Emsal Mahkeme Kararı Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/321 E. 2021/110 K. 24.02.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T.C.
ANKARA
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
KARAR
ESAS NO : 2019/321 Esas
KARAR NO : 2021/110 Karar

T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R

Av. … – …
Av. … -…

DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 21/06/2019
KARAR TARİHİ : 19/02/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 02/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü:
TALEP :
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Organize Sanayi Bölgesinde bulunan yararlanıcısı…Metal Metroloji ve Kalibrasyon labaratuvarı olan…Metal Metroloji ve Kalibrasyon Laboratuvarına Ekipman temini için 23/02/2018 tarihinde ihaleye çıkması üzerine sadece davacı ve davalı firmanın teklif verdiğini, … Metal Metroloji ve Kalibrasyon Laboratuvarının 30/04/2018 tarihinde ihaleyi gerçekleştirerek davalı şirketin ihaleyi aldığını bildirdiğini, ihalenin sadece bir firmanın kazanmasına yönelik hazırlandığının bilgisine ulaşıldığını, ihale kuralları gereği teknik şartnamenin spesifik olamayacağını ve itiraz edebileceğini, ancak itirazlarının reddedildiğini, ihalenin … Kuralları çerçevesinde incelenmesinin gerektiğini, Prog kuralları çerçevesinde yaşanan durumun haksız rekabet oluşturulduğunu, davacı ve davalı şirkete fiyat listesi veren firmalara eşit fiyat verip vermedikleri hususunun sorulmasının ve celbinin gerektiğini, teknik şartnamenin tamamen… Mühendisliğin çalıştığı markalara yönelik hazırlandığını, aynı cihazların farklı marka ve iyi kalitede ürünleri varken zeyil taleplerine itibar edilmediğini, davacının ihaleden bir kaç gün önce tespit ettirilen spesifik markaları noterden onaylatarak ihalenin… Mühendislikte kalacağını teyit ettirdiğini ileri sürüp TTK, TBK, RKHK hükümleri gereğince davalının haksız rekabetinin tespiti ile oluşan haksız rekabet neticesinde davacı şirketin ihaleyi alamaması nedeniyle oluşan fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla, HMK 107 maddesi uyarınca şimdilik 30.000,00 TL maddi zarar ile 20.000,00 TL manevi zarar olmak üzere toplam 50.000,00 TL nin haksız fiil tarihi olan 30/04/2018 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte RKHK 58/2 maddesi uyarınca oluşan maddi zararın 3 katına kadar tazminata karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; Zamanaşımı itirazında bulunarak, dava konusu ihalenin Avrupa Birliği destekli bir ihale olup Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Rekabetçi Sektör Programı çerçevesinde hazırlandığını, ihale makamının Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olduğunu, dava konusu ihalenin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunları hükümlerine tabi olmadığını, bu ihalede uygulanacak kuralların AB mevzuatı çerçevesinde belirlenen ihale kurallarına tabi olduğunu, ihalede uygulanacak prosedürün … kurallarına göre belirlenmesinin gerektiğini, … kurallarında ihale konusundaki değerlendirmenin kimin tarafından yapılacağının açıkça düzenlendiğinden davalının ihale değerlendirmesine etkide bulunmasının imkansız olduğunu, teknik şartnamenin ihale makamı tarafından hazırlandığını, ihaleyi düzenleyen değerlendiren ya da karar verici mercinin davalı şirket olmayıp bu süreçlere davalının herhangi bir şekilde etki etmesine imkan bulunmadığını, davacının iddialarının davalı şirkete değil, ilgili karar mercilerine yöneltilmesi gerektiğini, iddiaların davalı şirketin hukuka aykırı bir fiiline işaret etmediğini, davanın ihale makamı ve ihale makamının oluşturduğu Değerlendirme Komitesine yöneltilmesi gerektiğini, davalın şirkete atfedilecek hukuka aykırı bir fiil bulunmadığını, dolayısıyla haksız fiil sorumluluğunu gerektirecek bir zarardan söz edilemeyeceğini, fiile zarar arasında illiyet bağından söz edilmesinin mümkün olmadığını, davacı tarafından delil olarak sunulan Noter Teyidi’ nin hukuki açıdan hiçbir delil niteliği bulunmadığını, davacının ihale bütçesinin üzerinde bir teklif vermiş olup bu teklifle ihaleyi kazanamayacağının açık olduğunu, dava dilekçesinin açıklattırılması gerektiğini, ihalenin sonuçlanmasının üzerinden uzun bir süre geçtiğini bildirip davanın reddine karar verilmesini talep ve beyan etmiştir.
