Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/734
KARAR NO : 2022/468

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM : … …
KATİP : … …

DAVACI : … – …
VEKİLİ : Av. … ..
DAVALI : … – …

DAVA : Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 31/12/2019
KARAR TARİHİ : 10/06/2022
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 10/07/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kooperatif Aidat Borcundan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP : Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkilinin davalı kooperatife 10.01.2004 tarihinde peşin ödemeli üye olduğunu ve karar defterinde 44 sıra no ile kayıt edildiğini, 13 Ocak 2004 tarihli … Noterliğince onaylı 1.. yevmiye numaralı tasdiki ile üyeliğinin … ada, 7 parsel üzerinde … kat… numaralı daire olarak tescil edildiğini, müvekkilinin peşin bedel ödemeli üyelik şartlarını yerine getirerek 10 Ocak 2004 tarihinde … nolu tahsilat makbuzu ile 26.500,- TL’yi nakden ödediğini, …nolu karardan anlaşıldığı üzere inşaat bitim tarihi olan 2004 yılı sonuna kadar ve kooperatifin devamı süresince davacının aidat ödemeyeceğinin, sadece kombi, elektrik ve su saatlerinin davacı tarafından takılacağının, konutun süresinde teslim edilmemesi halinde rayice göre kira ödeneceğinin kararlaştırıldığını, ancak 2012 yılına kadar çeşitli bahanelerle karar defterinde belirtilen şartların yerine getirilmediğini ve peşin satışlı üyelik alan kişilerden şerefiye, ruhsat harcı, alt yapı ve çevre düzenlemesi gibi adlar altında usulsüz olarak ödemeler talep edildiğini, müvekkilin istemeyerek de olsa 02.12.2012 tarihli protokolü imzaladığını ve istenen 17.500,- TL’yi de kooperatife ödediğini, söz konusu protokolün 3. Maddesinde konutun 1 ay içerisinde iskanı alınarak teslim edileceği, aksi halde 17.500,- TL’nin gecikme farkı ile ve peşin üyelikte belirtilen kiranın ödeneceği ifade edildiği halde protokolde imzaları bulunan kooperatif başkanı ve yapı müteahhidi tarafından dairenin müvekkil adına tescil ve teslim edilmediğini, bunun üzerine… ncı Noterliğinden 21.06.2013 tarihli, … yevmiye nolu ihtar çekilerek 17.500,- TL yasal faizi ile birlikte ve 102 aylık kira bedeli karşılığı 61.200,- TL ödenmesi kooperatif yönetimine ihtar edilmesine rağmen ödenmediği gibi, 80.000,- TL aidat borcu olduğunun ihtar edildiğini, müvekkil peşin ödemeli üye iken 80.000,- TL’yi ödemediği için kooperatif yönetimi tarafından ihraç edildiğini ve 23.06.2017 tarihli genel kurulda onaylanarak ihracın kesinleştiğini, kooperatife olan güvenini kaybettiği için ihracın iptali davasını açmadığını ve ödediği toplam 44.000,- TL’nin güncelleştirilmiş bedelinin ödenmesi için bu davayı ikame etme lüzumunun hasıl olduğunu ileri sürerek fazlaya dair hakları saklı kalmak üzere 44.000,- TL’nin denkleştirici adalet ilkesi gereği yöntemince güncelleştirilmiş bedelinin şimdilik 20.000,- TL’sinin muacceliyet tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte iadesine karar verilmesini dava ve talep etmiş, davacı vekili yargılama sırasında bilirkişi raporu doğrultusunda davayı ıslah etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligata rağmen davaya cevap vermemiştir.
H U K U K İ N İ T E L E N D İ R M E – G E R E K Ç E :
Dava, kooperatifin ortağı olan davacıya konut verilememesi ve üyelikten haksız olarak ihracı nedeniyle kooperatife ödediği peşin ödemeli üyelik aidatının denkleştirici adalet ilkesi gereği güncelleştirilmiş bedelinin davalı kooperatiften tahsili istemine ilişkindir (1163 s.K. m.10, 16, 51, 53).
S.S. Altın Armoni Konut Yapı Kooperatifinin ana sözleşmesi, genel kurulu kararları ve yönetim kurulu kararları, kooperatif kayıtları, ihtarname örneği ve diğer belgeler ile…no lu soruşturma dosyası ve bilirkişi raporları dosyada mevcuttur.
Davacının kooperatif üyesi olduğu, 23.06.2017 tarihinde yapılan Genel Kurulda alınan kararla üyelikten ihraç edildiği, çıkma payının nakden kendisine ödenmesini talep ettiği konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. İhtilaf; davacının kooperatiften çıkma payı alacağı olup olmadığı ve miktarı konusundadır.
1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’nda kooperatiflerin kuruluşu, üye yapısı, ilk genel kurul oluşumu, yönetim kurulu, denetim kurulu ve kooperatifler hukukuna hakim olan temel ilkeler ayrıntılı şekilde düzenlenmiştir. Kooperatifler Kanununun 10. Maddesinde ortaklığın sona ermesi ve ortaklıktan çıkma serbestisi ile tazminat hakkı düzenlenmiştir. 16. Maddede ortaklıktan çıkarılma esasları, 17. Madde de kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakla hesaplaşma sırası ve yükümlülükler düzenlenmiştir. Yapılan düzenleme uyarınca; kooperatiften çıkan veya çıkarılan ortakların kendilerinin yahut mirasçılarının kooperatif varlığı üzerinde hakları olup olmadığı ve bu hakların nelerden ibaret bulunduğu anasözleşmede gösterilir. Bu haklar, yedek akçeler hariç olmak üzere, ortağın ayrıldığı yıl bilançosuna göre hesaplanır. Kooperatifin mevcudiyetini tehlikeye düşürecek nitelikteki iade ve ödemeler, anasözleşmede daha kısa bir süre tespit edilmiş olsa bile genel kurulca üç yılı aşmamak üzere geciktirilebilir. Bu durumda kooperatifin muhik bir tazminat isteme hakkı saklıdır. Çıkan veya çıkarılan ortaklar ile mirasçılarının alacak ve hakları bunları istiyebilecekleri günden başlıyarak beş yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Dosya üzerinde bilirkişi marifeti ile inceleme yapılmıştır.
