imalatı nedeniyle tahsil ettiği sözleşme bedelinin %75’lik kısmını iade etmesi gerektiği, buna göre ( Sözleşme kapsamında yapılan işin yüzdesi serbest piyasa da % 50 söndürücü gaz bedeli, % 35 borulama ve montaj, % 5 proje ve hesaplama, % 10 müteahhit karı olup) ödenen iş bedelinin (TL olarak ödendiği ve TL olarak davada iadesi talep edildiğinden) 1.284.418,08 TL x % 75 = 963.313,56 TL sinin iadesi gerektiğinin hesap ve tespit edildiği belirtilmiştir. Ayrıca davacının davalılar arasında organik bağ bulunduğuna dair iddiasını ispat yönünde maddi olgular olarak 7 kalem halinde açıklamalarda bulunduğu , bu açıklamaları ve sunduğu deliller incelendiğinde; davalı firmaların hissedarlarının kardeş oldukları, davacı ile… Şti adına görüşmeleri yapan …’ın davalı… Şti.nin çalışanı olduğu ve davacı tarafından… Şti. den alınacak ürünler için e- posta görüşmelerini… Şti.nin ismi geçen bir e-posta adresi üzerinden yaptığı, …’ın bir e-posta yazışmasında ” çek (… Medikal ) firmamız adına kesilecektir.” ifadesini kullanarak… Şti. adına da işlem yaptığı, yine sözleşme konusu malzemelerin % 90 nı… Şti. Den alındığı halde kontrol için gelen elemanların… Şti. nin elemanları olduğu… Şti. nin bir çok çalışanının ….ne geçiş yaptığı, …. tarafından davacıya satılan tüm yangın söndürme tüplerinin… Şti. anteti taşıdığı ve… Şti.nin internet sitesine girilmeye çalışıldığında sitenin açılmayıp doğrudan ….nın internet sitesine gönderme yaptığı ve bu sitenin sayfasının açıldığı ileri sürüldüğü ve dosya kapsamında 16.08.2021 tarihinde mali müşavir bilirkişi Hüseyin Sedef tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda ,davacının… Şti. çalışanlarının… firmasına geçtiği iddiası ile ilgili dosya içerisindeki …’dan gelen dokümanlarda örnekleme olarak inceleme yapıldığı ve davalı şirketler arasındaki personel geçişlerinin örnekleme olarak gösterildiği, diğer yandan davalı şirketlerin aynı holding bünyesinde yer alan kardeş şirketler oldukları hususunda davacı tarafça sunulmuş bir delil dosya kapsamında bulunmadığı bildirilmiştir.
Davalı… vekilinin rapora karşı ; sözleşme kapsamında yapılan işin malzeme tedarikine ilişkin olup yapım işine dair bir taahhüdünün bulunmadığı, ürünlerin eksik teslimine dair bir belge ve bilginin bulunmadığı gibi tam teslimi ile montajının eksiksiz yapıldığı ve faturalandırılma yapılarak davacı tarafından ödemelerin gerçekleştiğini , asıl işveren ile davacı arasındaki sözleşmenin tarafı olmadıklarını , noter vasıtasıyla yaptırılan yada bilirkişiler vasıtasıyla yaptırılan tespitlerin müvekkilini bağlamadığı ve geçerli olmadığının , dava dilekçesiyle haberdar oldukları ve itiraz ettiklerini , süresinde bir ayıp ihbarının bulunmadığını , ünitelerin teslim ve montajından sonra ne şekilde kullanıldığı veya muhafaza edildiğinin belli olmadığını , kullanım hatası neticesinde söz konusu durumun ortaya çıkmış olabileceği , sözleşmeye uygun tam teslimden yıllar sonra eksik ve ayıp ihbarının kabulünün mümkün olmadığını , yine davalı şirketlerin ayrı tüzel kişilik oldukları ve aralarında hukuki yada ticari bir ilişkinin bulunmadığını organik bağ iddiasını kabul etmediklerinin belirterek, itiraz etmiştir.
Yine diğer davalı … vekili ; taraflar arasındaki sözleşmenin tarafı olmadıklarının sadece 2-3 odalık bölüm için davacının cüzi bir malzeme alındığı ve bu malzemenin teslimine ilişkin teknik servis teslim tutanağından malların kullanıma hazır olduğu davacı tarafından kontrol edilerek kabul edilmiş , ayrıca bu malzemenin teslimde itibaren , onlarca taşeronun çalıştığı şantiye sahasında ne şekilde muhafaza edildiği , tüplerde oynama yapılıp yapılmadığı hususu tartışmalı olup bilirkişi raporunun bu yönüyle kabulü mümkün olmadığını ,noter marifetiyle veya bilirkişiler vasıtasıyla haricen yaptırılan tespitlerin kendilerinin bağlamadığını , satım konusu ürünlerin davacıya eksiksiz ve ayıpsız bir şekilde sağlam / çalışır vaziyette ve ağırlık tartımı yapılar teslim edildiği belirtilerek, itiraz etmiştir.
