Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C. ANKARA 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
T. C.
A N K A R A
ASLİYE 12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
TÜRK MİLLETİ ADINA
YARGILAMA YETKİSİNİ KULLANAN MAHKEMEMİZCE VERİLEN KARAR
ESAS NO : 2018/600 Esas
KARAR NO : 2021/209 Karar
DAVA : Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/08/2018
KARAR TARİHİ : 18/03/2021
GEREKÇELİ KARARIN
YAZILDIĞI TARİH : 23/03/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketin, davalı şirketlerden …..Ltd. Şti.’den ”Taş Kırma ve Eleme Tesisini içeren Ekipman” satın aldığı ve satın alınan tesis için 23.07.2014 tarihli sözleşme akdedildiği, söz konusu sözleşmeyle; satın alınan taş kırma ve eleme tesisinin ihtiva edeceği özellikler ve işletme randımanı kayıt altına alındığı, sözleşmeye konu ”Taş Kırma ve Eleme Tesisini içeren Ekipman” için aleyhine tespit talebinde bulunulan şirket tarafından 07.09.2015 tarih ve KDV hariç 1.300.000,00-TL tutarında Proforma Fatura tanzim edildiği, bu faturaya istinaden … … Kiralama A.Ş. İle 08.09.2015 tarihli Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, … Köyü Maden Ocağı girişi Onikişubat/Kahramanmaraş adresine sahaya montajından itibaren sürekli olarak sorunlar verdiği ve hiçbir zaman sözleşmede taahhüt edilen randıman ve verimlilikte çalışmadığını, tesisin tamamının ayıplı olduğu, tesisteki ayıptan dolayı, müvekkili şirketin maddi ve manevi kayba uğradığı gibi tesisteki ayıp, iş ve işçi güvenliğini de tehdit ettiğini, tesisteki ayıplı işlerin giderilebilmesi için müvekkili şirket tarafından yüklü miktarda masraf yapıldığı bu kapsamda diğer davalı şirket (…..Ltd.Şti.Nin yan firması durumunda olan) ……Ltd.Şti.’den yedek parça ve servis hizmet alındığı, bu nedenlerle dava konusu tesisin; taraflar arasında akdedilen sözleşmede taahhüt edilen randımanda çalışmaması nedeniyle müvekkili şirketin zararının yargılama sırasında alınacak bilirkişi raporuyla arttırılmak üzere şimdilik 25.000,00-TL’sinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalı ……Ltd. Şti.’den tahsilini, tesiste ortaya çıkan ayıplar ile müvekkili şirketin tesisin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için bugüne kadar yaptığı masraflar ile tesisin yenilenmesi için gereken masrafların ve bu kapsamda ortaya çıkan maddi zararın şimdilik 25.000,00-TL’sinin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılar …..Ltd.Şti ile ……Ltd.Şti.’den müşterek ve müteselsilen tahsiline, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ……Ltd.Şti. Cevap dilekçesinde özetle; davaya konu teslimatın bir kısmı 14.09.2015 tarihinde yapılırken, diğer kısmı davacının ertelemesi üzerine 18.04.2016 ve 27.06.2016 tarihlerinde gerçekleştiğini, her halükarda işbu davanın açıldığı tarih itibariyle 2 yıllık zaman dolduğunu, kanun yirmi yıllık zamanaşımı süresini ise yalnızca yüklenicinin ağır kusuruna bağlamış olup, somut olayda nitelikli bir ayıp olmadığı gibi, buna bağlı olarak davalı müvekkilinin ağır bir kusurundan da söz edilemediğini, öncelikle zamanaşımı def’i dikkate alınarak inceleme yapılmasını talep ettiğini, müvekkilin, davaya konu ekipmanları dava dışı … Finansal Kiralama A.