30/11/2020 tarihli kooperatifçi bilirkişi Kamil Yılmaz’dan aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “Yukarıda sunulan tespit ve değerlendirmeler dikkate alındığında; Davanın, kooperatif ortaklığından çıkarılma nedeniyle ortaklığın sona ermiş olmasından kaynaklı olarak davacının, ödenmiş aidatları geri isteme davası olduğu,
Davacının 2004 yılında peşin ödemeli ortak yapıldığı ve ortaklık şartlarını yerine getirdiği, yönetim kurulu tarafından 2004 yılı. sonunda konutun teslim edileceğinin taahhüt edildiği ancak uzun süre teslim edilmediği; davalı kooperatif başkanı, davacı ve müteahhit arasında 02.10.2012 tarihli protokol imzalandığı ve davacının bu protokolün gereklerini de yerine getirdiği, ancak konutunun yine teslim edilmediği ve 2014 yılında yönetim kurulu tarafından verilen yetki ile davacıya tahsisli konutun, arsa sahiplerinin borcunu ödemek amacıyla müteahhit tarafından başka bir kişiye satıldığı,
Davalı kooperatifin davacıyı üyelikten çıkarma kararının yerinde olmadığı, ancak davacının itiraz etmemesi nedeniyle çıkarılmasının kesinleştiği,
Davacının çıkarılmasının 2017 yılında kesinleşmesi nedeniyle, kooperatif ana sözleşmesinin 15 nci maddesi ve yerleşik … kararları gereğince 2017 yılı genel kurulunun yapıldığı ve bilançonun kabul edildiği 24.02.2018 tarihinden bir ay sonra 25.03.2018 tarihinde alacağın muaccel ve yasal faizi ile birlikte istenebilir hale geldiği, 31.12.2019 dava tarihi itibariyle davacının ödediği aidatları isteme hakkının olduğu,
Davalı kooperatifin ortaklar defterindeki kayıtlara göre davacının 52.000,- TL ödemesinin bulunduğu, 2017 bilançosuna göre davalı kooperatifin 2017 yılı gelir gider farkı (4) olduğundan davacının ödemelerinden mahsup edilecek gider payı bulunmadığı” rapor edilmiştir.
09/02/2021 tarihli kooperatifçi bilirkişi Kamil Yılmaz’dan aldırılan bilirkişi ek raporunda özetle; “Kök raporumuzdaki tespit ve değerlendirmelerimizde bir değişiklik bulunmadığı ve davanın konusunun ORTAKLIĞI SONA ERENLERLE HESAPLAŞMA olduğu, eğer sayın mahkeme farklı kanaatte ise,… kararınmda belirtilen 5 aşamalı formülle tazminat hesaplaması yapılabilmesi için, bilirkişiliğimizle birlikte gayrimenkul değerleme uzmanı bir bilirkişinin de görevlendirilmesi gerektiği” rapor edilmiştir.
Tarafların beyan ve itirazları doğrultusunda önceki bilirkişiye bir de inşaat mühendisi eklenmek suretiyle bilirkişi heyeti oluşturularak rapor aldırılmıştır.
17/05/2021 tarihli İnşaat Mühendisi …dan aldırılan bilirkişi raporunda özetle; “Dava konusu taşınmazın bulunduğu yeri, mevkii, alanı, taşınmazın bulunduğu yerin ana yola ve ulaşım merkezlerine olan mesafesi parsel üzerinde bulunan binanın halihazır durumu, yapımında kullanılan malzeme ve işçiliğin kalitesi, yıpranma payı, büyüklüğü ve kullanım alanı, … rayiçleri, getirebileceği yıllık gelir, civarda emsal olabilecek gayrimenkullerde yapılan araştırma sonucu elde edilen serbest alım satım değerleri, değerine etki eden tüm faktörler göz önünde bulundurularak; Dava konusu, …numaralı mesken vasıflı taşınmazın değerinin;
Keşif Tarihi (27/04/2021) itibariyle; 240.000- TL,
Peşin Aidat Ödemeli Üye Olarak Alındığı Tarih (10 Ocak 2004) itibariyle; 40.772- TL,
Dava Tarihi (31/12/2019) itibariyle; 177.222- TL Olabileceği,
Ortaklıktan çıkarılan ve çıkarılması kesinleşen davacının ödemelerinin, dava tarihi itibariyle …’ye göre güncellenmiş değerinin 171.S59,71 TL olarak hesaplandığı” rapor edilmiştir.
17/05/2021 tarihli İnşaat Mühendis…dan aldırılan bilirkişi ek raporunda özetle; “Dosya kapsamında bulunan bilgi, belge ve itirazların incelenmesi sonucu yapılan değerlendirmede hukuki durum belirlemesi ve delillerin nihai takdir ve değerlendirmesi Sayın Mahkemeye ait olmak üzere; önceki (Kök ve ek) raporlarımızdaki tespit ve değerlendirmelerimizde bir değişiklik bulunmadığı,
… sayılı dosyada bulunan belgelerin daha önce incelendiği ve 30.11.2020 tarihli kök raporun bu dosyadaki belgelere göre düzenlendiği, bu itibarla,… dosyasının yeniden incelenmesine gerek görülmediği,
Davacının ortaklıktan ayrılmasının kesinleştiği yıl (2017) bilançosu (1) bakiye verdiğinden, davacının payına düşen “genel yönetim gideri”nin bulunmadığı ve bu durumun kök raporda da belirtildiği,
Davacı peşin ödemeli ortak olduğundan, ortaklığından bu tarafa aidat hesaplamasının yapılamayacağı” rapor edilmiştir.

