Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/721 E. 2021/453 K. 18.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ Esas-Karar No: 2019/721 Esas – 2021/453
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2019/721 Esas
KARAR NO : 2021/453 Karar

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

HAKİM …
KATİP :….

DAVACI : ….
VEKİLİ : Av…..
DAVALI : 1- …….
VEKİLİ : Av. …..
DAVALI : 2- …….
DAVA : Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 27/12/2019
KARAR TARİHİ : 18/06/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 18/07/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacının 233 sayılı KHK hükümlerine tabi kamu iktisadi teşebbüsü olduğunu, … Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün hizmet binası ve işletmekte olduğu hava limanlarındaki temizlik hizmetlerinin piyasaya ihale yoluyla yaptırıldığını, … Çorlu Havaalanının temizlik hizmetlerinin 01.09.2008-31.12.2012 arasındaki dönemlerde davalı şirketler tarafından yürütüldüğünü, davalı bünyesinde … Çorlu Havaalanında çalışan dava dışı işçi …’ın kıdem tazminatı ve yıllık izin alacaklarının tahsili istemiyle dava açtığını, müvekkilin Çorlu …. İş Mahkemesinin 05.03.2015 Tarih, 2014 /141 Esas, 2015/ 126 Kararın kesinleşmesi neticesinde, …İcra Müdürlüğünün 2019/ 666 Esas Sayılı dosyasına 08.02.2019 tarihinde 14 807.67 TL ödemede bulunduğunu, davalılar ile imzalanan sözleşme ve ekleri teknik şartname ve özel şartnamelerde işçi alacaklarından sorumluluğa ilişkin düzenlemelerin yer aldığını, işçi alacaklarından davalıların sorumluluğu bulunduğunu ileri sürüp fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 12.096.19 TL nin ödeme tarihi olan 08.02.2019 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
CEVAP:
Davalı …San. Tic. ve San. Ltd. Sti. Vekili Cevap Dilekçesinde Özetle: Davanın zamanaşımı uğradığını, davanın reddi gerektiğini, mahkemenin yetkisiz olduğunu, davacının asıl işveren olduğunu, baştan beri işçinin işvereni olduğunu, işçinin kıdem tazminatı alacağından tek başına sorumlu bulunduğunu, 4857 Sayılı Kanunun 112. Maddesi gereğince kıdem tazminatından davacı kamu kuruluşunun sorumlu bulunduğunu, imzalanan sözleşmede sözleşmeye dahil giderler altında Kıdem tazminatı ihbar tazminatı yıllık izin ücreti alacağı ve diğer işçilik alacaklarının dahil edilmediğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte müvekkil şirket sorumlu olacaksa dava dışı işçinin kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacağından yalnızca kendi bünyesinde çalıştırdığı dönem süresince kazandığı alacaktan ve kamu kuruluşu ile birlikte Müteselsil olarak yarı yarıya sorumlu olacağını, dava dışı işçiye ödenen tutarın dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte talep edilebileceğini bildirip davanın reddin savunmuştur.
GEREKÇE:
Dava, davacı idare ile davalılar arasında yapılan hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalıştırılan işçilere davacı tarafından yapılan kıdem tazminatı ödemelerinin davalıdan tahsili için açılan rücuen tazminat isteminden ibarettir.
Her ne kadar davalı vekili yetki itirazında bulunmuş ise de; T.B.K’nun 89. maddesine göre para alacağından kaynaklı davada davacının ikametgahı mahkemesi de yetkili olduğundan talebin reddine karar verilerek yargılamaya devam olunmuştur.