Ş.’ye sattığını ve faturasını yine anılan …şirketi adına düzenlediğini, yalnızca ekipmanların kurulumu, …şirketinin 09.09.2015 tarihli yazısı üzerine davacı şirketin adresine yapıldığını, ancak ekipmanları müvekkilinden satın alarak mülkiyeti elinde bulunduran kişi dava dışı …şirketi olduğundan, davacı … Ltd. Şti.’nin işbu dava ile müvekkilinden hak talep etmesinin mümkün olmadığını, sözleşmeye konu ekipmanların ayıplı olduğunu ileri süren davacı tarafın, ihbar yükümlülüğünü yerine getirmediği, somut olayda davacı şirketin, davalı müvekkiline herhangi bir teknik şartname sunmadığı hususu da göz ardı edilmemesi gerektiğini, müvekkili şirketin, davacı şirkete imal edip montajını yapacağı ekipmanların yalnızca teknik özelliklerini ve fiyatlarını sunduğu, davacı şirket de bunu onayladığını, akabinde davacının talebi üzerine ekipmanların listesini içeren proforma fatura düzenlendiği ve bu ekipmanlar … … Kiralama A.Ş.’ye satıldığını, dolayısıyla gerek 23.07.2014 tarihli sözleşme gerekse 07.09.2015 tarihli proforma fatura, yalnızca satılacak ekipmanların özelliklerini içermekte olup, teknik anlamda bir proje olmadığını, müvekkili de dava konusu ekipmanları belirtilen özelliklerde imal ettiği, ekipmanlarda davalı müvekkilinden kaynaklı herhangi bir imalat ya da montaj hatası söz konusu olmadığını, zamanaşımı itirazı dikkate alınarak öncelikle davanın bu yönüyle reddine, davacı tarafın haksız olarak açmış olduğu davasının müvekkili yönünden tümden reddi ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yüklenmesine karar verilmesi talep etmiştir.
Davalı ……Ltd. Şti.’ye usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen davaya cevap vermediği görüldü.
Kahramanmaraş 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/159 değişik iş sayılı dosyasında davacı tarafından davalılar aleyhine delil tespiti yaptırılmış, bilirkişiler…refakatinde mahallinde keşif yapılarak 29/11/2017 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Kırma ve eleme tesisinde verimlilik için yapılan çalışmalarında 1 saatlik üretimin 290 ton olduğu tespit edilerek sözleşmede belirtilen 400 ton üretimine ulaşılamadığı tespit edildiği, saatlik üretim kaybının 110 ton / saat olarak bulunduğu, günlük üretim kaybının 880 ton olarak bulunduğu, aylık üretim kaybının 22.880 Ton olarak bulunduğu, meydana gelen üretim kaybından dolayı günlük oluşan zararın 5.280 TL olduğu, meydana gelen üretim kaybından dolayı aylık oluşan zararın 137.280 TL olduğunu rapor etmişlerdir.
… … Kiralama A.Ş.’ye, Ankara Ticaret Odasına, Kahramanmaraş … Asliye Hukuk Mahkemesine müzekkere yazıldığı görüldü.
… Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesine 15/03/2019 tarihinde talimat yazılarak bilirkişi … 09/05/2019 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Davacı yanın incelemeye konu edilen 2014-2015-2016-2017-2018 yıllarına ait tasdiki zorunlu ticari defterlerinin açılış tasdikini zamanında yaptırdığı,
Davacı yanın incelemeye konu edilen 2014-2015-2016-2017-2018 yıllarına ait tasdiki zorunlu ticari defterlerinin kapanış tasdikini zamanında yaptırdığı,
Davacı yanla davalı … Ltd. Şti.’nin borç alacak ilişkisi yönüyle incelenmesinde; 2014 ve 2018 yılı davacı yan ticari defterlerinde herhangi bir kayda rastlanmadığı, 2015-2016 ve 2017 yılları davacı yan ticari defterlerinde kayıtlara rastlanılmış olup 2017 yıl sonu itibariyle borç ve alacak bakiyesinin kalmadığı,
Davacı yanla davalı … Ltd. Şti.’nin borç alacak ilişkisi yönüyle incelenmesinde; 2014, 2015 ve 2018 yılı davacı yan ticari defterlerinde herhangi bir kayda rastlanmadığı, 2016 ve 2017 yılları davacı yan ticari defterlerinde kayıtlara rastlanılmış olup 2017 yılı sonu itibariyle borç ve alacak bakiyesinin kalmadığını,
Davacı yan 2014-2015-2016-2017 ve 2018 yılları ticari defterleri yerinde incelenmiş olup davacı ile davalılar arasında ki kayıtlara ait ve ticari defterlerin tasdik sayfalarına ait ilgili kısımların fotokopilerini de rapor ile birlikte sunduğunu beyan etmiştir.