GEREKÇE:
Dava, hukuki niteliği itibariyle, TTK’nın 54 vd.maddeleri uyarınca haksız rekabetin tespiti, önlenmesi ve maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
Haksız rekabet ise, genel anlamda, dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın 56. maddesinde “aldatıcı hareket veya hüsnüniyet kaidelerine aykırı sair suretlerle iktisadi rekabetin her türlü suiistimalidir” şeklinde tanımlanmıştır. Yasanın 57. maddede ise, uygulamada sıklıkla karşılaşılabilecek haksız rekabet halleri örnek kabilinden sayılmıştır. Dolayısıyla somut olayda haksız rekabetin varlığının tespiti için, öncelikle çekişme konusu eylemlerin 57. maddede sayılan hallerden birisine dahil olup olmadığı değerlendirilmelidir. Maddenin 5. bendine göre, “başkalarının emtiası, iş mahsulleri…hususi ile başkasının haklı olarak kullandığı ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtım vasıtaları ile iltibasa meydan verebilecek surette ad, ünvan, marka, işaret gibi tanıtma vasıtaları kullanmak” haksız rekabet teşkil etmektedir. Eylem bu hallerden birini oluşturmadığı takdirde 56. madde uyarınca genel anlamda haksız rekabet koşullarının var olup olmadığına bakılmalıdır. TTK’nun 56 ncı maddesine göre haksız rekabetin gerçekleşmesi iki koşula tabidir. Bunlar iktisadi rekabet çerçevesi içinde bir eylemin meydana gelmesi ve bu eylemin aldatıcı olması veya dürüstlük kurallarını ihlal etmesidir.
Haksız rekabet nedeniyle açılabilecek davalar TTK’nun 58 vd. maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre, ‘Haksız rekabet yüzünden… zarar gören veya böyle bir tehlikeye maruz bulunan kimse, fiilin haksız olup olmadığının tespitini, haksız rekabetin men`ini, neticesi olan maddi durumun ortadan kaldırılmasını, yanlış veya yanıltıcı beyanlarla yapılmışsa bu beyanların düzeltilmesini, kusur varsa zarar ve ziyanın tazminini, Borçlar Kanununun 49 uncu maddesinde gösterilen şartlar mevcutsa manevi tazminat verilmesini’ isteyebilir.
… Metal Metroloji ve Kalibrasyon Laboratuvarı, …Malzeme ve Test Sistemleri San. Ve Tic. Ltd. Şti., Als Laboratuvar Cihazları Paz. San. Ve Tic. Ltd. Şti., …. Kalite Kontrol Sis. San. Ve Tic. Ltd. Şti., Myb Rönesans Sağlık Hizmetleri İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti., Bilim Sanayi Teknoloji Bakanlığı ve Ankara…Ticaret Mahkemesine yazılar yazıldığı, cevapların dosya arasına alındığı görülmüştür.
HMK nın 266. Maddesi gereğince Makina Mühendisi, Bağımsız Denetçi ve Hesap Bilirkişi vasıtasıyla inceleme yapılmasına karar verilmiştir.
20/11/2020 tarihinde bilirkişiler …,…, …’ den alınan rapora göre; “davacının husumet tarafını eksik/hatalı belirlediği, davalıya atfedilen kusurların nispi olduğu, iddia edilen kusur ve zararların sabit olmadığı, tazminata esas hesaplama yapılamayacağı, dosya muhteviyatına göre davalının kusurlu olmadığı, davacının iddia ettiği konuların cezai hususlar içerdiği ve meydana geldiğini iddia ettiği zararların ispatının nesnel olarak ortaya konulamaması nedeniyle davalının kusurunun olup olmadığının bekletici sorun olarak davacı tarafından açılacağı beyan edilen ceza davası sonucunun beklenilip beklenmesinin Mahkemenin takdirinde olduğunu” rapor ve beyan etmişlerdir.