Somut olayda, davalı … Ana Statüsü’nün 1. maddesi, ” Bu Ana Statünün amacı; 8.6.1984 tarih ve 233 Sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak ve söz konusu Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere. …. ( … ) adı altında teşkil olunan Kamu İktisadi Kuruluşu’nun hukuki bünye, amaç ve faaliyet konuları, organları ve teşkilat yapısı, müessese, bağlı ortaklık ve iştirakleriyle bunlar arasındaki ilişkileri ve ilgili diğer hususları düzenlemektedir.” hükmüne yer verilmiştir. …. adı altında teşkil olunan İktisadi … Teşekkülü’nün hukuki bünye, amaç ve faaliyet konuları, organları ve teşkilat yapısı, müessese, bağlı İktisadi … Teşekkülleri 233 Sayılı K.H.K.’de saklı tutulan hususlar dışında özel hukuk hükümlerine tabidirler ( 233 Sayılı K.H.K.. madde 4/2 ). Şu durumda davacı … İle davalılar tacir konumunda olduğundan mahkememiz yargılamada görevli durumundadır.
Somut olayda; Taraflar arasında hizmet alımına ilişkin sözleşme bulunduğu ve bu sözleşmenin fesih edilmiş olduğu, hizmet nezdinde çalışan dava konusu işçilerin kıdem tazminatından kaynaklı işçilik alacağının davacı tarafından ödendiği hususlarında anlaşmazlık bulunmamaktadır. Taraflar arasındaki anlaşmazlık; Davacı tarafından ödenen işçilik alacağından davalıların sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve davacı tarafından rücuen tahsilinin talep edilip edilemeyeceği noktalarında toplanmaktadır.
Ankara Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, Çorlu …. İş Mahkemesi, …İcra Dairesine müzekkere yazıldığı, cevapların dosya arasına alındığı görülmüştür.
02/04/2021 tarihinde bilirkişi …’ tan aldırılan Rapora göre; “Davacı kurum ile davacı şirketler arasında yardımcı işlerde hizmet alımı sözleşmelerinin imzalandığını, Mahkemenin; Davacı … Genel Müdürlüğü ile davalı şirketler arasında imzalanan sözleşmelerde işçi alacaklarından yüklenicilerin sorumluluğuna ilişkin düzenlemelerin yer aldığını; davacı işverenin ise işçi alacaklarından sorumlu olacağına dair hüküm bulunmadığını; davalıların, dava dışı işçinin davalı şirketlerde geçen çalışma süresine göre kendi dönemleriyle sorumlu olduğu, kanaatine varması durumunda; Davacının dava dışı işçi … ile ilgili … … . İş Mahkemesinin 05/03/2015 Tarih, 2014 /141 Esas – 2015/126 Karar sayılı ilamı gereğince İcra Müdürlüğü 2019/ 666 Esas Sayılı Dosyasına 08.02.2019 tarihinde yapmış olduğu toplam 14.807.67 TL’ nin, 11.946,41 TL’ sini, davalı …San. Tic. ve San. Ltd. Şti. ‘den 10.863.71 TL’ sini, davalı …Bina ve Tesis Yönetimi Özel Eğitim Dan. Ltd. Şti. ‘den 1.082.70 TL’ sinin Rücuen tazminini talep edebileceği kanaatine varıldığını” rapor ve beyan etmişlerdir.

Mahkememizce alınan bilirkişi heyeti raporunun usul ve yasa ile dosya kapsamına uygun, yeterli ve gerekçeli olduğu görülmüştür.
Alınan bilirkişi raporu diğer delillerle birlikte değerlendirildiğinde; Taraflar arasında yapılan … Çorlu Havalimanı Başmüdürlükleri/Havalimanı Müdürlükleri için çeşitli dönemleri içerir Temizlik Hizmeti İşine ait sözleşmelerin eki niteliğindeki Teknik Şartnamede yapılan işlerin özelliklerine göre, yüklenici ve işçilerin çalışma esasları belirlenmiş olup, teknik şartanamelerde ”Yüklenicinin istihdam ettiği sağlık personelinin İş Kanunu, SGK mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici, istihdam ettiği personelin 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklerden doğan tüm ekonomik ve sosyal haklarını yerine getirmekle yükümlüdür. Yüklenici, tarafından istihdam edilen personele ilişkin, herhangi bir sorumluluk ihale makamı olan …’ye yüklenemez.” denilmiştir.
Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6. maddesinde, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” hükmü bulunmaktadır.