Bilirkişi …06/12/2019 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Davalılardan ……Ltd.Şti. vekilinin 10/07/2019 tarihli dilekçesinde müvekkilinin defterlerinin ”… Sanayi Sitesi … . Sok. No:… Yenimahalle / Ankara” adresinde incelenmesini talep ettiği, ancak yetkili kişi ve telefon bilgilerini vermediğini, internetten davalı şirketin telefon numarası elde edilerek telefona çıkan yetkiliye durumun anlatıldığı, yetkili tarafından defterlerin 1-2 güne kadar ibraz edileceği ifade edilmiş olmasına rağmen geri dönüş olmadığını, diğer davalının ise defter inceleme adresi beyan etmediğini, bu nedenle davalıların defterlerinin incelenemediğini, davada davacı ayıplı iş makinesi nedeniyle oluşan üretim kaybını talep etmiş olup bu hususlar ticari defterlere kayıt edilmediğinden, mali tespitini yapılmayacağını,
Dava konusu tesisin verimli çalışıp çalışmadığı yönünden; davalı ……Ltd.Şti. yönünden değerlendirildiğinde ilgili tesisin verimli çalışıp çalışmadığı veya … süresince ilgili ekipmanların imalat veya montaj hatalarından dolayı kusurlu olduğuna dair, davacı tarafından bir ihbarın davalılara gönderilmediğinin anlaşıldığı, bu nedenlerden dolayı … süresince ilgili tesisin verimli çalıştığının anlaşıldığı,
…..Ltd. Şti. yönünden değerlendirildiğinde; ilgili tesisin … süresi bitiminde davacı firma tarafından davalı … firmasından ilgili tesisin hareketli parçalarının değişiminin ve servis hizmetinin alındığı, ilgili tesisin verimliliğinin bu parçaların değişimine bağlanamayacağı ve ilgili tesisin veriminin tespitinin yapılamayacağı zira tam verimlilik için davacı tarafından; hem ilgili tesisin değişmeyen / revize edilmeyen ünitelerinde değişimi veya revizyon gerektiği, hem de tüm tesisteki ünitelerin periyodik bakımlarının zamanında yapılması gerektiği, ilk tespiti yapan bilirkişi kurulunun raporunda da ilgili tesisin test aşamasında çeşitli arızalar verdiğinin anlaşıldığı, bu nedenle ilgili tesisin verimliliğinde davalıların davalıların bir kusurunun olmadığı,
Bütün olarak değerlendirildiğinde; İlgili tesisin … süresinin bitimine kadar davacılar tarafından herhangi bir ihbar yükümlüğünün yerine getirilmediği anlaşıldığı, işbu dava süresine kadar ilgili tesisin taahhüt edilen randıman ve verimlilikte çalışmadığına dair belge ve bilginin dosya kapsamında olmadığı, dosya kapsamına sunulan revizyon faturalarının … kapsamı dışında yapılan revizyonlara ait olduğunun, yapılan revizyonlarda da ilgili tesisin ilk hali olan ekipman ve malzemelerin kullanıldığının anlaşıldığı, bu hali ile ilgili tesiste herhangi bir randıman probleminin olamayacağının anlaşıldığı,
Dava konusu tesiste randıman düşüklüğünün olması halinde ilk tesis kurulumundaki ekipmanlardan farklı boyut ve ebatlarda ekipmanların kullanılması gerektiği fakat aynı ekipmanların ölçüsünde ekipman teminlerinin ve servisinin … firmasına yaptırıldığı anlaşıldığından, ilgili tesisin … süresince verimli çalıştığının anlaşıldığı, davacının , … firmasından, tesisin ilk kurumundaki malzeme ve ekipmanları ölçüsünde malzeme ve ekipman sağladığı ve servis hizmetini aldığı anlaşıldığı, bu hali ile davalı … firmasının ilgili tesisin verimliğinden sorumlu olmayacağının anlaşıldığı, davacının, davalılar tarafından imalat ve montajı yapılan tesiste oluşan üretim kaybını talep edemeyeceğini rapor etmişlerdir.