Bilirkişi raporu dosya kapsamına uygun olup, denetime elverişlidir. Bu nedenle hükme esas alınmıştır.
Somut olayda, davacı taraf davalı kooperatif tarafından peşin ödemeli ortak olarak kabul edilmiş ve aidat borcunu eksiksiz ödemiş olup davalı kooperatif tarafından kendisine konut tahsis ve tescil edilmesi gerekirken peşin ödemeli ortak değilmiş gibi kendisine aidat borcu çıkarıldığı ve davacı ödemeyince de üyelikten ihraç edildiği, davacının ihraç işlemine karşı dava açmayarak ödediği aidatın güncelleştirilmiş değerini istediği, davacının haksız bir şekilde davalı kooperatif üyeliğinden çıkarıldığı, anlaşılmaktadır.
Dosya içerisinde toplanan deliller, davacı tarafın kooperatif üyesi olduğuna ilişkin kayıtlar, davacının talebi, genel kurulu kararı, bilirkişi raporu ve tüm dosya içeriğine göre; davacının kooperatiften ihraç edildiği, ihraç tarihine kadar yaptığı ödemeleri talep etmekte haklı olduğu, davanın zamanaşımı süresinde açıldığı, davacının açmış olduğu davada ödediği bedelin denkleştirici adalet ilkesi çerçevesinde güncelleştirilmiş değerini istemekte haklı olduğu, ancak davalı kooperatiften avans faizi isteyemeyeceği gözetilerek davanın kısmen kabulüne bilirkişi tarafından hesaplanan 171.559,71-TL nın davalıdan dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının avans faizi işletilmesine ilişkin talebin ise reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
H Ü K Ü M : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE,
171.559,71TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Davacının avans faizi talebinin reddine,
2) Dava açılışında alınan 341,55 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 2.588,26 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 2.929,81 TL harcın alınması gereken 11.719,24 TL harçtan düşülmesi ile bakiye 8.789,43 TL harcın DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin DAVALIDAN ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) (a) Dava açılışında alınan 341,55 TL peşin harç ile yargılama sırasında yatırılan 2.588,26 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 2.929,81 TL harcın yargılama gideri olarak kabulü ile DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
(b) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 44,40 TL başvurma harcı, 1.850,00 TL bilirkişi ücreti, 300,00 TL posta gideri, olmak üzere toplam 2.194,40 TL yargılama giderinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 20.248,17 TL vekalet ücretinin DAVALIDAN ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, davacı vekilinin ve davalı kooperatif yetkililerinin yüzüne karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde …. Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.10/06/2022

Katip …

Hakim …

“Bu Evrak 5070 Sayılı Kanun Hükümlerine Göre UYAP Sistemi Üzerinden Elektronik Olarak İmzalanmıştır.”