Dava konusu olayda da, anılan madde hükmü uyarınca taraflar arasında alt işveren-asıl işveren ilişkisi mevcut olup, davacı asıl(üst) işveren, davalı (alt) işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak İş Kanunu’ndan kaynaklanan yükümlülükler nedeniyle müteselsilen sorumludur. Burada Kanundan kaynaklanan bir teselsül hali söz konusu olup, asıl ve alt işverenler, dış ilişki itibariyle (dava dışı işçiye karşı) müseselsilen sorumludurlar.
İç ilişkide (alacaklıya karşı müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki ilişkide) ise, bu husustaki nihai sorumluluğun hangi tarafa ait olduğu konusunda taraflar kendi aralarında sözleşme yapabilirler. Nitekim, TBK’nın 167. maddesinde “Aksi karşılaştırılmadıkça veya borçlular arasındaki hukuki ilişkinin niteliğinden anlaşılmadıkça, borçlulardan her biri, alacaklıya yapılan ifadan, birbirlerine karşı eşit paylarla sorumludurlar. Kendisine düşen paydan fazla ifada bulunan borçlunun, ödediği fazla miktarı diğer borçlulardan isteme hakkı vardır. Bu durumda borçlu, her bir borçluya ancak payı oranında rücu edebilir.” hükmüne yer verilmiştir. Yani, müteselsil sorumlulardan her birinin alacaklıya yapılan ifadan birbirlerine karşı genel olarak eşit paylarla sorumlu oldukları, ancak bunun aksinin kararlaştırılabileceği de açıkça belirtilmiştir.
Müteselsilen sorumlu olan borçlular arasındaki iç ilişkide, bu konudaki sorumluluğun tamamen borçlulardan birine ait olacağı yönünde bir sözleşme yapılmış ise, tarafların serbest iradeleri ile düzenlemiş oldukları sözleşme hükümleri kendilerini bağlayacağından, dış ilişkide kanundan doğan teselsül gereğince borcu ödemiş olan müteselsil borçlunun, ödediği miktarın iç ilişkide borcun nihai yükümlüsü olan borçludan rücuen tahsilini talep edebileceği kabul edilmelidir. (bkz. Yargıtay …. HD’nin 28.01.2014 tarih ve 2013/22286 E., 2014/2147 K; 25.02.2014 tarih ve 2013/23685 E., 2014/5067 K., sayılı ilamları ile Dairemizin 23.06.2014 tarih ve 3992 E., 4794 K.; 13.11.2014 tarih ve 9000 E., 7235 K; 30.10.2014 tarih ve 1137 E., 677 K; 26.10.2015 tarih ve 5859 E., 6854 K. sayılı ilamları)
Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin teknik şartnameler ekine göre taraflar serbest iradeleri ve ”Yüklenicinin istihdam ettiği sağlık personelinin İş Kanunu, SGK Mevzuatı ve diğer kanun ve mevzuatlarla belirlenen uygulamalar, tüm hak ve alacaklar bakımından muhatabı da sorumlusu da yüklenicidir. Yüklenici, istihdam ettiği personelin 4857 sayılı İş Kanunu ve ilgili yönetmeliklerinden doğan tüm ekonomik ve sosyal haklarını yerine getirmekle yükümlüdür. Yüklenici, tarafından istihdam edilen personele ilişkin, herhangi bir sorumluluk ihale makamı olan …’ye yüklenemez” denmek suretiyle işçilik alacaklarından yüklenicinin sorumlu olduğuna karar verildiği anlaşılmıştır.
Taraflar arasında kurulan sözleşmede yapılan yukarıda belirtilen düzenleme uyarınca, davacı taraf, İş Kanunu’ndan kaynaklanan sorumluluğunun gereği olarak, dava dışı işçilere ödemek zorunda kaldığı tazminatların tamamını davalı yüklenicilerden rücuen tahsilini istemekte haklıdır. Taraflar arasında kurulan sözleşme her iki taraf yönünden bağlayıcıdır (bkz. Yargıtay … HD’nin, 27/06/2013 tarihli, 2013/190 Esas, 2013/17701 Karar sayılı ilamı).