Bilirkişi …05/06/2020 tarihli ek bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Rapora göre;
Kök rapordaki değerlendirme ve kanaatleri değişterecek mahiyette bir husus olmadığından herhangi bir değişiklik olmadığını,
Raporda her ne kadar malın ayıplı olmadığı kanaatine varılmış ise de;
Mahkemenin somut olayda taş kırma makinesinin kusurlu ve ayıplı olduğunu kabul edip bu yönde hüküm kurması ihtimaline binaen,
Davacının kar kaybı yani üretim azlığı sebebiyle oluşan zarar, yapılan teknik inceleme netincesinde aylık ortalama 12.480.000 kg eksik ürün elde edildiği anlaşılmış olup ortalama 6,00 TL/Ton üzerinden aylık ortalama 12.480.000 / 1000×6) 74.880,00-TL olarak hesaplandığı,
Davacının ilgili tesisin verimsiz çalıştığını ifade ettiği, ancak hangi tarihten beri verimsiz çalıştığı bilinmediğinden ve bu yönden de … kapsamı süresinde davalıya yapılan bir ihtarın veya ihbarın dosya kapsamında olmadığından, aylık ortalama zarar tespit edilmişse de davacının toplam zararının hesaplanmadığı,
Davacının hangi tarihler arasında zarara uğradığının tespit edilmesi halinde toplam zarar hesabı yapılabileceği,
Davacı kurum zararı yönünden; mahkemenin ilgili tesisin kusurlu ve ayıplı olduğu sonucuna varması halinde dosyadaki tüm belirsizliklerin giderilmesi ilgili tesisin performans testleri ile işbu ek raporda tespit edilen hususların TÜRKAK tarafından akredite edilmiş ve madencilik alanında uzman bir kuruluşa tarafların katılımı ile birlikte yaptırılması ve uzman kuruluşun raporunun dosyaya kazandırılması halinde davacının zararının tam olarak hesaplanabileceğini rapor etmişlerdir.
Bilirkişi Namık Kemal Güngör, Hasan Danışman, Mehmet Kaleli, Lale Bektaş ve Hasan İşgüzar’dan 18/01/2021 tarihli bilirkişi raporu aldırılmıştır.
Dava, taraflar arasındaki eser sözleşmesinden kaynaklı maddi zararın davalılardan tahsili isteminden ibarettir. (İİK m. 67)
Kahramanmaraş 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/159 değişik iş sayılı dosyası, sözleşme sureti, müzekkere cevapları, talimat yoluyla ve mahkememizce aldırılan bilirkişi raporları, tarafların ticari defter ve kayıtları, ödeme belgeleri ile getirtilmesi gerekli tüm deliller dosyaya celp edilmiştir.
Taraflar tacir olduğundan mahkememizce yargılamaya devam olunmuştur.
Davacı ile davalılardan … Metal … Ltd. Şti arasında yapılan 23/07/2012 tarihli sözleşme hukuki niteliği itibarıyla imalat ve montaj işini içerdiğinden eser sözleşmesi mahiyetindedir.