6100 sayılı HMK nun 401. Maddesi 1. Bendinde; Henüz dava açılmamış olan hâllerde delil tespiti, esas hakkındaki davaya bakacak olan mahkemeden veya üzerinde keşif yahut bilirkişi incelemesi yapılacak olan şeyin bulunduğu veya tanık olarak dinlenilecek kişinin oturduğu yer sulh mahkemesinden istenebileceğinin , 2 bendinde ; Noterlerin, 18/1/1972 tarihli ve …sayılı Noterlik Kanunu uyarınca yapacağı vakıa tespitine ilişkin hükümlerin saklı olduğu belirtilmiştir. Bu kapsamda davacının vakıa tespiti niteliğinde olan durum ve ayıp tespitinin noter huzuru ile teknik bilirkişi marifetiyle yaptırılmasında hukuka aykırı bir durumun bulunmadığı , anlan yasa hükmü kapsamında geçerli sayılan noter huzur ile teknik bilirkişice yapılan durum tespiti , yani eksik ve ayıplı olduğuna dair tespit raporu , ayıp iddiasının iddia ve ispatına elverişli resmi nitelik belge olup kabul gerektiği , yine yangın söndürme sistemleri alanında akredite kuruluş olan ve Sağlık Bakanlığı ilgili birimince kabul gören kontrol raporunda da tüplerin ayıplı durumları tespit edildiğinden , yine işin asıl işverene teslimi nedeniyle dava tarihi itibariyle mahallinde keşif yapılmasının davanın çözümünde ve rapor tanzimine bir faydası bulunmayacağı nazara alınarak , mahkememizce teknik bilirkişiler ve hesap bilirkişinde dosya kapsamı vede bu raporlar ile yapılan tespitler nazara alınarak teknik değerlendirme istenmiş ve heyettçede bu tespitler nazara alınarak teknik değerlendirme yapılmıştır. Bu nedenle hazırlanan rapor, kanun , sözleşme ve teknik hususlara uygun olup hüküm kurumaya elverişli olduğu nazara alınarak, davalılar vekillerinin yeniden rapor alınması talebinin reddine karar verilmiştir.
Davalı… vekili yeniden rapor alınması talebinin reddi üzerine ; dosyada alınan rapor yeterli değildir, yokluğumuzda Noter huzuru ile alınan teknik bilirkişi raporu delil vasfında değildir, mahkemenin görevlendirdiği teknik bilirkişilerde bizzat tüpleri görmemişlerdir, 2017 yılında teslim edilen tüplerle ilgili herhangi bir ihbar bulunmamaktadır, bu hali ile dosyadaki rapor yetersizdir, yeniden rapor alınması talebimiz haksız ve gerekçesiz reddedilmiştir, adil yargılanma hakkımız kısıtlanmıştır, bu nedenle davanın reddini talep ettiğinin bildirmiştir.
Tüm dosya kapsamı , dava ve cevaplar , davacı ile … arasındaki teklif formu ile imzalanan sözleşme içeriği ile diğer davalı Alp Tekinin bu sözleşme kapsamında sözleşme tarafı olmadığı halde, doğrudan davacı ile iletişime geçerek, gerek eksik malzeme, gerekse de montaj ve teknik servis hizmetlerini vermesi ve şirketlerin tek ortak ve temsilcilerinin kardeş olmaları yanında aynı kişilerin her iki şirket için çalıştırılmaları, her iki şirket adına hareket eden ve sözleşmeyi davalılar yönünde takip eden yazışmaları yapan proje müdür … olması hususları birlikte değerlendirildiğinde, bu sözleşmenin örtülü olarak diğer tarafının da Alp Tekin firması olduğu anlaşılmakla , sözleşmeye aykırılık nedeniyle oluşan zararda her iki şirketin de sorumlu olacağı kabul edilmiştir. Yine tarafları bağlayacağı kabul edilen sözleşmenin, malzeme ve motajı içerdiği , bu haliyle TBK 470 vd düzenlenen eser sözleşmesi niteliğinde olduğu , eser sözleşmelerindeki eksik ve ayıbın düzenlendiği 477. Maddesinde, açık ayıplarda teslim ile yüklenicinin sorumluluktan kurtulacağı ancak gizli ayıplardan kurtulamayacağı, gizli ayıpların öğrenilmesi halinde gecikilmeden yükleniciye ihbarı gerekeceği , aynı kanunun 474. Maddesi gereğince de, iş sahibini işin kontrol aşamasında gerektiğinde yetkili kurum ve kuruluşlarda durum tespitini içeren rapor alabileceği nazara alınarak, dosyamızda, davacının işi 25.07.2018 tarihinde teknik servis tutanaklarına göre teslim aldığı , her bir tüp için içindeki gazın tartılarak kontrol edilip teslim alındığına dair bir tutanağın bulunmadığı, ancak teslimde tüplerin üzerindeki etikette içindeki gaz miktarın yazılı olduğu görülmüş ise de bilirkişilerce bu ayıbın gizli ayıp niteliğinde olduğu belirtildiği gibi sözleşmenin 4.Maddesinde; söz konusu işin