Somut olayda; davacı tarafından hizmet alım sözleşmesine bağlı olarak davalılar yanında çalışan işçinin kıdem tazminatı ve yıllık izin ödemelerinden kaynaklı rücuen tazminat konulu davanın açıldığı, yukarıda da ayrıntılı olarak açıklandığı üzere, taraflar arasında kurulan sözleşme ve ekleri uyarınca, davacı taraf, işçilik veya sosyal güvenlik hakları ve düzenlemeler kapsamında yapılacak her türlü ödemeden davalı tarafın sorumlu olduğuna yönelik sözleşme ve teknik şartnamede yapılan düzenleme nedeniyle yaptığı ödemeleri rücuen davalılardan talep etme hakkına sahip olup, müteselsil sorumluluk hükümlerine dayanarak yapılan ödemenin, taraflar arasında paylaştırılmasının talep edilemeyeceği, tüm sorumluluğun davalı şirketlere ait olacağı, dava dışı işçiye ödenmesi gerekli kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağının bilirkişi tarafından tespit olunduğu, taraflar arasındaki işin ticari olduğundan ödeme tarihi itibarıyla tespit olunan tutara talep gibi avans faizi yürütülmesi gerektiği, yargısal denetime elverişli hükme esas alınan raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerektiği anlaşıldığından aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.

HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜNE ,
10.863,71TL’nin davalı …ve Sanayi Ltd Şti’den,
1.082,70TL’nin davalı …Bina ve Tesis Yönetimi Özel Eğitim danışmanlık Ltd. Şti’den ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2) 492 sayılı Harçlar Kanunu uyarınca alınması gereken 816,06 TL harçtan, dava açılışında alınan 206,58 TL peşin harcın düşülmesi ile eksik alındığı anlaşılan 609,48 TL harcın davalıların sorumlulukları oranında 554,24 TL’ sinin davalı …Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi’ nden, 55,24 TL’ sinin davalı … ve Tesis Yön. Öz. Eğ. ve Dan. Ltd. Şti’ nden ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
3) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 5/A ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununun 18/A-13. maddesi uyarınca alınması gereken 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin, 16,34 TL’ sinin DAVACIDAN; 1.303,66 TL’ sinin davalıların sorumlulukları oranında 1.185,51 TL’ sinin davalı …Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi’ nden, 118,15 TL’ sinin davalı … ve Tesis Yön. Öz. Eğ. ve Dan. Ltd. Şti’ nden ALINARAK HAZİNEYE GELİR KAYDEDİLMESİNE,
4) Davacının yargılama sırasında yapmış olduğu 44,40 TL başvurma harcı, 650,00 TL bilirkişi ücreti, 95,50 TL posta gideri, toplamı 789,90 TL’nin davanın kabul oranı dikkate alınarak hesaplanan 780,12 TL’si ile dava açılışında alınan 206,58 TL peşin harç toplamından oluşan 986,70 TL yargılama giderinin davalıların sorumlulukları oranında 897,27 TL’ sinin davalı …Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi’ nden, 89,43 TL’ sinin davalı … ve Tesis Yön. Öz. Eğ. ve Dan. Ltd. Şti’ nden ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
5) Davacının yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 4.080,00 TL vekalet ücretinin davalıların sorumlulukları oranında 3.710,23 TL’ sinin davalı …Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi’ nden, 369,77 TL’ sinin davalı … ve Tesis Yön. Öz. Eğ. ve Dan. Ltd. Şti’ nden ALINARAK DAVACIYA VERİLMESİNE,
6) Davalı …Ticaret ve Sanayi Limited Şirketi’ nin yargılamada vekil ile temsil edildiği anlaşıldığından yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 149,78 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …. İnşaat Ticaret Ve Sanayi Limited Şirketi’ ne verilmesine,
7) Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider ve delil avansının HMK’nin 333. maddesi uyarınca karar kesinleştikten sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı Tarifesinin 5. maddesi dikkate alınarak YATIRANLARA İADESİNE,
İlişkin, davacı ve davalı … ltd.şt. vekillerinin yüzlerine karşı davalı Servis Grup’un yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/06/2021

Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim ….
✍e-imzalıdır