Eser sözleşmesi; yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, iş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir (TBK m. 470; mülga BK m. 355). Eser sözleşmesinde yüklenici, üstlendiği edimleri iş sahibinin haklı menfaatlerini gözeterek sadakat ve özenle ifa etmek zorundadır. Yüklenicinin özen borcundan doğan sorumluluğun belirlenmesinde benzer alandaki işleri yüklenen basiretli bir yüklenicinin göstermesi gereken mesleki ve teknik kurallara uygun davranış esas alınır. Yüklenici kararlaştırılan eseri aksine bir düzenleme yoksa kendisi veya kendi yönetimi altında başka bir kişiye yaptırabilir (TBK m. 473). Yüklenici, sözleşmede kararlaştırılan sürede işe başlamak ve bitirmek zorundadır. Yüklenici, eserdeki açık ve gizli ayıplardan dolayı iş sahibine karşı sorumludur (TBK m. 474). Sözleşmede kararlaştırılan niteliklerin veya dürüstlük kuralları gereğince bulunması gereken lüzumlu vasıfların eserde bulunmaması ayıp olarak nitelendirilir. Açık ayıp, eserin iş sahibine teslim anında kolaylıkla görülebilen ve fark edilebilen ayıplardır. Buna karşılık gizli ayıp, eserin tesliminden sonra ve kullanım sırasında ortaya çıkan ayıplardır. İş sahibi, eseri teslim alır almaz işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz eseri gözden geçirmesi ve varsa ayıpları yükleniciye bildirmekle yükümlüdür. Önemle ifade etmek gerekir ki, eserin ayıplı olması, yüklenicinin açıkça yaptığı ihtara karşın, işsahibinin verdiği talimattan doğmuş bulunur veya herhangi bir sebeple işsahibine yüklenebilecek olursa işsahibi, eserin ayıplı olmasından doğan haklarını kullanamaz. (TBK m. 476)
Taraflar tacir olduğundan uygulanması gerekli TTK 23-1/c maddesine göre “malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı 2 gün içerisinde durumu satıcıya ihbar etmelidir, açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra 8 gün içerisinde incelemek veya incelettirmek ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa haklarını korumak için durumu bu süre içerisinde satıcıya ihbarla yükümlüdür, diğer durumlarda TBK 223. maddesinin 2. fıkrası uygulanır. TBK 223. maddesine göre, alıcı devraldığı satılanın durumunu işlerin olağan akışına göre imkan bulur bulmaz gözden geçirmek ve satılandan satıcının sorumluluğunu gerektiren bir ayıp görürse bunu uygun bir süre içerisinde ona bildirmek zorundadır. Alıcı gözden geçirmeyi ve bildirimde bulunmayı ihmal ederse satılanı kabul etmiş sayılır. Ancak satılanda olağan bir gözden geçirme ile ortaya çıkarılamayacak bir ayıp bulunması halinde bu hüküm uygulanmaz, bu tür bir ayıbın bulunduğu sonradan anlaşılırsa hemen satıcıya bildirilmelidir, bildirilmezse satılan bu ayıpla birlikte kabul etmiş sayılır.
Eser sözleşmelerinde işin tamamlanarak teslim edildiğinin ispatının yüklenicide, iş bedelinin ödendiğinin ispatının ise iş sahibinde olduğu, bu nedenle faturanın tek başına işin yapıldığını yahut teslim olgusunun gerçekleştiğinin kanıtlamaya yeterli olmadığı, yüklenicinin iş bedeline hak kazanabilmesi için eser sözleşme ve ekleri ile fen ve tekniğine uygun olarak tamamlayıp iş sahibine teslim ettiğini ayrıca kanıtlaması gerektiği bilimektedir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın, davacının davalılardan …… Ltd. Şti’den satın alınan taş kırma ve eleme tesisini içeren ekipmanın sözleşmede taahhüt edilen randıman ve verimlilikte çalışıp çalışmadığı, ekipmanın ayıplı olup olmadığı, ayıplı ise ayıbın niteliği ve bundan dolayı davacının zararının bulunup bulunmadığı, varsa ayıbın kullanım hatasından kaynaklanıp kaynaklanmadığı, zarar oluştu ise davacının alacağının varlığı ve miktarı, davacı tarafın ayıp nedeniyle ihbar külfetini yerine getirip getirmediği, davalıların sorumluluklarının bulunup bulunmadığı noktalarında toplanmıştır.
Dosya kapsamında bilirkişiler tarafından birden fazla rapor alınmıştır.
Mahkememizce hükme esas alınan 18/01/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre;
Dava konusu tesisin çalıştırılması ile kaya ve taşların kırılarak, istenilen ebatlarda agrega üretimi yapıldığı, madenden tesise getirilen kaya ve taşlar dava konusu tesise atılmadan önce, sertliği konusunda herhangi ön bir incelemeye tabi tutulmamakta, öyle ki tesise hangi türden taş ve kaya atılırsa atılsın, bu tesis tarafından kırılacağı kabul edilmekte olduğu, dava konusu tesis bu haliyle ağır çalışma şartlarına maruz bir sistemdir.