teknik şartname ve normlara , bu iş için verilecek proje ve şartnamelere uygun olarak gerçekleştirileceği, yine 6.3 maddesinde; idare tarafından malzemelerin onaylanmasında birinci derecede sorumlu olunduğu hükmü ile sözleşmenin 11. Maddesinde , işin tamamında, malzeme ve işçilikten kaynaklanan tüm kusurlardan , eksiklik ve noksanlıklarda geçici kabul tarihinden itibaren 2+5 yıl süre ile Akgrup’un sorumlu olacağının yani garanti ettiğinin kararlaştırıldığı, ayrıca sözleşmenin 13.2 maddesi gereğince , idare tarafından kesin kabul yapılmadığı müddetçe, yüklenici sorumluluğunun ortadan kalkmayacağı, kesin kabul tarihine kadar idare tarafından yapılan tespitler, cezalar, ihtarlar, düzeltmeler, ilgisine göre yüklenici firma olan…’a aynen yansıtılacağı ve bu işlemlerin yapılmasında ve kusursuz tesliminde yüklenicinin sorumlu olacağının kararlaştırıldığı hususları birlikte değerlendirildiğinde; tüplerde sözleşme ve teklif formu , şartname ve bu iş ilişkin normlar göre bulunması gereken miktarda gazın olmadığı , bu durumun Asıl İşverenin işi kabulü aşamada yapılan incelemeler neticesinde ortaya çıktığı , gizli ayıp niteliğinde olduğu , davacı tarafında gerekli bilirkişi incelemeleri yaptırılarak raporların alındığı , testlerin yaptırıldığı ve bu süreç içinde makul sürede ayıp ihbarını davalıya noter vasıtasıyla bildirdiği , gibi süresinde ayıp ihbarında bulunulmasa dahi sözleşmenin 11. Maddesi gereğince davalıların 5 yıllık garanti taahhüdü bulunduğu ve bu garanti süresinin ihbar ve dava tarihi itibariyle dolmadığı , bu nedenle de ayıp öneline uyulmasına da gerek olmadığı , davalıların işin eksik ve kusurlu tesliminde sorumlu oldukları kabul edilmiştir. Yine bilirkişilerce işin fiyatını etkileyen en önemli kısmının tüpler içindeki gaz olduğu ve bunu doldurularak eksiğin giderileceği , bu gaz bedeline isabet eden ve ödenen bedelin davacıya iadesi gerektiği, ayrıca manometrelerin göstergeleriyle oynandığından ayıplı oldukları ve bu iki hususun götürü bedelli işin %75 ine denk geldiği hesap edilerek, davalıların, davacıya iade etmeleri gereken bedelin sözleşme bedeli dolar üzerinde belirlenmiş ise de , davacı ödemeleri TL üzerinde olduğu gibi dava dilekçesinde TL olarak talep edildiğinden , ödenen (1.284.418,08 TL x % 75 =) 963.313,56 TL nin iadesi gerektiği , ihtarname ile davalıya üç günlük önel verildiğinden temerrütün ihtarnamenin tebliği tarihi 28.08.2019 da itibaren üç günlük sürenin bitimi 01.09.2019 da gerçekleştiği anlaşılmakla , bu tarihten itibaren avans faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsili yönünde karar vermek gerekmiş aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KABULÜ İLE; 963.313,56-TL’nin temerrüt tarihi olan 01.09.2019 tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesinde belirtilen şekilde değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-Alınması gereken 65.803,95-TL harçtan, peşin alınan 5.977,13-TL peşin harç, 10.473,86-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 49.352,96-TL’nin davalılardan müteselsilen alınarak hazineye irad kaydına,
3-Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden AÜT gereğince 123.964,49-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama gideri olarak 54,40-TL başvurma harcı, 5.977,13-TL peşin harç, 10.473,86-TL ıslah harcı, 7,80-TL vekalet harcı, 244,65-TL posta ve tebligat gideri, 3.750,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam ‬20.507,84‬-TL’nin davalılardan müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine,
5-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen tutarı karşılığı arabulucu ücreti olan 1.320,00-TL’nin davalılardan müteselsilen alınarak hazineye gelir kaydına,
6-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,

Dair, taraf vekillerinin yüzlerine karşı oy birliği ile verilen karar, tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde… Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere , açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2022
Başkan 35173
¸
Üye …
¸
Üye …
¸
Katip 2…