Somut olayda, …Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı uhdesinde, CCI N0:2007 TR 16 I PO 003 nolu Bölgesel Rekabet Edebilirlik ve Operasyonel Programı, … Ticaret ve Sanayi Odasına bağlı…Uluslararası Akredite Metal, Metroloji ve Kalibrasyon Laboratuvarı Projesi kapsamında AB ile imzalanan anlaşmalar gereğince, 30.04.2018 tarihinde yapılan Europe Aid/133365/IH/SUP/TR numaralı ve Supply of Equipment for…Metals Metrology and Calibration Laboratory (RE-Launch-LOT4) ihalesi için uygulanacak usul ve esaslar kısaca, … olarak kısaltılan “Practical Guide to Contract for EC External Actions-Avrupa Birliği Dış Yardım Sözleşme ve Satın Alma Prosürleri” doğrultusunda ihtiyaç duyulan 26 (Yirmi Altı) kalem kalibratör ve Laboratuvar malzemelerinin Proje ve Kontrat Yönetimi (Taahhüt ve Tedarik) kapsamında tedarik ettikleri cihazları bir araya getirerek söz konusu ihale kapsamındaki cihazları teslim etmeyi taahhüt etme şeklinde çalışma yöntemini benimsedikleri bir ihaleye çıkıldığı, ihaleye sadece davalı ve davacı firmaların katıldığı, davacının 30.04.2018 tarihinde yapılan söz konusu ihaleye katılarak 2.177.300,00 Avro teklif verdiği, davacı ihaleyi kazanması durumunda teknik şartnamede özellikleri belirtilen malzemeleri tedarik edeceğini ve teknik özellikleri verilen cihazları sağlayacağını kabul ettiği, dava konusu ihalenin Avrupa Birliği adına T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, Bölgesel Rekabet Edebilirlik Programı Koordinasyon ve Uygulama Dairesi Başkanlığı tarafından yürütülmesi nedeniyle, iddia edilen tavassut ve ihalenin taraflı ve rekabete açık olmadığı gibi husular ceza davası konusu olup tazminata esas hususların belirlenebilmesi için davalının kusurunun tespit edilmesi gerektiği, davacının ihaleye fesat karıştırıldığına yönelik Cumhuriyet Savcılığına bir şikayeti bulunmadığı, davaya konu ihalenin Avrupa Birliği adına …tarafından düzenlendiği dikkate alındığında; tasarruf ve belirleyiciliğin tamamen ihaleyi düzenleyen tüzel kişilikte bulunduğu, davacının iddia ettiği hususların, tamamen ihale yetkili birimi sorumluluğunda olan hususlar olduğu, dolayısı ile cezai durum hariç tazminat açısından husumet tarafı ihale makamı olduğundan davacı gibi ihaleye katılan isteklilere, yüklenicilere ihaleyi kaybetme sorumluluğunun yüklenemeyeceği, davacının rekabete dair iddia ettiği hususların 4054 sayılı Yasanın 57 ve 58.maddelerine aykırı olduğu, davacının alt tedarik firmaları ile yaptığı yazışmalar, ihalenin adil bir şekilde yapılıp yapılmadığına dair olup tazminata esas delil kapsamında olmadığı tespit edilmiştir.
Haksız rekabet dava tarihinde yürürlükte olan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda m.54. ve devamında düzenlenmiştir. Yeni TTK m. 54 f.2’de 6762 sayılı eski Ticaret Kanunu m.56’nın aksine haksız rekabet tanımlanmamış ancak düzenlemede “Rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya dürüstlük kuralına diğer şekillerdeki aykırı davranışlar ile ticari uygulamalar haksız ve hukuka aykırıdır.” biçiminde haksız rekabet oluşturan fiiller genel olarak belirtilmiştir. TTK m. 55’de ise başlıca haksız rekabet halleri örnekseme yoluyla sayılmıştır. Maddede belirtilen hükümlerden konumuz ile ilgili olanlar ve aşağıda irdelenecek olan düzenlemeler TTK m.55 f.1 (a) bendinin beşinci alt bendi olan “Kendisini, mallarını, iş ürünlerini, faaliyetlerini, fiyatlarını, gerçeğe aykırı, yanıltıcı, rakibini gereksiz yere kötüleyici veya gereksiz yere onun tanınmışlığından yararlanacak şekilde; başkaları, malları, iş ürünleri veya fiyatlarıyla karşılaştırmak ya da üçüncü kişiyi benzer yollardan öne geçirmek” fiili ile TTK m. 54 f.2’de ki genel hükümdür.
TTK uyarınca davalının başlıbaşına ihaleye katılmış olmasının haksız rekabet teşkil etmeyeceği ve ayrıca ihale ilgili herhangi bir ceza davası açılmadığı, ihaleyi hazırlayan ve yapan kurumun davada taraf gösterilmediği gözetildiğinde davanın reddi gerekmiştir.
HÜKÜM: Ayrıntısı ve gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının HUSUMET NEDENİYLE REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30-TL.harçtan başlangıçta peşin alınan 1.024,65-TL.harcın mahsubu ile bakiye 965,35‬-TL.harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla geçerli AÜT gereğince 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereği Adalet Bakanlığı tarafından karşılanan ve yargılama giderinden sayılan Arabuluculuk Ücret Tarifesinde belirtilen iki saatlik ücret tutarı karşılığı 1.320,00-TL ticari arabulucu ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
6-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, taraf vekillerinin yüzlerine karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı.19/02/2021

Katip …
✍e-imzalıdır

Hakim …
✍e-imzalıdır