Dava konusu tesisin ağır çalışma şartlarına bağlı günlük gres ve yağlama ile temizlik ve bakımlarının düzenli yapıladığına dair bilgi ve belge mevcut olmadığı; değiştirilen ekipmanların ağır çalışma şartlarından dolayı aşınan ve yenilemesi gerekli yedek parçalar kategorisinde değerlendirilmesi gerektiği; dava dilekçesine belirtilen tüm şikayetlerin ağır işletme şartlarından kaynaklı kullanım hatasından dolayı meydana geldiği,
Dava konusu ekipmanların ayıplı olduğunun tespitine dair somut bilgi ve belgenin bulunmadığını rapor etmişlerdir.
Bilirkişi raporları dosya kapsamı ve delil durumuna uygun olup hükme esas alınmıştır.
Davacı ile davalılardan ……Ltd. Şti. arasında yapılan 23/07/2012 tarihli sözleşmede tüm ürünlerin teslim tarihinin 60 gün olduğu ve teslim tarihi gözetilerek … süresinin 23/09/2016 tarihine kadar olduğunun anlaşıldığı, davacının davalılardan ……Ltd. Şti. arasında düzenlenen faturalardan da anlaşılacağı üzere bu davalıdan servis ve yedek parça hizmeti aldığı, davalı tarafından üretilen ve montajı yapılan taş kırma ve eleme tesisinin davacı şirkete teslim edildiği, dava dışı … …Kiralama A.Ş. ile davacı arasında yapılan 14/09/2015-14/09/2019 tarihlerini kapsayan …uzun süreli sigorta poliçesinin dosyaya sunulduğu, tüm makine ve ekipmanların montaj ve imalat hatalarına karşı 2 yıl garantili olduğu, dava dışı … …Kiralama A.Ş. ile davacı arasında yapılan kiralama sözleşmesi uyarınca … bitim süresinin 14/09/2017 tarihi olduğu, bilirkişiler tarafından alınan ekipman ve malzemelerin listesi ile her bir ürün için davalılar tarafından sağlanan … süresinin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Davalı … şirket vekilinin sözleşme tarihi ve içeriği dikkate alındığında zamanaşımı ve husumet yönündeki itirazına itibar edilmeyerek yargılamaya devam olunmuştur.
Dosya içerisinde toplanan deliller, taraf vekillerinin beyanları, bilirkişi raporları, d.iş dosyası, sözleşme sureti, ticari defter ve kayıtlar incelendiğinde, davacı tarafın dava dilekçesine belirtilen iddiaları teknik incelemeyi gerektirdiğinden alanında uzman bilirkişi heyetinden mahkememizce aldırılan ilk bilirkişi raporu ile davacı tarafından Kahramanmaraş … . Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/159 değişik iş sayılı delil tespiti dosyasından aldırılan rapor arasındaki çelişkinin giderilmesi ve davalıların … süresinin tespit edilmesi, bu tespit edilecek … süresi içerisinde davacı tarafın ayıp ihbarında bulunma zorunluluğu olmadığı dikkate alınarak meydana gelen varsa ayıpların … süresi içerisinde oluşup oluşmadığı, ayıpların kullanıma bağlı olarak meydana gelip gelmediği, ayıpların niteliği ve varsa oluşan ayıplar nedeniyle davacının oluşabilecek zararının tespiti maksatlı mahkememizce aldırılan ve hükme esas teşkil eden rapora göre, davacının iddialarının aksine ekipmanın dava konusu sözleşmede belirtilen verimlilik ve randımanda çalışmamasının davalı … şirketinin imalat ve montaj hatasından kaynaklanmadığı, aksine ekipmanın aşırı yük altında çalışmaya zorlanması, aşınan malzeme ile ekipmanın ağır çalışma şartlarına bağlı olarak değişiklik gerektirmesi, bir kısım malzemenin tesis kurulumunu yapan davalı şirkete haber verilmeksizin değiştirilmesi, işletmede düzenli olarak kayıt altına alınması gerekirken bakım ve onarım çalışmalarının kayıt altına alınmaması ve yapılmamasından kaynaklandığı, tesiste oluşan arızaların normal kullanıma bağlı olduğu, tesiste imalat ve montaja bağlı olarak gizli ayıp sayılacak bir duruma rastlanılmadığı, tesisin ilk kurulumu sonrası ekipmanlarda değişiklik olduğundan davacı tarafından Kahramanmaraş … . Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/159 değişik iş sayılı dosyasında aldırılan bilirkişi raporuna itibar edilemeyeceği tespit edilmiştir.
Bilindiği üzere sözleşmede eser için … verilmiş ise, yüklenici yasanın aradığı ayıp ihbar sürelerine bakılmaksızın … süresinde meydana gelen ayıpları gidermekle yükümlüdür. (Bkz. Y. … . HD.’nin E. 2017/1814 K. 2019/1615 sayılı ve 9.4.2019 tarihli ilamı) Mahkememizce bilirkişilere ara kararla yüklenen görev doğrultusunda tedarik edilen malzeme ve ekipman için sağlanan … sürelerinin her birinin tespit ettirildiği, bilirkişilerce de tespit edildiği üzere … süresi içinde arızalanan PDK01 Darbeli Kırıcının 4 diskli rotoru ve mili, rotor yataklama bilya takımı, rotor kilit takımı ve mil yataklar takımlarının davalı … şirketi tarafından değiştirildiği, bunun dışında davalı … şirketi tarafından sözleşme konusu ürün için sağlanan … süresi ile davacıya yedek parça ve servis hizmeti sunan davalı … şirketinin verdiği … süreleri içinde tesiste arıza ya da sorun olduğuna dair davacı tarafından bir bildirimde bulunulmadığı, tesisin işletilmesinden kaynaklı zamanla aşınan ve … süresi biten hareketli parça ve motorların değiştirildiğinin mahkememizce aldırılan her iki bilirkişi heyet raporunda da tespit edildiği, davacının … süreleri içinde normal kullanıma bağlı olmayan üründe meydana gelen herhangi bir arıza ya da sorun bildirimi olmadığı gibi tespit olunan bir kısım arızanın da … süreleri geçirildikten sonra ortaya çıktığı, bunlar için de ayıp ihbarında bulunulması gerekmeyen … süresi dışında davacının davalılara yukarıda belirtilen yasanın aradığı süre içinde ayıp ihbarında bulunduğuna rastlanılmadığı, … süresi geçirildikten sonra ve işletmenin devamlılığı için davacı tarafından dava dışı şirketlere yapılan ödemelerin davalılardan tahsilinin mümkün olmadığı, hal böyleyken mahkememizce son aldırılan yargısal denetime ve somut olayın gelişime uyan heyet bilirkişi raporuna itibar edilerek davacı tarafın davalılardan … yönünden kurulumu ve imalatı yapılan tesisin ayıplı olduğu, sözleşme şartlarına göre yeterli verimlilikte olmadığı, diğer davalı … şirketi yönünden ise sağlanan yedek parça ve servis hizmetinin ayıplı ve sorunlu olduğu, davacıyı zarara uğrattığı yönündeki iddialarını ispatlayamadığı, bu suretle davacı tarafından tesisin işlemesi için yapıldığı anlaşılan dosyaya belgeleri sunulan masrafların davalılardan tahsilinin mümkün olmadığı anlaşıldığından yersiz açılan davanın reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulması gerekmiştir.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davacının davasının YERİNDE BULUNMADIĞINDAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli 59,30-TL.harçtan başlangıçta peşin alınan 853,88-TL.harcın mahsubu ile bakiye 794,58-TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatırana iadesine,
3-Davalı … Kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihi itibarıyla geçerli AÜT md. maddesi gereğince 7.300,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalı …’e ödenmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-HMK 333 maddesi gereğince yatırılan gider avansından kalanın karar kesinleştiğinde yatırana iadesine,
İlişkin, davacı vekili Av. …, davalı … Vekili Av. … yüzlerine karşı diğer davalının yokluğunda verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içerisinde Ankara Bölge Adliye Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/03/2021
Katip …
✍e-imzalıdır
Hakim …
✍e-imzalıdır